UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozepchać

rozepchnąć

Chronologizacja

1681, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozepcham
rozepchamy
2 os. rozepchasz
rozepchacie
3 os. rozepcha
rozepchają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozepchałem
+(e)m rozepchał
rozepchałam
+(e)m rozepchała
rozepchałom
+(e)m rozepchało
rozepchaliśmy
+(e)śmy rozepchali
rozepchałyśmy
+(e)śmy rozepchały
2 os. rozepchałeś
+(e)ś rozepchał
rozepchałaś
+(e)ś rozepchała
rozepchałoś
+(e)ś rozepchało
rozepchaliście
+(e)ście rozepchali
rozepchałyście
+(e)ście rozepchały
3 os. rozepchał
rozepchała
rozepchało
rozepchali
rozepchały

bezosobnik: rozepchano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozepchajmy
2 os. rozepchaj
rozepchajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozepchałbym
bym rozepchał
rozepchałabym
bym rozepchała
rozepchałobym
bym rozepchało
rozepchalibyśmy
byśmy rozepchali
rozepchałybyśmy
byśmy rozepchały
2 os. rozepchałbyś
byś rozepchał
rozepchałabyś
byś rozepchała
rozepchałobyś
byś rozepchało
rozepchalibyście
byście rozepchali
rozepchałybyście
byście rozepchały
3 os. rozepchałby
by rozepchał
rozepchałaby
by rozepchała
rozepchałoby
by rozepchało
rozepchaliby
by rozepchali
rozepchałyby
by rozepchały

bezosobnik: rozepchano by

bezokolicznik: rozepchać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozepchawszy

gerundium: rozepchanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozepchanie
rozepchania
D. rozepchania
rozepchań
C. rozepchaniu
rozepchaniom
B. rozepchanie
rozepchania
N. rozepchaniem
rozepchaniami
Ms. rozepchaniu
rozepchaniach
W. rozepchanie
rozepchania

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozepchany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rozepchany
rozepchany
rozepchany
rozepchane
rozepchana
D. rozepchanego
rozepchanego
rozepchanego
rozepchanego
rozepchanej
C. rozepchanemu
rozepchanemu
rozepchanemu
rozepchanemu
rozepchanej
B. rozepchanego
rozepchanego
rozepchany
rozepchane
rozepchaną
N. rozepchanym
rozepchanym
rozepchanym
rozepchanym
rozepchaną
Ms. rozepchanym
rozepchanym
rozepchanym
rozepchanym
rozepchanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rozepchani
rozepchani
rozepchane
rozepchane
D. rozepchanych
rozepchanych
rozepchanych
rozepchanych
C. rozepchanym
rozepchanym
rozepchanym
rozepchanym
B. rozepchanych
rozepchanych
rozepchanych
rozepchane
N. rozepchanymi
rozepchanymi
rozepchanymi
rozepchanymi
Ms. rozepchanych
rozepchanych
rozepchanych
rozepchanych

odpowiednik aspektowy: rozpychać

Pochodzenie

Zob. pchać

1. buty

Definicja

zwiększyć objętość lub wielkość czegoś w wyniku nacisku od wewnątrz

Warianty

  • rozepchnąć

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  powiększyć

Cytaty

Oczywiście pan Henryk jako mały chłopiec podejrzał wówczas, że sprzedawca wsadził kapelusz na kolano i w ten sposób go rozepchał.

źródło: NKJP: Anna Tywanek: Żydzi z Lublina, Mazowieckie To i Owo, 2001-10-06

Spychacz wytyczył na nowo zabraną przez powódź drogę, rozepchał wąwóz, którym dotąd nawet furmanką trudno było przejechać.

źródło: NKJP: Beata Polakiewicz: Droga do Lurańca, Gazeta Krakowska, 2003-09-27

Patrzyła na sterczące z szerokich cholew łydki Jovanki, na rozepchane biodrami szorty i pogniecioną koszulkę, która była z kolei zbyt luźna [...].

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003

Rzecz w tym, że para moich butów była trochę na mnie za mała, trzeba je było rozepchać.

źródło: NKJP: Nowe buty Bachledy, 2002-12-23, Dziennik Polski

Składnia

bez ograniczeń + rozepchać +
CO + (CZYM)

2. ludzi

Definicja

odsunąć ludzi lub inne obiekty od siebie, żeby otworzyć między nimi wolną przestrzeń

Warianty

  • rozepchnąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

W ramach obrony koniecznej rozepchał ich klatą. Oni twierdzą, że zbił ich plastikowym wieszakiem, ja tego nie widziałem, bo zagazowany leżałem twarzą do ziemi.

źródło: Internet: pardon.pl

Jak dotąd nie udało się ustalić, co spowodowało osunięcie się głazu. Przyczyny mogły być różne. Drzewa, które rosną na skałach, mogły rozepchać je korzeniami.

źródło: NKJP: (JOK): Życie głazami usiane, Gazeta Krakowska, 2001-07-05

Zamiast powiedzieć: „Proszę się przesunąć”, to rozepchał ludzi swoimi rękoma uderzając mnie w brzuch [...].

źródło: Internet: fakt.pl

Składnia

bez ograniczeń + rozepchać +
KOGO/CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 22.06.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj