Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wypcham |
wypchamy |
|||
| 2 os. |
wypchasz |
wypchacie |
|||
| 3 os. |
wypcha |
wypchają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wypchałem +(e)m wypchał |
wypchałam +(e)m wypchała |
wypchałom +(e)m wypchało |
wypchaliśmy +(e)śmy wypchali |
wypchałyśmy +(e)śmy wypchały |
| 2 os. |
wypchałeś +(e)ś wypchał |
wypchałaś +(e)ś wypchała |
wypchałoś +(e)ś wypchało |
wypchaliście +(e)ście wypchali |
wypchałyście +(e)ście wypchały |
| 3 os. |
wypchał |
wypchała |
wypchało |
wypchali |
wypchały |
bezosobnik: wypchano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wypchajmy |
|
| 2 os. |
wypchaj |
wypchajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wypchałbym bym wypchał |
wypchałabym bym wypchała |
wypchałobym bym wypchało |
wypchalibyśmy byśmy wypchali |
wypchałybyśmy byśmy wypchały |
| 2 os. |
wypchałbyś byś wypchał |
wypchałabyś byś wypchała |
wypchałobyś byś wypchało |
wypchalibyście byście wypchali |
wypchałybyście byście wypchały |
| 3 os. |
wypchałby by wypchał |
wypchałaby by wypchała |
wypchałoby by wypchało |
wypchaliby by wypchali |
wypchałyby by wypchały |
bezosobnik: wypchano by
bezokolicznik: wypchać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wypchawszy
gerundium: wypchanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wypchanie |
wypchania |
| D. | wypchania |
wypchań |
| C. | wypchaniu |
wypchaniom |
| B. | wypchanie |
wypchania |
| N. | wypchaniem |
wypchaniami |
| Ms. | wypchaniu |
wypchaniach |
| W. | wypchanie |
wypchania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wypchany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wypchany |
wypchany |
wypchany |
wypchane |
wypchana |
| D. | wypchanego |
wypchanego |
wypchanego |
wypchanego |
wypchanej |
| C. | wypchanemu |
wypchanemu |
wypchanemu |
wypchanemu |
wypchanej |
| B. | wypchanego |
wypchanego |
wypchany |
wypchane |
wypchaną |
| N. | wypchanym |
wypchanym |
wypchanym |
wypchanym |
wypchaną |
| Ms. | wypchanym |
wypchanym |
wypchanym |
wypchanym |
wypchanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wypchani |
wypchani |
wypchane |
wypchane |
| D. | wypchanych |
wypchanych |
wypchanych |
wypchanych |
| C. | wypchanym |
wypchanym |
wypchanym |
wypchanym |
| B. | wypchanych |
wypchanych |
wypchanych |
wypchane |
| N. | wypchanymi |
wypchanymi |
wypchanymi |
wypchanymi |
| Ms. | wypchanych |
wypchanych |
wypchanych |
wypchanych |
odpowiednik aspektowy: wypychać
Pochodzenie
Zob. pchać
1. siennik
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | napełnić |
Połączenia
- wypchać materac, siennik
- wypchać gazetami, grochowinami, sianem, słomą, watą, trocinami
- móc wypchać
Cytaty
|
Weronka worki słomą wypchała, obraz zawiesiła, pasyjkę, wycinanki - i na strychu zrobiło się możliwie. źródło: KWSJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952 |
|
|
Tylko bogatsi mieli łóżka. Kładziono na nich sienniki i wypchane pierzem poduszki, przykrywano się pierzynami. źródło: KWSJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004 |
|
|
Starty odbywały się w trzech konkurencjach: slalomie, biegu płaskim, sztafecie [...] i w zjeździe na workach wypchanych sianem. źródło: KWSJP: Wanda Szado-Kudasikowa: Prywatyzacja gminnej spółki, Tygodnik Podhalański, nr 8, 1996 |
|
|
Bikiniarze czesali się w „kaczy kuper”; z przodu włosy mieli uniesione ku górze, z tyłu sczesane. Na głowie kapelusze ściśnięte w naleśnik albo wypchane gazetami oprychówki. źródło: KWSJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992 |
Składnia
| Rzosobowy | + | wypchać | + |
CO +
(CZYM)
|
2. zwierzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Połączenia
- wypchany dzik, jastrząb, krokodyl, ptak, zwierzak; wypchana głowa, skóra (zwierzęcia), sowa; wypchane zwierzę
Cytaty
|
Kasztankę marszałek kazał wypchać [...]. źródło: KWSJP: Ludzie i wydarzenia, Polityka, 2004 |
|
|
W Muzeum Przyrodniczym przy TPN znajduje się wypchany niedźwiedź, który został zabity na Palenicy przez samochód. źródło: KWSJP: Rozmawiała: Grażyna Mateja: Andrzej Łukaszczyk Misiaga, Tygodnik Podhalański, 1996, nr 52 |
|
|
W zamian zabierał kopie prac Słonego, uzupełniane stopniowo mapy, skóry zwierząt przeznaczonych do wypchania. źródło: KWSJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
Składnia
| Rzosobowy | + | wypchać | + |
CO
|
3. torbę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- wypchany plecak, worek; wypchana kieszeń, koperta, reklamówka, siatka, teczka, walizka; wypchane kieszenie
- wypchany dokumentami, kamieniami, książkami, papierami
- wypchany po brzegi
- wypchany pod dach, pod wierzch
- wypchany dobrze, dokumentnie, grubo, mocno, szczelnie
Cytaty
|
Miała i karabin, i pistolet, liczniejsze niż u innych kieszenie wypchała granatami. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008 |
|
|
Jak usłyszał, że siedzi na gestapo, w ciągu jednego dnia sprzedał młyn za ćwierć ceny, wypchał teczkę góralami i poszedł do Warszawy, żeby Helenę wykupić. źródło: KWSJP: Wiktor Woroszylski: Dialog o gryzieniu i inne, 1963 |
|
|
Pani Stodworska wypchała czymś torbę i pomknęła na miasto nie pytając nikogo o drogę. źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Pamiętnik z trzech mórz i jednego oceanu, 1976 |
|
|
Wyjąłem słoik. Bez otwierania widać było, że wypchany jest „zielonymi”. źródło: KWSJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
|
Z chrzęstem, przy pełnych reflektorach waliły jezdnią wypchane ludźmi ciężarówki, przelewając się na wybojach. źródło: KWSJP: Tadeusz Borowski: Pożegnanie z Marią, 1947 |
Składnia
| Rzosobowy | + | wypchać | + |
CO +
(CZYM)
|
4. ubranie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | rozciągnąć |
Połączenia
- wypchane kolana, łokcie
- wypchany na kolanach
Cytaty
|
- Albo mnie wzrok myli, albo masz dość dziwnie wypchany sweter pod lewą pachą. źródło: KWSJP: Ryszard Lassota: Tajemnica, 1978 |
|
|
A przenieśli mnie w nagrodę, bo takiego jednego Żyda nakryłam, bo mi się bardzo nie podobał, ani krztyny mężczyzny, dziadostwo takie z wypchanymi kolanami w spodniach i tak dalej. źródło: KWSJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985 |
|
|
[...] wyjmuje z kieszeni swoich starych, wypchanych na kolanach spodni drewniane pudełko z tytoniem i bibułkami oraz pudełko zapałek, kładzie je przed sobą i przystępuje do skręcania papierosa. źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2, 1996 |
Składnia
| Rzosobowy | + | wypchać | + |
CO +
(GDZIE)
|
5. za drzwi
Definicja
Warianty
- częściej wypchnąć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
|
Straty oszacował na 2,5 tysiąca złotych, ale gdy udał się z tym do gminy„ wójt Andrzej Karaś wziął go za kołnierz i wypchał za drzwi” – jak czytamy we wspomnianym liście. źródło: NKJP: Z nożem po odszkodowanie, Sztafeta nr 16/2006 |
|
|
Nagle stanęliśmy, otwarły się drzwi i milicjanci wręcz wypchali nas na piętro komisariatu, gdzie, chcąc pobrać odciski, długo wykręcali nam palce. źródło: NKJP: Internowani, Dziennik Polski, 2006-12-15 |
|
|
Z kolei sam sprawca kradzieży wyznał, że wszedł na posesję pokrzywdzonego, po czym wóz własnoręcznie wypchał na drogę. źródło: NKJP: Wóz wytropiony, Gazeta Krakowska, 2003-12-16 |
|
|
Kilkuset z nich czekało kilka godzin na placu za bramą, aż wentylatory wypchają z podziemnych wyrobisk niebezpieczny metan. źródło: NKJP: Jacek Bombor: Uszli cało, 2002-08-24 |
Składnia
|
+ | wypchać | + |
KOGO/CO +
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
6. towar
Definicja
Warianty
- częściej wypchnąć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- wypchać towar
Cytaty
|
Gdy sprzedawca nie szanuje klientów i myśli tylko o tym jak by tu wypchać towar, to ja go też nie szanuję źródło: Internet: forum.sello.pl |
Składnia
|
|
+ | wypchać | + |
CO
|