UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

popędzić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. pędzić

1. do domu

Definicja

przemieścić się bardzo szybko

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

popędzić do domu, do kuchni, do sklepu
popędzić na dół, na górę
popędzić na złamanie karku

Cytaty

	Wybiegł z mieszkania i popędził do windy. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008
	[...] ford jeszcze przyspieszył i popędził na złamanie karku. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003
	Wskoczył na strusie, które popędziły w kierunku miasta. źródło: NKJP: Jerry i paczka. Wikipedia.pl, 2009-03-09
	Obie panie zapowiadają, że popędzą do empiku kupić Króla i Milczące... źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	popędzę	popędzimy
2 os.	popędzisz	popędzicie
3 os.	popędzi	popędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłem +(e)m popędził	popędziłam +(e)m popędziła	popędziłom +(e)m popędziło	popędziliśmy +(e)śmy popędzili	popędziłyśmy +(e)śmy popędziły
2 os.	popędziłeś +(e)ś popędził	popędziłaś +(e)ś popędziła	popędziłoś +(e)ś popędziło	popędziliście +(e)ście popędzili	popędziłyście +(e)ście popędziły
3 os.	popędził	popędziła	popędziło	popędzili	popędziły

bezosobnik: popędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		popędźmy
2 os.	popędź	popędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłbym bym popędził	popędziłabym bym popędziła	popędziłobym bym popędziło	popędzilibyśmy byśmy popędzili	popędziłybyśmy byśmy popędziły
2 os.	popędziłbyś byś popędził	popędziłabyś byś popędziła	popędziłobyś byś popędziło	popędzilibyście byście popędzili	popędziłybyście byście popędziły
3 os.	popędziłby by popędził	popędziłaby by popędziła	popędziłoby by popędziło	popędziliby by popędzili	popędziłyby by popędziły

bezosobnik: popędzono by

bezokolicznik: popędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: popędziwszy

gerundium: popędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	popędzenie	popędzenia
D.	popędzenia	popędzeń
C.	popędzeniu	popędzeniom
B.	popędzenie	popędzenia
N.	popędzeniem	popędzeniami
Ms.	popędzeniu	popędzeniach
W.	popędzenie	popędzenia

Składnia

popędzić

(DOKĄD)

2. na pastwisko

Definicja

sprawić, że ludzie lub zwierzęta przemieszczają się szybko w określonym kierunku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

	Żydów popędzono na cmentarz. źródło: NKJP: Hanna Krall: Prawda w sobie, Gazeta Wyborcza. 1994-05-07
	Raz po raz zwoływano na placu apele, w końcu utworzono kolumny i popędzono nas na zachód. źródło: NKJP: Marek Adamkowicz: Zanim odejdą ostatni świadkowie piekła, które rozegrało się na ziemi, Dziennik Bałtycki, 2008-12-05
	Na szczycie też nie dał siwkowi odpocząć, od razu popędził go poprzez porastające zbocze zagajniki. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
	Załóż mu na rogi, dziewczyno, moją krajkę i popędź bydlątko do sioła. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	popędzę	popędzimy
2 os.	popędzisz	popędzicie
3 os.	popędzi	popędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłem +(e)m popędził	popędziłam +(e)m popędziła	popędziłom +(e)m popędziło	popędziliśmy +(e)śmy popędzili	popędziłyśmy +(e)śmy popędziły
2 os.	popędziłeś +(e)ś popędził	popędziłaś +(e)ś popędziła	popędziłoś +(e)ś popędziło	popędziliście +(e)ście popędzili	popędziłyście +(e)ście popędziły
3 os.	popędził	popędziła	popędziło	popędzili	popędziły

bezosobnik: popędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		popędźmy
2 os.	popędź	popędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłbym bym popędził	popędziłabym bym popędziła	popędziłobym bym popędziło	popędzilibyśmy byśmy popędzili	popędziłybyśmy byśmy popędziły
2 os.	popędziłbyś byś popędził	popędziłabyś byś popędziła	popędziłobyś byś popędziło	popędzilibyście byście popędzili	popędziłybyście byście popędziły
3 os.	popędziłby by popędził	popędziłaby by popędziła	popędziłoby by popędziło	popędziliby by popędzili	popędziłyby by popędziły

bezosobnik: popędzono by

bezokolicznik: popędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: popędziwszy

gerundium: popędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	popędzenie	popędzenia
D.	popędzenia	popędzeń
C.	popędzeniu	popędzeniom
B.	popędzenie	popędzenia
N.	popędzeniem	popędzeniami
Ms.	popędzeniu	popędzeniach
W.	popędzenie	popędzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: popędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	popędzony	popędzony	popędzony	popędzone	popędzona
D.	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonej
C.	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonej
B.	popędzonego	popędzonego	popędzony	popędzone	popędzoną
N.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzoną
Ms.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	popędzeni	popędzeni	popędzone	popędzone
D.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych
C.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym
B.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzone
N.	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi
Ms.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych

Składnia

Rz_osobowy

popędzić

KOGO/CO + DOKĄD

3. do roboty

Definicja

zmusić jakąś osobę do określonego działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Cytaty

[...] sprowadził książki, verwalter popędził Dankę do ich skatalogowania [...].

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Do maszynowni wtoczył się majster, który popędził ich do roboty.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	popędzę	popędzimy
2 os.	popędzisz	popędzicie
3 os.	popędzi	popędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłem +(e)m popędził	popędziłam +(e)m popędziła	popędziłom +(e)m popędziło	popędziliśmy +(e)śmy popędzili	popędziłyśmy +(e)śmy popędziły
2 os.	popędziłeś +(e)ś popędził	popędziłaś +(e)ś popędziła	popędziłoś +(e)ś popędziło	popędziliście +(e)ście popędzili	popędziłyście +(e)ście popędziły
3 os.	popędził	popędziła	popędziło	popędzili	popędziły

bezosobnik: popędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		popędźmy
2 os.	popędź	popędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłbym bym popędził	popędziłabym bym popędziła	popędziłobym bym popędziło	popędzilibyśmy byśmy popędzili	popędziłybyśmy byśmy popędziły
2 os.	popędziłbyś byś popędził	popędziłabyś byś popędziła	popędziłobyś byś popędziło	popędzilibyście byście popędzili	popędziłybyście byście popędziły
3 os.	popędziłby by popędził	popędziłaby by popędziła	popędziłoby by popędziło	popędziliby by popędzili	popędziłyby by popędziły

bezosobnik: popędzono by

bezokolicznik: popędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: popędziwszy

gerundium: popędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	popędzenie	popędzenia
D.	popędzenia	popędzeń
C.	popędzeniu	popędzeniom
B.	popędzenie	popędzenia
N.	popędzeniem	popędzeniami
Ms.	popędzeniu	popędzeniach
W.	popędzenie	popędzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: popędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	popędzony	popędzony	popędzony	popędzone	popędzona
D.	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonej
C.	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonej
B.	popędzonego	popędzonego	popędzony	popędzone	popędzoną
N.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzoną
Ms.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	popędzeni	popędzeni	popędzone	popędzone
D.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych
C.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym
B.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzone
N.	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi
Ms.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych

Składnia

Rz_osobowy

popędzić

KOGO + do CZEGO

4. ponaglić

Definicja

zmusić jakąś osobę lub zwierzę do pośpiechu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

pospieszyć

Cytaty

	Przestań ględzić i prowadź wreszcie - popędził go zniecierpliwiony Stevar. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
	Rozbieraj się, myj ręce - popędziła mnie, jakby nic się nie stało. źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007
	Ci nieszczęśnicy na galerze tak ciężko wiosłami pracują, że aż zgłodniałam. Okaż trochę machrusańskiego miłosierdzia i popędź kucharza. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003
	Popędziwszy konia, czarodziej pocwałował w kierunku czoła kolumny. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	popędzę	popędzimy
2 os.	popędzisz	popędzicie
3 os.	popędzi	popędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłem +(e)m popędził	popędziłam +(e)m popędziła	popędziłom +(e)m popędziło	popędziliśmy +(e)śmy popędzili	popędziłyśmy +(e)śmy popędziły
2 os.	popędziłeś +(e)ś popędził	popędziłaś +(e)ś popędziła	popędziłoś +(e)ś popędziło	popędziliście +(e)ście popędzili	popędziłyście +(e)ście popędziły
3 os.	popędził	popędziła	popędziło	popędzili	popędziły

bezosobnik: popędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		popędźmy
2 os.	popędź	popędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłbym bym popędził	popędziłabym bym popędziła	popędziłobym bym popędziło	popędzilibyśmy byśmy popędzili	popędziłybyśmy byśmy popędziły
2 os.	popędziłbyś byś popędził	popędziłabyś byś popędziła	popędziłobyś byś popędziło	popędzilibyście byście popędzili	popędziłybyście byście popędziły
3 os.	popędziłby by popędził	popędziłaby by popędziła	popędziłoby by popędziło	popędziliby by popędzili	popędziłyby by popędziły

bezosobnik: popędzono by

bezokolicznik: popędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: popędziwszy

gerundium: popędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	popędzenie	popędzenia
D.	popędzenia	popędzeń
C.	popędzeniu	popędzeniom
B.	popędzenie	popędzenia
N.	popędzeniem	popędzeniami
Ms.	popędzeniu	popędzeniach
W.	popędzenie	popędzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: popędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	popędzony	popędzony	popędzony	popędzone	popędzona
D.	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonej
C.	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonej
B.	popędzonego	popędzonego	popędzony	popędzone	popędzoną
N.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzoną
Ms.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	popędzeni	popędzeni	popędzone	popędzone
D.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych
C.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym
B.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzone
N.	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi
Ms.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych

odpowiednik aspektowy: popędzać

Składnia

Rz_osobowy	+	popędzić	+	KOGO/CO
Rz_osobowy	+	popędzić	+	MOWA WPROST + KOGO

5. przepędzić

Definicja

zmusiwszy kogoś do opuszczenia jakiegoś miejsca, pozbyć się go jako osoby niepożądanej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

[...] popędziła go wołając: „a kysz, a kysz, paskudo!”, choć chłop był urodziwy, więc towarzyszki z baraku mocno się dziwiły [...].

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

Winne grona tak podniosły ducha żołnierzy, że ci nie tylko obronili fortecę, ale popędzili najeźdźcę daleko poza granice państwa.

źródło: NKJP: Wojciech Śmieja: Mołdawia. Przewodnik Turystyczny, 2007

Zdaje się, że najwyższy czas popędzić tę belwederską zgraję. Przecież nie jest nam potrzebny drugi pseudo-rząd, który wszystko wywraca, intryguje i psuje.

źródło: NKJP: To dobrze, że przebraliście się w nowe ubranie, bo stare trochę się zużyło. Ale mam ..., Gazeta Wyborcza, 1995-05-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	popędzę	popędzimy
2 os.	popędzisz	popędzicie
3 os.	popędzi	popędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłem +(e)m popędził	popędziłam +(e)m popędziła	popędziłom +(e)m popędziło	popędziliśmy +(e)śmy popędzili	popędziłyśmy +(e)śmy popędziły
2 os.	popędziłeś +(e)ś popędził	popędziłaś +(e)ś popędziła	popędziłoś +(e)ś popędziło	popędziliście +(e)ście popędzili	popędziłyście +(e)ście popędziły
3 os.	popędził	popędziła	popędziło	popędzili	popędziły

bezosobnik: popędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		popędźmy
2 os.	popędź	popędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	popędziłbym bym popędził	popędziłabym bym popędziła	popędziłobym bym popędziło	popędzilibyśmy byśmy popędzili	popędziłybyśmy byśmy popędziły
2 os.	popędziłbyś byś popędził	popędziłabyś byś popędziła	popędziłobyś byś popędziło	popędzilibyście byście popędzili	popędziłybyście byście popędziły
3 os.	popędziłby by popędził	popędziłaby by popędziła	popędziłoby by popędziło	popędziliby by popędzili	popędziłyby by popędziły

bezosobnik: popędzono by

bezokolicznik: popędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: popędziwszy

gerundium: popędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	popędzenie	popędzenia
D.	popędzenia	popędzeń
C.	popędzeniu	popędzeniom
B.	popędzenie	popędzenia
N.	popędzeniem	popędzeniami
Ms.	popędzeniu	popędzeniach
W.	popędzenie	popędzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: popędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	popędzony	popędzony	popędzony	popędzone	popędzona
D.	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonego	popędzonej
C.	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonemu	popędzonej
B.	popędzonego	popędzonego	popędzony	popędzone	popędzoną
N.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzoną
Ms.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	popędzeni	popędzeni	popędzone	popędzone
D.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych
C.	popędzonym	popędzonym	popędzonym	popędzonym
B.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzone
N.	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi	popędzonymi
Ms.	popędzonych	popędzonych	popędzonych	popędzonych

Składnia

popędzić

KOGO

Frazeologizmy

ktoś pogonił kota komuś
ktoś popędził komuś kota

Data ostatniej modyfikacji: 04.09.2013