UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pochować

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob.  chować 

1. zmarłych

Definicja

złożyć ciało lub prochy zmarłej osoby lub zmarłego zwierzęcia do grobu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pogrzebać
antonimy:  ekshumować

Połączenia

  • pochować bliskich, krewnego, męża, ofiary, ojca, poległych, umarłych, zabitych, zmarłych, żołnierzy, żonę; psa; ciała, prochy, szczątki, zwłoki
  • pochować na cmentarzu
  • pochować kogoś pod jakimś nazwiskiem
  • pochować w grobie, w grobowcu, w krypcie, w lesie, w mogile, w trumnie, w ziemi
  • pochować kogoś z honorami
  • godnie, uroczyście; żywcem pochować
  • kazać pochować
  • zostać pochowanym

Cytaty

Rodzina pochowała zmarłego na cmentarzu w Prusicach bez zgody księdza.

źródło: NKJP: Krzysztof Świercz: Pijak to nie katolik - twierdzi proboszcz z Prusic, Super Express, 1996-03-26

Pochowaliśmy psa na mojej działce koło Mińska.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Mój przyjaciel zdrajca, 2004

Jan Kasprowicz pochowany został w specjalnie wybudowanym mauzoleum, koło swego ukochanego domu.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Zakopane i Tatry: przewodnik, 1995

Pochowano ich we wspólnej mogile wykopanej w gęstwinie leśnej.

źródło: NKJP: Andrzej Siwiński: Na szlaku wojennych zdarzeń wokół Janowa (II), Gazeta Częstochowska, 2006-02-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pochowam
 pochowamy
2 os. pochowasz
 pochowacie
3 os. pochowa
 pochowają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pochowałem
+(e)m pochował
 pochowałam
+(e)m pochowała
 pochowałom
+(e)m pochowało
 pochowaliśmy
+(e)śmy pochowali
 pochowałyśmy
+(e)śmy pochowały
2 os. pochowałeś
+(e)ś pochował
 pochowałaś
+(e)ś pochowała
 pochowałoś
+(e)ś pochowało
 pochowaliście
+(e)ście pochowali
 pochowałyście
+(e)ście pochowały
3 os. pochował
 pochowała
 pochowało
 pochowali
 pochowały

bezosobnik: pochowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pochowajmy
2 os. pochowaj
 pochowajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pochowałbym
bym pochował
 pochowałabym
bym pochowała
 pochowałobym
bym pochowało
 pochowalibyśmy
byśmy pochowali
 pochowałybyśmy
byśmy pochowały
2 os. pochowałbyś
byś pochował
 pochowałabyś
byś pochowała
 pochowałobyś
byś pochowało
 pochowalibyście
byście pochowali
 pochowałybyście
byście pochowały
3 os. pochowałby
by pochował
 pochowałaby
by pochowała
 pochowałoby
by pochowało
 pochowaliby
by pochowali
 pochowałyby
by pochowały

bezosobnik: pochowano by

bezokolicznik: pochować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pochowawszy

gerundium: pochowanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pochowany

odpowiednik aspektowy: chować

Składnia

Rzosobowy + pochować +
KOGO/CO + GDZIE

2. do szuflady

Definicja

włożyć wiele przedmiotów w takie miejsce lub miejsca, aby te przedmioty były niewidoczne

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

  • pochować książki, rzeczy, ubrania
  • pochować do pudła, do szafy, do szuflady
  • pochować po kieszeniach
  • pochować w skrzyni, w szufladzie

Cytaty

Pod wieczór, gdy skończyłem robotę, pochowałem narzędzia do torby.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Karnie wrócili do hotelu robotniczego. Swoje włócznie [...] pochowali pod łóżka.

źródło: NKJP: Dawid Warszawski: Albania. Gangi walczą między sobą o podział terytorium, a w cieniu tych walk trwa zwykła..., Gazeta Wyborcza, 1997-08-20

Zieleń i kwiaty, ptaszki śpiewają, słoneczko coraz śmielej przygrzewa - może nawet zimowe ubranka wreszcie pochowamy do pawlacza.

źródło: NKJP: JERZY TAWŁOWICZ: Wiosenne zioła na smutki i szaleństwo, Dziennik Polski, 2006-05-22

W mikroskopijnych kuchniach trzeba starać się zabudowywać rogi [...]. Dzięki temu w środku zostaje dużo miejsca, gdzie będziemy mogli pochować garnki czy detergenty.

źródło: NKJP: Anna Aleksandrowicz: Urządzaj mieszkanie, Gazeta Wrocławska, 2003-03-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pochowam
 pochowamy
2 os. pochowasz
 pochowacie
3 os. pochowa
 pochowają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pochowałem
+(e)m pochował
 pochowałam
+(e)m pochowała
 pochowałom
+(e)m pochowało
 pochowaliśmy
+(e)śmy pochowali
 pochowałyśmy
+(e)śmy pochowały
2 os. pochowałeś
+(e)ś pochował
 pochowałaś
+(e)ś pochowała
 pochowałoś
+(e)ś pochowało
 pochowaliście
+(e)ście pochowali
 pochowałyście
+(e)ście pochowały
3 os. pochował
 pochowała
 pochowało
 pochowali
 pochowały

bezosobnik: pochowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pochowajmy
2 os. pochowaj
 pochowajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pochowałbym
bym pochował
 pochowałabym
bym pochowała
 pochowałobym
bym pochowało
 pochowalibyśmy
byśmy pochowali
 pochowałybyśmy
byśmy pochowały
2 os. pochowałbyś
byś pochował
 pochowałabyś
byś pochowała
 pochowałobyś
byś pochowało
 pochowalibyście
byście pochowali
 pochowałybyście
byście pochowały
3 os. pochowałby
by pochował
 pochowałaby
by pochowała
 pochowałoby
by pochowało
 pochowaliby
by pochowali
 pochowałyby
by pochowały

bezosobnik: pochowano by

bezokolicznik: pochować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pochowawszy

gerundium: pochowanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pochowany

Składnia

Rzosobowy + pochować +
CO[sub]pl[/sub] + DOKĄD

3. przed dziećmi

Definicja

umieścić wiele przedmiotów w takim miejscu lub miejscach, aby te przedmioty były niedostępne dla kogoś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ukryć

Połączenia

  • pochować broń, ściągi
  • pochować coś przed dziećmi

Cytaty

Gorączka przedświątecznych zakupów to również nie lada gratka dla kieszonkowców. Prócz listy zakupów należy pamiętać, aby [...] gotówkę pochować w kilku miejscach.

źródło: NKJP: sk: Bezpieczne Święta, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

Ciężki sprzęt po części już wrócił do baz [...]. Broń lekką pochowano po piwnicach i leśnych schowkach.

źródło: NKJP: Dawid Warszawski: Albania. Gangi walczą między sobą o podział terytorium, a w cieniu tych walk trwa zwykła..., Gazeta Wyborcza, 1997-08-20

Ciągną się pod nim piwnice. W nich stare groby, a zgodnie z przekazami kroniki parafialnej, pochowane przed najeźdźcami naczynia mszalne.

źródło: NKJP: Joanna KOSTRZ: Najpierw były słowa, Gazeta Krakowska, 2003-06-07

Ściągi pochowane będą w kieszeniach lub pod podszewką, w specjalnych kieszonkach przygotowanych przez mamę lub krawcową.

źródło: NKJP: (M.G., MB, Łaj, kah, ani): Duchowe przygotowania, Dziennik Bałtycki, 1999-05-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pochowam
 pochowamy
2 os. pochowasz
 pochowacie
3 os. pochowa
 pochowają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pochowałem
+(e)m pochował
 pochowałam
+(e)m pochowała
 pochowałom
+(e)m pochowało
 pochowaliśmy
+(e)śmy pochowali
 pochowałyśmy
+(e)śmy pochowały
2 os. pochowałeś
+(e)ś pochował
 pochowałaś
+(e)ś pochowała
 pochowałoś
+(e)ś pochowało
 pochowaliście
+(e)ście pochowali
 pochowałyście
+(e)ście pochowały
3 os. pochował
 pochowała
 pochowało
 pochowali
 pochowały

bezosobnik: pochowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pochowajmy
2 os. pochowaj
 pochowajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pochowałbym
bym pochował
 pochowałabym
bym pochowała
 pochowałobym
bym pochowało
 pochowalibyśmy
byśmy pochowali
 pochowałybyśmy
byśmy pochowały
2 os. pochowałbyś
byś pochował
 pochowałabyś
byś pochowała
 pochowałobyś
byś pochowało
 pochowalibyście
byście pochowali
 pochowałybyście
byście pochowały
3 os. pochowałby
by pochował
 pochowałaby
by pochowała
 pochowałoby
by pochowało
 pochowaliby
by pochowali
 pochowałyby
by pochowały

bezosobnik: pochowano by

bezokolicznik: pochować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pochowawszy

gerundium: pochowanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pochowany

Składnia

Rzosobowy + pochować +
CO[sub]pl[/sub] + (przed KIM) + (GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 14.11.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN