UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spłoszyć

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. płoszyć

1. zwierzę

Definicja

sprawić, by zwierzę uciekło ze strachu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

spłoszyć zwierzynę; konia, wierzchowca; jelenia, sarnę, zająca; jaszczurkę; ptactwo, ptaka; gołębie, kaczki, kury, wróble; stadko, stado czegoś
spłoszyć hałasem, hukiem, krzykiem, wrzaskiem; widokiem czegoś
spłoszony uciekał, uciekł, umknął, uskoczył; poderwał się, odleciał

Cytaty

Postali chwilę na moście, Julek spłoszył stadko małych rybek, rzucając na wodę patyk, potem ruszyli znowu i szli wzdłuż ściany żywopłotu, odgradzającej sad od strony drogi.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Kurczowo złapała wodze i starała się opanować spłoszonego nagle konia.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spłoszę	spłoszymy
2 os.	spłoszysz	spłoszycie
3 os.	spłoszy	spłoszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłem +(e)m spłoszył	spłoszyłam +(e)m spłoszyła	spłoszyłom +(e)m spłoszyło	spłoszyliśmy +(e)śmy spłoszyli	spłoszyłyśmy +(e)śmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłeś +(e)ś spłoszył	spłoszyłaś +(e)ś spłoszyła	spłoszyłoś +(e)ś spłoszyło	spłoszyliście +(e)ście spłoszyli	spłoszyłyście +(e)ście spłoszyły
3 os.	spłoszył	spłoszyła	spłoszyło	spłoszyli	spłoszyły

bezosobnik: spłoszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spłoszmy
2 os.	spłosz	spłoszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłbym bym spłoszył	spłoszyłabym bym spłoszyła	spłoszyłobym bym spłoszyło	spłoszylibyśmy byśmy spłoszyli	spłoszyłybyśmy byśmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłbyś byś spłoszył	spłoszyłabyś byś spłoszyła	spłoszyłobyś byś spłoszyło	spłoszylibyście byście spłoszyli	spłoszyłybyście byście spłoszyły
3 os.	spłoszyłby by spłoszył	spłoszyłaby by spłoszyła	spłoszyłoby by spłoszyło	spłoszyliby by spłoszyli	spłoszyłyby by spłoszyły

bezosobnik: spłoszono by

bezokolicznik: spłoszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spłoszywszy

gerundium: spłoszenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spłoszenie	spłoszenia
D.	spłoszenia	spłoszeń
C.	spłoszeniu	spłoszeniom
B.	spłoszenie	spłoszenia
N.	spłoszeniem	spłoszeniami
Ms.	spłoszeniu	spłoszeniach
W.	spłoszenie	spłoszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spłoszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spłoszony	spłoszony	spłoszony	spłoszone	spłoszona
D.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonej
C.	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonej
B.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszony	spłoszone	spłoszoną
N.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszoną
Ms.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spłoszeni	spłoszeni	spłoszone	spłoszone
D.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych
C.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym
B.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszone
N.	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi
Ms.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych

odpowiednik aspektowy: płoszyć

Składnia

spłoszyć

CO + (CZYM)

2. złodzieja

Definicja

pot.

sprawić, by osoba zajmująca się jakiegoś rodzaju działalnością, zaprzestała jej wykonywania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

alarm spłoszył kogoś
spłoszyć bandytę, napastnika, rabusia, włamywacza, złodzieja
spłoszony uciekł

Cytaty

Tej samej nocy usiłowano obrabować gimnazjum w pobliskich Rudnikach. Na szczęście złodziei spłoszył alarm.

źródło: NKJP: Marek Mamoń: Włamania do szkół, Trybuna Śląska, 2001-12-31

7 marca w Borsukach Kolonii (gm. Zatory) złodzieje już odcięli dopływ prądu do linii elektrycznej, ale spłoszeni uciekli, nie zdążywszy ukraść przewodów.

źródło: NKJP: redakcja: Kronika policyjna, Tygodnik Ciechanowski, 2003-03-15

W końcu zatrzymał się na jakimś meczu i zaczął śledzić zmagania piłkarzy. - Może daj bez głosu, żeby nie spłoszyć ewentualnych gości.

źródło: NKJP: Paweł Pollak: Kanalia, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spłoszę	spłoszymy
2 os.	spłoszysz	spłoszycie
3 os.	spłoszy	spłoszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłem +(e)m spłoszył	spłoszyłam +(e)m spłoszyła	spłoszyłom +(e)m spłoszyło	spłoszyliśmy +(e)śmy spłoszyli	spłoszyłyśmy +(e)śmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłeś +(e)ś spłoszył	spłoszyłaś +(e)ś spłoszyła	spłoszyłoś +(e)ś spłoszyło	spłoszyliście +(e)ście spłoszyli	spłoszyłyście +(e)ście spłoszyły
3 os.	spłoszył	spłoszyła	spłoszyło	spłoszyli	spłoszyły

bezosobnik: spłoszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spłoszmy
2 os.	spłosz	spłoszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłbym bym spłoszył	spłoszyłabym bym spłoszyła	spłoszyłobym bym spłoszyło	spłoszylibyśmy byśmy spłoszyli	spłoszyłybyśmy byśmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłbyś byś spłoszył	spłoszyłabyś byś spłoszyła	spłoszyłobyś byś spłoszyło	spłoszylibyście byście spłoszyli	spłoszyłybyście byście spłoszyły
3 os.	spłoszyłby by spłoszył	spłoszyłaby by spłoszyła	spłoszyłoby by spłoszyło	spłoszyliby by spłoszyli	spłoszyłyby by spłoszyły

bezosobnik: spłoszono by

bezokolicznik: spłoszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spłoszywszy

gerundium: spłoszenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spłoszenie	spłoszenia
D.	spłoszenia	spłoszeń
C.	spłoszeniu	spłoszeniom
B.	spłoszenie	spłoszenia
N.	spłoszeniem	spłoszeniami
Ms.	spłoszeniu	spłoszeniach
W.	spłoszenie	spłoszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spłoszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spłoszony	spłoszony	spłoszony	spłoszone	spłoszona
D.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonej
C.	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonej
B.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszony	spłoszone	spłoszoną
N.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszoną
Ms.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spłoszeni	spłoszeni	spłoszone	spłoszone
D.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych
C.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym
B.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszone
N.	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi
Ms.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych

odpowiednik aspektowy: płoszyć

Składnia

spłoszyć

KOGO + (CZYM)

3. rozmówcę

Definicja

sprawić, by rozmówca poczuł się onieśmielony

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

spłoszyć dziewczynę
spłoszyć i zawstydzić
spłoszony odwrócił głowę, wzrok; spytał spłoszony

Cytaty

Jeff spojrzał jej prosto w oczy, a ona spłoszona odwróciła wzrok.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Dwie Miłości, 2008

Wszyscy tutaj czekają na pociąg lwowski - powiedział Staniecki opryskliwie. Dziewczyna, wyraźnie spłoszona, umilkła bezradnie.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spłoszę	spłoszymy
2 os.	spłoszysz	spłoszycie
3 os.	spłoszy	spłoszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłem +(e)m spłoszył	spłoszyłam +(e)m spłoszyła	spłoszyłom +(e)m spłoszyło	spłoszyliśmy +(e)śmy spłoszyli	spłoszyłyśmy +(e)śmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłeś +(e)ś spłoszył	spłoszyłaś +(e)ś spłoszyła	spłoszyłoś +(e)ś spłoszyło	spłoszyliście +(e)ście spłoszyli	spłoszyłyście +(e)ście spłoszyły
3 os.	spłoszył	spłoszyła	spłoszyło	spłoszyli	spłoszyły

bezosobnik: spłoszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spłoszmy
2 os.	spłosz	spłoszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłbym bym spłoszył	spłoszyłabym bym spłoszyła	spłoszyłobym bym spłoszyło	spłoszylibyśmy byśmy spłoszyli	spłoszyłybyśmy byśmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłbyś byś spłoszył	spłoszyłabyś byś spłoszyła	spłoszyłobyś byś spłoszyło	spłoszylibyście byście spłoszyli	spłoszyłybyście byście spłoszyły
3 os.	spłoszyłby by spłoszył	spłoszyłaby by spłoszyła	spłoszyłoby by spłoszyło	spłoszyliby by spłoszyli	spłoszyłyby by spłoszyły

bezosobnik: spłoszono by

bezokolicznik: spłoszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spłoszywszy

gerundium: spłoszenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spłoszenie	spłoszenia
D.	spłoszenia	spłoszeń
C.	spłoszeniu	spłoszeniom
B.	spłoszenie	spłoszenia
N.	spłoszeniem	spłoszeniami
Ms.	spłoszeniu	spłoszeniach
W.	spłoszenie	spłoszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spłoszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spłoszony	spłoszony	spłoszony	spłoszone	spłoszona
D.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonej
C.	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonej
B.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszony	spłoszone	spłoszoną
N.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszoną
Ms.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spłoszeni	spłoszeni	spłoszone	spłoszone
D.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych
C.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym
B.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszone
N.	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi
Ms.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych

odpowiednik aspektowy: płoszyć

Składnia

spłoszyć

KOGO

4. myśli

Definicja

sprawić, by ustał jakiegoś rodzaju stan umysłu

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Pod prysznicem dopadło go olśnienie. Długo stał bez ruchu pod ulewą z obawy, żeby nie spłoszyć rozwiązania.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

W głowie zawirowało, spłoszone myśli wypowiadały posłuszeństwo, robiło mi się mdło.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spłoszę	spłoszymy
2 os.	spłoszysz	spłoszycie
3 os.	spłoszy	spłoszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłem +(e)m spłoszył	spłoszyłam +(e)m spłoszyła	spłoszyłom +(e)m spłoszyło	spłoszyliśmy +(e)śmy spłoszyli	spłoszyłyśmy +(e)śmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłeś +(e)ś spłoszył	spłoszyłaś +(e)ś spłoszyła	spłoszyłoś +(e)ś spłoszyło	spłoszyliście +(e)ście spłoszyli	spłoszyłyście +(e)ście spłoszyły
3 os.	spłoszył	spłoszyła	spłoszyło	spłoszyli	spłoszyły

bezosobnik: spłoszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spłoszmy
2 os.	spłosz	spłoszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spłoszyłbym bym spłoszył	spłoszyłabym bym spłoszyła	spłoszyłobym bym spłoszyło	spłoszylibyśmy byśmy spłoszyli	spłoszyłybyśmy byśmy spłoszyły
2 os.	spłoszyłbyś byś spłoszył	spłoszyłabyś byś spłoszyła	spłoszyłobyś byś spłoszyło	spłoszylibyście byście spłoszyli	spłoszyłybyście byście spłoszyły
3 os.	spłoszyłby by spłoszył	spłoszyłaby by spłoszyła	spłoszyłoby by spłoszyło	spłoszyliby by spłoszyli	spłoszyłyby by spłoszyły

bezosobnik: spłoszono by

bezokolicznik: spłoszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spłoszywszy

gerundium: spłoszenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spłoszenie	spłoszenia
D.	spłoszenia	spłoszeń
C.	spłoszeniu	spłoszeniom
B.	spłoszenie	spłoszenia
N.	spłoszeniem	spłoszeniami
Ms.	spłoszeniu	spłoszeniach
W.	spłoszenie	spłoszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spłoszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spłoszony	spłoszony	spłoszony	spłoszone	spłoszona
D.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonego	spłoszonej
C.	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonemu	spłoszonej
B.	spłoszonego	spłoszonego	spłoszony	spłoszone	spłoszoną
N.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszoną
Ms.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spłoszeni	spłoszeni	spłoszone	spłoszone
D.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych
C.	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym	spłoszonym
B.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszone
N.	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi	spłoszonymi
Ms.	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych	spłoszonych

odpowiednik aspektowy: płoszyć

Składnia

spłoszyć

Data ostatniej modyfikacji: 15.06.2023