Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. mierzyć
1. odległość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miary przestrzeni
Połączenia
- wymierzyć działkę, mieszkanie, pokój, teren; czas pracy, koszt, odległość
- wymierzyć centymetrem, linijką
Cytaty
Kiedy chcieli wykupić mieszkanie, rzeczoznawca musiał je wymierzyć. źródło: KWSJP: Dagmara Lisiewicz: Dwa metry więcej, Gazeta Lubuska, 2005 |
|
Przed kupnem parawanu i ewentualnie nośnika styropianowego trzeba dokładnie wymierzyć długość wanny. źródło: NKJP: (jmp): Parawan zamiast kabiny, Dziennik Zachodni, 2004-02-03 |
|
Zbyszek został przetransportowany z Nerczyńska do Ałdanu. O, to tutaj, w Jakucji. [...] - Będzie około sześciuset kilometrów - dodał Tomek, wymierzywszy na mapie odległość. źródło: NKJP: Alfred Szklarski:Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
Liczbę godzin pracy naukowej trudno wymierzyć. Oprócz czasu spędzonego w domu przy komputerze, w laboratorium badawczym, w bibliotece, na seminariach lub konferencjach naukowych, trzeba dodać czas poświęcony na myślenie, także w wolnych chwilach. źródło: NKJP: Paweł Patora: Wysokie koszty zmniejszania kosztów, Dziennik Łódzki, 2006-07-11 |
|
[...] sprowadził geodetę, wymierzyli tyczkami i wyszło, że sąsiedzi jeździli po jego gruncie. źródło: NKJP: (HSZ): Jak sąsiad sąsiadowi, Gazeta Krakowska, 2001-12-07 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wymierzę |
wymierzymy |
|||
2 os. |
wymierzysz |
wymierzycie |
|||
3 os. |
wymierzy |
wymierzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłem +(e)m wymierzył |
wymierzyłam +(e)m wymierzyła |
wymierzyłom +(e)m wymierzyło |
wymierzyliśmy +(e)śmy wymierzyli |
wymierzyłyśmy +(e)śmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłeś +(e)ś wymierzył |
wymierzyłaś +(e)ś wymierzyła |
wymierzyłoś +(e)ś wymierzyło |
wymierzyliście +(e)ście wymierzyli |
wymierzyłyście +(e)ście wymierzyły |
3 os. |
wymierzył |
wymierzyła |
wymierzyło |
wymierzyli |
wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wymierzmy |
|
2 os. |
wymierz |
wymierzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłbym bym wymierzył |
wymierzyłabym bym wymierzyła |
wymierzyłobym bym wymierzyło |
wymierzylibyśmy byśmy wymierzyli |
wymierzyłybyśmy byśmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłbyś byś wymierzył |
wymierzyłabyś byś wymierzyła |
wymierzyłobyś byś wymierzyło |
wymierzylibyście byście wymierzyli |
wymierzyłybyście byście wymierzyły |
3 os. |
wymierzyłby by wymierzył |
wymierzyłaby by wymierzyła |
wymierzyłoby by wymierzyło |
wymierzyliby by wymierzyli |
wymierzyłyby by wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono by
bezokolicznik: wymierzyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wymierzywszy
gerundium: wymierzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wymierzenie |
wymierzenia |
D. | wymierzenia |
wymierzeń |
C. | wymierzeniu |
wymierzeniom |
B. | wymierzenie |
wymierzenia |
N. | wymierzeniem |
wymierzeniami |
Ms. | wymierzeniu |
wymierzeniach |
W. | wymierzenie |
wymierzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wymierzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wymierzony |
wymierzony |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzona |
D. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonej |
C. | wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonej |
B. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzoną |
N. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzoną |
Ms. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wymierzeni |
wymierzeni |
wymierzone |
wymierzone |
D. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
C. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
B. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzone |
N. | wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
Ms. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
odpowiednik aspektowy: wymierzać
Składnia
Rzosobowy | + | wymierzyć | + |
CO +
(CZYM)
|
2. broń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Połączenia
- wymierzyć bagnet, broń, lufę, pistolet; palec
- wymierzyć z broni, z karabinu, z pistoletu
- wymierzyć do kaczek, do tarczy
- wymierzyć w głowę, w pierś, w samo serce
Cytaty
Uniósł pistolet i wymierzył starannie. źródło: KWSJP: Janusz Krasiński: Haracz szarego dnia, 1973 |
|
[...] jeden z żołnierzy odłączył się od biegnącej grupki i wpadł na nasze podwórze. Dojrzał moją matkę, zatrzymał się na moment, wymierzył do niej z pepeszy i zapytał ostrym, gniewnym tonem, czy są tu Niemcy. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski, Dni grozy i łez 2001 |
|
Wymierzył pistolet prosto w głowę prezydenta i oddał strzał. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999 |
|
Co panu do głowy strzeliło?... - wymierzył we mnie kościsty palec. źródło: KWSJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wymierzę |
wymierzymy |
|||
2 os. |
wymierzysz |
wymierzycie |
|||
3 os. |
wymierzy |
wymierzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłem +(e)m wymierzył |
wymierzyłam +(e)m wymierzyła |
wymierzyłom +(e)m wymierzyło |
wymierzyliśmy +(e)śmy wymierzyli |
wymierzyłyśmy +(e)śmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłeś +(e)ś wymierzył |
wymierzyłaś +(e)ś wymierzyła |
wymierzyłoś +(e)ś wymierzyło |
wymierzyliście +(e)ście wymierzyli |
wymierzyłyście +(e)ście wymierzyły |
3 os. |
wymierzył |
wymierzyła |
wymierzyło |
wymierzyli |
wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wymierzmy |
|
2 os. |
wymierz |
wymierzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłbym bym wymierzył |
wymierzyłabym bym wymierzyła |
wymierzyłobym bym wymierzyło |
wymierzylibyśmy byśmy wymierzyli |
wymierzyłybyśmy byśmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłbyś byś wymierzył |
wymierzyłabyś byś wymierzyła |
wymierzyłobyś byś wymierzyło |
wymierzylibyście byście wymierzyli |
wymierzyłybyście byście wymierzyły |
3 os. |
wymierzyłby by wymierzył |
wymierzyłaby by wymierzyła |
wymierzyłoby by wymierzyło |
wymierzyliby by wymierzyli |
wymierzyłyby by wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono by
bezokolicznik: wymierzyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wymierzywszy
gerundium: wymierzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wymierzenie |
wymierzenia |
D. | wymierzenia |
wymierzeń |
C. | wymierzeniu |
wymierzeniom |
B. | wymierzenie |
wymierzenia |
N. | wymierzeniem |
wymierzeniami |
Ms. | wymierzeniu |
wymierzeniach |
W. | wymierzenie |
wymierzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wymierzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wymierzony |
wymierzony |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzona |
D. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonej |
C. | wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonej |
B. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzoną |
N. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzoną |
Ms. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wymierzeni |
wymierzeni |
wymierzone |
wymierzone |
D. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
C. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
B. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzone |
N. | wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
Ms. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
Składnia
Rzosobowy | + | wymierzyć | + |
do KOGO/CZEGO | w KOGO/CO +
(z CZEGO)
|
Rzosobwy | + | wymierzyć | + |
CO +
w KOGO/CO
|
3. karę, cios
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- sąd, urząd skarbowy wymierzył coś
- wymierzyć przestępcy, złodziejowi
- wymierzyć karę, karę aresztu (więzienia...), ileś lat łagru (aresztu, więzienia...); podatek; cios, klapsa, kopniaka, policzek
Cytaty
Trzem braciom Stachnikom wymierzono po miesiącu aresztu z zawieszeniem na 2 lata. źródło: KWSJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
|
Karę sześciu lat więzienia wymierzył włocławski sąd właścicielowi firmy zajmującej się skupem zboża. źródło: KWSJP: Grażyna Zawadka: Expressem, Super Express, 2006 |
|
[...] urząd skarbowy nie chce uwzględnić tego, że pieniądze zostały przeznaczone na cele mieszkaniowe i chce nam wymierzyć podatek 10 proc. od ceny sprzedaży wraz z odsetkami. źródło: NKJP: Jerzy Piska, Poradnik podatnika, Gazeta Krakowska, 2004-04-02 |
|
[...] miałem ochotę wymierzyć mu kopniaka. To nie była czysta zagrywka. źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wymierzę |
wymierzymy |
|||
2 os. |
wymierzysz |
wymierzycie |
|||
3 os. |
wymierzy |
wymierzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłem +(e)m wymierzył |
wymierzyłam +(e)m wymierzyła |
wymierzyłom +(e)m wymierzyło |
wymierzyliśmy +(e)śmy wymierzyli |
wymierzyłyśmy +(e)śmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłeś +(e)ś wymierzył |
wymierzyłaś +(e)ś wymierzyła |
wymierzyłoś +(e)ś wymierzyło |
wymierzyliście +(e)ście wymierzyli |
wymierzyłyście +(e)ście wymierzyły |
3 os. |
wymierzył |
wymierzyła |
wymierzyło |
wymierzyli |
wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wymierzmy |
|
2 os. |
wymierz |
wymierzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłbym bym wymierzył |
wymierzyłabym bym wymierzyła |
wymierzyłobym bym wymierzyło |
wymierzylibyśmy byśmy wymierzyli |
wymierzyłybyśmy byśmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłbyś byś wymierzył |
wymierzyłabyś byś wymierzyła |
wymierzyłobyś byś wymierzyło |
wymierzylibyście byście wymierzyli |
wymierzyłybyście byście wymierzyły |
3 os. |
wymierzyłby by wymierzył |
wymierzyłaby by wymierzyła |
wymierzyłoby by wymierzyło |
wymierzyliby by wymierzyli |
wymierzyłyby by wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono by
bezokolicznik: wymierzyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wymierzywszy
gerundium: wymierzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wymierzenie |
wymierzenia |
D. | wymierzenia |
wymierzeń |
C. | wymierzeniu |
wymierzeniom |
B. | wymierzenie |
wymierzenia |
N. | wymierzeniem |
wymierzeniami |
Ms. | wymierzeniu |
wymierzeniach |
W. | wymierzenie |
wymierzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wymierzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wymierzony |
wymierzony |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzona |
D. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonej |
C. | wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonej |
B. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzoną |
N. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzoną |
Ms. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wymierzeni |
wymierzeni |
wymierzone |
wymierzone |
D. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
C. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
B. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzone |
N. | wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
Ms. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
odpowiednik aspektowy: wymierzać
Składnia
Rzosobowy | + | wymierzyć | + |
(KOMU) +
CO
|
4. działania przeciwko komuś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- wymierzony przeciwko krajowi, przeciwko Polsce, przeciwko państwu, przeciwko terroryzmowi, przeciwko tradycyjnym wartościom
- wymierzony w konkurenta
- akcje, działania, protesty, sankcje, sojusze, strajki wymierzone przeciwko komuś/w kogoś
Cytaty
Pozostali, tzw. niezrzeszeni taksówkarze, zatrzymują się przed terminalem nielegalnie. Głównie w nich wymierzona była wczorajsza akcja. źródło: KWSJP: (Metropol): Stróże prawa walczą z mafią taksówkową, 2001 |
|
Wydawało mu się, że nie słucha, i miał rację, myśl Brygidy bowiem wróciła nagle do przeszłości; do podłych sztuczek Hartmana wymierzonych w nią osobiście. Gdyby nie on [...], nie straciłaby Kingi. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
Uważał, że ewentualny sojusz litewsko-niemiecki wymierzony będzie przeciw Polsce. źródło: KWSJP: Jerzy Malewski: Ptasznik z Wilna, 1991 |
|
Niezorientowanym przypomnę, że swój felietonik kol. Zapart wymierzył przeciw nam, rowerzystom, z pozycji samochodowego kierowcy, obwiniając nas o wszelkie grzechy i nieszczęścia, do których dochodzi i na jezdni, i na chodniku. źródło: NKJP: Łanocha: Z pozycji siodełka, Gazeta Krakowska, 2003-09-17 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wymierzę |
wymierzymy |
|||
2 os. |
wymierzysz |
wymierzycie |
|||
3 os. |
wymierzy |
wymierzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłem +(e)m wymierzył |
wymierzyłam +(e)m wymierzyła |
wymierzyłom +(e)m wymierzyło |
wymierzyliśmy +(e)śmy wymierzyli |
wymierzyłyśmy +(e)śmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłeś +(e)ś wymierzył |
wymierzyłaś +(e)ś wymierzyła |
wymierzyłoś +(e)ś wymierzyło |
wymierzyliście +(e)ście wymierzyli |
wymierzyłyście +(e)ście wymierzyły |
3 os. |
wymierzył |
wymierzyła |
wymierzyło |
wymierzyli |
wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wymierzmy |
|
2 os. |
wymierz |
wymierzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wymierzyłbym bym wymierzył |
wymierzyłabym bym wymierzyła |
wymierzyłobym bym wymierzyło |
wymierzylibyśmy byśmy wymierzyli |
wymierzyłybyśmy byśmy wymierzyły |
2 os. |
wymierzyłbyś byś wymierzył |
wymierzyłabyś byś wymierzyła |
wymierzyłobyś byś wymierzyło |
wymierzylibyście byście wymierzyli |
wymierzyłybyście byście wymierzyły |
3 os. |
wymierzyłby by wymierzył |
wymierzyłaby by wymierzyła |
wymierzyłoby by wymierzyło |
wymierzyliby by wymierzyli |
wymierzyłyby by wymierzyły |
bezosobnik: wymierzono by
bezokolicznik: wymierzyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wymierzywszy
gerundium: wymierzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wymierzenie |
wymierzenia |
D. | wymierzenia |
wymierzeń |
C. | wymierzeniu |
wymierzeniom |
B. | wymierzenie |
wymierzenia |
N. | wymierzeniem |
wymierzeniami |
Ms. | wymierzeniu |
wymierzeniach |
W. | wymierzenie |
wymierzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wymierzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wymierzony |
wymierzony |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzona |
D. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzonej |
C. | wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonemu |
wymierzonej |
B. | wymierzonego |
wymierzonego |
wymierzony |
wymierzone |
wymierzoną |
N. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzoną |
Ms. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wymierzeni |
wymierzeni |
wymierzone |
wymierzone |
D. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
C. | wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
wymierzonym |
B. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzone |
N. | wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
wymierzonymi |
Ms. | wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
wymierzonych |
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
Rzosobowy | + | wymierzyć | + |
CO +
przeciwko KOMU/CZEMU | w KOGO/CO
|