Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
osądzę |
osądzimy |
|||
2 os. |
osądzisz |
osądzicie |
|||
3 os. |
osądzi |
osądzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
osądziłem +(e)m osądził |
osądziłam +(e)m osądziła |
osądziłom +(e)m osądziło |
osądziliśmy +(e)śmy osądzili |
osądziłyśmy +(e)śmy osądziły |
2 os. |
osądziłeś +(e)ś osądził |
osądziłaś +(e)ś osądziła |
osądziłoś +(e)ś osądziło |
osądziliście +(e)ście osądzili |
osądziłyście +(e)ście osądziły |
3 os. |
osądził |
osądziła |
osądziło |
osądzili |
osądziły |
bezosobnik: osądzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
osądźmy |
|
2 os. |
osądź |
osądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
osądziłbym bym osądził |
osądziłabym bym osądziła |
osądziłobym bym osądziło |
osądzilibyśmy byśmy osądzili |
osądziłybyśmy byśmy osądziły |
2 os. |
osądziłbyś byś osądził |
osądziłabyś byś osądziła |
osądziłobyś byś osądziło |
osądzilibyście byście osądzili |
osądziłybyście byście osądziły |
3 os. |
osądziłby by osądził |
osądziłaby by osądziła |
osądziłoby by osądziło |
osądziliby by osądzili |
osądziłyby by osądziły |
bezosobnik: osądzono by
bezokolicznik: osądzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
osądziwszy
gerundium: osądzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | osądzenie |
osądzenia |
D. | osądzenia |
osądzeń |
C. | osądzeniu |
osądzeniom |
B. | osądzenie |
osądzenia |
N. | osądzeniem |
osądzeniami |
Ms. | osądzeniu |
osądzeniach |
W. | osądzenie |
osądzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: osądzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | osądzony |
osądzony |
osądzony |
osądzone |
osądzona |
D. | osądzonego |
osądzonego |
osądzonego |
osądzonego |
osądzonej |
C. | osądzonemu |
osądzonemu |
osądzonemu |
osądzonemu |
osądzonej |
B. | osądzonego |
osądzonego |
osądzony |
osądzone |
osądzoną |
N. | osądzonym |
osądzonym |
osądzonym |
osądzonym |
osądzoną |
Ms. | osądzonym |
osądzonym |
osądzonym |
osądzonym |
osądzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | osądzeni |
osądzeni |
osądzone |
osądzone |
D. | osądzonych |
osądzonych |
osądzonych |
osądzonych |
C. | osądzonym |
osądzonym |
osądzonym |
osądzonym |
B. | osądzonych |
osądzonych |
osądzonych |
osądzone |
N. | osądzonymi |
osądzonymi |
osądzonymi |
osądzonymi |
Ms. | osądzonych |
osądzonych |
osądzonych |
osądzonych |
odpowiednik aspektowy: osądzać
Pochodzenie
1. wydać opinię
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie
Połączenia
- osądzić komunistów
- moralnie osądzić
Cytaty
Niech go Bóg osądzi, ja mu wybaczyłam. źródło: NKJP: Anna Żebrowska, Olga z wyklętego rodu, Gazeta Wyborcza data wydania 1996-04-05 |
|
Tylko Bóg jest zdolny osądzić czyny i myśli każdego z nas. źródło: NKJP: Marek Dziewiecki: Młodzi w poszukiwaniu szczęścia Szczęście – Miłość – Seksualność, 2007 |
|
Nie odosobnione są sytuacje, w których ludzie zachowują się w sposób przynoszący im korzyść, chociaż nie tylko otoczenie, ale i oni sami skłonni byliby takie zachowanie osądzić jako moralnie niesłuszne. źródło: NKJP: Edmund Wnuk-Lipiński: Demokratyczna rekonstrukcja : z socjologii radykalnej zmiany społecznej, 1996 |
|
[...] całą drogę gadał niby to z sympatii dla mnie, że martwić się jest najłatwiej i że lepiej, by mnie żałowano, zamiast by mnie osądzono za błędy, aczkolwiek mógłbym się poprawić i być w służbie wszystkim. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Francuscy historycy na pytanie: kto winien jest klęski, osądzili, że sztab generalny. źródło: NKJP: Zygmunt Kałużyński, Jak przegrałem wojnę, Polityka, 2001-09-22 |
|
Jeśli uczniowie zawdzięczają wiele temu, że grają w sztukach samego Buchanana, to Buchanan zawdzięcza szkole to, że w jego sztukach gra sam Montaigne. Potomność osądzi, kto miał większy powód do dumy. źródło: NKJP: Józef Hen: Ja, Michał z Montaigne?, 2009 |
|
W sumie starałem się powiedzieć więcej o sprawach mniej znanych. Czy postąpiłem słusznie, niech osądzą Czytelnicy. źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1997 |
Składnia
+ | osądzić | + |
KOGO/CO +
(za CO)
|
|
+ | osądzić | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNO-ZALEŻNE
|
2. wydać wyrok
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd
Połączenia
- osądzić przestępców, sprawców, zbrodniarzy
- osądzony za przestępstwo, za zbrodnie
- osądzić prawomocnie, sprawiedliwie, zgodnie z prawem
- osądzić i skazać, osądzić i ukarać; złapać i osądzić
Cytaty
Podobno rząd w Kigali chce osądzić za ludobójstwo aż 30 tysięcy ludzi. źródło: NKJP: Rwanda, Gazeta Wyborcza, 1994-08-08 |
|
Minister sprawiedliwości Grzegorz Kurczuk powiedział, że popiera zaostrzenie kar za przestępstwa korupcyjne i przeciwko człowiekowi, ale ważniejsze od tego są procedury karne, które pozwolą sprawnie osądzić przestępców. źródło: NKJP: Prawo czy sprawiedliwość, Dziennik Polski, 2002-09-13 |
|
Ówcześni koalicjanci utrudnili osądzenie czynów popełnionych po 13 grudnia, szczególnie masakry górników w kopalni „Wujek”. źródło: NKJP: Stanisław Janecki; Maciej Łuczak, WYMIAR NIESPRAWIEDLIWOŚCI, 1997 |
|
W 2003 r. prokuratura wysłała akt oskarżenia przeciwko Lesiakowi, ale sąd zwrócił akta. Uznał, że nie może osądzić sprawy, w której zarzuty są tajne. źródło: NKJP: Barbara Madajczyk-Krasowska, Sprawny esbek zawsze się przyda, Dziennik Bałtycki, 2006-10-13 |
|
W czerwcu 1937 odwołany do ZSRR, aresztowany 8 czerwca 1937 po przekroczeniu granicy, 21 sierpnia osądzony na karę śmierci i rozstrzelany tego samego dnia. źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić : ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005 |
Składnia
+ | osądzić | + |
KOGO +
(za CO) +
(na CO)
|
|
+ | osądzić | + |
CO
|