Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *světъlъ 'emanujący światło, świecący, jasny'
Przymiotnik z przyrostkiem *-ъlъ od psł. *světiti; zob. świecić
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Połączenia
- światły człowiek, intelektualista, ksiądz, obywatel, władca; światli Europejczycy, Polacy; światłe elity
- światły i postępowy, światły i rozumny, światły i tolerancyjny, światły i wykształcony
Cytaty
Nie rozumiem, jak człowiek światły, znana osobistość ze świata kultury i sztuki, mąż zaufania, senator, może w taki sposób wyrażać się o Zagłębiakach. źródło: NKJP: „Powroty Hanysa”, Polityka, 2002-08-03 |
|
Jej ziemie dostały się nareszcie pod panowanie monarchów światłych i skutecznych. źródło: NKJP: Ryszard Przybylski: Uśmiech Demokryta, 2009 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | światły |
światły |
światły |
światłe |
światła |
D. | światłego |
światłego |
światłego |
światłego |
światłej |
C. | światłemu |
światłemu |
światłemu |
światłemu |
światłej |
B. | światłego |
światłego |
światły |
światłe |
światłą |
N. | światłym |
światłym |
światłym |
światłym |
światłą |
Ms. | światłym |
światłym |
światłym |
światłym |
światłej |
W. | światły |
światły |
światły |
światłe |
światła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | światli |
światli |
światłe |
światłe |
D. | światłych |
światłych |
światłych |
światłych |
C. | światłym |
światłym |
światłym |
światłym |
B. | światłych |
światłych |
światłych |
światłe |
N. | światłymi |
światłymi |
światłymi |
światłymi |
Ms. | światłych |
światłych |
światłych |
światłych |
W. | światli |
światli |
światłe |
światłe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | światlejszy |
światlejszy |
światlejszy |
światlejsze |
światlejsza |
D. | światlejszego |
światlejszego |
światlejszego |
światlejszego |
światlejszej |
C. | światlejszemu |
światlejszemu |
światlejszemu |
światlejszemu |
światlejszej |
B. | światlejszego |
światlejszego |
światlejszy |
światlejsze |
światlejszą |
N. | światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszą |
Ms. | światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | światlejsi |
światlejsi |
światlejsze |
światlejsze |
D. | światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
C. | światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
B. | światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
światlejsze |
N. | światlejszymi |
światlejszymi |
światlejszymi |
światlejszymi |
Ms. | światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
1.b umysł
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- światły umysł; światła myśl; światłe kierownictwo; światłe idee, rady
Cytaty
[...] zapewniła, że o niczym innym nie marzy, jak tylko o zupełnym oddaniu się badaniom naukowym pod moim światłym kierownictwem. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
[...] chętnie udzielają bystremu młodzieńcowi nauk i światłych pouczeń. źródło: NKJP: Wojciech Pięciak: Anioł mocuje się z księgą, Gazeta Wyborcza, 1998-10-23 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | światły |
światły |
światły |
światłe |
światła |
D. | światłego |
światłego |
światłego |
światłego |
światłej |
C. | światłemu |
światłemu |
światłemu |
światłemu |
światłej |
B. | światłego |
światłego |
światły |
światłe |
światłą |
N. | światłym |
światłym |
światłym |
światłym |
światłą |
Ms. | światłym |
światłym |
światłym |
światłym |
światłej |
W. | światły |
światły |
światły |
światłe |
światła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | światli |
światli |
światłe |
światłe |
D. | światłych |
światłych |
światłych |
światłych |
C. | światłym |
światłym |
światłym |
światłym |
B. | światłych |
światłych |
światłych |
światłe |
N. | światłymi |
światłymi |
światłymi |
światłymi |
Ms. | światłych |
światłych |
światłych |
światłych |
W. | światli |
światli |
światłe |
światłe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | światlejszy |
światlejszy |
światlejszy |
światlejsze |
światlejsza |
D. | światlejszego |
światlejszego |
światlejszego |
światlejszego |
światlejszej |
C. | światlejszemu |
światlejszemu |
światlejszemu |
światlejszemu |
światlejszej |
B. | światlejszego |
światlejszego |
światlejszy |
światlejsze |
światlejszą |
N. | światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszą |
Ms. | światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | światlejsi |
światlejsi |
światlejsze |
światlejsze |
D. | światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
C. | światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
światlejszym |
B. | światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
światlejsze |
N. | światlejszymi |
światlejszymi |
światlejszymi |
światlejszymi |
Ms. | światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |
światlejszych |