Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. piąć się
1. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | naprężać się, prężyć się | |
| antonimy: | rozluźniać się |
Połączenia
- napinać się dość mocno
- napinać się i krzyczeć
Cytaty
|
Musi uważać przez kilka miesięcy, żeby szkielet obrósł tkanką. Nie podnosić dzieci, nie napinać się, nie chodzić na siłownię. źródło: NKJP: Edyta Gietka, Paweł Walewski: Transformersi są zmęczeni, Polityka, 2007-12-15 |
|
|
Dla mnie największą zaletą tego miejsca jest to, że nie ma napinających się chłopczyków w tandetnych obcisłych koszulkach po młodszym bracie. źródło: NKJP: (emka): Dla normalnych, Dlaczego?, 2009-07-10 |
|
|
Płakał, napinał się i wtedy dodatkowo bolała go ta przepuklinka. źródło: NKJP: Usenet, 2001-05-30 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napinam się |
napinamy się |
|||
| 2 os. |
napinasz się |
napinacie się |
|||
| 3 os. |
napina się |
napinają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałem się +(e)m się napinał |
napinałam się +(e)m się napinała |
napinałom się +(e)m się napinało |
napinaliśmy się +(e)śmy się napinali |
napinałyśmy się +(e)śmy się napinały |
| 2 os. |
napinałeś się +(e)ś się napinał |
napinałaś się +(e)ś się napinała |
napinałoś się +(e)ś się napinało |
napinaliście się +(e)ście się napinali |
napinałyście się +(e)ście się napinały |
| 3 os. |
napinał się |
napinała się |
napinało się |
napinali się |
napinały się |
bezosobnik: napinano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napinał będę się napinać |
będę się napinała będę się napinać |
będę się napinało będę się napinać |
będziemy się napinali będziemy się napinać |
będziemy się napinały będziemy się napinać |
| 2 os. |
będziesz się napinał będziesz się napinać |
będziesz się napinała będziesz się napinać |
będziesz się napinało będziesz się napinać |
będziecie się napinali będziecie się napinać |
będziecie się napinały będziecie się napinać |
| 3 os. |
będzie się napinał będzie się napinać |
będzie się napinała będzie się napinać |
będzie się napinało będzie się napinać |
będą się napinali będą się napinać |
będą się napinały będą się napinać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napinajmy się |
|
| 2 os. |
napinaj się |
napinajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałbym się bym się napinał |
napinałabym się bym się napinała |
napinałobym się bym się napinało |
napinalibyśmy się byśmy się napinali |
napinałybyśmy się byśmy się napinały |
| 2 os. |
napinałbyś się byś się napinał |
napinałabyś się byś się napinała |
napinałobyś się byś się napinało |
napinalibyście się byście się napinali |
napinałybyście się byście się napinały |
| 3 os. |
napinałby się by się napinał |
napinałaby się by się napinała |
napinałoby się by się napinało |
napinaliby się by się napinali |
napinałyby się by się napinały |
bezosobnik: napinano by się
bezokolicznik: napinać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napinając się
gerundium: napinanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napinanie się |
napinania się |
| D. | napinania się |
napinań się |
| C. | napinaniu się |
napinaniom się |
| B. | napinanie się |
napinania się |
| N. | napinaniem się |
napinaniami się |
| Ms. | napinaniu się |
napinaniach się |
| W. | napinanie się |
napinania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napinający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinająca się |
| D. | napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającej się |
| C. | napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającej się |
| B. | napinającego się |
napinającego się |
napinający się |
napinające się |
napinającą się |
| N. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającą się |
| Ms. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinające się |
| D. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
| C. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
| B. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinające się |
| N. | napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
| Ms. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
odpowiednik aspektowy: napiąć się
Składnia
| Rz żywotny | + | napinać się | + |
|
2. skóra
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | naprężać się, prężyć się | |
| antonimy: | rozluźniać się |
Połączenia
- ciało, macica, skóra, więzadło napina się; łydki, mięśnie napinają się
Cytaty
|
Mięśnie napinają się i rozkurczają w takim tempie, że człowiek nie jest w stanie wykonać żadnego ruchu. źródło: NKJP: (as, ic): Gdy serce boli, Dziennik Zachodni, 2005-03-04 |
|
|
To więzadło napina się podczas zginania kręgosłupa. źródło: NKJP: Bartłomiej Sokołowski: Zarys anatomii człowieka cz. I i II, 2004 |
|
|
Smakowała jego ramion, szyi, piersi, przygryzając od czasu do czasu sutki, jej język drażnił napinający się brzuch [...]. źródło: NKJP: Usenet, 2003-03-26 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napinam się |
napinamy się |
|||
| 2 os. |
napinasz się |
napinacie się |
|||
| 3 os. |
napina się |
napinają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałem się +(e)m się napinał |
napinałam się +(e)m się napinała |
napinałom się +(e)m się napinało |
napinaliśmy się +(e)śmy się napinali |
napinałyśmy się +(e)śmy się napinały |
| 2 os. |
napinałeś się +(e)ś się napinał |
napinałaś się +(e)ś się napinała |
napinałoś się +(e)ś się napinało |
napinaliście się +(e)ście się napinali |
napinałyście się +(e)ście się napinały |
| 3 os. |
napinał się |
napinała się |
napinało się |
napinali się |
napinały się |
bezosobnik: napinano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napinał będę się napinać |
będę się napinała będę się napinać |
będę się napinało będę się napinać |
będziemy się napinali będziemy się napinać |
będziemy się napinały będziemy się napinać |
| 2 os. |
będziesz się napinał będziesz się napinać |
będziesz się napinała będziesz się napinać |
będziesz się napinało będziesz się napinać |
będziecie się napinali będziecie się napinać |
będziecie się napinały będziecie się napinać |
| 3 os. |
będzie się napinał będzie się napinać |
będzie się napinała będzie się napinać |
będzie się napinało będzie się napinać |
będą się napinali będą się napinać |
będą się napinały będą się napinać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napinajmy się |
|
| 2 os. |
napinaj się |
napinajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałbym się bym się napinał |
napinałabym się bym się napinała |
napinałobym się bym się napinało |
napinalibyśmy się byśmy się napinali |
napinałybyśmy się byśmy się napinały |
| 2 os. |
napinałbyś się byś się napinał |
napinałabyś się byś się napinała |
napinałobyś się byś się napinało |
napinalibyście się byście się napinali |
napinałybyście się byście się napinały |
| 3 os. |
napinałby się by się napinał |
napinałaby się by się napinała |
napinałoby się by się napinało |
napinaliby się by się napinali |
napinałyby się by się napinały |
bezosobnik: napinano by się
bezokolicznik: napinać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napinając się
gerundium: napinanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napinanie się |
napinania się |
| D. | napinania się |
napinań się |
| C. | napinaniu się |
napinaniom się |
| B. | napinanie się |
napinania się |
| N. | napinaniem się |
napinaniami się |
| Ms. | napinaniu się |
napinaniach się |
| W. | napinanie się |
napinania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napinający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinająca się |
| D. | napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającej się |
| C. | napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającej się |
| B. | napinającego się |
napinającego się |
napinający się |
napinające się |
napinającą się |
| N. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającą się |
| Ms. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinające się |
| D. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
| C. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
| B. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinające się |
| N. | napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
| Ms. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
odpowiednik aspektowy: napiąć się
3. lina
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | naprężać się | |
| antonimy: | obluźniać się, rozluźniać się | |
| hiperonimy: | naciągać się |
Połączenia
- lina, linka, nić napina się; pasy napinają się
Cytaty
|
Widzę tuż przed nosem, brodą oparty o burtę jak o pneumatyczną poduszkę, że linka ciągnąca napina się, wyłania z wody, ocieka kroplami padającymi w spokojną toń i wlecze mnie naprzód. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
|
|
Polega to na tym, że kiedy system sygnalizuje potencjalne zagrożenie, pasy napinają się błyskawicznie, przyciskając kierowcę i pasażerów do oparcia. źródło: NKJP: (W): Nowy system bezpieczeństwa Pre - safe opracował Mercedes - Benz Wyprzedzić wypadek, Dziennik Łódzki, 2002-10-31 |
|
|
Co parę minut lina napina się i podnosi do góry elektromagnes, do którego przyczepiona jest kula. źródło: NKJP: Barry Newman: Bum!, Gazeta Wyborcza, 1996-01-08 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napinam się |
napinamy się |
|||
| 2 os. |
napinasz się |
napinacie się |
|||
| 3 os. |
napina się |
napinają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałem się +(e)m się napinał |
napinałam się +(e)m się napinała |
napinałom się +(e)m się napinało |
napinaliśmy się +(e)śmy się napinali |
napinałyśmy się +(e)śmy się napinały |
| 2 os. |
napinałeś się +(e)ś się napinał |
napinałaś się +(e)ś się napinała |
napinałoś się +(e)ś się napinało |
napinaliście się +(e)ście się napinali |
napinałyście się +(e)ście się napinały |
| 3 os. |
napinał się |
napinała się |
napinało się |
napinali się |
napinały się |
bezosobnik: napinano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napinał będę się napinać |
będę się napinała będę się napinać |
będę się napinało będę się napinać |
będziemy się napinali będziemy się napinać |
będziemy się napinały będziemy się napinać |
| 2 os. |
będziesz się napinał będziesz się napinać |
będziesz się napinała będziesz się napinać |
będziesz się napinało będziesz się napinać |
będziecie się napinali będziecie się napinać |
będziecie się napinały będziecie się napinać |
| 3 os. |
będzie się napinał będzie się napinać |
będzie się napinała będzie się napinać |
będzie się napinało będzie się napinać |
będą się napinali będą się napinać |
będą się napinały będą się napinać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napinajmy się |
|
| 2 os. |
napinaj się |
napinajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałbym się bym się napinał |
napinałabym się bym się napinała |
napinałobym się bym się napinało |
napinalibyśmy się byśmy się napinali |
napinałybyśmy się byśmy się napinały |
| 2 os. |
napinałbyś się byś się napinał |
napinałabyś się byś się napinała |
napinałobyś się byś się napinało |
napinalibyście się byście się napinali |
napinałybyście się byście się napinały |
| 3 os. |
napinałby się by się napinał |
napinałaby się by się napinała |
napinałoby się by się napinało |
napinaliby się by się napinali |
napinałyby się by się napinały |
bezosobnik: napinano by się
bezokolicznik: napinać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napinając się
gerundium: napinanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napinanie się |
napinania się |
| D. | napinania się |
napinań się |
| C. | napinaniu się |
napinaniom się |
| B. | napinanie się |
napinania się |
| N. | napinaniem się |
napinaniami się |
| Ms. | napinaniu się |
napinaniach się |
| W. | napinanie się |
napinania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napinający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinająca się |
| D. | napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającej się |
| C. | napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającej się |
| B. | napinającego się |
napinającego się |
napinający się |
napinające się |
napinającą się |
| N. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającą się |
| Ms. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinające się |
| D. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
| C. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
| B. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinające się |
| N. | napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
| Ms. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
odpowiednik aspektowy: napiąć się
4. starać się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | spinać się | |
| hiperonimy: | starać się |
Połączenia
- narrator nie napina się
- robić coś bez napinania się
Cytaty
|
Zapewniam też, że każda minuta tego uroczego, dowcipnego filmu jest w stanie zaskoczyć, pomimo że narrator nie napina się wcale, żeby na siłę kompromitować lub wyśmiewać czyjąkolwiek głupotę. źródło: NKJP: Janusz Wróblewski: Księga rekordów Szutki, Polityka, 2007-01-20 |
|
|
Napinaj się dalej, na pewno wszyscy Ci wierzą. źródło: NKJP: Usenet, 2006-06-29 |
|
|
Nie kryjemy tego, że chcemy wrócić do elity i to najlepiej już w tym sezonie. Jednak nie ma jakiegoś napinania się, puszenia, robienia czegoś na siłę. źródło: NKJP: Tomasz Kuczyński: Piast Gliwice Chcą powrotu, Dziennik Zachodni, 2010-07-26 |
|
|
Nie napinam się, w Płocku nie będę nic nikomu udowadniał. Razem z kolegami chcemy po prostu pokazać dobrą, fajną piłkę. źródło: NKJP: Przemysław Franczak: Baran chce zatrzymać Jelenia, Gazeta Krakowska, 2006-05-10 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napinam się |
napinamy się |
|||
| 2 os. |
napinasz się |
napinacie się |
|||
| 3 os. |
napina się |
napinają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałem się +(e)m się napinał |
napinałam się +(e)m się napinała |
napinałom się +(e)m się napinało |
napinaliśmy się +(e)śmy się napinali |
napinałyśmy się +(e)śmy się napinały |
| 2 os. |
napinałeś się +(e)ś się napinał |
napinałaś się +(e)ś się napinała |
napinałoś się +(e)ś się napinało |
napinaliście się +(e)ście się napinali |
napinałyście się +(e)ście się napinały |
| 3 os. |
napinał się |
napinała się |
napinało się |
napinali się |
napinały się |
bezosobnik: napinano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napinał będę się napinać |
będę się napinała będę się napinać |
będę się napinało będę się napinać |
będziemy się napinali będziemy się napinać |
będziemy się napinały będziemy się napinać |
| 2 os. |
będziesz się napinał będziesz się napinać |
będziesz się napinała będziesz się napinać |
będziesz się napinało będziesz się napinać |
będziecie się napinali będziecie się napinać |
będziecie się napinały będziecie się napinać |
| 3 os. |
będzie się napinał będzie się napinać |
będzie się napinała będzie się napinać |
będzie się napinało będzie się napinać |
będą się napinali będą się napinać |
będą się napinały będą się napinać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napinajmy się |
|
| 2 os. |
napinaj się |
napinajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałbym się bym się napinał |
napinałabym się bym się napinała |
napinałobym się bym się napinało |
napinalibyśmy się byśmy się napinali |
napinałybyśmy się byśmy się napinały |
| 2 os. |
napinałbyś się byś się napinał |
napinałabyś się byś się napinała |
napinałobyś się byś się napinało |
napinalibyście się byście się napinali |
napinałybyście się byście się napinały |
| 3 os. |
napinałby się by się napinał |
napinałaby się by się napinała |
napinałoby się by się napinało |
napinaliby się by się napinali |
napinałyby się by się napinały |
bezosobnik: napinano by się
bezokolicznik: napinać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napinając się
gerundium: napinanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napinanie się |
napinania się |
| D. | napinania się |
napinań się |
| C. | napinaniu się |
napinaniom się |
| B. | napinanie się |
napinania się |
| N. | napinaniem się |
napinaniami się |
| Ms. | napinaniu się |
napinaniach się |
| W. | napinanie się |
napinania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napinający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinająca się |
| D. | napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającej się |
| C. | napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającej się |
| B. | napinającego się |
napinającego się |
napinający się |
napinające się |
napinającą się |
| N. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającą się |
| Ms. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinające się |
| D. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
| C. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
| B. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinające się |
| N. | napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
| Ms. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
odpowiednik aspektowy: napiąć się
Składnia
| Rz osobowy | + | napinać się | + |
|
5. denerwować się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Cytaty
|
To napięcie może się przejawiać rozmaicie - dziecko może być rozkojarzone, może się kręcić, przeszkadzać. Nauczyciel się denerwuje, stawia gorszy stopień. Dziecko napina się jeszcze bardziej, zwłaszcza że rodzice mają pretensje o zły stopień [...]. źródło: NKJP: Joanna Wojciechowska: Paniczny lęk przed jedynką, Gazeta Wyborcza, 1994-09-01 |
|
|
Spokojnie, mnie jeszcze nie pogrzało. Może Ciebie, bo napinasz się, jakbym zabrał ci łopatki z piaskownicy. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Nie napinam się, w Płocku nie będę nic nikomu udowadniał. Razem z kolegami chcemy po prostu pokazać dobrą, fajną piłkę. źródło: NKJP: Przemysław Franczak: Baran chce zatrzymać Jelenia, Gazeta Krakowska, 2006-05-10 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napinam się |
napinamy się |
|||
| 2 os. |
napinasz się |
napinacie się |
|||
| 3 os. |
napina się |
napinają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałem się +(e)m się napinał |
napinałam się +(e)m się napinała |
napinałom się +(e)m się napinało |
napinaliśmy się +(e)śmy się napinali |
napinałyśmy się +(e)śmy się napinały |
| 2 os. |
napinałeś się +(e)ś się napinał |
napinałaś się +(e)ś się napinała |
napinałoś się +(e)ś się napinało |
napinaliście się +(e)ście się napinali |
napinałyście się +(e)ście się napinały |
| 3 os. |
napinał się |
napinała się |
napinało się |
napinali się |
napinały się |
bezosobnik: napinano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napinał będę się napinać |
będę się napinała będę się napinać |
będę się napinało będę się napinać |
będziemy się napinali będziemy się napinać |
będziemy się napinały będziemy się napinać |
| 2 os. |
będziesz się napinał będziesz się napinać |
będziesz się napinała będziesz się napinać |
będziesz się napinało będziesz się napinać |
będziecie się napinali będziecie się napinać |
będziecie się napinały będziecie się napinać |
| 3 os. |
będzie się napinał będzie się napinać |
będzie się napinała będzie się napinać |
będzie się napinało będzie się napinać |
będą się napinali będą się napinać |
będą się napinały będą się napinać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napinajmy się |
|
| 2 os. |
napinaj się |
napinajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałbym się bym się napinał |
napinałabym się bym się napinała |
napinałobym się bym się napinało |
napinalibyśmy się byśmy się napinali |
napinałybyśmy się byśmy się napinały |
| 2 os. |
napinałbyś się byś się napinał |
napinałabyś się byś się napinała |
napinałobyś się byś się napinało |
napinalibyście się byście się napinali |
napinałybyście się byście się napinały |
| 3 os. |
napinałby się by się napinał |
napinałaby się by się napinała |
napinałoby się by się napinało |
napinaliby się by się napinali |
napinałyby się by się napinały |
bezosobnik: napinano by się
bezokolicznik: napinać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napinając się
gerundium: napinanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napinanie się |
napinania się |
| D. | napinania się |
napinań się |
| C. | napinaniu się |
napinaniom się |
| B. | napinanie się |
napinania się |
| N. | napinaniem się |
napinaniami się |
| Ms. | napinaniu się |
napinaniach się |
| W. | napinanie się |
napinania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napinający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinająca się |
| D. | napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającej się |
| C. | napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającej się |
| B. | napinającego się |
napinającego się |
napinający się |
napinające się |
napinającą się |
| N. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającą się |
| Ms. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinające się |
| D. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
| C. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
| B. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinające się |
| N. | napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
| Ms. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
6. szpanować
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | popisywać się, szpanować |
Cytaty
|
W „Piesku przydrożnym” w utworze „Męski” pisze pan, że mężczyzna napina się, puszy, rywalizuje, a kobieta uśmiecha się, bo wie, że to rzeczy przemijające? źródło: NKJP: Katarzyna Janowska: Jestem igraszką losu, Polityka, 2001-06-30 |
|
|
[...] nie napinaj się tak przez neta, bo zza monitora to każdy głupi może kozaka strugać... źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napinam się |
napinamy się |
|||
| 2 os. |
napinasz się |
napinacie się |
|||
| 3 os. |
napina się |
napinają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałem się +(e)m się napinał |
napinałam się +(e)m się napinała |
napinałom się +(e)m się napinało |
napinaliśmy się +(e)śmy się napinali |
napinałyśmy się +(e)śmy się napinały |
| 2 os. |
napinałeś się +(e)ś się napinał |
napinałaś się +(e)ś się napinała |
napinałoś się +(e)ś się napinało |
napinaliście się +(e)ście się napinali |
napinałyście się +(e)ście się napinały |
| 3 os. |
napinał się |
napinała się |
napinało się |
napinali się |
napinały się |
bezosobnik: napinano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napinał będę się napinać |
będę się napinała będę się napinać |
będę się napinało będę się napinać |
będziemy się napinali będziemy się napinać |
będziemy się napinały będziemy się napinać |
| 2 os. |
będziesz się napinał będziesz się napinać |
będziesz się napinała będziesz się napinać |
będziesz się napinało będziesz się napinać |
będziecie się napinali będziecie się napinać |
będziecie się napinały będziecie się napinać |
| 3 os. |
będzie się napinał będzie się napinać |
będzie się napinała będzie się napinać |
będzie się napinało będzie się napinać |
będą się napinali będą się napinać |
będą się napinały będą się napinać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napinajmy się |
|
| 2 os. |
napinaj się |
napinajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napinałbym się bym się napinał |
napinałabym się bym się napinała |
napinałobym się bym się napinało |
napinalibyśmy się byśmy się napinali |
napinałybyśmy się byśmy się napinały |
| 2 os. |
napinałbyś się byś się napinał |
napinałabyś się byś się napinała |
napinałobyś się byś się napinało |
napinalibyście się byście się napinali |
napinałybyście się byście się napinały |
| 3 os. |
napinałby się by się napinał |
napinałaby się by się napinała |
napinałoby się by się napinało |
napinaliby się by się napinali |
napinałyby się by się napinały |
bezosobnik: napinano by się
bezokolicznik: napinać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napinając się
gerundium: napinanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napinanie się |
napinania się |
| D. | napinania się |
napinań się |
| C. | napinaniu się |
napinaniom się |
| B. | napinanie się |
napinania się |
| N. | napinaniem się |
napinaniami się |
| Ms. | napinaniu się |
napinaniach się |
| W. | napinanie się |
napinania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napinający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinająca się |
| D. | napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającego się |
napinającej się |
| C. | napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającemu się |
napinającej się |
| B. | napinającego się |
napinającego się |
napinający się |
napinające się |
napinającą się |
| N. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającą się |
| Ms. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napinający się |
napinający się |
napinające się |
napinające się |
| D. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |
| C. | napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
napinającym się |
| B. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinające się |
| N. | napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
napinającymi się |
| Ms. | napinających się |
napinających się |
napinających się |
napinających się |