Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. przeciwstawiać
1. złu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | sprzeciwiać się |
Połączenia
- obóz patriotyczny przeciwstawiał się; konserwatyści, zwolennicy przeciwstawiali się
- przeciwstawiać się agresji, czyjejś dominacji, dyktaturze, działaniom, germanizacji, ideologii, imperializmowi, kłamstwu, marksizmowi, nazizmowi, postawie, próbom narzucenia czegoś, przemocy, stereotypom, systemowi, rasizmowi, tendencjom, uprzedzeniom, zbrojeniom, złu, zmianom; autorytetom, królowi, prezydentowi, społeczeństwu, ugrupowaniom, władzy
- przeciwstawiać się energicznie, kategorycznie, konsekwentnie, politycznie, zbrojnie
Cytaty
|
Zapowiedział, że będzie przeciwstawiał się zdobyciu kontroli przez mocarstwa europejskie nad przyszłym kanałem w Ameryce Środkowej. źródło: KWSJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999 |
|
|
W XIX w. Polacy skutecznie przeciwstawiali się germanizacji. źródło: KWSJP: Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska: przewodnik, 1989 |
|
|
Mahatma przeciwstawiał się uciskaniu Indii przez imperium brytyjskie, dziedziczące starą kulturę. źródło: KWSJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych: eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993 |
|
|
Nie przeciwstawiał się on królowi ze względów politycznych, lecz ze względu na ład moralny. źródło: KWSJP: Kazimierz Kąkol: Kardynał Stefan Wyszyński jakim go znałem, 1985 |
|
|
Dlaczego mi się przeciwstawiasz? Nie ufasz mi? źródło: KWSJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przeciwstawiam się |
przeciwstawiamy się |
|||
| 2 os. |
przeciwstawiasz się |
przeciwstawiacie się |
|||
| 3 os. |
przeciwstawia się |
przeciwstawiają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeciwstawiałem się +(e)m się przeciwstawiał |
przeciwstawiałam się +(e)m się przeciwstawiała |
przeciwstawiałom się +(e)m się przeciwstawiało |
przeciwstawialiśmy się +(e)śmy się przeciwstawiali |
przeciwstawiałyśmy się +(e)śmy się przeciwstawiały |
| 2 os. |
przeciwstawiałeś się +(e)ś się przeciwstawiał |
przeciwstawiałaś się +(e)ś się przeciwstawiała |
przeciwstawiałoś się +(e)ś się przeciwstawiało |
przeciwstawialiście się +(e)ście się przeciwstawiali |
przeciwstawiałyście się +(e)ście się przeciwstawiały |
| 3 os. |
przeciwstawiał się |
przeciwstawiała się |
przeciwstawiało się |
przeciwstawiali się |
przeciwstawiały się |
bezosobnik: przeciwstawiano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przeciwstawiał będę się przeciwstawiać |
będę się przeciwstawiała będę się przeciwstawiać |
będę się przeciwstawiało będę się przeciwstawiać |
będziemy się przeciwstawiali będziemy się przeciwstawiać |
będziemy się przeciwstawiały będziemy się przeciwstawiać |
| 2 os. |
będziesz się przeciwstawiał będziesz się przeciwstawiać |
będziesz się przeciwstawiała będziesz się przeciwstawiać |
będziesz się przeciwstawiało będziesz się przeciwstawiać |
będziecie się przeciwstawiali będziecie się przeciwstawiać |
będziecie się przeciwstawiały będziecie się przeciwstawiać |
| 3 os. |
będzie się przeciwstawiał będzie się przeciwstawiać |
będzie się przeciwstawiała będzie się przeciwstawiać |
będzie się przeciwstawiało będzie się przeciwstawiać |
będą się przeciwstawiali będą się przeciwstawiać |
będą się przeciwstawiały będą się przeciwstawiać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przeciwstawiajmy się |
|
| 2 os. |
przeciwstawiaj się |
przeciwstawiajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeciwstawiałbym się bym się przeciwstawiał |
przeciwstawiałabym się bym się przeciwstawiała |
przeciwstawiałobym się bym się przeciwstawiało |
przeciwstawialibyśmy się byśmy się przeciwstawiali |
przeciwstawiałybyśmy się byśmy się przeciwstawiały |
| 2 os. |
przeciwstawiałbyś się byś się przeciwstawiał |
przeciwstawiałabyś się byś się przeciwstawiała |
przeciwstawiałobyś się byś się przeciwstawiało |
przeciwstawialibyście się byście się przeciwstawiali |
przeciwstawiałybyście się byście się przeciwstawiały |
| 3 os. |
przeciwstawiałby się by się przeciwstawiał |
przeciwstawiałaby się by się przeciwstawiała |
przeciwstawiałoby się by się przeciwstawiało |
przeciwstawialiby się by się przeciwstawiali |
przeciwstawiałyby się by się przeciwstawiały |
bezosobnik: przeciwstawiano by się
bezokolicznik: przeciwstawiać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przeciwstawiając się
gerundium: przeciwstawianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przeciwstawianie się |
przeciwstawiania się |
| D. | przeciwstawiania się |
przeciwstawiań się |
| C. | przeciwstawianiu się |
przeciwstawianiom się |
| B. | przeciwstawianie się |
przeciwstawiania się |
| N. | przeciwstawianiem się |
przeciwstawianiami się |
| Ms. | przeciwstawianiu się |
przeciwstawianiach się |
| W. | przeciwstawianie się |
przeciwstawiania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przeciwstawiający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeciwstawiający się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiające się |
przeciwstawiająca się |
| D. | przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającej się |
| C. | przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającej się |
| B. | przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiające się |
przeciwstawiającą się |
| N. | przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającą się |
| Ms. | przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeciwstawiający się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiające się |
przeciwstawiające się |
| D. | przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
| C. | przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
| B. | przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiające się |
| N. | przeciwstawiającymi się |
przeciwstawiającymi się |
przeciwstawiającymi się |
przeciwstawiającymi się |
| Ms. | przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
odpowiednik aspektowy: przeciwstawić się
Składnia
| Rzosobowy | + | przeciwstawiać się | + |
KOMU/CZEMU
|
2. naporowi wody
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii
Połączenia
- przeciwstawiać się grawitacji, naporowi wody, prądowi, rwącej wodzie
Cytaty
|
Nowo odkryta siła przeciwstawia się grawitacji i przyspiesza proces rozszerzania się wszechświata. źródło: KWSJP: Odpychający kosmos, Dziennik Polski, 1998-02-28 |
|
|
Uratowało ich wzniesienie gruntu, na które trafili nogami. Przeciwstawiając się prądowi, podtrzymując wzajemnie, dobrnęli do zbawczego brzegu. źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966 |
|
|
Całą swoją siłą przeciwstawiają się masom rwącej wody. źródło: KWSJP: D.G.: Powrót do zielonego domu, EKO-U Nas, 2002, nr 15 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przeciwstawiam się |
przeciwstawiamy się |
|||
| 2 os. |
przeciwstawiasz się |
przeciwstawiacie się |
|||
| 3 os. |
przeciwstawia się |
przeciwstawiają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeciwstawiałem się +(e)m się przeciwstawiał |
przeciwstawiałam się +(e)m się przeciwstawiała |
przeciwstawiałom się +(e)m się przeciwstawiało |
przeciwstawialiśmy się +(e)śmy się przeciwstawiali |
przeciwstawiałyśmy się +(e)śmy się przeciwstawiały |
| 2 os. |
przeciwstawiałeś się +(e)ś się przeciwstawiał |
przeciwstawiałaś się +(e)ś się przeciwstawiała |
przeciwstawiałoś się +(e)ś się przeciwstawiało |
przeciwstawialiście się +(e)ście się przeciwstawiali |
przeciwstawiałyście się +(e)ście się przeciwstawiały |
| 3 os. |
przeciwstawiał się |
przeciwstawiała się |
przeciwstawiało się |
przeciwstawiali się |
przeciwstawiały się |
bezosobnik: przeciwstawiano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przeciwstawiał będę się przeciwstawiać |
będę się przeciwstawiała będę się przeciwstawiać |
będę się przeciwstawiało będę się przeciwstawiać |
będziemy się przeciwstawiali będziemy się przeciwstawiać |
będziemy się przeciwstawiały będziemy się przeciwstawiać |
| 2 os. |
będziesz się przeciwstawiał będziesz się przeciwstawiać |
będziesz się przeciwstawiała będziesz się przeciwstawiać |
będziesz się przeciwstawiało będziesz się przeciwstawiać |
będziecie się przeciwstawiali będziecie się przeciwstawiać |
będziecie się przeciwstawiały będziecie się przeciwstawiać |
| 3 os. |
będzie się przeciwstawiał będzie się przeciwstawiać |
będzie się przeciwstawiała będzie się przeciwstawiać |
będzie się przeciwstawiało będzie się przeciwstawiać |
będą się przeciwstawiali będą się przeciwstawiać |
będą się przeciwstawiały będą się przeciwstawiać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przeciwstawiajmy się |
|
| 2 os. |
przeciwstawiaj się |
przeciwstawiajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeciwstawiałbym się bym się przeciwstawiał |
przeciwstawiałabym się bym się przeciwstawiała |
przeciwstawiałobym się bym się przeciwstawiało |
przeciwstawialibyśmy się byśmy się przeciwstawiali |
przeciwstawiałybyśmy się byśmy się przeciwstawiały |
| 2 os. |
przeciwstawiałbyś się byś się przeciwstawiał |
przeciwstawiałabyś się byś się przeciwstawiała |
przeciwstawiałobyś się byś się przeciwstawiało |
przeciwstawialibyście się byście się przeciwstawiali |
przeciwstawiałybyście się byście się przeciwstawiały |
| 3 os. |
przeciwstawiałby się by się przeciwstawiał |
przeciwstawiałaby się by się przeciwstawiała |
przeciwstawiałoby się by się przeciwstawiało |
przeciwstawialiby się by się przeciwstawiali |
przeciwstawiałyby się by się przeciwstawiały |
bezosobnik: przeciwstawiano by się
bezokolicznik: przeciwstawiać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przeciwstawiając się
gerundium: przeciwstawianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przeciwstawianie się |
przeciwstawiania się |
| D. | przeciwstawiania się |
przeciwstawiań się |
| C. | przeciwstawianiu się |
przeciwstawianiom się |
| B. | przeciwstawianie się |
przeciwstawiania się |
| N. | przeciwstawianiem się |
przeciwstawianiami się |
| Ms. | przeciwstawianiu się |
przeciwstawianiach się |
| W. | przeciwstawianie się |
przeciwstawiania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przeciwstawiający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeciwstawiający się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiające się |
przeciwstawiająca się |
| D. | przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającej się |
| C. | przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającemu się |
przeciwstawiającej się |
| B. | przeciwstawiającego się |
przeciwstawiającego się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiające się |
przeciwstawiającą się |
| N. | przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającą się |
| Ms. | przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeciwstawiający się |
przeciwstawiający się |
przeciwstawiające się |
przeciwstawiające się |
| D. | przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
| C. | przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
przeciwstawiającym się |
| B. | przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiające się |
| N. | przeciwstawiającymi się |
przeciwstawiającymi się |
przeciwstawiającymi się |
przeciwstawiającymi się |
| Ms. | przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
przeciwstawiających się |
odpowiednik aspektowy: przeciwstawić się
Składnia
|
+ | przeciwstawiać się | + |
CZEMU
|