UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nękać

Chronologizacja

1560, SPXVI

Pochodzenie

psł. *nukati 'popędzać, poganiać; zachęcać, nakłaniać, zmuszać'

Forma prasłowiańska jest czasownikiem z przyrostkiem *-k- od wykrzyknika pochodzenia dźwiękonaśladowczego *nu, wyrażającego naleganie, zachętę, nacisk; forma polska ma wtórne -ę- (< *ǫ), zapewne z przejścia pierwotnego *u w *ǫ pod wpływem poprzedzającego n-

1. pytaniami

Definicja

męczyć kogoś czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • nękać kontrolami, najazdami, napadami, przesłuchaniami, pytaniami, telefonami

Cytaty

W armii Waszyngtona szerzyła się dezercja. Anglicy nękali armię atakami i zmuszali do ciągłego wycofywania się.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Dziadka nękano przesłuchaniami w Urzędzie Bezpieczeństwa.

źródło: NKJP: Przemysław Puch: Zabytki, Gazeta Wyborcza, 1993-12-17

Karolka zaczęła go nękać telefonami.

źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001

W ubiegłym tygodniu policjanci zatrzymali na gorącym uczynku sprawców wymuszeń rozbójniczych, którzy od jakiegoś czasu nękali pasażerów oczekujących na autobus.

źródło: NKJP: A.Melnicka: Z policyjnej teczki, Tygodnik Ciechanowski, 2002-05-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nękam
nękamy
2 os. nękasz
nękacie
3 os. nęka
nękają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nękałem
+(e)m nękał
nękałam
+(e)m nękała
nękałom
+(e)m nękało
nękaliśmy
+(e)śmy nękali
nękałyśmy
+(e)śmy nękały
2 os. nękałeś
+(e)ś nękał
nękałaś
+(e)ś nękała
nękałoś
+(e)ś nękało
nękaliście
+(e)ście nękali
nękałyście
+(e)ście nękały
3 os. nękał
nękała
nękało
nękali
nękały

bezosobnik: nękano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę nękał
będę nękać
będę nękała
będę nękać
będę nękało
będę nękać
będziemy nękali
będziemy nękać
będziemy nękały
będziemy nękać
2 os. będziesz nękał
będziesz nękać
będziesz nękała
będziesz nękać
będziesz nękało
będziesz nękać
będziecie nękali
będziecie nękać
będziecie nękały
będziecie nękać
3 os. będzie nękał
będzie nękać
będzie nękała
będzie nękać
będzie nękało
będzie nękać
będą nękali
będą nękać
będą nękały
będą nękać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nękajmy
2 os. nękaj
nękajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nękałbym
bym nękał
nękałabym
bym nękała
nękałobym
bym nękało
nękalibyśmy
byśmy nękali
nękałybyśmy
byśmy nękały
2 os. nękałbyś
byś nękał
nękałabyś
byś nękała
nękałobyś
byś nękało
nękalibyście
byście nękali
nękałybyście
byście nękały
3 os. nękałby
by nękał
nękałaby
by nękała
nękałoby
by nękało
nękaliby
by nękali
nękałyby
by nękały

bezosobnik: nękano by

bezokolicznik: nękać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nękając

gerundium: nękanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nękanie
nękania
D. nękania
nękań
C. nękaniu
nękaniom
B. nękanie
nękania
N. nękaniem
nękaniami
Ms. nękaniu
nękaniach
W. nękanie
nękania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nękający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nękający
nękający
nękający
nękające
nękająca
D. nękającego
nękającego
nękającego
nękającego
nękającej
C. nękającemu
nękającemu
nękającemu
nękającemu
nękającej
B. nękającego
nękającego
nękający
nękające
nękającą
N. nękającym
nękającym
nękającym
nękającym
nękającą
Ms. nękającym
nękającym
nękającym
nękającym
nękającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nękający
nękający
nękające
nękające
D. nękających
nękających
nękających
nękających
C. nękającym
nękającym
nękającym
nękającym
B. nękających
nękających
nękających
nękające
N. nękającymi
nękającymi
nękającymi
nękającymi
Ms. nękających
nękających
nękających
nękających

imiesłów przymiotnikowy bierny: nękany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nękany
nękany
nękany
nękane
nękana
D. nękanego
nękanego
nękanego
nękanego
nękanej
C. nękanemu
nękanemu
nękanemu
nękanemu
nękanej
B. nękanego
nękanego
nękany
nękane
nękaną
N. nękanym
nękanym
nękanym
nękanym
nękaną
Ms. nękanym
nękanym
nękanym
nękanym
nękanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nękani
nękani
nękane
nękane
D. nękanych
nękanych
nękanych
nękanych
C. nękanym
nękanym
nękanym
nękanym
B. nękanych
nękanych
nękanych
nękane
N. nękanymi
nękanymi
nękanymi
nękanymi
Ms. nękanych
nękanych
nękanych
nękanych

Składnia

Rzosobowy + nękać +
KOGO + (CZYM)

2. ludzkość

Definicja

dokuczać komuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • choroba nęka
  • nękać ludzkość, świat
  • nękany bezrobociem; chorobami; głodem, klęskami, kłopotami, kontuzjami; kryzysem, wojną

Cytaty

W nocy nęka pisarkę bezsenność, a gdy wreszcie zaśnie, budzą jakieś szelesty, głosy; przysięgłaby, że ktoś przed chwilą dotykał jej włosów.

źródło: NKJP: Krystyna Kolińska: Orzeszkowa, złote ptaki i terroryści, 1996

Odkryto [...], że alergie nękające osoby w różnym wieku, biorą początek w pierwszym okresie życia człowieka.

źródło: NKJP: Maria Grodecka: Wegetariańskie okruchy, 2007

Wargi miałem spękane, wyschłe podniebienie i opuchnięty język. Prócz gorąca nękało mnie jeszcze pragnienie.

źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nękam
nękamy
2 os. nękasz
nękacie
3 os. nęka
nękają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nękałem
+(e)m nękał
nękałam
+(e)m nękała
nękałom
+(e)m nękało
nękaliśmy
+(e)śmy nękali
nękałyśmy
+(e)śmy nękały
2 os. nękałeś
+(e)ś nękał
nękałaś
+(e)ś nękała
nękałoś
+(e)ś nękało
nękaliście
+(e)ście nękali
nękałyście
+(e)ście nękały
3 os. nękał
nękała
nękało
nękali
nękały

bezosobnik: nękano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę nękał
będę nękać
będę nękała
będę nękać
będę nękało
będę nękać
będziemy nękali
będziemy nękać
będziemy nękały
będziemy nękać
2 os. będziesz nękał
będziesz nękać
będziesz nękała
będziesz nękać
będziesz nękało
będziesz nękać
będziecie nękali
będziecie nękać
będziecie nękały
będziecie nękać
3 os. będzie nękał
będzie nękać
będzie nękała
będzie nękać
będzie nękało
będzie nękać
będą nękali
będą nękać
będą nękały
będą nękać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nękajmy
2 os. nękaj
nękajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nękałbym
bym nękał
nękałabym
bym nękała
nękałobym
bym nękało
nękalibyśmy
byśmy nękali
nękałybyśmy
byśmy nękały
2 os. nękałbyś
byś nękał
nękałabyś
byś nękała
nękałobyś
byś nękało
nękalibyście
byście nękali
nękałybyście
byście nękały
3 os. nękałby
by nękał
nękałaby
by nękała
nękałoby
by nękało
nękaliby
by nękali
nękałyby
by nękały

bezosobnik: nękano by

bezokolicznik: nękać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nękając

gerundium: nękanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nękanie
nękania
D. nękania
nękań
C. nękaniu
nękaniom
B. nękanie
nękania
N. nękaniem
nękaniami
Ms. nękaniu
nękaniach
W. nękanie
nękania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nękający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nękający
nękający
nękający
nękające
nękająca
D. nękającego
nękającego
nękającego
nękającego
nękającej
C. nękającemu
nękającemu
nękającemu
nękającemu
nękającej
B. nękającego
nękającego
nękający
nękające
nękającą
N. nękającym
nękającym
nękającym
nękającym
nękającą
Ms. nękającym
nękającym
nękającym
nękającym
nękającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nękający
nękający
nękające
nękające
D. nękających
nękających
nękających
nękających
C. nękającym
nękającym
nękającym
nękającym
B. nękających
nękających
nękających
nękające
N. nękającymi
nękającymi
nękającymi
nękającymi
Ms. nękających
nękających
nękających
nękających

imiesłów przymiotnikowy bierny: nękany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nękany
nękany
nękany
nękane
nękana
D. nękanego
nękanego
nękanego
nękanego
nękanej
C. nękanemu
nękanemu
nękanemu
nękanemu
nękanej
B. nękanego
nękanego
nękany
nękane
nękaną
N. nękanym
nękanym
nękanym
nękanym
nękaną
Ms. nękanym
nękanym
nękanym
nękanym
nękanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nękani
nękani
nękane
nękane
D. nękanych
nękanych
nękanych
nękanych
C. nękanym
nękanym
nękanym
nękanym
B. nękanych
nękanych
nękanych
nękane
N. nękanymi
nękanymi
nękanymi
nękanymi
Ms. nękanych
nękanych
nękanych
nękanych

Składnia

Rznieżywotny + nękać +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj