UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przycisnąć

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. ciskać

1. guzik

Definicja

oddziałać na coś z pewną siłą, chcąc, aby to się ugięło lub zmieniło położenie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nacisnąć

Połączenia

przycisnąć dzwonek, guzik, klawisz, pedał

Cytaty

	Przycisnął autopilota, więc stary opel wydał powitalny dźwięk. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007
	- Mówię, że starczy [...]! - krzyknął młody i popatrzył chciwie, czy go nie poczęstuje tytoniem. Ale stary przycisnął wieczko palcami i odwracając się od wiatru, zapalił skręta. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
	Berg sięgnął po komórkę, spojrzał na wyświetlacz i przycisnął guziczek z symbolem słuchawki. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007
	Przycisnął dzwonek i Beata otworzyła drzwi. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przycisnę	przyciśniemy
2 os.	przyciśniesz	przyciśniecie
3 os.	przyciśnie	przycisną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłem +(e)m przycisnął	przycisnęłam +(e)m przycisnęła	przycisnęłom +(e)m przycisnęło	przycisnęliśmy +(e)śmy przycisnęli	przycisnęłyśmy +(e)śmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłeś +(e)ś przycisnął	przycisnęłaś +(e)ś przycisnęła	przycisnęłoś +(e)ś przycisnęło	przycisnęliście +(e)ście przycisnęli	przycisnęłyście +(e)ście przycisnęły
3 os.	przycisnął	przycisnęła	przycisnęło	przycisnęli	przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyciśnijmy
2 os.	przyciśnij	przyciśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłbym bym przycisnął	przycisnęłabym bym przycisnęła	przycisnęłobym bym przycisnęło	przycisnęlibyśmy byśmy przycisnęli	przycisnęłybyśmy byśmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłbyś byś przycisnął	przycisnęłabyś byś przycisnęła	przycisnęłobyś byś przycisnęło	przycisnęlibyście byście przycisnęli	przycisnęłybyście byście przycisnęły
3 os.	przycisnąłby by przycisnął	przycisnęłaby by przycisnęła	przycisnęłoby by przycisnęło	przycisnęliby by przycisnęli	przycisnęłyby by przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto by

bezokolicznik: przycisnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przycisnąwszy

gerundium: przyciśnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
D.	przyciśnięcia	przyciśnięć
C.	przyciśnięciu	przyciśnięciom
B.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
N.	przyciśnięciem	przyciśnięciami
Ms.	przyciśnięciu	przyciśnięciach
W.	przyciśnięcie	przyciśnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyciśnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśnięta
D.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętej
C.	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętej
B.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśniętą
N.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętą
Ms.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przyciśnięci	przyciśnięci	przyciśnięte	przyciśnięte
D.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych
C.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym
B.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśnięte
N.	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi
Ms.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych

odpowiednik aspektowy: przyciskać

Składnia

Rz_osobowy

przycisnąć

2. nos do szyby

Definicja

spowodować, że jedna osoba lub rzecz przywarła do drugiej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

przycisnąć dłonie, czoło, łokcie, policzek, ręce, twarz
przycisnąć do boków, do poduszki, do policzków, do skroni, do siebie, do szyby, do ściany, do twarzy
przycisnąć lekko, mocno

Cytaty

	Przycisnąłem ją jeszcze mocniej, lecz gdy chciałem pocałować po raz drugi, odchyliła głowę. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
	Z dzikim okrzykiem [...] wskoczył na łóżko i oboma kolanami przycisnął mężczyznę do materaca. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007
	Karloff szybkim ruchem przycisnął twarz ważniaka do przedniej szyby. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Podszedł do Patera, chwycił go za szyję i obrócił w stronę ściany. Drugą ręką przycisnął do ściany ową kartkę. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Jeden z Litwinów leżał przyciśnięty pod naczepą. źródło: NKJP: R.Nadaj: Nocny horror, Tygodnik Ciechanowski, 2005-03-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przycisnę	przyciśniemy
2 os.	przyciśniesz	przyciśniecie
3 os.	przyciśnie	przycisną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłem +(e)m przycisnął	przycisnęłam +(e)m przycisnęła	przycisnęłom +(e)m przycisnęło	przycisnęliśmy +(e)śmy przycisnęli	przycisnęłyśmy +(e)śmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłeś +(e)ś przycisnął	przycisnęłaś +(e)ś przycisnęła	przycisnęłoś +(e)ś przycisnęło	przycisnęliście +(e)ście przycisnęli	przycisnęłyście +(e)ście przycisnęły
3 os.	przycisnął	przycisnęła	przycisnęło	przycisnęli	przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyciśnijmy
2 os.	przyciśnij	przyciśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłbym bym przycisnął	przycisnęłabym bym przycisnęła	przycisnęłobym bym przycisnęło	przycisnęlibyśmy byśmy przycisnęli	przycisnęłybyśmy byśmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłbyś byś przycisnął	przycisnęłabyś byś przycisnęła	przycisnęłobyś byś przycisnęło	przycisnęlibyście byście przycisnęli	przycisnęłybyście byście przycisnęły
3 os.	przycisnąłby by przycisnął	przycisnęłaby by przycisnęła	przycisnęłoby by przycisnęło	przycisnęliby by przycisnęli	przycisnęłyby by przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto by

bezokolicznik: przycisnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przycisnąwszy

gerundium: przyciśnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
D.	przyciśnięcia	przyciśnięć
C.	przyciśnięciu	przyciśnięciom
B.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
N.	przyciśnięciem	przyciśnięciami
Ms.	przyciśnięciu	przyciśnięciach
W.	przyciśnięcie	przyciśnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyciśnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśnięta
D.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętej
C.	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętej
B.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśniętą
N.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętą
Ms.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przyciśnięci	przyciśnięci	przyciśnięte	przyciśnięte
D.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych
C.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym
B.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśnięte
N.	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi
Ms.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych

odpowiednik aspektowy: przyciskać

Składnia

przycisnąć

KOGO/CO + (do KOGO/CZEGO)

3. o głodzie

Definicja

pot.

bardzo komuś dokuczyć i skłonić do podjęcia jakichś działań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

głód przycisnął; bieda, nędza przycisnęła kogoś

Cytaty

	[...] szczęściu mówią często ci, których najpierw los strasznie przyciśnie, a potem im na chwilę odpuści. źródło: NKJP: Monika Rakusa: 39,9, 2008
	W ciągu dnia nie dałby złotówki za czystość tej wody. Teraz, przyciśnięty potrzebą, wspominał tutejsze łabędzie i kaczki, żeby dodać sobie otuchy. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004
	Miał nieco zawstydzoną minę, jakby został przyłapany na dłubaniu w nosie. Jeżeli nie była to próba wystrychnięcia mnie na dudka, to rzeczywiście musiało go cholernie przycisnąć. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997
	Co się tak wiercisz? Jak cię przycisnęło, to wygódkę masz obok budki celników. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przycisnę	przyciśniemy
2 os.	przyciśniesz	przyciśniecie
3 os.	przyciśnie	przycisną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłem +(e)m przycisnął	przycisnęłam +(e)m przycisnęła	przycisnęłom +(e)m przycisnęło	przycisnęliśmy +(e)śmy przycisnęli	przycisnęłyśmy +(e)śmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłeś +(e)ś przycisnął	przycisnęłaś +(e)ś przycisnęła	przycisnęłoś +(e)ś przycisnęło	przycisnęliście +(e)ście przycisnęli	przycisnęłyście +(e)ście przycisnęły
3 os.	przycisnął	przycisnęła	przycisnęło	przycisnęli	przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyciśnijmy
2 os.	przyciśnij	przyciśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłbym bym przycisnął	przycisnęłabym bym przycisnęła	przycisnęłobym bym przycisnęło	przycisnęlibyśmy byśmy przycisnęli	przycisnęłybyśmy byśmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłbyś byś przycisnął	przycisnęłabyś byś przycisnęła	przycisnęłobyś byś przycisnęło	przycisnęlibyście byście przycisnęli	przycisnęłybyście byście przycisnęły
3 os.	przycisnąłby by przycisnął	przycisnęłaby by przycisnęła	przycisnęłoby by przycisnęło	przycisnęliby by przycisnęli	przycisnęłyby by przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto by

bezokolicznik: przycisnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przycisnąwszy

gerundium: przyciśnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
D.	przyciśnięcia	przyciśnięć
C.	przyciśnięciu	przyciśnięciom
B.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
N.	przyciśnięciem	przyciśnięciami
Ms.	przyciśnięciu	przyciśnięciach
W.	przyciśnięcie	przyciśnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyciśnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśnięta
D.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętej
C.	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętej
B.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśniętą
N.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętą
Ms.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przyciśnięci	przyciśnięci	przyciśnięte	przyciśnięte
D.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych
C.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym
B.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśnięte
N.	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi
Ms.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych

odpowiednik aspektowy: przyciskać

Składnia

Rz_nieżywotny	+	przycisnąć	+	KOGO
Ø	+	przycisnąć	+	KOGO

4. przesłuchiwanego

Definicja

pot.

wywrzeć na kogoś presję, aby skłonić go do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nacisnąć

Cytaty

W rozmowie z Boreckim przyszło mi do głowy, że stręczycielkami są często kobiety dokonujące spędzania płodu. [...] Przycisnąłem zatem Boreckiego, a ten podał mi nazwisko.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009

Nie wiem, o co im dokładnie chodzi, może jakaś dodatkowa identyfikacja, a może chcą pana przycisnąć tam na miejscu.

źródło: NKJP: Antoni Kapelański: Wielki Koneser, 2006

Chciałbym także, abyś przycisnęła panią Otwinowska, żeby mi zwróciła resztę naszej korespondencji z mamą i to, co przepisała.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Listy do córek, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przycisnę	przyciśniemy
2 os.	przyciśniesz	przyciśniecie
3 os.	przyciśnie	przycisną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłem +(e)m przycisnął	przycisnęłam +(e)m przycisnęła	przycisnęłom +(e)m przycisnęło	przycisnęliśmy +(e)śmy przycisnęli	przycisnęłyśmy +(e)śmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłeś +(e)ś przycisnął	przycisnęłaś +(e)ś przycisnęła	przycisnęłoś +(e)ś przycisnęło	przycisnęliście +(e)ście przycisnęli	przycisnęłyście +(e)ście przycisnęły
3 os.	przycisnął	przycisnęła	przycisnęło	przycisnęli	przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyciśnijmy
2 os.	przyciśnij	przyciśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przycisnąłbym bym przycisnął	przycisnęłabym bym przycisnęła	przycisnęłobym bym przycisnęło	przycisnęlibyśmy byśmy przycisnęli	przycisnęłybyśmy byśmy przycisnęły
2 os.	przycisnąłbyś byś przycisnął	przycisnęłabyś byś przycisnęła	przycisnęłobyś byś przycisnęło	przycisnęlibyście byście przycisnęli	przycisnęłybyście byście przycisnęły
3 os.	przycisnąłby by przycisnął	przycisnęłaby by przycisnęła	przycisnęłoby by przycisnęło	przycisnęliby by przycisnęli	przycisnęłyby by przycisnęły

bezosobnik: przyciśnięto by

bezokolicznik: przycisnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przycisnąwszy

gerundium: przyciśnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
D.	przyciśnięcia	przyciśnięć
C.	przyciśnięciu	przyciśnięciom
B.	przyciśnięcie	przyciśnięcia
N.	przyciśnięciem	przyciśnięciami
Ms.	przyciśnięciu	przyciśnięciach
W.	przyciśnięcie	przyciśnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyciśnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśnięta
D.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśniętej
C.	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętemu	przyciśniętej
B.	przyciśniętego	przyciśniętego	przyciśnięty	przyciśnięte	przyciśniętą
N.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętą
Ms.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przyciśnięci	przyciśnięci	przyciśnięte	przyciśnięte
D.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych
C.	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym	przyciśniętym
B.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśnięte
N.	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi	przyciśniętymi
Ms.	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych	przyciśniętych

odpowiednik aspektowy: przyciskać

Składnia

Rz_osobowy

przycisnąć

KOGO + żeby ZDANIE

Frazeologizmy

ktoś przyparł do muru kogoś
ktoś przycisnął do muru kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2014