UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zahaczać

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zahaczam	zahaczamy
2 os.	zahaczasz	zahaczacie
3 os.	zahacza	zahaczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zahaczałem +(e)m zahaczał	zahaczałam +(e)m zahaczała	zahaczałom +(e)m zahaczało	zahaczaliśmy +(e)śmy zahaczali	zahaczałyśmy +(e)śmy zahaczały
2 os.	zahaczałeś +(e)ś zahaczał	zahaczałaś +(e)ś zahaczała	zahaczałoś +(e)ś zahaczało	zahaczaliście +(e)ście zahaczali	zahaczałyście +(e)ście zahaczały
3 os.	zahaczał	zahaczała	zahaczało	zahaczali	zahaczały

bezosobnik: zahaczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zahaczał będę zahaczać	będę zahaczała będę zahaczać	będę zahaczało będę zahaczać	będziemy zahaczali będziemy zahaczać	będziemy zahaczały będziemy zahaczać
2 os.	będziesz zahaczał będziesz zahaczać	będziesz zahaczała będziesz zahaczać	będziesz zahaczało będziesz zahaczać	będziecie zahaczali będziecie zahaczać	będziecie zahaczały będziecie zahaczać
3 os.	będzie zahaczał będzie zahaczać	będzie zahaczała będzie zahaczać	będzie zahaczało będzie zahaczać	będą zahaczali będą zahaczać	będą zahaczały będą zahaczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zahaczajmy
2 os.	zahaczaj	zahaczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zahaczałbym bym zahaczał	zahaczałabym bym zahaczała	zahaczałobym bym zahaczało	zahaczalibyśmy byśmy zahaczali	zahaczałybyśmy byśmy zahaczały
2 os.	zahaczałbyś byś zahaczał	zahaczałabyś byś zahaczała	zahaczałobyś byś zahaczało	zahaczalibyście byście zahaczali	zahaczałybyście byście zahaczały
3 os.	zahaczałby by zahaczał	zahaczałaby by zahaczała	zahaczałoby by zahaczało	zahaczaliby by zahaczali	zahaczałyby by zahaczały

bezosobnik: zahaczano by

bezokolicznik: zahaczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zahaczając

gerundium: zahaczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zahaczanie	zahaczania
D.	zahaczania	zahaczań
C.	zahaczaniu	zahaczaniom
B.	zahaczanie	zahaczania
N.	zahaczaniem	zahaczaniami
Ms.	zahaczaniu	zahaczaniach
W.	zahaczanie	zahaczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zahaczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zahaczający	zahaczający	zahaczający	zahaczające	zahaczająca
D.	zahaczającego	zahaczającego	zahaczającego	zahaczającego	zahaczającej
C.	zahaczającemu	zahaczającemu	zahaczającemu	zahaczającemu	zahaczającej
B.	zahaczającego	zahaczającego	zahaczający	zahaczające	zahaczającą
N.	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającą
Ms.	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zahaczający	zahaczający	zahaczające	zahaczające
D.	zahaczających	zahaczających	zahaczających	zahaczających
C.	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającym	zahaczającym
B.	zahaczających	zahaczających	zahaczających	zahaczające
N.	zahaczającymi	zahaczającymi	zahaczającymi	zahaczającymi
Ms.	zahaczających	zahaczających	zahaczających	zahaczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zahaczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zahaczany	zahaczany	zahaczany	zahaczane	zahaczana
D.	zahaczanego	zahaczanego	zahaczanego	zahaczanego	zahaczanej
C.	zahaczanemu	zahaczanemu	zahaczanemu	zahaczanemu	zahaczanej
B.	zahaczanego	zahaczanego	zahaczany	zahaczane	zahaczaną
N.	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanym	zahaczaną
Ms.	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zahaczani	zahaczani	zahaczane	zahaczane
D.	zahaczanych	zahaczanych	zahaczanych	zahaczanych
C.	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanym	zahaczanym
B.	zahaczanych	zahaczanych	zahaczanych	zahaczane
N.	zahaczanymi	zahaczanymi	zahaczanymi	zahaczanymi
Ms.	zahaczanych	zahaczanych	zahaczanych	zahaczanych

odpowiednik aspektowy: zahaczyć

Pochodzenie

Od: hak

1. rękawem o płot

Definicja

będąc w ruchu, stykać się z wystającą częścią jakiegoś obiektu, tak że dochodzi do uderzenia lub chwilowego zaczepienia się obu obiektów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

haczyć, wadzić, zaczepiać, zawadzać

Cytaty

	Na skrzyżowaniu przy CH Sarni Stok zderzają się ford escort z matizem. Jeden z pojazdów zahacza o słup z sygnalizacją świetlną. źródło: NKJP: Gabriela Lorek: Czarna środa na drogach, Dziennik Zachodni, 2004-07-29
	Joanna wymyka się z namiotu, biegnie między drzewami, potyka się o jakiś korzeń, boleśnie uderza w palec, przewraca się, szybko podnosi i biegnie dalej, [...] spódnica zahacza o krzaki, Joanna słyszy trzask dartej tkaniny, nic nie szkodzi, byle dalej [...]. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000
	[...] Przynajmniej udało mu się trafić w żółtą bilę. Ta jednak zamiast polecieć wprost do łuzy, uderzyła w bandę i prawie pod kątem prostym odbiła się w prawo, zahaczając jeszcze o brązową. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Nie ma takiego miasta, 2010
	Przedzierał się przez zaspy, zahaczał stopami o ukryte mumie niczym o zmrożone podwodne potwory. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007
	Nie, starałem się, by piłka przeleciała obok jego nogi. Ale tak się stało, że akurat znalazła się między nogami, zahaczając o M[...]. źródło: NKJP: Propozycji nie było, Dziennik Polski, 1998-08-27

Składnia

zahaczać

(CZYM) + o CO

2. uchwyt

Definicja

umieszczać coś na czymś, co wystaje

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

	Tarczownik, pozbywszy się broni, od razu przydeptał nogą odebraną od żółtego kuszę, wbił kołowrót na koniec łoża, zahaczał cięciwę, zaczął napinać. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003
	Hakówka jest to drabinka jednopiętrowej długości z olbrzymim hakiem, po której można wejść na każde piętro - o ile odwaga pozwoli - zahaczając hak o parapet w otworze okiennym. źródło: NKJP:Janusz Ostrowski: Gasiłem getto, Polityka, 2009-05-16
	Starszy pompier zahacza linkę do klamry u pasa i zsuwa się na dziedziniec. źródło: NKJP: Czerwony kur nad Krakowem, Dziennik Polski, 2008-08-30
	Podczas łączenia rynien w pierwszej kolejności zahaczamy na rynnie tylną krawędź złącza, a następnie nakładamy na przednim brzegu rynny zatrzaskową część złącza. źródło: Internet: balex.eu/rynny

Składnia

	+	zahaczać	+	CO + o CO
	+	zahaczać	+	CO + na CZYM

3. o sprawę

Definicja

odwoływać się do czegoś w niewielkim stopniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	haczyć, zawadzać
	hiperonimy:	nawiązywać

Cytaty

Pytali, lecz wszelkie rozmowy zahaczające o gospodarkę, handel - kończyły się obustronną idiomatyzacją wypowiedzi.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Bardzo lubię od czasu do czasu napisać coś, co zahacza o tematykę religijną.

źródło: NKJP: Marcin Mindykowski: Rozmowa z gwiazdą, Dziennik Bałtycki, 2009-07-24

Muzyka [...] na „Through These Eyes” jest przede wszystkim mniej folkowa, bardziej przebojowa, miejscami – choć niezbyt często – zahacza nawet o ambitny pop-rock.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Subiektywny Przegląd Muzyczny: Paprykowy industrial w wersji Mono, Esensja, 2009-07-02

Składnia

zahaczać

o CO

4. z pytaniem

Definicja

zwracać się do kogoś z prośbą lub pytaniem, wspominając o tym mimochodem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

- Miałem zwolnić wicewojewodę [...]. Zahaczano mnie o to przez pierwsze dwa lata rządów [...]. .

źródło: NKJP: Waldemar Kuchanny, Jarosław Popek: Byłem twardym kąskiem, Gazeta Wyborcza, 1996-07-15

Jedni nie wytrzymali i pili, innym jeszcze bardziej puściły nerwy i, nabierając odwagi po kilku głębszych, zahaczali ludzi, opieprzając ich, że źle oddali głos.

źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Ciepła posadka, Gazeta Krakowska, 2006-11-23

Na ekranie pojawiła się Krajowa Partia Emerytów i Rencistów, za UE. Jej szef, niby to przypadkiem zahacza na ulicy grupę młodych ludzi. Tych najwyraźniej działaczy owego ciała (dziwne, prawda?) pyta najnienaturalniej, jak umie, co tam sądzą o polityce.

źródło: Stanisław Mancewicz: Dzień Świstaka, Gazeta Wyborcza, 2003-06-03 (wyborcza.pl)

Składnia

zahaczać

KOGO + o CO

5. o Kraków

Definicja

zmierzając w określone miejsce, przy okazji odwiedzać na krótko inne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Cytaty

	Pokonawszy w Grecji swego największego wroga, Pompejusza, Juliusz w drodze do Rzymu zahacza o Aleksandrię. źródło: NKJP: (MST): Bogowie wojny, Gazeta Krakowska, 2006-02-01
	W drodze do Zatora bus zahacza o wszelkie wioski i przysiółki. źródło: NKJP: Przystanek laska, Dziennik Polski, 2006-03-25
	– Dojedziemy bez zahaczania o posterunki? – zainteresowała się Dorota. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003
	Najprostsze trasy, poprowadzone w dużej części bulwarami Wisły, przejedzie każdy, na jakimkolwiek rowerze. Niektóre z trudniejszych wycieczek zahaczają o Czechy. źródło: NKJP: (gal): Ustroń przyjazny rowerzystom, Dziennik Zachodni, 2006-08-23

Składnia

zahaczać

o CO

Frazeologizmy

ktoś zahacza wzrokiem o kogoś/coś
ktoś zahacza spojrzeniem o kogoś/coś

Data ostatniej modyfikacji: 26.07.2018