Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *klětьka 'prymitywne, byle jak zrobione, małe pomieszczenie'
1. dla zwierząt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Połączenia
- bambusowa, drewniana, druciana, metalowa, szklana, żelazna; ciasna; otwarta, pusta; specjalna klatka
- klatka dla ptaków
- zwierz, zwierzę; lew, niedźwiedź, szczur, tygrys; ptak; gołąb, kanarek, papuga w klatce
- klatka z ptakiem; z gołębiem, z kanarkiem; z lwem, z niedźwiedziem, z tygrysem
- kraty, pręty klatki
- zamknąć, zatrzasnąć; otworzyć/otwierać klatkę
- wypuścić/wypuszczać z klatki
- umieścić, uwięzić, zamknąć/zamykać; trzymać; mieszkać, siedzieć w klatce
Cytaty
|
Andrzej Gosek twierdzi, że pani M. sama także boi się swojego psa. Zamyka go w ciasnej klatce w kuchni. źródło: NKJP: Marta Jurga: Pies terrorysta, Super Express, 2006 |
|
|
Na środku salonu naprzeciw łóżka stała olbrzymia, ponadmetrowa zabytkowa klatka. Właściwie woliera. A w niej żółty kanarek harceński, który przebudził się ze snu i był najwyraźniej zdziwiony naszą wizytą. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009 |
|
|
Trzy klatki z kanarkami trzęsły się od ogłuszającego źródło: NKJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1988 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | klatka |
klatki |
|
| D. | klatki |
klatek |
|
| C. | klatce |
klatkom |
|
| B. | klatkę |
klatki |
|
| N. | klatką |
klatkami |
|
| Ms. | klatce |
klatkach |
|
| W. | klatko |
klatki |
2. o mieszkaniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie
Cytaty
|
Teraz kobiety nie było w pokoju. Wyszła [...] wziąć prysznic. Krótka chwila normalności, by nieco świeższa wrócić do konserwy, w której się kisili. Klatki trzy na cztery metry. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008 |
|
|
Tkwiliśmy z Purzyńskim w biurowej klatce, mocując się z Mariolą i żukiem nad takim ulepieniem wizerunku klienta, żeby wszedł na giełdę w entuzjazmie inwestorskich oczekiwań. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | klatka |
klatki |
|
| D. | klatki |
klatek |
|
| C. | klatce |
klatkom |
|
| B. | klatkę |
klatki |
|
| N. | klatką |
klatkami |
|
| Ms. | klatce |
klatkach |
|
| W. | klatko |
klatki |
3. schodowa
Definicja
Noty o użyciu
Używane też w postaci pełnej: klatka schodowa .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
Połączenia
- przedostatnia; sąsiednia; brudna klatka
- klatka bloku, budynku, kamienicy, wieżowca
- klatki i windy
- lokatorzy, mieszkańcy; półpiętro, schody; remont klatki
- drzwi, wejście do klatki
- sąsiad z klatki
- drzwi na klatkę
- okna na klatce
- malować klatkę
- wybiec, wyjść/wychodzić na klatkę
- wywiesić/wywieszać coś na klatce
Cytaty
|
Usłyszałem hałas, Piastowy ruszył za mną. Wybiegłem na klatkę i zacząłem zeskakiwać ze schodów po kilka stopni naraz. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008 |
|
|
O świcie pod klatkę zajeżdżał radiowóz z dzielnicowym, który aresztował złodzieja, mąż gospodyni zawsze przy tym ryczał; nic dziwnego, to nieludzka pora na budzenie. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002 |
|
|
Uszkodzony przez wybuch szyb windy jest cały czas zamknięty. Jego remont powinien rozpocząć się w tym tygodniu. Na razie mieszkańcy korzystają z windy w sąsiedniej klatce i łączących z nią przewiązek. źródło: NKJP: (wow): Wybuchowa winda, Dziennik Zachodni, 2002-12-02 |
|
|
- Wejdźmy tutaj - Rysiek wskazał pierwszą z brzegu bramę. - Zwariowałeś? Tu wszystkie klatki pospalane. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | klatka |
klatki |
|
| D. | klatki |
klatek |
|
| C. | klatce |
klatkom |
|
| B. | klatkę |
klatki |
|
| N. | klatką |
klatkami |
|
| Ms. | klatce |
klatkach |
|
| W. | klatko |
klatki |
4. filmu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film
Połączenia
- pierwsza; pusta klatka; pojedyncze, poszczególne; odtwarzane klatki; klatka kluczowa
- klatka animacji, filmu, klipu, wideo
- stop klatka
- przechwytywać; wyświetlać klatki
- szybkość iluś klatek na sekundę
Cytaty
|
Najnowszy model jednej z kamer Sony ma nawet wbudowaną drukarkę umożliwiającą natychmiastowy wydruk zdjęcia zatrzymanej klatki filmu. źródło: NKJP: Obrazki zerojedynkowe, Polityka, nr 2251, 2000-06-24 |
|
|
Urządzenie nagrywa filmy w formacie MPEG-4 z szybkością 30 klatek na sekundę. źródło: NKJP: Anna Wasilewska-Śpioch: Nowe gadżety dla technomaniaków, Dziennik Internautów, 2003-10-16 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | klatka |
klatki |
|
| D. | klatki |
klatek |
|
| C. | klatce |
klatkom |
|
| B. | klatkę |
klatki |
|
| N. | klatką |
klatkami |
|
| Ms. | klatce |
klatkach |
|
| W. | klatko |
klatki |
5. część ciała
Definicja
Noty o użyciu
Używane również w postaci pełnej: klatka piersiowa .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Cytaty
|
Ból w klatce chorego turysty nie ustąpił także po podaniu środków rozszerzających naczynia wieńcowe serca. źródło: NKJP: Janusz Kapłon: Ze wspomnień ratownika GOPR - Zawał, Tygodnik Podhalański, 1999 |
|
|
Miał na sobie spodnie od piżamy, drapał się po owłosionej klatce i patrzył na mnie ponuro, niemal wrogo. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | klatka |
klatki |
|
| D. | klatki |
klatek |
|
| C. | klatce |
klatkom |
|
| B. | klatkę |
klatki |
|
| N. | klatką |
klatkami |
|
| Ms. | klatce |
klatkach |
|
| W. | klatko |
klatki |