UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

konny

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. koń

1. związany z koniem - zwierzęciem

Definicja

związany z koniem - zwierzęciem

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

1.a wyścig

Definicja

odbywający się z wykorzystaniem konia lub koni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport dyscypliny, imprezy i rozgrywki sportowe

Połączenia

rajd, sport; przejazd konny; gonitwa, jazda, przejażdżka; parada, procesja; rekreacja, turystyka, wycieczka konna; polowanie konne; wyścigi, zawody konne

Cytaty

	Zwyczajem zachowanym w Pietrowicach Wielkich koło Raciborza oraz w Ostropie (dzielnica Gliwic) jest procesja konna, w której bierze udział również ksiądz. Po uroczystej mszy w intencji dobrych urodzajów orszak objeżdża pola, które kapłan poświęca. źródło: NKJP: Xqbot: Poniedziałek wielkanocny, www.wikipedia.pl, 2009-06-03
	Po dziś dzień święty Hubert jest patronem myśliwych i jeźdźców, a tradycja polowań konnych z ubiegłych stuleci przetrwała w formie Biegów Myśliwskich świętego Huberta, które najczęściej odbywają się 3 listopada. źródło: NKJP: Bożena Biczkowska: Galopem podążali za rudą kitą, Dziennik Zachodni, 2003-11-14
	Uczestnicy wezmą udział w pokazie hipoterapii, będą mogli też skorzystać z przejażdżki konnej. źródło: NKJP: (just): Z koniem w Stemplewie, Dziennik Łódzki, 2006-05-17
	Dla miłośników sportów konnych przewidziano szereg konkursów i gonitw trwających niemal całą niedzielę. źródło: NKJP: Witold Poczajowiec: Eko-gwiazdy, Gazeta Poznańska, 2005-07-02

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	konny	konny	konny	konne	konna
D.	konnego	konnego	konnego	konnego	konnej
C.	konnemu	konnemu	konnemu	konnemu	konnej
B.	konnego	konnego	konny	konne	konną
N.	konnym	konnym	konnym	konnym	konną
Ms.	konnym	konnym	konnym	konnym	konnej
W.	konny	konny	konny	konne	konna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	konni	konni	konne	konne
D.	konnych	konnych	konnych	konnych
C.	konnym	konnym	konnym	konnym
B.	konnych	konnych	konnych	konne
N.	konnymi	konnymi	konnymi	konnymi
Ms.	konnych	konnych	konnych	konnych
W.	konni	konni	konne	konne

1.b patrol

Definicja

poruszający się na koniu lub na koniach

Noty o użyciu

Używane często w znaczeniu 'żołnierz walczący konno'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia

Połączenia

posłaniec; rycerz, wojownik; orszak, tabor, zaprzęg; patrol; oddział, pułk, szwadron konny; armia, artyleria, gwardia; policja; banderia konna

Cytaty

	Oczywiście posłaniec konny miał dużą przewagę nad pieszym, ale i ten system przekazywania wiadomości miał swoje wady. W ten sposób można pokonać zaledwie około 200 kilometrów w ciągu dnia, nawet zajeżdżając konie na śmierć. źródło: NKJP: KS: Maturzysto!, Gazeta Poznańska, 2001-12-31
	Ale wycofanie armii konnej z frontu południowego i jej odejście spod Lwowa w rzeczywistości oznaczało odwrót naszych wojsk również na froncie południowym. źródło: NKJP: Panie Pokrec, pameta Pan..., Usenet -- pl.soc.polityka, 2002-04-18
	Pierwsze patrole konne chorzowskiej policji pojawiły się w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w czerwcu. Konie, na których policjanci patrolują Park od rana do późnych godzin wieczornych, są rasy śląskiej, wszystkie mają rodowód. źródło: NKJP: (BF): Nietypowy posterunek, Dziennik Zachodni, 2001-08-06
	Tramwaje zasilane prądem stały się szybko poważną konkurencją dla taboru konnego. źródło: NKJP: Bartosz Wawryszuk: 300 koni kontra elektryczność, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-07-06
	Banderia to orszak konny asystujący uroczystej procesji. źródło: NKJP: Romana Brzezińska: Odpust u księdza Edy, Gazeta Poznańska, 2004-08-20

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	konny	konny	konny	konne	konna
D.	konnego	konnego	konnego	konnego	konnej
C.	konnemu	konnemu	konnemu	konnemu	konnej
B.	konnego	konnego	konny	konne	konną
N.	konnym	konnym	konnym	konnym	konną
Ms.	konnym	konnym	konnym	konnym	konnej
W.	konny	konny	konny	konne	konna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	konni	konni	konne	konne
D.	konnych	konnych	konnych	konnych
C.	konnym	konnym	konnym	konnym
B.	konnych	konnych	konnych	konne
N.	konnymi	konnymi	konnymi	konnymi
Ms.	konnych	konnych	konnych	konnych
W.	konni	konni	konne	konne

1.c wóz

Definicja

taki, który jest ciągnięty przez konia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

pojazd, powóz, wóz; omnibus, tramwaj; pług konny; bryczka dorożka; sikawka konna; sanie konne

Cytaty

	Starsi poznaniacy pamiętają jeszcze, jak po ulicach miasta jeździł tramwaj konny, ale nikt nie pamięta, by powoził nim prezydent miasta. źródło: NKJP: PAT, Elka: Magazyn towarzyski, Gazeta Poznańska, 2005-05-20
	Tutaj dorożki konne puszczały się w dziki galop, nie jak na początku ulicy: najpierw widzisz konia, a potem wyłania się zza jakiegoś domu wehikuł. źródło: NKJP: Teofil Konar: Walizka Pana Liwy, 2007
	Najgorzej było jednak na drogach gminnych i wiejskich. Wiele z nich do południa było po prostu nieprzejezdnych. Mieszkańcy sami próbowali je odśnieżać, używając do tego siły własnych rąk, ciągników czy pługów konnych. źródło: NKJP: (MIR): Zawiało, zasypało, Gazeta Krakowska, 2005-01-28
	Ognisko TKKF „Pegaz” ma dla młodych pasjonatów jeździectwa ciekawą ofertę na lato. Można wziąć udział w zielonym kuligu. Organizatorzy gwarantują bezpłatny przejazd wozem konnym po okolicach Doliny Warty. źródło: NKJP: (szyk): Lato w mieście, Dziennik Zachodni, 2005-06-23

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	konny	konny	konny	konne	konna
D.	konnego	konnego	konnego	konnego	konnej
C.	konnemu	konnemu	konnemu	konnemu	konnej
B.	konnego	konnego	konny	konne	konną
N.	konnym	konnym	konnym	konnym	konną
Ms.	konnym	konnym	konnym	konnym	konnej
W.	konny	konny	konny	konne	konna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	konni	konni	konne	konne
D.	konnych	konnych	konnych	konnych
C.	konnym	konnym	konnym	konnym
B.	konnych	konnych	konnych	konne
N.	konnymi	konnymi	konnymi	konnymi
Ms.	konnych	konnych	konnych	konnych
W.	konni	konni	konne	konne

1.d szlak

Definicja

przeznaczony do jazdy koniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

szlak, tor, trakt konny
pieszy i konny, rowerowy i konny

Cytaty

Stanica wciąż jest poszerzana o trasy rowerowe, szlaki konne, ścieżki zdrowia. Tworzymy miejsce czynnego wypoczynku dla aktywnych, wykorzystując naturalne środowisko, teren 9 ha, z wąwozami, strumykami.

źródło: NKJP: Ewa Bugno: Hucuły i araby, Gazeta Krakowska, 2004-01-06

Oprócz części historycznej są w książce informacje o wędkarstwie oraz trasach rowerowych, pieszych i konnych.

źródło: NKJP: (TEZ): Kościoły Spisza w przewodniku, Dziennik Polski, 2005-06-20

„Reneweg” to wyścigowy tor konny. Wokół Złotoryi od dawna hodowano konie, a do ich ujeżdżania i wyścigów równinny teren wokół wsi doskonale się nadawał.

źródło: NKJP: Elfhelm: Nowa wieś złotoryjska, www.wikipedia.pl, 2009-01-17

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	konny	konny	konny	konne	konna
D.	konnego	konnego	konnego	konnego	konnej
C.	konnemu	konnemu	konnemu	konnemu	konnej
B.	konnego	konnego	konny	konne	konną
N.	konnym	konnym	konnym	konnym	konną
Ms.	konnym	konnym	konnym	konnym	konnej
W.	konny	konny	konny	konne	konna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	konni	konni	konne	konne
D.	konnych	konnych	konnych	konnych
C.	konnym	konnym	konnym	konnym
B.	konnych	konnych	konnych	konne
N.	konnymi	konnymi	konnymi	konnymi
Ms.	konnych	konnych	konnych	konnych
W.	konni	konni	konne	konne

2. związany z koniem - jednostką mocy

Definicja

związany z koniem - jednostką mocy silników spalinowych

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

2.a silnik

Definicja

taki, który posiada określoną moc

Noty o użyciu

Wyraz używany wyłącznie jako składnik przymiotników złożonych, np. pięćdziesięciokonny silnik .

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Cytaty

Quady też dostarczają problemów prawnych. Niektóre, nawet z 300–konnymi silnikami, są rejestrowane jako ciągniki rolnicze. Wtedy kierowca nie musi mieć kasku nawet na drodze publicznej.

źródło: NKJP: Stanisław Śmierciak, Kłopotliwa pasja, Gazeta Krakowska, 2007-06-08

Mondeo ST ma prawie 230-konny, 3-litrowy silnik V6. Do prędkości 100 km/h auto przyspiesza w niewiele ponad 7 sekund.

źródło: NKJP: (per): Motonowiny, motoplotki, Express Ilustrowany,2002-08-30

Toyota RAV 4, którą mieli okazję jeździć nasi klienci to model ze 116-konnym silnikiem Diesla - mówi Krzysztof Baczewski, dyrektor firmy Anro Trade.

źródło: NKJP: (S.I.): Toyota na weekend, Dziennik Bałtycki, 2004-03-10

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	konny	konny	konny	konne	konna
D.	konnego	konnego	konnego	konnego	konnej
C.	konnemu	konnemu	konnemu	konnemu	konnej
B.	konnego	konnego	konny	konne	konną
N.	konnym	konnym	konnym	konnym	konną
Ms.	konnym	konnym	konnym	konnym	konnej
W.	konny	konny	konny	konne	konna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	konni	konni	konne	konne
D.	konnych	konnych	konnych	konnych
C.	konnym	konnym	konnym	konnym
B.	konnych	konnych	konnych	konne
N.	konnymi	konnymi	konnymi	konnymi
Ms.	konnych	konnych	konnych	konnych
W.	konni	konni	konne	konne

Data ostatniej modyfikacji: 04.11.2013