Chronologizacja
Datacja przybliżona.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zasłonię się |
zasłonimy się |
|||
2 os. |
zasłonisz się |
zasłonicie się |
|||
3 os. |
zasłoni się |
zasłonią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłem się +(e)m się zasłonił |
zasłoniłam się +(e)m się zasłoniła |
zasłoniłom się +(e)m się zasłoniło |
zasłoniliśmy się +(e)śmy się zasłonili |
zasłoniłyśmy się +(e)śmy się zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłeś się +(e)ś się zasłonił |
zasłoniłaś się +(e)ś się zasłoniła |
zasłoniłoś się +(e)ś się zasłoniło |
zasłoniliście się +(e)ście się zasłonili |
zasłoniłyście się +(e)ście się zasłoniły |
3 os. |
zasłonił się |
zasłoniła się |
zasłoniło się |
zasłonili się |
zasłoniły się |
bezosobnik: zasłonięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zasłońmy się |
|
2 os. |
zasłoń się |
zasłońcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zasłoniłbym się bym się zasłonił |
zasłoniłabym się bym się zasłoniła |
zasłoniłobym się bym się zasłoniło |
zasłonilibyśmy się byśmy się zasłonili |
zasłoniłybyśmy się byśmy się zasłoniły |
2 os. |
zasłoniłbyś się byś się zasłonił |
zasłoniłabyś się byś się zasłoniła |
zasłoniłobyś się byś się zasłoniło |
zasłonilibyście się byście się zasłonili |
zasłoniłybyście się byście się zasłoniły |
3 os. |
zasłoniłby się by się zasłonił |
zasłoniłaby się by się zasłoniła |
zasłoniłoby się by się zasłoniło |
zasłoniliby się by się zasłonili |
zasłoniłyby się by się zasłoniły |
bezosobnik: zasłonięto by się
bezokolicznik: zasłonić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zasłoniwszy się
gerundium: zasłonięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zasłonięcie się |
zasłonięcia się |
D. | zasłonięcia się |
zasłonięć się |
C. | zasłonięciu się |
zasłonięciom się |
B. | zasłonięcie się |
zasłonięcia się |
N. | zasłonięciem się |
zasłonięciami się |
Ms. | zasłonięciu się |
zasłonięciach się |
W. | zasłonięcie się |
zasłonięcia się |
odpowiednik aspektowy: zasłaniać się
Pochodzenie
Z przedrostkiem za- od psł. *sloniti sę 'pochylać się, opierać się'; por. zasłonić
1. rękami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | osłonić się |
Połączenia
- zasłonić się ręką
- zasłonić się przed ciosem, przed uderzeniem
Cytaty
Rozbierz się. Jak chcesz, zasłoń się ręcznikiem. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999 |
|
Smagnęła mnie z wściekłością batem przez twarz. Zawrzeszczałem z bólu i zasłoniłem się rękami. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
Obudzony natychmiast zasłonił się przed uderzeniem. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995 |
|
[...] zasłonił się przed ciosem Huangbo, odebrał mu kij i przewrócił go na ziemię. źródło: NKJP: Agnieszka Kozyra: Filozofia zen, 2004 |
|
[...] kresą kapelusza nasuniętego na czoło, na oczy chce zasłonić się od spojrzenia innych [...]. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł: opowiadania i reportaże, 2007 |
Składnia
![]() |
+ | zasłonić się | + |
(CZYM) +
(od CZEGO | przed CZYM)
|
2. chmurami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przesłonić się | |
antonimy: | odkryć się, odsłonić się |
Cytaty
Cofnął się, sięgnął po papierosa i zasłonił się obłokiem dymu. źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
|
[...] dzień już nie jest taki sam, niebo dziwnie zasłoniło się woalką z chmur. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
![]() |
+ | zasłonić się | + |
CZYM
|
3. tajemnicą
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- zasłonić się niewiedzą, jakąś (służbową, zawodową...) tajemnicą
Cytaty
Szary obywatel nie ma szans dowiedzieć się, czy przetarg odbył się uczciwie, gdyż urzędnicy zasłonią się tajemnicą handlową. źródło: NKJP: Joanna Solska: We własnym gronie, Polityka, 1995, nr 22 |
|
Polecenie to miało być ogłoszone uniwersałami królewskimi po powiatach, tak by nikt z zainteresowanych nie mógł zasłonić się niewiedzą. źródło: NKJP: Tadeusz Szulc: Z badań nad egzekucją praw. (Podstawa ustawodawcza egzekucji dóbr, jej interpretacja i nowelizacja na sejmach za panowania Zygmunta II Augusta), 2000 |
|
Poprzedniego dnia, w poniedziałek, podczas pierwszej rozmowy telefonicznej z Wilkiem, Zakrzewski zasłonił się brakiem czasu. źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006 |
|
[...] zasłonił się tym, iż odpowiedź mogę uzyskać po decyzji ministra obrony narodowej. źródło: NKJP: Stenogram z 62. posiedzenia Komisji Śledczej 16 kwietnia 2005 r. |
Składnia
![]() |
+ | zasłonić się | + |
CZYM
|