UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szacować

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

śr.-w.-niem. schetzen 'szacować, oceniać; opodatkować'

Por. niem. schätzen ‘szacować, oceniać; cenić, poważać, szanować; uważać, sądzić’

1. określać wielkość

Definicja

oceniać w przybliżeniu wielkość lub zasięg czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

oceniać

Połączenia

organizatorzy szacują coś
szacować armię; ryzyko; ilość czegoś, liczbę czegoś, wielkość czegoś
trudno szacować

Cytaty

	Za pomocą specjalnych programów można szacować wielkość opadów i ich wpływ na wzbieranie rzek. źródło: NKJP: Obawiają się promieniowania Meteora, Dziennik Polski, 2002-09-28
	Polscy historycy na czele z Edmundem Nowakiem [...], a także Instytut Pamięci Narodowej, szacują liczbę więźniów na około pięć tysięcy [...]. źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Chodźcie, idziemy, 2007
	Chcemy pomóc specjalistom uzupełnić wiedzę, przybliżyć, jak postrzegać stres w miejscu pracy [...], przedstawić specyfikę jego działania oraz to, jak można szacować ryzyko zawodowe związane ze stresem. źródło: NKJP: Dziękuję za rozmowę, Praca i Zdrowie, 2008-03-11
	Obecnie liczba Ormian w Polsce, zamieszkałych głównie na Ziemiach Zachodnich i Północnych oraz w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Gliwicach, Łodzi i Poznaniu, szacowana jest na 40-80 tys. wiernych. źródło: NKJP: O kościele ormiańskim, Tygodnik Ciechanowski, 2007-05-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	szacuję	szacujemy
2 os.	szacujesz	szacujecie
3 os.	szacuje	szacują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szacowałem +(e)m szacował	szacowałam +(e)m szacowała	szacowałom +(e)m szacowało	szacowaliśmy +(e)śmy szacowali	szacowałyśmy +(e)śmy szacowały
2 os.	szacowałeś +(e)ś szacował	szacowałaś +(e)ś szacowała	szacowałoś +(e)ś szacowało	szacowaliście +(e)ście szacowali	szacowałyście +(e)ście szacowały
3 os.	szacował	szacowała	szacowało	szacowali	szacowały

bezosobnik: szacowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szacował będę szacować	będę szacowała będę szacować	będę szacowało będę szacować	będziemy szacowali będziemy szacować	będziemy szacowały będziemy szacować
2 os.	będziesz szacował będziesz szacować	będziesz szacowała będziesz szacować	będziesz szacowało będziesz szacować	będziecie szacowali będziecie szacować	będziecie szacowały będziecie szacować
3 os.	będzie szacował będzie szacować	będzie szacowała będzie szacować	będzie szacowało będzie szacować	będą szacowali będą szacować	będą szacowały będą szacować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szacujmy
2 os.	szacuj	szacujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szacowałbym bym szacował	szacowałabym bym szacowała	szacowałobym bym szacowało	szacowalibyśmy byśmy szacowali	szacowałybyśmy byśmy szacowały
2 os.	szacowałbyś byś szacował	szacowałabyś byś szacowała	szacowałobyś byś szacowało	szacowalibyście byście szacowali	szacowałybyście byście szacowały
3 os.	szacowałby by szacował	szacowałaby by szacowała	szacowałoby by szacowało	szacowaliby by szacowali	szacowałyby by szacowały

bezosobnik: szacowano by

bezokolicznik: szacować

imiesłów przysłówkowy współczesny: szacując

gerundium: szacowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	szacowanie	szacowania
D.	szacowania	szacowań
C.	szacowaniu	szacowaniom
B.	szacowanie	szacowania
N.	szacowaniem	szacowaniami
Ms.	szacowaniu	szacowaniach
W.	szacowanie	szacowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: szacujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szacujący	szacujący	szacujący	szacujące	szacująca
D.	szacującego	szacującego	szacującego	szacującego	szacującej
C.	szacującemu	szacującemu	szacującemu	szacującemu	szacującej
B.	szacującego	szacującego	szacujący	szacujące	szacującą
N.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym	szacującą
Ms.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym	szacującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szacujący	szacujący	szacujące	szacujące
D.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujących
C.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym
B.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujące
N.	szacującymi	szacującymi	szacującymi	szacującymi
Ms.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: szacowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szacowany	szacowany	szacowany	szacowane	szacowana
D.	szacowanego	szacowanego	szacowanego	szacowanego	szacowanej
C.	szacowanemu	szacowanemu	szacowanemu	szacowanemu	szacowanej
B.	szacowanego	szacowanego	szacowany	szacowane	szacowaną
N.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowaną
Ms.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szacowani	szacowani	szacowane	szacowane
D.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowanych
C.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym
B.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowane
N.	szacowanymi	szacowanymi	szacowanymi	szacowanymi
Ms.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowanych

odpowiednik aspektowy: oszacować

Składnia

Rz_osobowy

szacować

CO + (na ILE)

2. określać cenę

Definicja

wyceniać coś w przybliżeniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wyceniać

Połączenia

resort finansów, rząd szacuje coś; analitycy, ekonomiści, eksperci, specjaliści szacują
szacować nieruchomość; dochody, inflację, koszty, oszczędności, straty, szkody, wpływy, zyski; wartość czegoś
szacować coś na jakąś kwotę
szacować ostrożnie, wstępnie

Cytaty

	Nakładając obowiązki, należałoby również szacować koszty z tym związane. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.09.1999
	„Free to Trade” ukaże się co najmniej w 28 krajach, a fachowy miesięcznik „Euromoney” w styczniowym numerze szacuje dochody autora na 1,5 mln dolarów. źródło: NKJP: Paweł Wujec: Finansowy hit, Gazeta Wyborcza, 1995-02-01
	Pod koniec lat osiemdziesiątych ruszył wielki, szacowany na 3 miliardy dolarów program poznania genomu ludzkiego. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności, 2002
	19 grudnia w godzinach popołudniowych włamano się do samochodu osobowego marki Fiat 126p [...], z którego skradziono radioodtwarzacz Scherion. Straty szacowano na kwotę 150 zł [...]. źródło: NKJP: 997, Nowniny Raciborskie, 2002-01-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	szacuję	szacujemy
2 os.	szacujesz	szacujecie
3 os.	szacuje	szacują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szacowałem +(e)m szacował	szacowałam +(e)m szacowała	szacowałom +(e)m szacowało	szacowaliśmy +(e)śmy szacowali	szacowałyśmy +(e)śmy szacowały
2 os.	szacowałeś +(e)ś szacował	szacowałaś +(e)ś szacowała	szacowałoś +(e)ś szacowało	szacowaliście +(e)ście szacowali	szacowałyście +(e)ście szacowały
3 os.	szacował	szacowała	szacowało	szacowali	szacowały

bezosobnik: szacowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szacował będę szacować	będę szacowała będę szacować	będę szacowało będę szacować	będziemy szacowali będziemy szacować	będziemy szacowały będziemy szacować
2 os.	będziesz szacował będziesz szacować	będziesz szacowała będziesz szacować	będziesz szacowało będziesz szacować	będziecie szacowali będziecie szacować	będziecie szacowały będziecie szacować
3 os.	będzie szacował będzie szacować	będzie szacowała będzie szacować	będzie szacowało będzie szacować	będą szacowali będą szacować	będą szacowały będą szacować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szacujmy
2 os.	szacuj	szacujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szacowałbym bym szacował	szacowałabym bym szacowała	szacowałobym bym szacowało	szacowalibyśmy byśmy szacowali	szacowałybyśmy byśmy szacowały
2 os.	szacowałbyś byś szacował	szacowałabyś byś szacowała	szacowałobyś byś szacowało	szacowalibyście byście szacowali	szacowałybyście byście szacowały
3 os.	szacowałby by szacował	szacowałaby by szacowała	szacowałoby by szacowało	szacowaliby by szacowali	szacowałyby by szacowały

bezosobnik: szacowano by

bezokolicznik: szacować

imiesłów przysłówkowy współczesny: szacując

gerundium: szacowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	szacowanie	szacowania
D.	szacowania	szacowań
C.	szacowaniu	szacowaniom
B.	szacowanie	szacowania
N.	szacowaniem	szacowaniami
Ms.	szacowaniu	szacowaniach
W.	szacowanie	szacowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: szacujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szacujący	szacujący	szacujący	szacujące	szacująca
D.	szacującego	szacującego	szacującego	szacującego	szacującej
C.	szacującemu	szacującemu	szacującemu	szacującemu	szacującej
B.	szacującego	szacującego	szacujący	szacujące	szacującą
N.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym	szacującą
Ms.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym	szacującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szacujący	szacujący	szacujące	szacujące
D.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujących
C.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym
B.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujące
N.	szacującymi	szacującymi	szacującymi	szacującymi
Ms.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: szacowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szacowany	szacowany	szacowany	szacowane	szacowana
D.	szacowanego	szacowanego	szacowanego	szacowanego	szacowanej
C.	szacowanemu	szacowanemu	szacowanemu	szacowanemu	szacowanej
B.	szacowanego	szacowanego	szacowany	szacowane	szacowaną
N.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowaną
Ms.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szacowani	szacowani	szacowane	szacowane
D.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowanych
C.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym
B.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowane
N.	szacowanymi	szacowanymi	szacowanymi	szacowanymi
Ms.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowanych

odpowiednik aspektowy: oszacować

Składnia

Rz_osobowy	+	szacować	+	CO + (na ILE)
Rz_osobowy	+	szacować	+	CO + (na CO)

3. osądzać

Definicja

osądzać czyjś wygląd lub zachowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	taksować
	hiperonimy:	oceniać

Cytaty

Bez pośpiechu wodził wzrokiem po ludziach czekających na trotuarze. Mierzył spojrzeniem ich ramiona, szacował ich twarze, ubrania.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005

Hotel nie był rodzinnym interesem z przylepnie serdeczną atmosferą i ciekawskimi spojrzeniami, szacującymi gości.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska, Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2007

Najnowsze badania pomogły zidentyfikować obszary mózgu, które uaktywniają się podczas szacowania wzrokiem ciał innych ludzi.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	szacuję	szacujemy
2 os.	szacujesz	szacujecie
3 os.	szacuje	szacują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szacowałem +(e)m szacował	szacowałam +(e)m szacowała	szacowałom +(e)m szacowało	szacowaliśmy +(e)śmy szacowali	szacowałyśmy +(e)śmy szacowały
2 os.	szacowałeś +(e)ś szacował	szacowałaś +(e)ś szacowała	szacowałoś +(e)ś szacowało	szacowaliście +(e)ście szacowali	szacowałyście +(e)ście szacowały
3 os.	szacował	szacowała	szacowało	szacowali	szacowały

bezosobnik: szacowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szacował będę szacować	będę szacowała będę szacować	będę szacowało będę szacować	będziemy szacowali będziemy szacować	będziemy szacowały będziemy szacować
2 os.	będziesz szacował będziesz szacować	będziesz szacowała będziesz szacować	będziesz szacowało będziesz szacować	będziecie szacowali będziecie szacować	będziecie szacowały będziecie szacować
3 os.	będzie szacował będzie szacować	będzie szacowała będzie szacować	będzie szacowało będzie szacować	będą szacowali będą szacować	będą szacowały będą szacować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szacujmy
2 os.	szacuj	szacujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szacowałbym bym szacował	szacowałabym bym szacowała	szacowałobym bym szacowało	szacowalibyśmy byśmy szacowali	szacowałybyśmy byśmy szacowały
2 os.	szacowałbyś byś szacował	szacowałabyś byś szacowała	szacowałobyś byś szacowało	szacowalibyście byście szacowali	szacowałybyście byście szacowały
3 os.	szacowałby by szacował	szacowałaby by szacowała	szacowałoby by szacowało	szacowaliby by szacowali	szacowałyby by szacowały

bezosobnik: szacowano by

bezokolicznik: szacować

imiesłów przysłówkowy współczesny: szacując

gerundium: szacowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	szacowanie	szacowania
D.	szacowania	szacowań
C.	szacowaniu	szacowaniom
B.	szacowanie	szacowania
N.	szacowaniem	szacowaniami
Ms.	szacowaniu	szacowaniach
W.	szacowanie	szacowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: szacujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szacujący	szacujący	szacujący	szacujące	szacująca
D.	szacującego	szacującego	szacującego	szacującego	szacującej
C.	szacującemu	szacującemu	szacującemu	szacującemu	szacującej
B.	szacującego	szacującego	szacujący	szacujące	szacującą
N.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym	szacującą
Ms.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym	szacującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szacujący	szacujący	szacujące	szacujące
D.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujących
C.	szacującym	szacującym	szacującym	szacującym
B.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujące
N.	szacującymi	szacującymi	szacującymi	szacującymi
Ms.	szacujących	szacujących	szacujących	szacujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: szacowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szacowany	szacowany	szacowany	szacowane	szacowana
D.	szacowanego	szacowanego	szacowanego	szacowanego	szacowanej
C.	szacowanemu	szacowanemu	szacowanemu	szacowanemu	szacowanej
B.	szacowanego	szacowanego	szacowany	szacowane	szacowaną
N.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowaną
Ms.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szacowani	szacowani	szacowane	szacowane
D.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowanych
C.	szacowanym	szacowanym	szacowanym	szacowanym
B.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowane
N.	szacowanymi	szacowanymi	szacowanymi	szacowanymi
Ms.	szacowanych	szacowanych	szacowanych	szacowanych

odpowiednik aspektowy: oszacować

Składnia

szacować

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 03.10.2011