UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wzbogacać

Chronologizacja

SStp, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. bogaty

1. czynić majętnym

Definicja

spowodować, że ktoś posiada dużo pieniędzy lub innych dóbr materialnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bogacić
antonimy:  ubożyć, zubażać, zubożać

Połączenia

  • wzbogacać budżet; miasto

Cytaty

Ci, którzy postanowili dać pieniądze na rewitalizację środowiska, nie zrobili tego li tylko dlatego [...], że wizerunek Cleveland zaczął odstraszać inwestorów, turystów oraz imigrantów, którzy latami wzbogacali miasto [...].

źródło: NKJP: Ucieczka z płonącej rzeki, Dziennik Polski, 2000-09-09

Pieniądz włożony w samochód używany jest kolejno przez szereg osób: tego, co go kupi; tego, co mu go ukradnie; tego, co go od niego odkupi etc. Dzięki temu jeden i ten sam pieniądz wzbogaca obywateli kilka razy.

źródło: NKJP: Michał Ogórek: Ogórkowy opis obyczajów, Magazyn nr 46 dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-11-14

W sumie na życie państwu Nowakowskim zostaje miesięcznie 6045 zł. Resztę - aż 51,64 proc. wartości pracy pana Janka - oddali państwu. Rocznie ci zamożni ludzie wzbogacają budżet państwa o 77 455 zł.

źródło: NKJP: Piotr Skwirowski: Tylko pół roku pracujemy dla siebie, Gazeta Wyborcza, 1997-05-23

Nadal strażnicy będą się posługiwać fotoradarami. - Jednak nie po to, aby za wszelką cenę wzbogacać kasę miejską pieniędzmi z mandatów - zaznacza komendant Przeczewski [...].

źródło: NKJP: Maryla Rzeszut: Grudziądz: Janusz Dzięcioł, poseł z Grudziądza, Gazeta Pomorska, 2009-04-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacam
wzbogacamy
2 os. wzbogacasz
wzbogacacie
3 os. wzbogaca
wzbogacają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałem
+(e)m wzbogacał
wzbogacałam
+(e)m wzbogacała
wzbogacałom
+(e)m wzbogacało
wzbogacaliśmy
+(e)śmy wzbogacali
wzbogacałyśmy
+(e)śmy wzbogacały
2 os. wzbogacałeś
+(e)ś wzbogacał
wzbogacałaś
+(e)ś wzbogacała
wzbogacałoś
+(e)ś wzbogacało
wzbogacaliście
+(e)ście wzbogacali
wzbogacałyście
+(e)ście wzbogacały
3 os. wzbogacał
wzbogacała
wzbogacało
wzbogacali
wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzbogacał
będę wzbogacać
będę wzbogacała
będę wzbogacać
będę wzbogacało
będę wzbogacać
będziemy wzbogacali
będziemy wzbogacać
będziemy wzbogacały
będziemy wzbogacać
2 os. będziesz wzbogacał
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacała
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacało
będziesz wzbogacać
będziecie wzbogacali
będziecie wzbogacać
będziecie wzbogacały
będziecie wzbogacać
3 os. będzie wzbogacał
będzie wzbogacać
będzie wzbogacała
będzie wzbogacać
będzie wzbogacało
będzie wzbogacać
będą wzbogacali
będą wzbogacać
będą wzbogacały
będą wzbogacać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacajmy
2 os. wzbogacaj
wzbogacajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałbym
bym wzbogacał
wzbogacałabym
bym wzbogacała
wzbogacałobym
bym wzbogacało
wzbogacalibyśmy
byśmy wzbogacali
wzbogacałybyśmy
byśmy wzbogacały
2 os. wzbogacałbyś
byś wzbogacał
wzbogacałabyś
byś wzbogacała
wzbogacałobyś
byś wzbogacało
wzbogacalibyście
byście wzbogacali
wzbogacałybyście
byście wzbogacały
3 os. wzbogacałby
by wzbogacał
wzbogacałaby
by wzbogacała
wzbogacałoby
by wzbogacało
wzbogacaliby
by wzbogacali
wzbogacałyby
by wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano by

bezokolicznik: wzbogacać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzbogacając

gerundium: wzbogacanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacanie
wzbogacania
D. wzbogacania
wzbogacań
C. wzbogacaniu
wzbogacaniom
B. wzbogacanie
wzbogacania
N. wzbogacaniem
wzbogacaniami
Ms. wzbogacaniu
wzbogacaniach
W. wzbogacanie
wzbogacania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzbogacający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacająca
D. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającej
C. wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającej
B. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacającą
N. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającą
Ms. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacające
D. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
C. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
B. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacające
N. wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
Ms. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wzbogacany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacany
wzbogacany
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacana
D. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanej
C. wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanej
B. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacaną
N. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacaną
Ms. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacani
wzbogacani
wzbogacane
wzbogacane
D. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
C. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
B. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacane
N. wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
Ms. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych

odpowiednik aspektowy: wzbogacić

Składnia

bez ograniczeń + wzbogacać +
KOGO/CO + (o CO)
bez ograniczeń + wzbogacać +
KOGO/CO + (CZYM)

2. czynić doskonalszym

Definicja

powodować, że ktoś lub coś jest bardziej wartościowe i doskonałe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bogacić

Połączenia

  • doświadczenie wzbogaca
  • wzbogacać człowieka; ducha, osobowość, życie; wyobraźnię
  • wzbogacać o doświadczenia
  • wzbogacać w doświadczenia
  • wzbogacać duchowo, wewnętrznie
  • bardzo wzbogacać

Cytaty

Moim zdaniem kontakty międzykulturowe wzbogacają człowieka i nie powinno się ich obawiać - stwierdza Kim z Korei.

źródło: NKJP: Monika Kurowska: Urzeczeni tradycją, kulturą i kuchnią, Dziennik Polski, 2006-05-04

Poznanie wzbogaca nasz umysł, o ile dostarcza nam wiedzy o świecie.

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei: wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1995

[...] powinna to być dyskusja biskupów, kapłanów i świeckich, zmierzająca do zachowania tego co „stare” i niezmienne w misji Kościoła, oraz wzbogacająca o elementy nowe, wynikające z rozeznania obecnych czasów.

źródło: NKJP: Kazimierz Nycz: Kształcić czy wychowywać, Tygodnik Powszechny, 1994

Pragniemy Polski wielkiej - wielkiej swym dorobkiem, kulturą, formami życia społecznego, pozycją w Europie. Jedyną drogą do tego celu jest socjalizm, akceptowany przez społeczeństwo, stale wzbogacany doświadczeniem życia.

źródło: NKJP: Wojciech Jaruzelski, Trybuna Ludu, 1981

W pejzażu naszego kraju nie do rzadkości należało przyjazne sąsiedztwo świątyń katolickich, wyznania mojżeszowego, prawosławia, greckokatolickich czy ewangelickich. To przyjazne sąsiedztwo wzbogacało duchowo i kulturowo ludzi i społeczeństwo.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.10.1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacam
wzbogacamy
2 os. wzbogacasz
wzbogacacie
3 os. wzbogaca
wzbogacają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałem
+(e)m wzbogacał
wzbogacałam
+(e)m wzbogacała
wzbogacałom
+(e)m wzbogacało
wzbogacaliśmy
+(e)śmy wzbogacali
wzbogacałyśmy
+(e)śmy wzbogacały
2 os. wzbogacałeś
+(e)ś wzbogacał
wzbogacałaś
+(e)ś wzbogacała
wzbogacałoś
+(e)ś wzbogacało
wzbogacaliście
+(e)ście wzbogacali
wzbogacałyście
+(e)ście wzbogacały
3 os. wzbogacał
wzbogacała
wzbogacało
wzbogacali
wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzbogacał
będę wzbogacać
będę wzbogacała
będę wzbogacać
będę wzbogacało
będę wzbogacać
będziemy wzbogacali
będziemy wzbogacać
będziemy wzbogacały
będziemy wzbogacać
2 os. będziesz wzbogacał
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacała
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacało
będziesz wzbogacać
będziecie wzbogacali
będziecie wzbogacać
będziecie wzbogacały
będziecie wzbogacać
3 os. będzie wzbogacał
będzie wzbogacać
będzie wzbogacała
będzie wzbogacać
będzie wzbogacało
będzie wzbogacać
będą wzbogacali
będą wzbogacać
będą wzbogacały
będą wzbogacać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacajmy
2 os. wzbogacaj
wzbogacajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałbym
bym wzbogacał
wzbogacałabym
bym wzbogacała
wzbogacałobym
bym wzbogacało
wzbogacalibyśmy
byśmy wzbogacali
wzbogacałybyśmy
byśmy wzbogacały
2 os. wzbogacałbyś
byś wzbogacał
wzbogacałabyś
byś wzbogacała
wzbogacałobyś
byś wzbogacało
wzbogacalibyście
byście wzbogacali
wzbogacałybyście
byście wzbogacały
3 os. wzbogacałby
by wzbogacał
wzbogacałaby
by wzbogacała
wzbogacałoby
by wzbogacało
wzbogacaliby
by wzbogacali
wzbogacałyby
by wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano by

bezokolicznik: wzbogacać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzbogacając

gerundium: wzbogacanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacanie
wzbogacania
D. wzbogacania
wzbogacań
C. wzbogacaniu
wzbogacaniom
B. wzbogacanie
wzbogacania
N. wzbogacaniem
wzbogacaniami
Ms. wzbogacaniu
wzbogacaniach
W. wzbogacanie
wzbogacania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzbogacający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacająca
D. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającej
C. wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającej
B. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacającą
N. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającą
Ms. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacające
D. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
C. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
B. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacające
N. wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
Ms. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wzbogacany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacany
wzbogacany
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacana
D. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanej
C. wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanej
B. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacaną
N. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacaną
Ms. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacani
wzbogacani
wzbogacane
wzbogacane
D. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
C. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
B. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacane
N. wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
Ms. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych

odpowiednik aspektowy: wzbogacić

Składnia

Rznieżywotny + wzbogacać +
KOGO/CO + (o CO)
Rznieżywotny + wzbogacać +
KOGO/CO + (CZYM)
Rznieżywotny + wzbogacać +
KOGO/CO + (JAK)

3. urozmaicać

Definicja

powodować, że czegoś jest więcej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zubażać, zubożać
hiperonimy:  urozmaicać

Połączenia

  • wzbogacać asortyment, zasoby; księgozbiór, zbiory; ofertę, program, repertuar; język, słownictwo; wiedzę
  • wzbogacać o jakieś elementy
  • stale, sukcesywnie, systematycznie wzbogacać
  • wzbogacać i urozmaicać, wzbogacać i uzupełniać; rozwijać i wzbogacać

Cytaty

Społeczne inicjatywy Zofii Kuratowskiej na pewno wzbogacają ofertę, z jaką Unia zwraca się do swoich przyszłych wyborców.

źródło: NKJP: Jan Lityński: Nasze konkrety, wasze etykiety, Gazeta Wyborcza, 1994-05-18

Jeśli muzeum chce być żywe, musi wzbogacać swoje zbiory i pokazywać zainteresowanym ciągle coś nowego.

źródło: NKJP: Stefan Żagiel: Opinogóra: Aby muzeum żyło..., Tygodnik Ciechanowski, 2004-01-08

Ornamentyka, z początku wzorowana na motywach wschodnich, w ciągu XVIII wieku wzbogacana o elementy swojskie, z czasem stała się czymś oryginalnym, swoiście polskim.

źródło: NKJP: Persjarnie po krakowsku, Dziennik Polski, 1999-11-27

Dopełnieniem strojów są ozdobne wiązania wzbogacane koralikami, etniczne detale z naturalnych tworzyw, aplikacje i naszywki, które sprawiają, że faktura kostiumów nie jest gładka.

źródło: NKJP: (KAK): Niech żyje bikini!, Echo Dnia, 2007-06-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacam
wzbogacamy
2 os. wzbogacasz
wzbogacacie
3 os. wzbogaca
wzbogacają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałem
+(e)m wzbogacał
wzbogacałam
+(e)m wzbogacała
wzbogacałom
+(e)m wzbogacało
wzbogacaliśmy
+(e)śmy wzbogacali
wzbogacałyśmy
+(e)śmy wzbogacały
2 os. wzbogacałeś
+(e)ś wzbogacał
wzbogacałaś
+(e)ś wzbogacała
wzbogacałoś
+(e)ś wzbogacało
wzbogacaliście
+(e)ście wzbogacali
wzbogacałyście
+(e)ście wzbogacały
3 os. wzbogacał
wzbogacała
wzbogacało
wzbogacali
wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzbogacał
będę wzbogacać
będę wzbogacała
będę wzbogacać
będę wzbogacało
będę wzbogacać
będziemy wzbogacali
będziemy wzbogacać
będziemy wzbogacały
będziemy wzbogacać
2 os. będziesz wzbogacał
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacała
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacało
będziesz wzbogacać
będziecie wzbogacali
będziecie wzbogacać
będziecie wzbogacały
będziecie wzbogacać
3 os. będzie wzbogacał
będzie wzbogacać
będzie wzbogacała
będzie wzbogacać
będzie wzbogacało
będzie wzbogacać
będą wzbogacali
będą wzbogacać
będą wzbogacały
będą wzbogacać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacajmy
2 os. wzbogacaj
wzbogacajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałbym
bym wzbogacał
wzbogacałabym
bym wzbogacała
wzbogacałobym
bym wzbogacało
wzbogacalibyśmy
byśmy wzbogacali
wzbogacałybyśmy
byśmy wzbogacały
2 os. wzbogacałbyś
byś wzbogacał
wzbogacałabyś
byś wzbogacała
wzbogacałobyś
byś wzbogacało
wzbogacalibyście
byście wzbogacali
wzbogacałybyście
byście wzbogacały
3 os. wzbogacałby
by wzbogacał
wzbogacałaby
by wzbogacała
wzbogacałoby
by wzbogacało
wzbogacaliby
by wzbogacali
wzbogacałyby
by wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano by

bezokolicznik: wzbogacać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzbogacając

gerundium: wzbogacanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacanie
wzbogacania
D. wzbogacania
wzbogacań
C. wzbogacaniu
wzbogacaniom
B. wzbogacanie
wzbogacania
N. wzbogacaniem
wzbogacaniami
Ms. wzbogacaniu
wzbogacaniach
W. wzbogacanie
wzbogacania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzbogacający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacająca
D. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającej
C. wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającej
B. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacającą
N. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającą
Ms. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacające
D. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
C. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
B. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacające
N. wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
Ms. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wzbogacany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacany
wzbogacany
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacana
D. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanej
C. wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanej
B. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacaną
N. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacaną
Ms. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacani
wzbogacani
wzbogacane
wzbogacane
D. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
C. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
B. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacane
N. wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
Ms. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych

odpowiednik aspektowy: wzbogacić

Składnia

bez ograniczeń + wzbogacać +
CO + (o CO)
bez ograniczeń + wzbogacać +
CO + (CZYM)

4. czynić zasobnym w coś

Definicja

powodować, że w czymś jest więcej danych składników

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • wzbogacać dietę, żywność; glebę
  • wzbogacać hormonami

Cytaty

Ostatnią grupą są tak zwane wody stołowe mineralizowane, czyli źródlane, sztucznie wzbogacane o minerały, takie same jak występujące w naturalnych wodach mineralnych [...].

źródło: NKJP: Woda jak złoto, Dziennik Polski, 2002-07-20

Mięso należy przygotowywać z dodatkiem różnorodnych warzyw, które wzbogacają dietę w witaminy, składniki mineralne i flawonoidy.

źródło: NKJP: Sabina Budkiewicz: Chojnice: Zdrowie od...kuchni Mięsne dylematy, Gazeta Pomorska, 2009-09-17

[...] stowarzyszenie wyróżniło wytwarzany z drobiu pasztet podlaski, wzbogacany w białko sojowe oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe, obniżające cholesterol we krwi.

źródło: NKJP: Zbigniew Wojtasiński: Medycyna: Na świątecznym stole powinno być jak najwięcej ryb, sałatek, warzyw i owoców, Rzeczpospolita nr 293, 1997

Źródłem żelaza w diecie jest mięso, podroby, żółtko jaja, kakao, migdały, a w przypadku niemowląt karmionych sztucznie - mleka modyfikowane wzbogacane żelazem.

źródło: NKJP: Ilona Dzijak-Muniak: Czas na zdrowie: „O ludziach z żelaza”, Nakielski Czas, 2005-11-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacam
wzbogacamy
2 os. wzbogacasz
wzbogacacie
3 os. wzbogaca
wzbogacają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałem
+(e)m wzbogacał
wzbogacałam
+(e)m wzbogacała
wzbogacałom
+(e)m wzbogacało
wzbogacaliśmy
+(e)śmy wzbogacali
wzbogacałyśmy
+(e)śmy wzbogacały
2 os. wzbogacałeś
+(e)ś wzbogacał
wzbogacałaś
+(e)ś wzbogacała
wzbogacałoś
+(e)ś wzbogacało
wzbogacaliście
+(e)ście wzbogacali
wzbogacałyście
+(e)ście wzbogacały
3 os. wzbogacał
wzbogacała
wzbogacało
wzbogacali
wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzbogacał
będę wzbogacać
będę wzbogacała
będę wzbogacać
będę wzbogacało
będę wzbogacać
będziemy wzbogacali
będziemy wzbogacać
będziemy wzbogacały
będziemy wzbogacać
2 os. będziesz wzbogacał
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacała
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacało
będziesz wzbogacać
będziecie wzbogacali
będziecie wzbogacać
będziecie wzbogacały
będziecie wzbogacać
3 os. będzie wzbogacał
będzie wzbogacać
będzie wzbogacała
będzie wzbogacać
będzie wzbogacało
będzie wzbogacać
będą wzbogacali
będą wzbogacać
będą wzbogacały
będą wzbogacać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacajmy
2 os. wzbogacaj
wzbogacajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałbym
bym wzbogacał
wzbogacałabym
bym wzbogacała
wzbogacałobym
bym wzbogacało
wzbogacalibyśmy
byśmy wzbogacali
wzbogacałybyśmy
byśmy wzbogacały
2 os. wzbogacałbyś
byś wzbogacał
wzbogacałabyś
byś wzbogacała
wzbogacałobyś
byś wzbogacało
wzbogacalibyście
byście wzbogacali
wzbogacałybyście
byście wzbogacały
3 os. wzbogacałby
by wzbogacał
wzbogacałaby
by wzbogacała
wzbogacałoby
by wzbogacało
wzbogacaliby
by wzbogacali
wzbogacałyby
by wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano by

bezokolicznik: wzbogacać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzbogacając

gerundium: wzbogacanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacanie
wzbogacania
D. wzbogacania
wzbogacań
C. wzbogacaniu
wzbogacaniom
B. wzbogacanie
wzbogacania
N. wzbogacaniem
wzbogacaniami
Ms. wzbogacaniu
wzbogacaniach
W. wzbogacanie
wzbogacania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzbogacający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacająca
D. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającej
C. wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającej
B. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacającą
N. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającą
Ms. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacające
D. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
C. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
B. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacające
N. wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
Ms. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wzbogacany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacany
wzbogacany
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacana
D. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanej
C. wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanej
B. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacaną
N. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacaną
Ms. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacani
wzbogacani
wzbogacane
wzbogacane
D. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
C. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
B. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacane
N. wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
Ms. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych

odpowiednik aspektowy: wzbogacić

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

Rzosobowy + wzbogacać +
CO + o CO
Rzosobowy + wzbogacać +
CO + w CO
Rzosobowy + wzbogacać +
CO + CZYM

5. w chemii

Definicja

chem. 
zwiększać w pierwiastku lub kopalinie ilość izotopów lub substancji użytkowych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Połączenia

  • wzbogacanie kopalin, rud, uranu, węgla
  • pozyskiwanie i wzbogacanie, wydobycie i wzbogacanie
  • proces, technologia; zakłady wzbogacania czegoś

Cytaty

Proponujemy przyspieszenie budowy zakładu wzbogacania węgla oraz produkcji ekologicznego paliwa dla pieców domowych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.05.1994

[...] rosyjski minister energii atomowej Wiktor Michajłow zgodził się sprzedać Iranowi nie tylko reaktory, ale również wirówki gazowe służące do wzbogacania uranu, który następnie może być użyty do budowy bomb atomowych.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Przed szczytem Clinton - Jelcyn, Gazeta Wyborcza, 1995-05-09

[...] władze centralne zdecydowały się na eksploatację. W 1979 r. zaciągnęły w konsorcjum banków niemieckich kredyt na sumę 750 mln marek, za które miała być wybudowana kopalnia i zakład wzbogacania rud.

źródło: NKJP: Joanna Hofmann-Delbor: Już byśmy tu Kuwejt mieli, Polityka, 2002-04-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacam
wzbogacamy
2 os. wzbogacasz
wzbogacacie
3 os. wzbogaca
wzbogacają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałem
+(e)m wzbogacał
wzbogacałam
+(e)m wzbogacała
wzbogacałom
+(e)m wzbogacało
wzbogacaliśmy
+(e)śmy wzbogacali
wzbogacałyśmy
+(e)śmy wzbogacały
2 os. wzbogacałeś
+(e)ś wzbogacał
wzbogacałaś
+(e)ś wzbogacała
wzbogacałoś
+(e)ś wzbogacało
wzbogacaliście
+(e)ście wzbogacali
wzbogacałyście
+(e)ście wzbogacały
3 os. wzbogacał
wzbogacała
wzbogacało
wzbogacali
wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzbogacał
będę wzbogacać
będę wzbogacała
będę wzbogacać
będę wzbogacało
będę wzbogacać
będziemy wzbogacali
będziemy wzbogacać
będziemy wzbogacały
będziemy wzbogacać
2 os. będziesz wzbogacał
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacała
będziesz wzbogacać
będziesz wzbogacało
będziesz wzbogacać
będziecie wzbogacali
będziecie wzbogacać
będziecie wzbogacały
będziecie wzbogacać
3 os. będzie wzbogacał
będzie wzbogacać
będzie wzbogacała
będzie wzbogacać
będzie wzbogacało
będzie wzbogacać
będą wzbogacali
będą wzbogacać
będą wzbogacały
będą wzbogacać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacajmy
2 os. wzbogacaj
wzbogacajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogacałbym
bym wzbogacał
wzbogacałabym
bym wzbogacała
wzbogacałobym
bym wzbogacało
wzbogacalibyśmy
byśmy wzbogacali
wzbogacałybyśmy
byśmy wzbogacały
2 os. wzbogacałbyś
byś wzbogacał
wzbogacałabyś
byś wzbogacała
wzbogacałobyś
byś wzbogacało
wzbogacalibyście
byście wzbogacali
wzbogacałybyście
byście wzbogacały
3 os. wzbogacałby
by wzbogacał
wzbogacałaby
by wzbogacała
wzbogacałoby
by wzbogacało
wzbogacaliby
by wzbogacali
wzbogacałyby
by wzbogacały

bezosobnik: wzbogacano by

bezokolicznik: wzbogacać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzbogacając

gerundium: wzbogacanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacanie
wzbogacania
D. wzbogacania
wzbogacań
C. wzbogacaniu
wzbogacaniom
B. wzbogacanie
wzbogacania
N. wzbogacaniem
wzbogacaniami
Ms. wzbogacaniu
wzbogacaniach
W. wzbogacanie
wzbogacania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzbogacający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacająca
D. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacającej
C. wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającemu
wzbogacającej
B. wzbogacającego
wzbogacającego
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacającą
N. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającą
Ms. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacający
wzbogacający
wzbogacające
wzbogacające
D. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
C. wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
wzbogacającym
B. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacające
N. wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
wzbogacającymi
Ms. wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających
wzbogacających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wzbogacany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzbogacany
wzbogacany
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacana
D. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacanej
C. wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanemu
wzbogacanej
B. wzbogacanego
wzbogacanego
wzbogacany
wzbogacane
wzbogacaną
N. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacaną
Ms. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzbogacani
wzbogacani
wzbogacane
wzbogacane
D. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
C. wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
wzbogacanym
B. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacane
N. wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
wzbogacanymi
Ms. wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych
wzbogacanych

odpowiednik aspektowy: wzbogacić

Inne uwagi

Zwykle ger

Składnia

Rzosobowy + wzbogacać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 16.09.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj