UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaczepić się

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. czepić się

1. pazurami

Definicja

chwyciwszy coś wystającego, przytrzymać się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przyczepić się
antonimy:  odczepić się
hiperonimy:  połączyć się, przymocować się

Cytaty

Kot zaczepił się pazurami o perukę, a uczniowie uradowani wciągnęli swoją zdobycz na górę.

źródło: Internet

Zaparł się na krześle i stopą zaczepił się o nogę stołu.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczepię się
zaczepimy się
2 os. zaczepisz się
zaczepicie się
3 os. zaczepi się
zaczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczepiłem się
+(e)m się zaczepił
zaczepiłam się
+(e)m się zaczepiła
zaczepiłom się
+(e)m się zaczepiło
zaczepiliśmy się
+(e)śmy się zaczepili
zaczepiłyśmy się
+(e)śmy się zaczepiły
2 os. zaczepiłeś się
+(e)ś się zaczepił
zaczepiłaś się
+(e)ś się zaczepiła
zaczepiłoś się
+(e)ś się zaczepiło
zaczepiliście się
+(e)ście się zaczepili
zaczepiłyście się
+(e)ście się zaczepiły
3 os. zaczepił się
zaczepiła się
zaczepiło się
zaczepili się
zaczepiły się

bezosobnik: zaczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczepmy się
2 os. zaczep się
zaczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczepiłbym się
bym się zaczepił
zaczepiłabym się
bym się zaczepiła
zaczepiłobym się
bym się zaczepiło
zaczepilibyśmy się
byśmy się zaczepili
zaczepiłybyśmy się
byśmy się zaczepiły
2 os. zaczepiłbyś się
byś się zaczepił
zaczepiłabyś się
byś się zaczepiła
zaczepiłobyś się
byś się zaczepiło
zaczepilibyście się
byście się zaczepili
zaczepiłybyście się
byście się zaczepiły
3 os. zaczepiłby się
by się zaczepił
zaczepiłaby się
by się zaczepiła
zaczepiłoby się
by się zaczepiło
zaczepiliby się
by się zaczepili
zaczepiłyby się
by się zaczepiły

bezosobnik: zaczepiono by się

bezokolicznik: zaczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaczepiwszy się

gerundium: zaczepienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaczepienie się
zaczepienia się
D. zaczepienia się
zaczepień się
C. zaczepieniu się
zaczepieniom się
B. zaczepienie się
zaczepienia się
N. zaczepieniem się
zaczepieniami się
Ms. zaczepieniu się
zaczepieniach się
W. zaczepienie się
zaczepienia się

odpowiednik aspektowy: zaczepiać się

Składnia

bez ograniczeń + zaczepić się +
(CZYM) + o CO

2. o krzesło

Definicja

będąc w ruchu, przypadkowo zatrzymać się na czymś wystającym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zahaczyć się, zawadzić się
antonimy:  odczepić się, odszczepić się

Cytaty

Wspinacze nie mieli między sobą żadnego punktu asekuracyjnego, ale lina zaczepiła się o występ skalny i obaj na niej zawiśli.

źródło: KWSJP: Ingrid Sinanovičova: Z drugiej strony Tatr, Tygodnik Podhalański nr 30, 1999

Ba - firanka zaczepiła się o kant ramy.

źródło: KWSJP: Janusz Meissner: Wiatr w podeszwach, 1976

Stoję po drugiej stronie dębowych drzwi, stoję bardzo blisko nich, czuję nawet, że rąbek sukienki zaczepił się o coś wystającego, może o źle zheblowany sęczek.

źródło: KWSJP: Maria Nurowska: Po tamtej stronie śmierć, 1977

Przednie koło zaczepiło się o coś i [...] domyślił się, że to bukowe kłody.

źródło: KWSJP: Rudolf Jasik: Martwi nie śpiewają, 1961

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczepię się
zaczepimy się
2 os. zaczepisz się
zaczepicie się
3 os. zaczepi się
zaczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczepiłem się
+(e)m się zaczepił
zaczepiłam się
+(e)m się zaczepiła
zaczepiłom się
+(e)m się zaczepiło
zaczepiliśmy się
+(e)śmy się zaczepili
zaczepiłyśmy się
+(e)śmy się zaczepiły
2 os. zaczepiłeś się
+(e)ś się zaczepił
zaczepiłaś się
+(e)ś się zaczepiła
zaczepiłoś się
+(e)ś się zaczepiło
zaczepiliście się
+(e)ście się zaczepili
zaczepiłyście się
+(e)ście się zaczepiły
3 os. zaczepił się
zaczepiła się
zaczepiło się
zaczepili się
zaczepiły się

bezosobnik: zaczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczepmy się
2 os. zaczep się
zaczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczepiłbym się
bym się zaczepił
zaczepiłabym się
bym się zaczepiła
zaczepiłobym się
bym się zaczepiło
zaczepilibyśmy się
byśmy się zaczepili
zaczepiłybyśmy się
byśmy się zaczepiły
2 os. zaczepiłbyś się
byś się zaczepił
zaczepiłabyś się
byś się zaczepiła
zaczepiłobyś się
byś się zaczepiło
zaczepilibyście się
byście się zaczepili
zaczepiłybyście się
byście się zaczepiły
3 os. zaczepiłby się
by się zaczepił
zaczepiłaby się
by się zaczepiła
zaczepiłoby się
by się zaczepiło
zaczepiliby się
by się zaczepili
zaczepiłyby się
by się zaczepiły

bezosobnik: zaczepiono by się

bezokolicznik: zaczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaczepiwszy się

gerundium: zaczepienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaczepienie się
zaczepienia się
D. zaczepienia się
zaczepień się
C. zaczepieniu się
zaczepieniom się
B. zaczepienie się
zaczepienia się
N. zaczepieniem się
zaczepieniami się
Ms. zaczepieniu się
zaczepieniach się
W. zaczepienie się
zaczepienia się

odpowiednik aspektowy: zaczepiać się

Składnia

Rznieżywotny + zaczepić się +
o CO

3. w stolicy

Definicja

pot. 
znaleźć tymczasowo pracę lub nocleg

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zahaczyć się

Połączenia

  • zaczepić się w Gdańsku, w Warszawie...

Cytaty

A trzeba wiedzieć, że przed wspomnianym już turniejem Euro '88 niejaki Frank Rijkaard, dziś trener Barcelony, po konflikcie z trenerem Johanem Cruyffem, musiał odejść z Ajaxu Amsterdam (Cruyff zresztą również) i zanim zaczepił się w Realu Saragossa, przez parę dobrych miesięcy nie grał w piłkę.

źródło: KWSJP: Roman Hurkowski: Tylko na świeżości!, Trybuna, 2006

Po porażce wyborczej zaczepił się w firmie PR-owskiej, a potem, gdy tę wchłonął większy konkurent, był na kilkumiesięcznym bezrobociu.

źródło: KWSJP: Wojciech Duda-Dudkiewicz; Milena Rachid Chehab: Czas mija, Ozon nr 14, 2005

Na szczęście spotkaliśmy panią, która zaoferowała nam tani nocleg w swoim mieszkaniu. Z propozycji entuzjastycznie skorzystała część ekipy, pozostałym udało się zaczepić w akademiku (6 dolarów/os.).

źródło: KWSJP: Anna Stachnik: Romania '99, Tygodnik Podhalański nr 40, 1999

Praca jest na budowie do czasu, aż nie poznam lepiej języka. Później chciałbym zaczepić się w jakimś biurze konstrukcyjnym - planuje Piotr, który skończył mechanikę i budowę maszyn.

źródło: KWSJP: Uciekają do pracy, Gazeta Lubuska, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczepię się
zaczepimy się
2 os. zaczepisz się
zaczepicie się
3 os. zaczepi się
zaczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczepiłem się
+(e)m się zaczepił
zaczepiłam się
+(e)m się zaczepiła
zaczepiłom się
+(e)m się zaczepiło
zaczepiliśmy się
+(e)śmy się zaczepili
zaczepiłyśmy się
+(e)śmy się zaczepiły
2 os. zaczepiłeś się
+(e)ś się zaczepił
zaczepiłaś się
+(e)ś się zaczepiła
zaczepiłoś się
+(e)ś się zaczepiło
zaczepiliście się
+(e)ście się zaczepili
zaczepiłyście się
+(e)ście się zaczepiły
3 os. zaczepił się
zaczepiła się
zaczepiło się
zaczepili się
zaczepiły się

bezosobnik: zaczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaczepmy się
2 os. zaczep się
zaczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaczepiłbym się
bym się zaczepił
zaczepiłabym się
bym się zaczepiła
zaczepiłobym się
bym się zaczepiło
zaczepilibyśmy się
byśmy się zaczepili
zaczepiłybyśmy się
byśmy się zaczepiły
2 os. zaczepiłbyś się
byś się zaczepił
zaczepiłabyś się
byś się zaczepiła
zaczepiłobyś się
byś się zaczepiło
zaczepilibyście się
byście się zaczepili
zaczepiłybyście się
byście się zaczepiły
3 os. zaczepiłby się
by się zaczepił
zaczepiłaby się
by się zaczepiła
zaczepiłoby się
by się zaczepiło
zaczepiliby się
by się zaczepili
zaczepiłyby się
by się zaczepiły

bezosobnik: zaczepiono by się

bezokolicznik: zaczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaczepiwszy się

gerundium: zaczepienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaczepienie się
zaczepienia się
D. zaczepienia się
zaczepień się
C. zaczepieniu się
zaczepieniom się
B. zaczepienie się
zaczepienia się
N. zaczepieniem się
zaczepieniami się
Ms. zaczepieniu się
zaczepieniach się
W. zaczepienie się
zaczepienia się

odpowiednik aspektowy: zaczepiać się

Składnia

Rzosobowy + zaczepić się +
GDZIE
Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj