Chronologizacja
Pochodzenie
Czasownik z przedrostkiem w- od ciało (zob.).
1. w rolę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film
Połączenia
- aktor, aktorka, piosenkarz wciela się
- wcielać się w bajkowe postacie, w błazna, w bohatera, w dyktatora, w Hamleta, w postać, w rolę, w wodza
Cytaty
|
Żył postaciami, w które się wcielał, aż sam stał się postacią z wielkiego repertuaru życia. źródło: KWSJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1968 |
|
|
Michałkow z wdziękiem wciela się w rolę przebiegłego i brutalnie szczerego czarusia. źródło: KWSJP: Mateusz Werner: Zanussi: tajemnica banału, Ozon, 2005, nr 21 |
|
|
W postać prokuratora Judei, namiestnika cesarza, od lat wciela się Jerzy Solski, mieszkaniec Kalwarii Pacławskiej. źródło: KWSJP: Mieczysław Nyczek: Misterium z królem w cierniowej koronie, prasa, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wcielam się |
wcielamy się |
|||
| 2 os. |
wcielasz się |
wcielacie się |
|||
| 3 os. |
wciela się |
wcielają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wcielałem się +(e)m się wcielał |
wcielałam się +(e)m się wcielała |
wcielałom się +(e)m się wcielało |
wcielaliśmy się +(e)śmy się wcielali |
wcielałyśmy się +(e)śmy się wcielały |
| 2 os. |
wcielałeś się +(e)ś się wcielał |
wcielałaś się +(e)ś się wcielała |
wcielałoś się +(e)ś się wcielało |
wcielaliście się +(e)ście się wcielali |
wcielałyście się +(e)ście się wcielały |
| 3 os. |
wcielał się |
wcielała się |
wcielało się |
wcielali się |
wcielały się |
bezosobnik: wcielano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się wcielał będę się wcielać |
będę się wcielała będę się wcielać |
będę się wcielało będę się wcielać |
będziemy się wcielali będziemy się wcielać |
będziemy się wcielały będziemy się wcielać |
| 2 os. |
będziesz się wcielał będziesz się wcielać |
będziesz się wcielała będziesz się wcielać |
będziesz się wcielało będziesz się wcielać |
będziecie się wcielali będziecie się wcielać |
będziecie się wcielały będziecie się wcielać |
| 3 os. |
będzie się wcielał będzie się wcielać |
będzie się wcielała będzie się wcielać |
będzie się wcielało będzie się wcielać |
będą się wcielali będą się wcielać |
będą się wcielały będą się wcielać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wcielajmy się |
|
| 2 os. |
wcielaj się |
wcielajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wcielałbym się bym się wcielał |
wcielałabym się bym się wcielała |
wcielałobym się bym się wcielało |
wcielalibyśmy się byśmy się wcielali |
wcielałybyśmy się byśmy się wcielały |
| 2 os. |
wcielałbyś się byś się wcielał |
wcielałabyś się byś się wcielała |
wcielałobyś się byś się wcielało |
wcielalibyście się byście się wcielali |
wcielałybyście się byście się wcielały |
| 3 os. |
wcielałby się by się wcielał |
wcielałaby się by się wcielała |
wcielałoby się by się wcielało |
wcielaliby się by się wcielali |
wcielałyby się by się wcielały |
bezosobnik: wcielano by się
bezokolicznik: wcielać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wcielając się
gerundium: wcielanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wcielanie się |
wcielania się |
| D. | wcielania się |
wcielań się |
| C. | wcielaniu się |
wcielaniom się |
| B. | wcielanie się |
wcielania się |
| N. | wcielaniem się |
wcielaniami się |
| Ms. | wcielaniu się |
wcielaniach się |
| W. | wcielanie się |
wcielania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wcielający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wcielający się |
wcielający się |
wcielający się |
wcielające się |
wcielająca się |
| D. | wcielającego się |
wcielającego się |
wcielającego się |
wcielającego się |
wcielającej się |
| C. | wcielającemu się |
wcielającemu się |
wcielającemu się |
wcielającemu się |
wcielającej się |
| B. | wcielającego się |
wcielającego się |
wcielający się |
wcielające się |
wcielającą się |
| N. | wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającą się |
| Ms. | wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wcielający się |
wcielający się |
wcielające się |
wcielające się |
| D. | wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
| C. | wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
| B. | wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
wcielające się |
| N. | wcielającymi się |
wcielającymi się |
wcielającymi się |
wcielającymi się |
| Ms. | wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
odpowiednik aspektowy: wcielić się
Składnia
| Rzosobowy | + | wcielać się | + |
w KOGO/CO
|
2. w zwierzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Połączenia
- diabeł, demon, doświadczenie duchowe, duch, dusza, zło wciela się
- wcielać się w człowieka, w historię, w kulturę
Cytaty
|
Guślarz jest w moim spektaklu rodzajem szamana. Inscenizuje gusła do tego stopnia, że ich uczestnicy zaczynają wcielać się w wywoływane duchy. źródło: KWSJP: Jacek Cieślak: Jan Englert: Jako pierwszy zrealizowałem całość „Dziadów” w telewizji, prasa, 1997 |
|
|
Doświadczenie duchowe wciela się wprawdzie w nasze uczucia, ale nie utożsamia się z nimi. źródło: KWSJP: Jan Paulas, Cezary Sękalski: Oni nas stworzyli, 2002 |
|
|
Często spotykałam się z pytaniem: jak to jest, że ludzie nawiązują kontakt z duszami swoich zmarłych lub spotykają byty niematerialne (tak zwane duchy), skoro według teorii reinkarnacji dusza wciela się ponownie? źródło: KWSJP: Alicja Chrzanowska: Tarot a karma czyli Problemy wcieleń reinkarnacyjnych, 1998 |
|
|
Kolejne byty są zupełnie innymi wcieleniami, zależnymi od nagromadzonego rodzaju doświadczenia, zwanego karmą. Człowiek może wcielać się w zwierzę, zwierzę w człowieka, aż do stanu swoistej doskonałości zwanej nirwaną. źródło: NKJP: G. Czerwińska: Tygodnik Ciechanowski, O buddyzmie, 2007-06-02 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wcielam się |
wcielamy się |
|||
| 2 os. |
wcielasz się |
wcielacie się |
|||
| 3 os. |
wciela się |
wcielają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wcielałem się +(e)m się wcielał |
wcielałam się +(e)m się wcielała |
wcielałom się +(e)m się wcielało |
wcielaliśmy się +(e)śmy się wcielali |
wcielałyśmy się +(e)śmy się wcielały |
| 2 os. |
wcielałeś się +(e)ś się wcielał |
wcielałaś się +(e)ś się wcielała |
wcielałoś się +(e)ś się wcielało |
wcielaliście się +(e)ście się wcielali |
wcielałyście się +(e)ście się wcielały |
| 3 os. |
wcielał się |
wcielała się |
wcielało się |
wcielali się |
wcielały się |
bezosobnik: wcielano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się wcielał będę się wcielać |
będę się wcielała będę się wcielać |
będę się wcielało będę się wcielać |
będziemy się wcielali będziemy się wcielać |
będziemy się wcielały będziemy się wcielać |
| 2 os. |
będziesz się wcielał będziesz się wcielać |
będziesz się wcielała będziesz się wcielać |
będziesz się wcielało będziesz się wcielać |
będziecie się wcielali będziecie się wcielać |
będziecie się wcielały będziecie się wcielać |
| 3 os. |
będzie się wcielał będzie się wcielać |
będzie się wcielała będzie się wcielać |
będzie się wcielało będzie się wcielać |
będą się wcielali będą się wcielać |
będą się wcielały będą się wcielać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wcielajmy się |
|
| 2 os. |
wcielaj się |
wcielajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wcielałbym się bym się wcielał |
wcielałabym się bym się wcielała |
wcielałobym się bym się wcielało |
wcielalibyśmy się byśmy się wcielali |
wcielałybyśmy się byśmy się wcielały |
| 2 os. |
wcielałbyś się byś się wcielał |
wcielałabyś się byś się wcielała |
wcielałobyś się byś się wcielało |
wcielalibyście się byście się wcielali |
wcielałybyście się byście się wcielały |
| 3 os. |
wcielałby się by się wcielał |
wcielałaby się by się wcielała |
wcielałoby się by się wcielało |
wcielaliby się by się wcielali |
wcielałyby się by się wcielały |
bezosobnik: wcielano by się
bezokolicznik: wcielać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wcielając się
gerundium: wcielanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wcielanie się |
wcielania się |
| D. | wcielania się |
wcielań się |
| C. | wcielaniu się |
wcielaniom się |
| B. | wcielanie się |
wcielania się |
| N. | wcielaniem się |
wcielaniami się |
| Ms. | wcielaniu się |
wcielaniach się |
| W. | wcielanie się |
wcielania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wcielający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wcielający się |
wcielający się |
wcielający się |
wcielające się |
wcielająca się |
| D. | wcielającego się |
wcielającego się |
wcielającego się |
wcielającego się |
wcielającej się |
| C. | wcielającemu się |
wcielającemu się |
wcielającemu się |
wcielającemu się |
wcielającej się |
| B. | wcielającego się |
wcielającego się |
wcielający się |
wcielające się |
wcielającą się |
| N. | wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającą się |
| Ms. | wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wcielający się |
wcielający się |
wcielające się |
wcielające się |
| D. | wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
| C. | wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
wcielającym się |
| B. | wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
wcielające się |
| N. | wcielającymi się |
wcielającymi się |
wcielającymi się |
wcielającymi się |
| Ms. | wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
wcielających się |
odpowiednik aspektowy: wcielić się
Składnia
|
+ | wcielać się | + |
w KOGO/CO
|