Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. kuć
1. z żelaza
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- kowal wykuwa coś
- wykuwać broń, miecze, oręż
Cytaty
Poprzedniego wieczoru skończył wykuwać klucz do bramy i oprawił rękojeść noża w dwa kawałki wołowej kości. źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007 |
|
Wojciech Sławiński, archeolog doświadczalny i płatnerz, w podwarszawskich Opypach wykuwa repliki mieczy, starając się odtworzyć technologie średniowiecznych mistrzów. źródło: NKJP: Paweł Wrabec: Wyżyć z miecza, Polityka, 2005, nr 2516 |
|
Ogień, piece do topienia metalu, duży hałas powstający przy wykuwaniu kotłów i innych naczyń - tak prawdopodobnie wyglądało przed wiekami miejsce, na którym dziś stoi gmach Młodzieżowego Domu Kultury. źródło: NKJP: Małgorzata Litwin: Toruń w UNESCO Ślady po bramach, Gazeta Miejska, 1999, nr 4 (22) |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykuwam |
wykuwamy |
|||
2 os. |
wykuwasz |
wykuwacie |
|||
3 os. |
wykuwa |
wykuwają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałem +(e)m wykuwał |
wykuwałam +(e)m wykuwała |
wykuwałom +(e)m wykuwało |
wykuwaliśmy +(e)śmy wykuwali |
wykuwałyśmy +(e)śmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałeś +(e)ś wykuwał |
wykuwałaś +(e)ś wykuwała |
wykuwałoś +(e)ś wykuwało |
wykuwaliście +(e)ście wykuwali |
wykuwałyście +(e)ście wykuwały |
3 os. |
wykuwał |
wykuwała |
wykuwało |
wykuwali |
wykuwały |
bezosobnik: wykuwano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wykuwał będę wykuwać |
będę wykuwała będę wykuwać |
będę wykuwało będę wykuwać |
będziemy wykuwali będziemy wykuwać |
będziemy wykuwały będziemy wykuwać |
2 os. |
będziesz wykuwał będziesz wykuwać |
będziesz wykuwała będziesz wykuwać |
będziesz wykuwało będziesz wykuwać |
będziecie wykuwali będziecie wykuwać |
będziecie wykuwały będziecie wykuwać |
3 os. |
będzie wykuwał będzie wykuwać |
będzie wykuwała będzie wykuwać |
będzie wykuwało będzie wykuwać |
będą wykuwali będą wykuwać |
będą wykuwały będą wykuwać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykuwajmy |
|
2 os. |
wykuwaj |
wykuwajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałbym bym wykuwał |
wykuwałabym bym wykuwała |
wykuwałobym bym wykuwało |
wykuwalibyśmy byśmy wykuwali |
wykuwałybyśmy byśmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałbyś byś wykuwał |
wykuwałabyś byś wykuwała |
wykuwałobyś byś wykuwało |
wykuwalibyście byście wykuwali |
wykuwałybyście byście wykuwały |
3 os. |
wykuwałby by wykuwał |
wykuwałaby by wykuwała |
wykuwałoby by wykuwało |
wykuwaliby by wykuwali |
wykuwałyby by wykuwały |
bezosobnik: wykuwano by
bezokolicznik: wykuwać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wykuwając
gerundium: wykuwanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykuwanie |
wykuwania |
D. | wykuwania |
wykuwań |
C. | wykuwaniu |
wykuwaniom |
B. | wykuwanie |
wykuwania |
N. | wykuwaniem |
wykuwaniami |
Ms. | wykuwaniu |
wykuwaniach |
W. | wykuwanie |
wykuwania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wykuwający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwająca |
D. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającej |
C. | wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającej |
B. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwającą |
N. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającą |
Ms. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwające |
D. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
C. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
B. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwające |
N. | wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
Ms. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykuwany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwany |
wykuwany |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwana |
D. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanej |
C. | wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanej |
B. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwaną |
N. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwaną |
Ms. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwani |
wykuwani |
wykuwane |
wykuwane |
D. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
C. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
B. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwane |
N. | wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
Ms. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
odpowiednik aspektowy: wykuć
Składnia
Rzosobowy | + | wykuwać | + |
CO
|
2. w ścianie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
synonimy: | kuć |
Połączenia
- wykuwać dziuplę
- wykuwać w marmurze, w skale
- wykuwać z kamienia; z jednej bryły
Cytaty
Anna G., artystka, wykuwa na Mariankach skromną drogę krzyżową z kamienia. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Lotne wiatry, Gazeta Wyborcza, 1992-06-20 |
|
W średniowieczu były kłopoty z transportem, nie potrafiono też wykuwać wielkich kolumn z jednolitego bloku marmuru czy granitu. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997 |
|
Na przykład gdy dom był murowany i trzeba było rowki wykuwać pod przewody, no, to wykuwałem rowki. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
To, co mile mnie zaskoczyło, to klarowność, z jaką próbowano przedstawić teorie dotyczące powstawania, wykuwania i transportowania posągów. źródło: NKJP: Artur Cieślar: Tajemnicza Wyspa Wielkanocna, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykuwam |
wykuwamy |
|||
2 os. |
wykuwasz |
wykuwacie |
|||
3 os. |
wykuwa |
wykuwają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałem +(e)m wykuwał |
wykuwałam +(e)m wykuwała |
wykuwałom +(e)m wykuwało |
wykuwaliśmy +(e)śmy wykuwali |
wykuwałyśmy +(e)śmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałeś +(e)ś wykuwał |
wykuwałaś +(e)ś wykuwała |
wykuwałoś +(e)ś wykuwało |
wykuwaliście +(e)ście wykuwali |
wykuwałyście +(e)ście wykuwały |
3 os. |
wykuwał |
wykuwała |
wykuwało |
wykuwali |
wykuwały |
bezosobnik: wykuwano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wykuwał będę wykuwać |
będę wykuwała będę wykuwać |
będę wykuwało będę wykuwać |
będziemy wykuwali będziemy wykuwać |
będziemy wykuwały będziemy wykuwać |
2 os. |
będziesz wykuwał będziesz wykuwać |
będziesz wykuwała będziesz wykuwać |
będziesz wykuwało będziesz wykuwać |
będziecie wykuwali będziecie wykuwać |
będziecie wykuwały będziecie wykuwać |
3 os. |
będzie wykuwał będzie wykuwać |
będzie wykuwała będzie wykuwać |
będzie wykuwało będzie wykuwać |
będą wykuwali będą wykuwać |
będą wykuwały będą wykuwać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykuwajmy |
|
2 os. |
wykuwaj |
wykuwajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałbym bym wykuwał |
wykuwałabym bym wykuwała |
wykuwałobym bym wykuwało |
wykuwalibyśmy byśmy wykuwali |
wykuwałybyśmy byśmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałbyś byś wykuwał |
wykuwałabyś byś wykuwała |
wykuwałobyś byś wykuwało |
wykuwalibyście byście wykuwali |
wykuwałybyście byście wykuwały |
3 os. |
wykuwałby by wykuwał |
wykuwałaby by wykuwała |
wykuwałoby by wykuwało |
wykuwaliby by wykuwali |
wykuwałyby by wykuwały |
bezosobnik: wykuwano by
bezokolicznik: wykuwać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wykuwając
gerundium: wykuwanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykuwanie |
wykuwania |
D. | wykuwania |
wykuwań |
C. | wykuwaniu |
wykuwaniom |
B. | wykuwanie |
wykuwania |
N. | wykuwaniem |
wykuwaniami |
Ms. | wykuwaniu |
wykuwaniach |
W. | wykuwanie |
wykuwania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wykuwający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwająca |
D. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającej |
C. | wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającej |
B. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwającą |
N. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającą |
Ms. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwające |
D. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
C. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
B. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwające |
N. | wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
Ms. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykuwany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwany |
wykuwany |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwana |
D. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanej |
C. | wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanej |
B. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwaną |
N. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwaną |
Ms. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwani |
wykuwani |
wykuwane |
wykuwane |
D. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
C. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
B. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwane |
N. | wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
Ms. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
odpowiednik aspektowy: wykuć
Składnia
Rzosobowy | + | wykuwać | + |
CO +
(w CZYM | z CZEGO)
|
3. na pamięć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata
Połączenia
- wykuwać daty, definicje, regułki
- wykuwać na pamięć
Cytaty
W szkole mawiano - nie musisz dokładnie wykuwać definicji na pamięć, ale winieneś własnymi słowami poprawnie opisać zjawisko. źródło: NKJP: Usenet -- pl.hum.polszczyzna, 2000-10-07 |
|
Ja tam zawsze uważałam wykuwanie dat na pamięć za zaśmiecanie pamięci. źródło: NKJP: Re: Przygoda w Empiku, Usenet -- pl.rec.ksiazki, 2008-01-20 |
|
Po raz pierwszy od dzieci wymaga się myślenia, interpretowania, szukania informacji w różnych źródłach, a nie wykuwania na pamięć. źródło: NKJP: Monika Krężel: Testowanie gimnazjalistów, Trybuna Śląska, 2002-05-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykuwam |
wykuwamy |
|||
2 os. |
wykuwasz |
wykuwacie |
|||
3 os. |
wykuwa |
wykuwają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałem +(e)m wykuwał |
wykuwałam +(e)m wykuwała |
wykuwałom +(e)m wykuwało |
wykuwaliśmy +(e)śmy wykuwali |
wykuwałyśmy +(e)śmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałeś +(e)ś wykuwał |
wykuwałaś +(e)ś wykuwała |
wykuwałoś +(e)ś wykuwało |
wykuwaliście +(e)ście wykuwali |
wykuwałyście +(e)ście wykuwały |
3 os. |
wykuwał |
wykuwała |
wykuwało |
wykuwali |
wykuwały |
bezosobnik: wykuwano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wykuwał będę wykuwać |
będę wykuwała będę wykuwać |
będę wykuwało będę wykuwać |
będziemy wykuwali będziemy wykuwać |
będziemy wykuwały będziemy wykuwać |
2 os. |
będziesz wykuwał będziesz wykuwać |
będziesz wykuwała będziesz wykuwać |
będziesz wykuwało będziesz wykuwać |
będziecie wykuwali będziecie wykuwać |
będziecie wykuwały będziecie wykuwać |
3 os. |
będzie wykuwał będzie wykuwać |
będzie wykuwała będzie wykuwać |
będzie wykuwało będzie wykuwać |
będą wykuwali będą wykuwać |
będą wykuwały będą wykuwać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykuwajmy |
|
2 os. |
wykuwaj |
wykuwajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałbym bym wykuwał |
wykuwałabym bym wykuwała |
wykuwałobym bym wykuwało |
wykuwalibyśmy byśmy wykuwali |
wykuwałybyśmy byśmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałbyś byś wykuwał |
wykuwałabyś byś wykuwała |
wykuwałobyś byś wykuwało |
wykuwalibyście byście wykuwali |
wykuwałybyście byście wykuwały |
3 os. |
wykuwałby by wykuwał |
wykuwałaby by wykuwała |
wykuwałoby by wykuwało |
wykuwaliby by wykuwali |
wykuwałyby by wykuwały |
bezosobnik: wykuwano by
bezokolicznik: wykuwać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wykuwając
gerundium: wykuwanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykuwanie |
wykuwania |
D. | wykuwania |
wykuwań |
C. | wykuwaniu |
wykuwaniom |
B. | wykuwanie |
wykuwania |
N. | wykuwaniem |
wykuwaniami |
Ms. | wykuwaniu |
wykuwaniach |
W. | wykuwanie |
wykuwania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wykuwający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwająca |
D. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającej |
C. | wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającej |
B. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwającą |
N. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającą |
Ms. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwające |
D. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
C. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
B. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwające |
N. | wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
Ms. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykuwany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwany |
wykuwany |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwana |
D. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanej |
C. | wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanej |
B. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwaną |
N. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwaną |
Ms. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwani |
wykuwani |
wykuwane |
wykuwane |
D. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
C. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
B. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwane |
N. | wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
Ms. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
odpowiednik aspektowy: wykuć
Składnia
Rzosobowy | + | wykuwać | + |
CO
|
4. los
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | kształtować |
Połączenia
- wykuwać karierę, los, przyszłość
Cytaty
Urodzajna piękna Sycylia, „spichlerz Rzymu” - stanie się ich dziedzictwem. Tam wykuwać będą swój lepszy los i lepszą dolę swych dzieci. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951 |
|
Manahem doszedł do wieku, kiedy pojmuje się, że człowiek nie sam tylko wykuwa swoją wielkość. źródło: NKJP: Jan Dobraczyńsk: Święty miecz, 1996 |
|
[...] zawarła niepokojącą, jak się jej początkowo zdawało, znajomość z Ernestem, [...], który w przeciwieństwie do pracowitego Svena, wykuwającego swoją przyszłą inżynierską karierę w Instytucie Technicznym, obijał się trochę bez celu. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
W orbitę „uświadomienia” wchodzi też mit człowieka sukcesu, który dzięki własnym umiejętnościom i niezachwianej determinacji wykuwa swoje szczęście. źródło: NKJP: Marzena Wiśniak: Socrealizm wiecznie żywy - kultura, Magazyn Puls Studenta, 2000, nr 20 |
|
Należy dowartościować umowy społeczne i inne pozaparlamentarne formy tworzenia prawa i wykuwania nowych dróg rozwoju społecznego. źródło: NKJP: Andrzej Garlicki: Karuzela: rzecz o Okrągłym Stole cz. 1, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykuwam |
wykuwamy |
|||
2 os. |
wykuwasz |
wykuwacie |
|||
3 os. |
wykuwa |
wykuwają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałem +(e)m wykuwał |
wykuwałam +(e)m wykuwała |
wykuwałom +(e)m wykuwało |
wykuwaliśmy +(e)śmy wykuwali |
wykuwałyśmy +(e)śmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałeś +(e)ś wykuwał |
wykuwałaś +(e)ś wykuwała |
wykuwałoś +(e)ś wykuwało |
wykuwaliście +(e)ście wykuwali |
wykuwałyście +(e)ście wykuwały |
3 os. |
wykuwał |
wykuwała |
wykuwało |
wykuwali |
wykuwały |
bezosobnik: wykuwano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wykuwał będę wykuwać |
będę wykuwała będę wykuwać |
będę wykuwało będę wykuwać |
będziemy wykuwali będziemy wykuwać |
będziemy wykuwały będziemy wykuwać |
2 os. |
będziesz wykuwał będziesz wykuwać |
będziesz wykuwała będziesz wykuwać |
będziesz wykuwało będziesz wykuwać |
będziecie wykuwali będziecie wykuwać |
będziecie wykuwały będziecie wykuwać |
3 os. |
będzie wykuwał będzie wykuwać |
będzie wykuwała będzie wykuwać |
będzie wykuwało będzie wykuwać |
będą wykuwali będą wykuwać |
będą wykuwały będą wykuwać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykuwajmy |
|
2 os. |
wykuwaj |
wykuwajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykuwałbym bym wykuwał |
wykuwałabym bym wykuwała |
wykuwałobym bym wykuwało |
wykuwalibyśmy byśmy wykuwali |
wykuwałybyśmy byśmy wykuwały |
2 os. |
wykuwałbyś byś wykuwał |
wykuwałabyś byś wykuwała |
wykuwałobyś byś wykuwało |
wykuwalibyście byście wykuwali |
wykuwałybyście byście wykuwały |
3 os. |
wykuwałby by wykuwał |
wykuwałaby by wykuwała |
wykuwałoby by wykuwało |
wykuwaliby by wykuwali |
wykuwałyby by wykuwały |
bezosobnik: wykuwano by
bezokolicznik: wykuwać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wykuwając
gerundium: wykuwanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykuwanie |
wykuwania |
D. | wykuwania |
wykuwań |
C. | wykuwaniu |
wykuwaniom |
B. | wykuwanie |
wykuwania |
N. | wykuwaniem |
wykuwaniami |
Ms. | wykuwaniu |
wykuwaniach |
W. | wykuwanie |
wykuwania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wykuwający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwająca |
D. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwającej |
C. | wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającemu |
wykuwającej |
B. | wykuwającego |
wykuwającego |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwającą |
N. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającą |
Ms. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwający |
wykuwający |
wykuwające |
wykuwające |
D. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
C. | wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
wykuwającym |
B. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwające |
N. | wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
wykuwającymi |
Ms. | wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
wykuwających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykuwany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykuwany |
wykuwany |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwana |
D. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwanej |
C. | wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanemu |
wykuwanej |
B. | wykuwanego |
wykuwanego |
wykuwany |
wykuwane |
wykuwaną |
N. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwaną |
Ms. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykuwani |
wykuwani |
wykuwane |
wykuwane |
D. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
C. | wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
wykuwanym |
B. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwane |
N. | wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
wykuwanymi |
Ms. | wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
wykuwanych |
odpowiednik aspektowy: wykuć
Składnia
Rzosobowy | + | wykuwać | + |
CO
|