Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. trwały
1. na rynku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ugruntowywać się, utwierdzać się |
Połączenia
- mit, model, nawyk, nazwa, opinia, pogląd, postawa, przekonanie, reżim, sojusz, stereotyp, struktura, tendencja, układ, władza, wzorzec, zasada utrwala się; ceny, czyjeś rządy utrwalają się
- utrwalać się w aktach, w historii, w nauce, w orzecznictwie, w tradycji
Cytaty
|
W Chile coraz bardziej utrwala się podział na dwa prawie równe bloki: rządzącą centrolewicę i opozycyjną prawicę. źródło: NKJP: Daniel Passent: Łaciński wyjątek, Polityka, 2002-11-09 |
|
|
Od epoki karolińskiej utrwala się na całe stulecia tzw. przymus parafialny, polegający na tym, że wierni mają uczęszczać na nabożeństwa do własnego kościoła. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996 |
|
|
Długotrwały i jednostronny schemat odżywiania powoduje, że utrwalają się pewne mechanizmy wydzielnicze gruczołów trawiennych. źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, 1993 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
utrwalam się |
utrwalamy się |
|||
| 2 os. |
utrwalasz się |
utrwalacie się |
|||
| 3 os. |
utrwala się |
utrwalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
utrwalałem się +(e)m się utrwalał |
utrwalałam się +(e)m się utrwalała |
utrwalałom się +(e)m się utrwalało |
utrwalaliśmy się +(e)śmy się utrwalali |
utrwalałyśmy się +(e)śmy się utrwalały |
| 2 os. |
utrwalałeś się +(e)ś się utrwalał |
utrwalałaś się +(e)ś się utrwalała |
utrwalałoś się +(e)ś się utrwalało |
utrwalaliście się +(e)ście się utrwalali |
utrwalałyście się +(e)ście się utrwalały |
| 3 os. |
utrwalał się |
utrwalała się |
utrwalało się |
utrwalali się |
utrwalały się |
bezosobnik: utrwalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się utrwalał będę się utrwalać |
będę się utrwalała będę się utrwalać |
będę się utrwalało będę się utrwalać |
będziemy się utrwalali będziemy się utrwalać |
będziemy się utrwalały będziemy się utrwalać |
| 2 os. |
będziesz się utrwalał będziesz się utrwalać |
będziesz się utrwalała będziesz się utrwalać |
będziesz się utrwalało będziesz się utrwalać |
będziecie się utrwalali będziecie się utrwalać |
będziecie się utrwalały będziecie się utrwalać |
| 3 os. |
będzie się utrwalał będzie się utrwalać |
będzie się utrwalała będzie się utrwalać |
będzie się utrwalało będzie się utrwalać |
będą się utrwalali będą się utrwalać |
będą się utrwalały będą się utrwalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
utrwalajmy się |
|
| 2 os. |
utrwalaj się |
utrwalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
utrwalałbym się bym się utrwalał |
utrwalałabym się bym się utrwalała |
utrwalałobym się bym się utrwalało |
utrwalalibyśmy się byśmy się utrwalali |
utrwalałybyśmy się byśmy się utrwalały |
| 2 os. |
utrwalałbyś się byś się utrwalał |
utrwalałabyś się byś się utrwalała |
utrwalałobyś się byś się utrwalało |
utrwalalibyście się byście się utrwalali |
utrwalałybyście się byście się utrwalały |
| 3 os. |
utrwalałby się by się utrwalał |
utrwalałaby się by się utrwalała |
utrwalałoby się by się utrwalało |
utrwalaliby się by się utrwalali |
utrwalałyby się by się utrwalały |
bezosobnik: utrwalano by się
bezokolicznik: utrwalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
utrwalając się
gerundium: utrwalanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | utrwalanie się |
utrwalania się |
| D. | utrwalania się |
utrwalań się |
| C. | utrwalaniu się |
utrwalaniom się |
| B. | utrwalanie się |
utrwalania się |
| N. | utrwalaniem się |
utrwalaniami się |
| Ms. | utrwalaniu się |
utrwalaniach się |
| W. | utrwalanie się |
utrwalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: utrwalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | utrwalający się |
utrwalający się |
utrwalający się |
utrwalające się |
utrwalająca się |
| D. | utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalającej się |
| C. | utrwalającemu się |
utrwalającemu się |
utrwalającemu się |
utrwalającemu się |
utrwalającej się |
| B. | utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalający się |
utrwalające się |
utrwalającą się |
| N. | utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającą się |
| Ms. | utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | utrwalający się |
utrwalający się |
utrwalające się |
utrwalające się |
| D. | utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
| C. | utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
| B. | utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalające się |
| N. | utrwalającymi się |
utrwalającymi się |
utrwalającymi się |
utrwalającymi się |
| Ms. | utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
odpowiednik aspektowy: utrwalić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | utrwalać się | + |
(w CZYM)
|
2. w pamięci
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | osadzać się |
Połączenia
- obraz, poczucie, uczucie, wizerunek, wspomnienie utrwala się
- utrwalać się w duszy, w czyjejś pamięci, w sercu, w czyimś słowniku, świadomości, w czyimś umyśle
Cytaty
|
Bywa, że zapach specyficzny dla danej osoby, podobnie jak ulubiona melodia, utrwala się w pamięci i niejednokrotnie wystarczy woń tych samych perfum, aby jak żywe stanęły przed oczyma wyobraźni wspomnienia chwil spędzonych z kobietą, która ich niegdyś używała. źródło: NKJP: Michalina Wisłocka: Sztuka kochania, 1976 |
|
|
O stosunku do przeszłości, tradycji, historii narodu często decydują pomniki ustawiane w miastach. Bywa, że stają się one ich symbolem, utrwalają się w pamięci turystów. źródło: NKJP: (res): Symbole historii, Dziennik Słupski, 1999-03-26 |
|
|
Wszczepianie takich wzorców trzeba zaczynać już od najmłodszych lat, ponieważ właśnie wtedy głęboko utrwalają się w świadomości dziecka. źródło: NKJP: Anna Wieczorek: Osiąganie celów. 10 zasad skutecznego działania, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
utrwalam się |
utrwalamy się |
|||
| 2 os. |
utrwalasz się |
utrwalacie się |
|||
| 3 os. |
utrwala się |
utrwalają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
utrwalałem się +(e)m się utrwalał |
utrwalałam się +(e)m się utrwalała |
utrwalałom się +(e)m się utrwalało |
utrwalaliśmy się +(e)śmy się utrwalali |
utrwalałyśmy się +(e)śmy się utrwalały |
| 2 os. |
utrwalałeś się +(e)ś się utrwalał |
utrwalałaś się +(e)ś się utrwalała |
utrwalałoś się +(e)ś się utrwalało |
utrwalaliście się +(e)ście się utrwalali |
utrwalałyście się +(e)ście się utrwalały |
| 3 os. |
utrwalał się |
utrwalała się |
utrwalało się |
utrwalali się |
utrwalały się |
bezosobnik: utrwalano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się utrwalał będę się utrwalać |
będę się utrwalała będę się utrwalać |
będę się utrwalało będę się utrwalać |
będziemy się utrwalali będziemy się utrwalać |
będziemy się utrwalały będziemy się utrwalać |
| 2 os. |
będziesz się utrwalał będziesz się utrwalać |
będziesz się utrwalała będziesz się utrwalać |
będziesz się utrwalało będziesz się utrwalać |
będziecie się utrwalali będziecie się utrwalać |
będziecie się utrwalały będziecie się utrwalać |
| 3 os. |
będzie się utrwalał będzie się utrwalać |
będzie się utrwalała będzie się utrwalać |
będzie się utrwalało będzie się utrwalać |
będą się utrwalali będą się utrwalać |
będą się utrwalały będą się utrwalać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
utrwalajmy się |
|
| 2 os. |
utrwalaj się |
utrwalajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
utrwalałbym się bym się utrwalał |
utrwalałabym się bym się utrwalała |
utrwalałobym się bym się utrwalało |
utrwalalibyśmy się byśmy się utrwalali |
utrwalałybyśmy się byśmy się utrwalały |
| 2 os. |
utrwalałbyś się byś się utrwalał |
utrwalałabyś się byś się utrwalała |
utrwalałobyś się byś się utrwalało |
utrwalalibyście się byście się utrwalali |
utrwalałybyście się byście się utrwalały |
| 3 os. |
utrwalałby się by się utrwalał |
utrwalałaby się by się utrwalała |
utrwalałoby się by się utrwalało |
utrwalaliby się by się utrwalali |
utrwalałyby się by się utrwalały |
bezosobnik: utrwalano by się
bezokolicznik: utrwalać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
utrwalając się
gerundium: utrwalanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | utrwalanie się |
utrwalania się |
| D. | utrwalania się |
utrwalań się |
| C. | utrwalaniu się |
utrwalaniom się |
| B. | utrwalanie się |
utrwalania się |
| N. | utrwalaniem się |
utrwalaniami się |
| Ms. | utrwalaniu się |
utrwalaniach się |
| W. | utrwalanie się |
utrwalania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: utrwalający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | utrwalający się |
utrwalający się |
utrwalający się |
utrwalające się |
utrwalająca się |
| D. | utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalającej się |
| C. | utrwalającemu się |
utrwalającemu się |
utrwalającemu się |
utrwalającemu się |
utrwalającej się |
| B. | utrwalającego się |
utrwalającego się |
utrwalający się |
utrwalające się |
utrwalającą się |
| N. | utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającą się |
| Ms. | utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | utrwalający się |
utrwalający się |
utrwalające się |
utrwalające się |
| D. | utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
| C. | utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
utrwalającym się |
| B. | utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalające się |
| N. | utrwalającymi się |
utrwalającymi się |
utrwalającymi się |
utrwalającymi się |
| Ms. | utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
utrwalających się |
odpowiednik aspektowy: utrwalić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | utrwalać się | + |
w CZYM
|