UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nałykać się

Chronologizacja

1586, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nałykam się	nałykamy się
2 os.	nałykasz się	nałykacie się
3 os.	nałyka się	nałykają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nałykałem się +(e)m się nałykał	nałykałam się +(e)m się nałykała	nałykałom się +(e)m się nałykało	nałykaliśmy się +(e)śmy się nałykali	nałykałyśmy się +(e)śmy się nałykały
2 os.	nałykałeś się +(e)ś się nałykał	nałykałaś się +(e)ś się nałykała	nałykałoś się +(e)ś się nałykało	nałykaliście się +(e)ście się nałykali	nałykałyście się +(e)ście się nałykały
3 os.	nałykał się	nałykała się	nałykało się	nałykali się	nałykały się

bezosobnik: nałykano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nałykajmy się
2 os.	nałykaj się	nałykajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nałykałbym się bym się nałykał	nałykałabym się bym się nałykała	nałykałobym się bym się nałykało	nałykalibyśmy się byśmy się nałykali	nałykałybyśmy się byśmy się nałykały
2 os.	nałykałbyś się byś się nałykał	nałykałabyś się byś się nałykała	nałykałobyś się byś się nałykało	nałykalibyście się byście się nałykali	nałykałybyście się byście się nałykały
3 os.	nałykałby się by się nałykał	nałykałaby się by się nałykała	nałykałoby się by się nałykało	nałykaliby się by się nałykali	nałykałyby się by się nałykały

bezosobnik: nałykano by się

bezokolicznik: nałykać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nałykawszy się

gerundium: nałykanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nałykanie się	nałykania się
D.	nałykania się	nałykań się
C.	nałykaniu się	nałykaniom się
B.	nałykanie się	nałykania się
N.	nałykaniem się	nałykaniami się
Ms.	nałykaniu się	nałykaniach się
W.	nałykanie się	nałykania się

Pochodzenie

Zob. łykać

1. pigułek

Definicja

połknąć tak dużo czegoś, że odczuje się skutki tego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

nałykać się antybiotyków, lekarstw, leków, pigułek, prochów, tabletek, wody

Cytaty

[...] ratownicy musieli wyciągać z wody topiącego się człowieka. [...] Nałykał się wody.

źródło: NKJP: Gwizdek na skutery, Dziennik Bałtycki, 2011

Najprawdopodobniej ryby nałykały się resztek leków, które ludzie wydalają z moczem, albo też substancje te pochodziły z pigułek wyrzucanych w toaletach.

źródło: NKJP: Newsy, Mazowieckie To i Owo, 2005-01-15

Dlaczego piętnastoletnia dziewczyna postanawia nałykać się prochów?

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Składnia

nałykać się

CZEGO

2. powietrza

Definicja

wciągnąć do płuc dostatecznie dużo powietrza, zapachu lub jakiejś substancji, żeby odczuć skutki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nawdychać się

Połączenia

nałykać się dymu, gazu, kurzu, powietrza, spalin

Cytaty

Podczas walki z ogniem nałykał się dymu. Strażacy zawieźli go do szpitala na obserwację.

źródło: NKJP: Zygmunt Mułek: Bohaterscy i skromni, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-02-02

Skoro nie masz dla mnie czasu, lecisz do Kijowa, to ja wyskoczę do Zakopanego, nałykam się powietrza i troszkę poopalam...

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

[...] woleli nałykać się spalin w otwartej dorożce, za to żeby było szykownie i po góralsku.

źródło: NKJP: Aleksander Kropiwnicki: Zajezdnia Londyn, 2007

Składnia

nałykać się

CZEGO

3. wiedzy

Definicja

przyswoić sobie wiele treści, zwłaszcza szybko i bezkrytycznie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przyswoić

Połączenia

nałykać się wiedzy

Cytaty

	Paweł - który w ciągu kilku dni zdążył się już nałykać sudańskiej mądrości - nie omieszkał mnie pouczyć, że krótkie dżiby stanowią powszechny strój Sudańczyków [...]. źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1961
	Nałykali się wyborcy sloganów, przyrządzonych w rozmaitych sosach - od robotniczo-przemysłowego, poprzez bauerski, do obszarniczo-bankierskiego. źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977
	[...] nałykał się tej ideologii w młodości [...]. źródło: NKJP: Internet
	Za dużo się obaj nałykaliście ruskiej i sowieckiej propagandy. Dlatego brzmicie jak dwie ruskie antypolskie szczekaczki, sami być może o tym nie wiedząc. źródło: NKJP: Internet
	Warto łyknąć trochę teorii literatury, [...] można nałykać się wielu erudycyjnych ciekawostek [...]. źródło: NKJP: Internet

Składnia

nałykać się

CZEGO

4. wstydu

Definicja

doznać silnego negatywnego uczucia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	najeść się
	hiperonimy:	doświadczyć, doznać

Połączenia

nałykać się strachu, wstydu

Cytaty

[...] zakładu pilnowały dwa solidne psy, a że ogrodzenie zakładu mocno nieszczelne, więc psy wybierały się na spacer. [...] Wprawdzie podobno nikomu nigdy nic się nie stało, ale niejeden nałykał się strachu.

źródło: NKJP: Andrzej Plęs: Ktoś nam tu podłożył świnię, Gazeta Krakowska, 2006-11-15

W Malborku przyszło mi, jako głównemu strategowi gastronomicznemu wakacyjnej gromady, nałykać się głównie wstydu. [...] Jadłospis wybitnie nieciekawy [...], znośne tylko kołduny w rosole, ale to stanowczo za mało.

źródło: NKJP: Piotr Bikont: Wdą, Gdwdą, Zbrzycą i Wdzydzami, Gazeta Wyborcza, 1997-08-29

Składnia

nałykać się

CZEGO

5. polskości

Definicja

książk.

doświadczyć tak silnych intensywnych emocji związanych z jakimś stanem albo wywołanych kontaktem z czymś, żeby odczuć zadowolenie lub skutki tego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Cytaty

W takiej sytuacji nastolatki decydują się na kradzież pieniędzy lub przywłaszczenie wartościowego przedmiotu z domu i wyruszają w Polskę, żeby nałykać się wolności.

źródło: NKJP: Na gigancie, Dziennik Polski, 1999-09-11

Czy chłopcy mają chodzić do rosyjskiej szkoły, podczas gdy tam, w Krakowie, skąd ojciec pochodzi, można się nałykać, pod rządami dobrotliwego Franciszka Józefa, polskości jak w Soplicowie [...]?

źródło: NKJP: Mały lord buntownik, Gazeta Wyborcza, 1998-05-29

„Kosmos” był jednym z najnowocześniejszych kin w Polsce. [...] Ostatni remont przeprowadzono bodaj w 1968 roku, czyli wtedy, gdy „Kosmos” był kosmicznie nowoczesny i być w nim znaczyło tyle, co nałykać się wiaterku cywilizacji.

źródło: NKJP: Andrzej Bęben: Ale kino, czyli co się dzieje w kabinie operatora, Trybuna Śląska, 2002-02-23

Składnia

nałykać się

CZEGO + (GDZIE)

Data ostatniej modyfikacji: 21.08.2018