UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bogacić

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. bogaty

1. czynić majętnym

Definicja

powodować, że ktoś posiada dużo pieniędzy i/lub innych dóbr materialnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wzbogacać
antonimy:  ubożyć, zubażać, zubożać

Cytaty

Czy nie mamy dziś do czynienia z takimi działaniami, które pokazują, że trzeba tworzyć specjalne prawo dla tej firmy [...], której ufają miliony Polaków, którą tworzą i bogacą miliony Polaków?

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.04.2003

W 218-stronicowym raporcie Powers opisał rozległą, a nie uwzględnianą w księgach rachunkowych koncernu sieć powiązań ze spółkami partnerskimi, pozwalającą ukrywać straty i bogacić menedżerów Enronu.

źródło: NKJP: (PAP): Papierowy zysk, Dziennik Polski, 2002-02-06

Wyzysk i samowola bogaczy, podatki i zadłużenia na skutek lichwy pogłębiały nędzę ubogiej ludności i bogaciły warstwy posiadające.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Do potężnej przetwórni pieczarek w Ruchocicach [...] jadą pieczarki i z odległości 150 km. Już widzę, jak przyszłe powiaty patrzą bez zazdrości, że ich obywatele bogacą rejon Grodziska!

źródło: NKJP: Stefan Bratkowski: Z boku, Gazeta Wyborcza, 1993-07-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. bogacę
bogacimy
2 os. bogacisz
bogacicie
3 os. bogaci
bogacą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. bogaciłem
+(e)m bogacił
bogaciłam
+(e)m bogaciła
bogaciłom
+(e)m bogaciło
bogaciliśmy
+(e)śmy bogacili
bogaciłyśmy
+(e)śmy bogaciły
2 os. bogaciłeś
+(e)ś bogacił
bogaciłaś
+(e)ś bogaciła
bogaciłoś
+(e)ś bogaciło
bogaciliście
+(e)ście bogacili
bogaciłyście
+(e)ście bogaciły
3 os. bogacił
bogaciła
bogaciło
bogacili
bogaciły

bezosobnik: bogacono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę bogacił
będę bogacić
będę bogaciła
będę bogacić
będę bogaciło
będę bogacić
będziemy bogacili
będziemy bogacić
będziemy bogaciły
będziemy bogacić
2 os. będziesz bogacił
będziesz bogacić
będziesz bogaciła
będziesz bogacić
będziesz bogaciło
będziesz bogacić
będziecie bogacili
będziecie bogacić
będziecie bogaciły
będziecie bogacić
3 os. będzie bogacił
będzie bogacić
będzie bogaciła
będzie bogacić
będzie bogaciło
będzie bogacić
będą bogacili
będą bogacić
będą bogaciły
będą bogacić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. bogaćmy
2 os. bogać
bogaćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. bogaciłbym
bym bogacił
bogaciłabym
bym bogaciła
bogaciłobym
bym bogaciło
bogacilibyśmy
byśmy bogacili
bogaciłybyśmy
byśmy bogaciły
2 os. bogaciłbyś
byś bogacił
bogaciłabyś
byś bogaciła
bogaciłobyś
byś bogaciło
bogacilibyście
byście bogacili
bogaciłybyście
byście bogaciły
3 os. bogaciłby
by bogacił
bogaciłaby
by bogaciła
bogaciłoby
by bogaciło
bogaciliby
by bogacili
bogaciłyby
by bogaciły

bezosobnik: bogacono by

bezokolicznik: bogacić

imiesłów przysłówkowy współczesny: bogacąc

gerundium: bogacenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bogacenie
bogacenia
D. bogacenia
bogaceń
C. bogaceniu
bogaceniom
B. bogacenie
bogacenia
N. bogaceniem
bogaceniami
Ms. bogaceniu
bogaceniach
W. bogacenie
bogacenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: bogacący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bogacący
bogacący
bogacący
bogacące
bogacąca
D. bogacącego
bogacącego
bogacącego
bogacącego
bogacącej
C. bogacącemu
bogacącemu
bogacącemu
bogacącemu
bogacącej
B. bogacącego
bogacącego
bogacący
bogacące
bogacącą
N. bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącą
Ms. bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bogacący
bogacący
bogacące
bogacące
D. bogacących
bogacących
bogacących
bogacących
C. bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącym
B. bogacących
bogacących
bogacących
bogacące
N. bogacącymi
bogacącymi
bogacącymi
bogacącymi
Ms. bogacących
bogacących
bogacących
bogacących

imiesłów przymiotnikowy bierny: bogacony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bogacony
bogacony
bogacony
bogacone
bogacona
D. bogaconego
bogaconego
bogaconego
bogaconego
bogaconej
C. bogaconemu
bogaconemu
bogaconemu
bogaconemu
bogaconej
B. bogaconego
bogaconego
bogacony
bogacone
bogaconą
N. bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconą
Ms. bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bogaceni
bogaceni
bogacone
bogacone
D. bogaconych
bogaconych
bogaconych
bogaconych
C. bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconym
B. bogaconych
bogaconych
bogaconych
bogacone
N. bogaconymi
bogaconymi
bogaconymi
bogaconymi
Ms. bogaconych
bogaconych
bogaconych
bogaconych

Składnia

bez ograniczeń + bogacić +
KOGO/CO

2. czynić doskonalszym

Definicja

powodować, że ktoś lub coś jest bardziej wartościowe i doskonałe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wzbogacać

Połączenia

  • praca bogaci

Cytaty

[...] dobrze zorganizowana i urozmaicona wycieczkami praca bogaciła umysły i pogłębiała w sercach młodzieży umiłowanie ziemi ojczystej.

źródło: NKJP: Tadeusz Jałmużna: Zakłady kształcenia nauczycieli w Łodzi w latach 1918-1998, 2001

Praca, która miała rozwijać i bogacić człowieka, być źródłem zadowolenia i radości, wykonywaniem władzy nad światem – z winy pierwszego człowieka stała się ciężarem [...].

źródło: NKJP: Tadeusz Loska: Wszystkie moje źródła są w Tobie: nabożeństwa eucharystyczne: godziny święte-spotkania modlitewne, 1999

Grupa „Na Zamku” skupia ponad 40 osób. Przyjmuje do swego kręgu wszystkich, którzy tworzą, nie tylko amatorów, a wszystko po to, by być razem i bogacić swój twórczy warsztat i coś z siebie dać.

źródło: NKJP: Noworoczne spotkanie „Na Zamku”, Dziennik Polski, 1999-01-21

W sensie faktograficznym nie da się polonistyki gimnazjalnej podczas jakichkolwiek prób egzaminacyjnych uchwycić, co ma swoje dobre strony, gdyż zwalcza stereotypy i bogaci wyobraźnię [...].

źródło: NKJP: Nauka czytania, Dziennik Polski, 2000-01-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. bogacę
bogacimy
2 os. bogacisz
bogacicie
3 os. bogaci
bogacą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. bogaciłem
+(e)m bogacił
bogaciłam
+(e)m bogaciła
bogaciłom
+(e)m bogaciło
bogaciliśmy
+(e)śmy bogacili
bogaciłyśmy
+(e)śmy bogaciły
2 os. bogaciłeś
+(e)ś bogacił
bogaciłaś
+(e)ś bogaciła
bogaciłoś
+(e)ś bogaciło
bogaciliście
+(e)ście bogacili
bogaciłyście
+(e)ście bogaciły
3 os. bogacił
bogaciła
bogaciło
bogacili
bogaciły

bezosobnik: bogacono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę bogacił
będę bogacić
będę bogaciła
będę bogacić
będę bogaciło
będę bogacić
będziemy bogacili
będziemy bogacić
będziemy bogaciły
będziemy bogacić
2 os. będziesz bogacił
będziesz bogacić
będziesz bogaciła
będziesz bogacić
będziesz bogaciło
będziesz bogacić
będziecie bogacili
będziecie bogacić
będziecie bogaciły
będziecie bogacić
3 os. będzie bogacił
będzie bogacić
będzie bogaciła
będzie bogacić
będzie bogaciło
będzie bogacić
będą bogacili
będą bogacić
będą bogaciły
będą bogacić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. bogaćmy
2 os. bogać
bogaćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. bogaciłbym
bym bogacił
bogaciłabym
bym bogaciła
bogaciłobym
bym bogaciło
bogacilibyśmy
byśmy bogacili
bogaciłybyśmy
byśmy bogaciły
2 os. bogaciłbyś
byś bogacił
bogaciłabyś
byś bogaciła
bogaciłobyś
byś bogaciło
bogacilibyście
byście bogacili
bogaciłybyście
byście bogaciły
3 os. bogaciłby
by bogacił
bogaciłaby
by bogaciła
bogaciłoby
by bogaciło
bogaciliby
by bogacili
bogaciłyby
by bogaciły

bezosobnik: bogacono by

bezokolicznik: bogacić

imiesłów przysłówkowy współczesny: bogacąc

gerundium: bogacenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bogacenie
bogacenia
D. bogacenia
bogaceń
C. bogaceniu
bogaceniom
B. bogacenie
bogacenia
N. bogaceniem
bogaceniami
Ms. bogaceniu
bogaceniach
W. bogacenie
bogacenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: bogacący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bogacący
bogacący
bogacący
bogacące
bogacąca
D. bogacącego
bogacącego
bogacącego
bogacącego
bogacącej
C. bogacącemu
bogacącemu
bogacącemu
bogacącemu
bogacącej
B. bogacącego
bogacącego
bogacący
bogacące
bogacącą
N. bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącą
Ms. bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bogacący
bogacący
bogacące
bogacące
D. bogacących
bogacących
bogacących
bogacących
C. bogacącym
bogacącym
bogacącym
bogacącym
B. bogacących
bogacących
bogacących
bogacące
N. bogacącymi
bogacącymi
bogacącymi
bogacącymi
Ms. bogacących
bogacących
bogacących
bogacących

imiesłów przymiotnikowy bierny: bogacony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bogacony
bogacony
bogacony
bogacone
bogacona
D. bogaconego
bogaconego
bogaconego
bogaconego
bogaconej
C. bogaconemu
bogaconemu
bogaconemu
bogaconemu
bogaconej
B. bogaconego
bogaconego
bogacony
bogacone
bogaconą
N. bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconą
Ms. bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bogaceni
bogaceni
bogacone
bogacone
D. bogaconych
bogaconych
bogaconych
bogaconych
C. bogaconym
bogaconym
bogaconym
bogaconym
B. bogaconych
bogaconych
bogaconych
bogacone
N. bogaconymi
bogaconymi
bogaconymi
bogaconymi
Ms. bogaconych
bogaconych
bogaconych
bogaconych

Składnia

bez ograniczeń + bogacić +
KOGO/CO

Przysłowia

Oszczędnością i pracą ludzie się bogacą
Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj