Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. palić
1. papierosa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | zapalić |
Połączenia
- odpalić papierosa, świecę
Cytaty
Z kieszeni wyciągnął papierosy. Pochylił się nad ogniem. Wyciągnął z niego płonącą gałązkę i odpalił. źródło: NKJP: Wiesław Dymny: Opowiadania zwykłe, 1997 |
|
Chłopiec odpalił od niedopałka nowego papierosa. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948 |
|
Sięgnął po fajkę; bez słowa odpalił [...]. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odpalony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odpalony |
odpalony |
odpalony |
odpalone |
odpalona |
D. | odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonej |
C. | odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonej |
B. | odpalonego |
odpalonego |
odpalony |
odpalone |
odpaloną |
N. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpaloną |
Ms. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odpaleni |
odpaleni |
odpalone |
odpalone |
D. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
C. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
B. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalone |
N. | odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
Ms. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpowiednik aspektowy: odpalać
Składnia
+ | odpalić | + |
CO +
(od CZEGO)
|
2.a pocisk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | wystrzelić |
Połączenia
- odpalić bombę, fajerwerki, granat, ładunek, petardę, pocisk, racę, rakietę
Cytaty
Za kilka zaledwie sekund dostrzega go na ekranach pokładowych stacji radiolokacyjnych, za dalszych kilka odpalą śmiercionośne rakiety, zestrzelą... źródło: NKJP: Jerzy Gotowała: Najkrócej żyją motyle: lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne, 1996 |
|
Bum! Tąpnęło, gdy odpalili ładunki. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odpalony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odpalony |
odpalony |
odpalony |
odpalone |
odpalona |
D. | odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonej |
C. | odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonej |
B. | odpalonego |
odpalonego |
odpalony |
odpalone |
odpaloną |
N. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpaloną |
Ms. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odpaleni |
odpaleni |
odpalone |
odpalone |
D. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
C. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
B. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalone |
N. | odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
Ms. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpowiednik aspektowy: odpalać
Składnia
+ | odpalić | + |
CO
|
2.b o pocisku: wystrzelić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Cytaty
Tomek wydobył zapałki; kolejno zapalił lonty rakiet. Z hukiem odpaliły jedna po drugiej i snując za sobą ogon czerwonego dymu zatoczyły w powietrzu nad rzeką szeroki łuk, po czym przepadły gdzieś w dżungli. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965 |
|
Druga rakieta nie odpaliła, a trzecia z sykiem przeleciała nad piracką łodzią, która pod osłoną burty przyjmowała zrzucone do niej ładunki. źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
2.c o pocisku: wybuchnąć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | wybuchnąć |
Połączenia
- ładunek wybuchowy, pocisk odpalił; broń odpaliła
Cytaty
W efekcie odpalenia miny powstawał wyłom w obwarowaniu głównym twierdzy. źródło: NKJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
3.a samochód
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Połączenia
- odpalić komputer, maszynę, motor, samochód, silnik
Cytaty
Soso maszynę odpalił i ruszyli w drogę. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
Kiedy przychodzę do domu, mam ochotę odpalić laptopa i coś zrobić. źródło: NKJP: (emka): Żyję w sieci, Dlaczego?, 2009-08-19 |
|
Ty idź po wodę, naciągnij ze dwa wiadra, odpalcie kuchenkę... źródło: NKJP: W namiocie na wycieczce w Tatrach |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odpalony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odpalony |
odpalony |
odpalony |
odpalone |
odpalona |
D. | odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonej |
C. | odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonej |
B. | odpalonego |
odpalonego |
odpalony |
odpalone |
odpaloną |
N. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpaloną |
Ms. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odpaleni |
odpaleni |
odpalone |
odpalone |
D. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
C. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
B. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalone |
N. | odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
Ms. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpowiednik aspektowy: odpalać
Składnia
+ | odpalić | + |
CO
|
3.b o samochodzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Połączenia
- samochód, silnik odpalił; maszyna odpaliła; auto odpaliło
- nie chcieć odpalić
Cytaty
To cudowne: usłyszeć huk i zobaczyć ciemny dym. Ciężko: biec ulicą w stronę pordzewiałej bryki, która nie może odpalić. źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999 |
|
Pierwszy silnik odpalił niemal od razu, druga turbina trochę kaprysiła, ale też zaskoczyła. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
odpowiednik aspektowy: odpalać
4. stówkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- odpalić część czegoś, jakąś kwotę, sumę (pieniędzy), stówkę, ileś procent, ileś złotych
Cytaty
Niech Szczęsny dla wszystkich gotuje i w południe przynosi. Za to każdy mu złotówkę odpali. źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952 |
|
A mógłby przecież jedną sprzedać i dom chylący się ku upadkowi poprawić, parę tysiączków wnukom swoim odpalić na motocykle śmiglejsze od jaskółki. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976 |
|
To godne zazdrości mieszkanie z ciepłą wodą [...] zajął dobrze ustosunkowany radca prawny Barański po odpaleniu mamie i Uszerowi zaledwie czterdziestu tysięcy złotych, co nazywało się „zwrotem kosztów remontu”. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
Mówi ciotka do mnie: zamorduj, Grzesiu, prosiaka, kiełbasę ci odpalę. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951 |
|
Czy nie odpaliłby mi pan trochę bigosu? źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odpalony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odpalony |
odpalony |
odpalony |
odpalone |
odpalona |
D. | odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonego |
odpalonej |
C. | odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonemu |
odpalonej |
B. | odpalonego |
odpalonego |
odpalony |
odpalone |
odpaloną |
N. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpaloną |
Ms. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odpaleni |
odpaleni |
odpalone |
odpalone |
D. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
C. | odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
odpalonym |
B. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalone |
N. | odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
odpalonymi |
Ms. | odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpalonych |
odpowiednik aspektowy: odpalać
Składnia
+ | odpalić | + |
CO
|
5. stanowczo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | odpowiedzieć |
Połączenia
- odpalić celnie, natychmiast, stanowczo, wyniośle
Cytaty
- Taka dziewczyna może mieć każdego... - No, może z wyjątkiem Gwardii Narodowej! - odpalił Marek. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
|
Kiedyś [...] zażądał w pociągu otwarcia okna, na co sąsiad zwrócił mu uwagę, że pali fajkę w przedziale dla niepalących i to drugiej klasy, choć trzyma w kieszeni bilet trzeciej klasy. A szanowny łaskawca - odpalił Fiszer - ma twarz czwartej klasy i też jedzie drugą. źródło: NKJP: Zbigniew Raszewski: Raptularz (1965-67), 1967 |
|
- On jest urodzony w niedzielę! - krzyknął ojciec, a pani Monika się rozgniewała, nie lubiła, gdy ktoś krytykował jej syna. - Za to twoja córka - odpaliła bez namysłu - jest na pewno urodzona w piątek, nawet minę ma jak postny śledź! źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993 |
|
Wzięła prośbę za wulgarną zaczepkę. Odpaliła więc, że nie jest siostrą miłosierdzia, żołnierz zaś powiedział: „Każda kobieta nią jest”. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
Trofim Denisowicz Łysenko już w roku 1938 wykazał, że... no nie potrzebuję wam dalej cytować, jak mu odpaliliście! źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odpalę |
odpalimy |
|||
2 os. |
odpalisz |
odpalicie |
|||
3 os. |
odpali |
odpalą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłem +(e)m odpalił |
odpaliłam +(e)m odpaliła |
odpaliłom +(e)m odpaliło |
odpaliliśmy +(e)śmy odpalili |
odpaliłyśmy +(e)śmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłeś +(e)ś odpalił |
odpaliłaś +(e)ś odpaliła |
odpaliłoś +(e)ś odpaliło |
odpaliliście +(e)ście odpalili |
odpaliłyście +(e)ście odpaliły |
3 os. |
odpalił |
odpaliła |
odpaliło |
odpalili |
odpaliły |
bezosobnik: odpalono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odpalmy |
|
2 os. |
odpal |
odpalcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odpaliłbym bym odpalił |
odpaliłabym bym odpaliła |
odpaliłobym bym odpaliło |
odpalilibyśmy byśmy odpalili |
odpaliłybyśmy byśmy odpaliły |
2 os. |
odpaliłbyś byś odpalił |
odpaliłabyś byś odpaliła |
odpaliłobyś byś odpaliło |
odpalilibyście byście odpalili |
odpaliłybyście byście odpaliły |
3 os. |
odpaliłby by odpalił |
odpaliłaby by odpaliła |
odpaliłoby by odpaliło |
odpaliliby by odpalili |
odpaliłyby by odpaliły |
bezosobnik: odpalono by
bezokolicznik: odpalić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odpaliwszy
gerundium: odpalenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odpalenie |
odpalenia |
D. | odpalenia |
odpaleń |
C. | odpaleniu |
odpaleniom |
B. | odpalenie |
odpalenia |
N. | odpaleniem |
odpaleniami |
Ms. | odpaleniu |
odpaleniach |
W. | odpalenie |
odpalenia |
odpowiednik aspektowy: odpalać
Składnia
+ | odpalić | + |
(KOMU) +
MOWA WPROST
|
|
+ | odpalić | + |
(KOMU) +
że ZDANIE
|