UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wydrążać

Chronologizacja

SKN: *wydrażać, SJPXVII, STR: *wydrażać, SL: pod: wydrożyć, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. drążyć

1. tunel

Definicja

robić otwór lub wgłębienie w czymś twardym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:

drążyć

Połączenia

wydrążać korytarz, otwór

Cytaty

W porze suchej, gdy wysychają jeziora i strumyki, ryba ta wydrąża sobie korytarzyki w mule, otacza się wodoszczelnym kokonem podobnym do plastikowego woreczka i zasypia.

źródło: KWSJP: Ada Wińcza: Opowieści z sawanny i buszu, 1981

Jeden kamyk wraz z innymi tworzy wspaniałą mozaikę, ciągłe padanie kropli wody wydrąża najtwardszą skałę...

źródło: NKJP: ks. Andrzej Zwoliński: W trosce o drobiazgi..., Wychowawca, nr 171, 2007

Przepowiednia Władimir Sołowjow w swoim dziele „Trzy rozmowy” (1900) mówi o sekcie dziuromodlców w Rosji. Wydrążali dziurę w ścianie chaty i modlili się do niej: „Święta dziuro” .

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dyskretny wdzięk nihilizmu: Gazeta Wyborcza, 1996-09-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wydrążam	wydrążamy
2 os.	wydrążasz	wydrążacie
3 os.	wydrąża	wydrążają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydrążałem +(e)m wydrążał	wydrążałam +(e)m wydrążała	wydrążałom +(e)m wydrążało	wydrążaliśmy +(e)śmy wydrążali	wydrążałyśmy +(e)śmy wydrążały
2 os.	wydrążałeś +(e)ś wydrążał	wydrążałaś +(e)ś wydrążała	wydrążałoś +(e)ś wydrążało	wydrążaliście +(e)ście wydrążali	wydrążałyście +(e)ście wydrążały
3 os.	wydrążał	wydrążała	wydrążało	wydrążali	wydrążały

bezosobnik: wydrążano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wydrążał będę wydrążać	będę wydrążała będę wydrążać	będę wydrążało będę wydrążać	będziemy wydrążali będziemy wydrążać	będziemy wydrążały będziemy wydrążać
2 os.	będziesz wydrążał będziesz wydrążać	będziesz wydrążała będziesz wydrążać	będziesz wydrążało będziesz wydrążać	będziecie wydrążali będziecie wydrążać	będziecie wydrążały będziecie wydrążać
3 os.	będzie wydrążał będzie wydrążać	będzie wydrążała będzie wydrążać	będzie wydrążało będzie wydrążać	będą wydrążali będą wydrążać	będą wydrążały będą wydrążać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wydrążajmy
2 os.	wydrążaj	wydrążajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydrążałbym bym wydrążał	wydrążałabym bym wydrążała	wydrążałobym bym wydrążało	wydrążalibyśmy byśmy wydrążali	wydrążałybyśmy byśmy wydrążały
2 os.	wydrążałbyś byś wydrążał	wydrążałabyś byś wydrążała	wydrążałobyś byś wydrążało	wydrążalibyście byście wydrążali	wydrążałybyście byście wydrążały
3 os.	wydrążałby by wydrążał	wydrążałaby by wydrążała	wydrążałoby by wydrążało	wydrążaliby by wydrążali	wydrążałyby by wydrążały

bezosobnik: wydrążano by

bezokolicznik: wydrążać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wydrążając

gerundium: wydrążanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wydrążanie	wydrążania
D.	wydrążania	wydrążań
C.	wydrążaniu	wydrążaniom
B.	wydrążanie	wydrążania
N.	wydrążaniem	wydrążaniami
Ms.	wydrążaniu	wydrążaniach
W.	wydrążanie	wydrążania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wydrążający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydrążający	wydrążający	wydrążający	wydrążające	wydrążająca
D.	wydrążającego	wydrążającego	wydrążającego	wydrążającego	wydrążającej
C.	wydrążającemu	wydrążającemu	wydrążającemu	wydrążającemu	wydrążającej
B.	wydrążającego	wydrążającego	wydrążający	wydrążające	wydrążającą
N.	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającą
Ms.	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydrążający	wydrążający	wydrążające	wydrążające
D.	wydrążających	wydrążających	wydrążających	wydrążających
C.	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym
B.	wydrążających	wydrążających	wydrążających	wydrążające
N.	wydrążającymi	wydrążającymi	wydrążającymi	wydrążającymi
Ms.	wydrążających	wydrążających	wydrążających	wydrążających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wydrążany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydrążany	wydrążany	wydrążany	wydrążane	wydrążana
D.	wydrążanego	wydrążanego	wydrążanego	wydrążanego	wydrążanej
C.	wydrążanemu	wydrążanemu	wydrążanemu	wydrążanemu	wydrążanej
B.	wydrążanego	wydrążanego	wydrążany	wydrążane	wydrążaną
N.	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążaną
Ms.	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydrążani	wydrążani	wydrążane	wydrążane
D.	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych
C.	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym
B.	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych	wydrążane
N.	wydrążanymi	wydrążanymi	wydrążanymi	wydrążanymi
Ms.	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych

odpowiednik aspektowy: wydrążyć

Składnia

wydrążać

CO + (w CZYM)

2. dynię

Definicja

wyjmować z czegoś środek lub nasienie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

wydrążać dynię, jabłka, kabaczek, wiśnie; gniazda (nasienne), miąższ, nasiona, środek, wnętrze czegoś
wydrążać łyżeczką, łyżką
wydrążać z pestek
wydrążać dokładnie, nieco
myć i wydrążać, obierać i wydrążać, wycinać i wydrążać

Cytaty

	Mieszkańcy Hawajów wydrążali pnie, aby robić bębny, pojemniki lub nawet małe kajaki. źródło: NKJP: Kokos właściwy, Wikipedia.pl, 2009-04-19
	Kabaczek obrany ze skórki w połowie przekrawamy w poprzek i łyżką wydrążamy środek. źródło: KWSJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1993
	Wiśnie myjemy i wydrążamy z pestek. źródło: NKJP: Barbara Kozłowska: Z wiśniowego sadu, Gazeta Poznańska, 2006-08-02
	Jabłka obierane są mechanicznie, ale wydrążane ręcznie. źródło: NKJP: Ireneusz Pawlik: Wyciskanie jabłek, Gazeta Krakowska, 2004-10-09
	[...] prezentowane dynie rzeczywiście robiły wrażenie (jakby wydrążanie wnętrz dyń i robienie w nich otworów w kształcie oczu było zakorzenione od wieków w naszej tradycji). źródło: NKJP: Marta Kwiatkowska: Szkielet w pelerynie, Gazeta Krakowska, 2005-11-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wydrążam	wydrążamy
2 os.	wydrążasz	wydrążacie
3 os.	wydrąża	wydrążają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydrążałem +(e)m wydrążał	wydrążałam +(e)m wydrążała	wydrążałom +(e)m wydrążało	wydrążaliśmy +(e)śmy wydrążali	wydrążałyśmy +(e)śmy wydrążały
2 os.	wydrążałeś +(e)ś wydrążał	wydrążałaś +(e)ś wydrążała	wydrążałoś +(e)ś wydrążało	wydrążaliście +(e)ście wydrążali	wydrążałyście +(e)ście wydrążały
3 os.	wydrążał	wydrążała	wydrążało	wydrążali	wydrążały

bezosobnik: wydrążano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wydrążał będę wydrążać	będę wydrążała będę wydrążać	będę wydrążało będę wydrążać	będziemy wydrążali będziemy wydrążać	będziemy wydrążały będziemy wydrążać
2 os.	będziesz wydrążał będziesz wydrążać	będziesz wydrążała będziesz wydrążać	będziesz wydrążało będziesz wydrążać	będziecie wydrążali będziecie wydrążać	będziecie wydrążały będziecie wydrążać
3 os.	będzie wydrążał będzie wydrążać	będzie wydrążała będzie wydrążać	będzie wydrążało będzie wydrążać	będą wydrążali będą wydrążać	będą wydrążały będą wydrążać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wydrążajmy
2 os.	wydrążaj	wydrążajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydrążałbym bym wydrążał	wydrążałabym bym wydrążała	wydrążałobym bym wydrążało	wydrążalibyśmy byśmy wydrążali	wydrążałybyśmy byśmy wydrążały
2 os.	wydrążałbyś byś wydrążał	wydrążałabyś byś wydrążała	wydrążałobyś byś wydrążało	wydrążalibyście byście wydrążali	wydrążałybyście byście wydrążały
3 os.	wydrążałby by wydrążał	wydrążałaby by wydrążała	wydrążałoby by wydrążało	wydrążaliby by wydrążali	wydrążałyby by wydrążały

bezosobnik: wydrążano by

bezokolicznik: wydrążać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wydrążając

gerundium: wydrążanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wydrążanie	wydrążania
D.	wydrążania	wydrążań
C.	wydrążaniu	wydrążaniom
B.	wydrążanie	wydrążania
N.	wydrążaniem	wydrążaniami
Ms.	wydrążaniu	wydrążaniach
W.	wydrążanie	wydrążania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wydrążający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydrążający	wydrążający	wydrążający	wydrążające	wydrążająca
D.	wydrążającego	wydrążającego	wydrążającego	wydrążającego	wydrążającej
C.	wydrążającemu	wydrążającemu	wydrążającemu	wydrążającemu	wydrążającej
B.	wydrążającego	wydrążającego	wydrążający	wydrążające	wydrążającą
N.	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającą
Ms.	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydrążający	wydrążający	wydrążające	wydrążające
D.	wydrążających	wydrążających	wydrążających	wydrążających
C.	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym	wydrążającym
B.	wydrążających	wydrążających	wydrążających	wydrążające
N.	wydrążającymi	wydrążającymi	wydrążającymi	wydrążającymi
Ms.	wydrążających	wydrążających	wydrążających	wydrążających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wydrążany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydrążany	wydrążany	wydrążany	wydrążane	wydrążana
D.	wydrążanego	wydrążanego	wydrążanego	wydrążanego	wydrążanej
C.	wydrążanemu	wydrążanemu	wydrążanemu	wydrążanemu	wydrążanej
B.	wydrążanego	wydrążanego	wydrążany	wydrążane	wydrążaną
N.	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążaną
Ms.	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydrążani	wydrążani	wydrążane	wydrążane
D.	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych
C.	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym	wydrążanym
B.	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych	wydrążane
N.	wydrążanymi	wydrążanymi	wydrążanymi	wydrążanymi
Ms.	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych	wydrążanych

odpowiednik aspektowy: wydrążać

Składnia

Rz_osobowy

wydrążać

Data ostatniej modyfikacji: 24.01.2014