UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pożyczka

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob.  pożyczyć 

1.a pożyczenie

Definicja

pożyczenie pieniędzy - komuś lub od kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Połączenia

  • bezprocentowa, bezzwrotna; długoterminowa, krótkoterminowa; hipoteczna, lichwiarska; atrakcyjna, korzystna, preferencyjna; wakacyjna pożyczka; pożyczka konsolidacyjna, konsumpcyjna, mieszkaniowa; świąteczna; pożyczki dolarowe, złotowe
  • pożyczka rzędu 240 mln dolarów, 800 mln euro..., wartości 234, 300... mln zł, wysokości 1,2 mld dolarów, 4 mld marek
  • pożyczka bez oprocentowania, bez poręczycieli; dla absolwentów, dla osób bezrobotnych, fizycznych..., dla studentów; dla gmin, dla górnictwa, dla przedsiębiorstw; do kwoty 2700 zł, 3 tys. zł..., do wysokości 20 tys. dolarów, deficytu...
  • pożyczka na okres 10 lat, dłuższy niż 5 lat...; na zakup samochodu, mieszkania...; na budowę, modernizację, remont czegoś; na cele (inwestycyjne, mieszkaniowe...), na rozwój (firmy, infrastruktury...); na działalność (gospodarczą, handlową...), na rozpoczęcie (własnej) działalności
  • pożyczka pod zastaw (hipoteki, polisy...)
  • pożyczka we frankach, w złocie, w złotówkach...
  • pożyczka i kredyt; pożyczki i darowizny, pożyczki i dotacje
  • gwarant; umowa, okres pożyczki
  • prośba, wniosek o pożyczkę; zastaw pod pożyczkę; popyt na pożyczki
  • udzielić/udzielać pożyczki
  • poręczyć, żyrować; przyznać/przyznawać; poręczyć, żyrować pożyczkę
  • prosić, poprosić, starać się, wystąpić/występować o pożyczkę

Cytaty

Teraz jestem w trakcie starania się o bezprocentową pożyczkę w I.R.O. [...].

źródło: NKJP: Joanna Podolska: Korespondencja, Magazyn nr 48 dodatek do Gazety Wyborczej nr 278, 1998-11-27

Z ruchem spółdzielczym były ściśle związane kasy oszczędnościowo-kredytowe. Walczyły one z lichwiarskimi pożyczkami oraz przyuczały do oszczędzania.

źródło: NKJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994

Agencja udziela pożyczek oraz poręcza wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie techniki i technologii.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.01.1999

[...] będzie trzeba wystąpić o pożyczkę z budżetu państwa na prefinansowanie tej inwestycji.

źródło: NKJP: (ST): Świetlica wiejska w Rościminie, Nakielski Czas, 2007-07-11

Celem pożyczki jest utrzymanie w hucie produkcji maszyn budowlanych.

źródło: NKJP: NKJP: Pożyczka na produkcję, Dziennik Polski, 2003-08-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pożyczka
 pożyczki
D. pożyczki
 pożyczek
C. pożyczce
 pożyczkom
B. pożyczkę
 pożyczki
N. pożyczką
 pożyczkami
Ms. pożyczce
 pożyczkach
W. pożyczko
 pożyczki

Składnia

bez ograniczeń + pożyczka +
(na CO)

1.b pieniądze

Definicja

pieniądze dane komuś w ramach pożyczki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Połączenia

  • duża, mała, niewielka, ogromna, wielka, wielomilionowa pożyczka; miliardowe, milionowe pożyczki
  • pożyczka o wartości 21 mln zł, ponad 50 tys. zł...; w formie kredytu, weksla...; w kwocie, w wysokości, 66 tys. zł, 3 mln zł...
  • dostać/dostawać, wziąć/brać; dać/dawać, oferować; oddać, spłacić/spłacać; zwrócić/zwracać pożyczkę

Cytaty

Na pokrycie kosztów procesu musiał wziąć pożyczkę pod zastaw swego domu.

źródło: NKJP: Wyrok na Nicka Leesona, Gazeta Wyborcza, 1995-12-04

Tak więc dopłaty, o których mowa w tytule ustawy, mają tak naprawdę charakter niewielkiej pożyczki udzielonej kredytobiorcy [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.10.2002

Obiecywała, przysięgała się, że odda pożyczki co do grosza [...].

źródło: NKJP: Agnieszka Ogonek: Dorabianie na koszt sąsiadów, Echo Dnia, 2006-02-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pożyczka
 pożyczki
D. pożyczki
 pożyczek
C. pożyczce
 pożyczkom
B. pożyczkę
 pożyczki
N. pożyczką
 pożyczkami
Ms. pożyczce
 pożyczkach
W. pożyczko
 pożyczki

Składnia

bez ograniczeń + pożyczka +
(na CO)

2. zapożyczenie

Definicja

książk. 
element jakiegoś systemu, który został przejęty do innego systemu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język języki świata

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zapożyczenie

Połączenia

  • pożyczka językowa; ludowe pożyczki
  • pożyczki poety
  • pożyczka z języka chorwackiego, słoweńskiego..., z jidysz; z literatury dekadenckiej

Cytaty

W języku przekładu jest sporo archaizmów, ale stosunkowo rzadko trafiają się pożyczki z języka rosyjskiego [...].

źródło: NKJP: Zofia Teresa Orłoś: Czeskie odrodzenie narodowe i językowe, 2000

[...] pozwala Makowskiemu wprowadzić pomysły będące jego tylko własnością, w swojej tonacji zgodne z ludowymi pożyczkami poety - Tytusa.

źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

Prof. S. Urbańczyk (Język Polski XLII s. 79) nazwał kurort wskrzeszonym barbaryzmem, tłumacząc, że przejęliśmy dziś modę na ten germanizm od Bułgarów, którzy Warnę, Złote Piaski itp. nazywają kurortami; w języku bułgarskim jest to zapewne pożyczka z języka rosyjskiego.

źródło: NKJP: (DW): Kłopoty z językiem, Dziennik Polski, 1980

Ale kiedy Zbyszek Cybulski w Popiele i diamencie zapalał spirytus w kieliszkach, była to totalna nieprawda. Pożyczka z literatury dekadenckiej, mająca pokazać odchodzące w przeszłość rozwydrzone społeczeństwo.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pożyczka
 pożyczki
D. pożyczki
 pożyczek
C. pożyczce
 pożyczkom
B. pożyczkę
 pożyczki
N. pożyczką
 pożyczkami
Ms. pożyczce
 pożyczkach
W. pożyczko
 pożyczki

3. na głowie

Definicja

pot.  żart. 
pasmo włosów, które ktoś podebrał z boku głowy, by zakryć łysinę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

  • krucza pożyczka
  • pożyczka na łysinie, na głowie

Cytaty

Był to dziarski jegomość w wieku więcej niż średnim, z fantazyjną pożyczką na łysinie i piwnym brzuszkiem [...].

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siosta i byk, 2009

[...] z wprawą poprawił kruczą pożyczkę na głowie, mszcząc się na Farmerze za grzywę konia i policzki indora.

źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pożyczka
 pożyczki
D. pożyczki
 pożyczek
C. pożyczce
 pożyczkom
B. pożyczkę
 pożyczki
N. pożyczką
 pożyczkami
Ms. pożyczce
 pożyczkach
W. pożyczko
 pożyczki

Frazeologizmy

ktoś zaciąga dług
ktoś zaciągnął dług
Data ostatniej modyfikacji: 11.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN