UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwrócić się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwrócę się	zwrócimy się
2 os.	zwrócisz się	zwrócicie się
3 os.	zwróci się	zwrócą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwróciłem się +(e)m się zwrócił	zwróciłam się +(e)m się zwróciła	zwróciłom się +(e)m się zwróciło	zwróciliśmy się +(e)śmy się zwrócili	zwróciłyśmy się +(e)śmy się zwróciły
2 os.	zwróciłeś się +(e)ś się zwrócił	zwróciłaś się +(e)ś się zwróciła	zwróciłoś się +(e)ś się zwróciło	zwróciliście się +(e)ście się zwrócili	zwróciłyście się +(e)ście się zwróciły
3 os.	zwrócił się	zwróciła się	zwróciło się	zwrócili się	zwróciły się

bezosobnik: zwrócono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwróćmy się
2 os.	zwróć się	zwróćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwróciłbym się bym się zwrócił	zwróciłabym się bym się zwróciła	zwróciłobym się bym się zwróciło	zwrócilibyśmy się byśmy się zwrócili	zwróciłybyśmy się byśmy się zwróciły
2 os.	zwróciłbyś się byś się zwrócił	zwróciłabyś się byś się zwróciła	zwróciłobyś się byś się zwróciło	zwrócilibyście się byście się zwrócili	zwróciłybyście się byście się zwróciły
3 os.	zwróciłby się by się zwrócił	zwróciłaby się by się zwróciła	zwróciłoby się by się zwróciło	zwróciliby się by się zwrócili	zwróciłyby się by się zwróciły

bezosobnik: zwrócono by się

bezokolicznik: zwrócić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwróciwszy się

gerundium: zwrócenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwrócenie się	zwrócenia się
D.	zwrócenia się	zwróceń się
C.	zwróceniu się	zwróceniom się
B.	zwrócenie się	zwrócenia się
N.	zwróceniem się	zwróceniami się
Ms.	zwróceniu się	zwróceniach się
W.	zwrócenie się	zwrócenia się

odpowiednik aspektowy: zwracać się

Pochodzenie

Zob. wrócić

1. o kosztach

Definicja

zrównoważyć poniesione przez kogoś koszty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wrócić się

Połączenia

koszty, nakłady zwróciły się
zwrócić się po iluś latach
zwrócić się szybko; z nawiązką

Cytaty

	Nie żałuj pieniędzy na wszelkie ułatwienia, które sprawią, że będziesz miała więcej czasu dla swych zainteresowań, podnoszenia kwalifikacji [...]. Te wydatki zwrócą się kilkakrotnie. źródło: NKJP: Elżbieta Szawarska: Mieć to wszystko: rodzinę, karierę pieniądze, Cosmopolitan nr 05, 2000
	Koszty montażu instalacji gazowej w samochodzie benzynowym zwrócą się po przejechaniu odpowiednio po ok. 15 tys. i 35 tys. kilometrów. źródło: NKJP: Jacek Klein: Przyszedł czas na gaz, Dziennik Bałtycki, 2005-10-18
	Wiedziałem, że nie stracę, ale myślałem, że pieniądze zwrócą się po kilku latach. źródło: NKJP: Anna Mackiewicz, Michał Matys: Grając na giełdzie, Gazeta Wyborcza, 1994-01-20
	Wyrażam przekonanie, iż koszty te zwrócą się szybko za sprawą płaconych systematycznie podatków z różnych tytułów. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.07.1999 r.
	Konstruktorzy liczą, że poniesione nakłady zwrócą się z nawiązką. źródło: NKJP: Anna Wasilewska-Śpioch: Polski satelita na orbicie, Dziennik Internautów, 2008-07-13

Składnia

zwrócić się

(JAK | KIEDY)

2. ku słońcu

Definicja

skierować głowę lub całe ciało w jakąś stronę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

antonimy:

obrócić się, odwrócić się

Połączenia

zwrócić się ku niebu, ku słońcu
zwrócić się w jakimś kierunku, w którąś stronę

Cytaty

	Musiała i ona mnie zobaczyć [...], bo przestała się wpatrywać w niebo i zwróciła się ku mnie, nie zmieniając jednak swojej zastanawiającej pozycji. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979
	- [...] Jak się wysuszy, będzie można chodzić - usłyszał i machinalnie zwrócił się w stronę, z której dobiegł głos. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003
	Odłożyła książkę, zwróciła się do mnie twarzą. źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
	Rozmowy ucichły, wszystkie oczy zwróciły się w jej kierunku. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000

Składnia

zwrócić się

DOKĄD

3. do rozmówcy

Definicja

powiedzieć coś do kogoś, przerywając milczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odezwać się, ozwać się

Połączenia

zwrócić się do rozmówcy
zwrócić się chłodno, uprzejmie

Cytaty

[...] zwróciłem się do przechodzącej mimo sprzątaczki i zwróciłem jej uwagę na stan wspomnianych pomieszczeń.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985

- Nie śmiem już proponować herbaty - zwrócił się do mnie ksiądz. - Ale może napijemy się nalewki.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

- No i widzi pan, jacy oni są - zwróciła się do mnie.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980

Składnia

	+	zwrócić się	+	do KOGO
	+	zwrócić się	+	(do KOGO) + MOWA WPROST

4. ze sprawą

Definicja

skierować prośbę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

zwrócić się do robotników, do społeczeństwa
zwrócić się o pomoc
zwrócić się z apelem, z jakąś prośbą, z jakąś sprawą

Cytaty

	Właśnie w tym okresie zwróciła się do mnie grupa uczniów dziesiątych, jedenastych klas, żebym im zrobił kurs najnowszej historii Polski. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995
	Koryfeusz przestraszył się i najpierw ze swoimi patetycznymi apelami zwrócił się do społeczeństwa o nieskreślanie żadnych kandydatów z list wyborczych. źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1985
	Być może komisja zwróci się do bezstronnych uczonych z Berlina lub Londynu z prośbą, by przysłali swoich znawców tego azjatyckiego języka bądź dialektu? źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998
	Czy potrafisz zwrócić się do nieznajomej osoby z prośbą o pomoc? źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 1992

Składnia

	+	zwrócić się	+	do KOGO + (z CZYM \| po CO \| o CO)
	+	zwrócić się	+	do KOGO + żeby ZDANIE

5. przeciwko komuś

Definicja

skierować swoje działania przeciwko komuś lub czemuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

zwrócić się przeciwko wrogowi

Cytaty

Po podboju ziem pruskich i jaćwieskich i utworzeniu własnego państwa Krzyżacy zwrócili się przeciwko Polsce i Litwie.

źródło: NKJP: Jan Bałdowski: Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, 1996

Cywilizacja ta [...] wypracowała swoją filozofię i naukę, poddając przeróbce pojęcia teologii chrześcijańskiej. Od osiemnastego wieku poczynając, zwróciła się otwarcie przeciwko swoim chrześcijańskim źródłom.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

Złość i agresja kibiców zwróciła się przeciwko policji i wspomagającej ją służbie porządkowej.

źródło: NKJP: (dm): Bijatyki na meczu w Inowrocławiu, Gazeta Pomorska, 2009-12-29

Składnia

zwrócić się

przeciwko KOMU/CZEMU

6. do natury

Definicja

zacząć się czymś interesować lub zajmować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

zwrócić się do natury

Cytaty

	Wyspiański wstrząsnął Polakami w „Weselu” legendą o utraconym złotym rogu, ale potem znów zwrócił się ku historii. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
	Trzeba w tym kontekście jednakże dodać, iż zwrócenie się Piłsudskiego [...] ku Wschodowi było w określonych warunkach odruchem zrozumiałym i naturalnym. źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995
	Aby ocenić wartość reklamową recenzji, należy zwrócić uwagę na okoliczność, że do tej właśnie formy reklamy zwrócili się także inni producenci. źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Chimera jako zwierzę pociągowe: 1929-1941, 2001
	Nadzieja w tym, że obecni barbarzyńcy zbudują w przyszłości nową, równie wysoko rozwiniętą cywilizację muzyczną [...] i że zwrócą się w końcu ku wartościom wypartej przez nich cywilizacji. źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Wokół Chopina i Polski: siedem szkiców, 2005

Składnia

zwrócić się

do CZEGO | ku CZEMU

Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2016