UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

osiąść

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. siąść

1. o ludziach

Definicja

zamieszkać na stałe

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	osiedlić się
	antonimy:	wyprowadzić się

Połączenia

osiąść na jakiś czas, na stare lata, na starość
osiąść na Mazowszu, na Śląsku...
osiąść nad Dunajcem...
osiąść w Kanadzie, w Liverpoolu, w Portugalii...
osiąść na dobre, na stałe

Cytaty

	Według dokumentacji korzenie jego rodu znajdujemy aż na Litwie, którą jednak rodzina Gombrowiczów musiała opuścić po powstaniu styczniowym, by osiąść w Sandomierskiem, gdzie przyszedł na świat późniejszy pisarz. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.07.2003
	Nowy Sącz to moje miasto, choć urodziłem się w Poznaniu, by jednak w wieku 5 lat osiąść nad Dunajcem i Kamienicą na stałe. źródło: NKJP: Jerzy Leśniak: Powrót barda, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2002-04-27
	Projekty tych dwóch ważnych ustaw specjalistycznych konsultowałem z człowiekiem morza, kapitanem żeglugi wielkiej, który po latach pływania po morzach i oceanach świata osiadł jako emeryt w mieście, w którym mieszkam. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.09.2000
	[...] Jadwiga osiadła u klarysek w Starym Sączu i administrując ziemią sądecką, otrzymaną dożywotnio, ufundowała tutaj m. in. kościół parafialny w Jakubkowicach (obecnie Łososina Dolna). źródło: NKJP: O związkach Jadwigi kaliskiej z Sądecczyzną, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2002-02-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	osiądę	osiądziemy
2 os.	osiądziesz	osiądziecie
3 os.	osiądzie	osiądą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłem +(e)m osiadł	osiadłam +(e)m osiadła	osiadłom +(e)m osiadło	osiedliśmy +(e)śmy osiedli	osiadłyśmy +(e)śmy osiadły
2 os.	osiadłeś +(e)ś osiadł	osiadłaś +(e)ś osiadła	osiadłoś +(e)ś osiadło	osiedliście +(e)ście osiedli	osiadłyście +(e)ście osiadły
3 os.	osiadł	osiadła	osiadło	osiedli	osiadły

bezosobnik: osiądnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osiądźmy
2 os.	osiądź	osiądźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłbym bym osiadł	osiadłabym bym osiadła	osiadłobym bym osiadło	osiedlibyśmy byśmy osiedli	osiadłybyśmy byśmy osiadły
2 os.	osiadłbyś byś osiadł	osiadłabyś byś osiadła	osiadłobyś byś osiadło	osiedlibyście byście osiedli	osiadłybyście byście osiadły
3 os.	osiadłby by osiadł	osiadłaby by osiadła	osiadłoby by osiadło	osiedliby by osiedli	osiadłyby by osiadły

bezosobnik: osiądnięto by

bezokolicznik: osiąść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: osiadłszy

gerundium: osiądnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	osiądnięcie	osiądnięcia
D.	osiądnięcia	osiądnięć
C.	osiądnięciu	osiądnięciom
B.	osiądnięcie	osiądnięcia
N.	osiądnięciem	osiądnięciami
Ms.	osiądnięciu	osiądnięciach
W.	osiądnięcie	osiądnięcia

odpowiednik aspektowy: osiadać

Składnia

Rz_żywotne

osiąść

GDZIE

2. o instytucji

Definicja

zająć stałą siedzibę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

osiąść na stałe

Cytaty

Pięć lat później szkoła osiadła w nowo pobudowanym budynku przy Krupówkach.

źródło: NKJP: Regionalizm w XXI wieku, Dziennik Polski - Podhale, 2002-06-10

Mam nadzieję, że politechnika na dobre osiądzie już w Chrzanowie i będzie kształcić na swoich kierunkach młodych chrzanowian.

źródło: NKJP: Politechnika w Chrzanowie, Dziennik Polski - Oświęcim, 2001-05-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	osiądę	osiądziemy
2 os.	osiądziesz	osiądziecie
3 os.	osiądzie	osiądą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłem +(e)m osiadł	osiadłam +(e)m osiadła	osiadłom +(e)m osiadło	osiedliśmy +(e)śmy osiedli	osiadłyśmy +(e)śmy osiadły
2 os.	osiadłeś +(e)ś osiadł	osiadłaś +(e)ś osiadła	osiadłoś +(e)ś osiadło	osiedliście +(e)ście osiedli	osiadłyście +(e)ście osiadły
3 os.	osiadł	osiadła	osiadło	osiedli	osiadły

bezosobnik: osiądnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osiądźmy
2 os.	osiądź	osiądźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłbym bym osiadł	osiadłabym bym osiadła	osiadłobym bym osiadło	osiedlibyśmy byśmy osiedli	osiadłybyśmy byśmy osiadły
2 os.	osiadłbyś byś osiadł	osiadłabyś byś osiadła	osiadłobyś byś osiadło	osiedlibyście byście osiedli	osiadłybyście byście osiadły
3 os.	osiadłby by osiadł	osiadłaby by osiadła	osiadłoby by osiadło	osiedliby by osiedli	osiadłyby by osiadły

bezosobnik: osiądnięto by

bezokolicznik: osiąść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: osiadłszy

gerundium: osiądnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	osiądnięcie	osiądnięcia
D.	osiądnięcia	osiądnięć
C.	osiądnięciu	osiądnięciom
B.	osiądnięcie	osiądnięcia
N.	osiądnięciem	osiądnięciami
Ms.	osiądnięciu	osiądnięciach
W.	osiądnięcie	osiądnięcia

Składnia

Rz_nieżywotny

osiąść

GDZIE

3. o statku powietrznym

Definicja

wylądować, kończąc lot

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	usiąść
	hiperonimy:	wylądować

Połączenia

osiąść na drzewie; na pasie startowym; na powierzchni Księżyca, Marsa, Pacyfiku...

Cytaty

Lądownik statku kosmicznego Sojuz-TM31 osiadł na kazachskim stepie w rejonie miasta Arkałyk.

źródło: NKJP: Dziennik Polski - Podróże, 2001-05-12

Jeżeli rój osiadł w cudzym ulu nie zajętym, właściciel może domagać się wydania roju za zwrotem kosztów.

źródło: NKJP: Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 - Dz.U. z 1964r. Nr 16, poz. 93

W piątek dwójka boćków kołowała nad domostwem, aż wreszcie osiadła w gnieździe - cieszy się pan Jerzy z Sieniawy koło Drawna.

źródło: NKJP: Sławomir Włodarczyk: Bociany wreszcie wróciły, prasa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	osiądę	osiądziemy
2 os.	osiądziesz	osiądziecie
3 os.	osiądzie	osiądą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłem +(e)m osiadł	osiadłam +(e)m osiadła	osiadłom +(e)m osiadło	osiedliśmy +(e)śmy osiedli	osiadłyśmy +(e)śmy osiadły
2 os.	osiadłeś +(e)ś osiadł	osiadłaś +(e)ś osiadła	osiadłoś +(e)ś osiadło	osiedliście +(e)ście osiedli	osiadłyście +(e)ście osiadły
3 os.	osiadł	osiadła	osiadło	osiedli	osiadły

bezosobnik: osiądnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osiądźmy
2 os.	osiądź	osiądźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłbym bym osiadł	osiadłabym bym osiadła	osiadłobym bym osiadło	osiedlibyśmy byśmy osiedli	osiadłybyśmy byśmy osiadły
2 os.	osiadłbyś byś osiadł	osiadłabyś byś osiadła	osiadłobyś byś osiadło	osiedlibyście byście osiedli	osiadłybyście byście osiadły
3 os.	osiadłby by osiadł	osiadłaby by osiadła	osiadłoby by osiadło	osiedliby by osiedli	osiadłyby by osiadły

bezosobnik: osiądnięto by

bezokolicznik: osiąść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: osiadłszy

gerundium: osiądnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	osiądnięcie	osiądnięcia
D.	osiądnięcia	osiądnięć
C.	osiądnięciu	osiądnięciom
B.	osiądnięcie	osiądnięcia
N.	osiądnięciem	osiądnięciami
Ms.	osiądnięciu	osiądnięciach
W.	osiądnięcie	osiądnięcia

odpowiednik aspektowy: osiadać

Składnia

osiąść

GDZIE

4. o kurzu

Definicja

opadłszy, pokryć cienką warstwą

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

brud, kurz, pył osiadł; piana, rosa, szadź osiadła; krople wody osiadły

Cytaty

Ten [marc] robi się nie z wytłoczyn, ale z paprochów winnych, które osiadły na dnie beczki po pięciu - sześciu latach leżakowania.

źródło: NKJP: Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-05-26

Na palcach osiadło sporo kurzu.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	osiądę	osiądziemy
2 os.	osiądziesz	osiądziecie
3 os.	osiądzie	osiądą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłem +(e)m osiadł	osiadłam +(e)m osiadła	osiadłom +(e)m osiadło	osiedliśmy +(e)śmy osiedli	osiadłyśmy +(e)śmy osiadły
2 os.	osiadłeś +(e)ś osiadł	osiadłaś +(e)ś osiadła	osiadłoś +(e)ś osiadło	osiedliście +(e)ście osiedli	osiadłyście +(e)ście osiadły
3 os.	osiadł	osiadła	osiadło	osiedli	osiadły

bezosobnik: osiądnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osiądźmy
2 os.	osiądź	osiądźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłbym bym osiadł	osiadłabym bym osiadła	osiadłobym bym osiadło	osiedlibyśmy byśmy osiedli	osiadłybyśmy byśmy osiadły
2 os.	osiadłbyś byś osiadł	osiadłabyś byś osiadła	osiadłobyś byś osiadło	osiedlibyście byście osiedli	osiadłybyście byście osiadły
3 os.	osiadłby by osiadł	osiadłaby by osiadła	osiadłoby by osiadło	osiedliby by osiedli	osiadłyby by osiadły

bezosobnik: osiądnięto by

bezokolicznik: osiąść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: osiadłszy

gerundium: osiądnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	osiądnięcie	osiądnięcia
D.	osiądnięcia	osiądnięć
C.	osiądnięciu	osiądnięciom
B.	osiądnięcie	osiądnięcia
N.	osiądnięciem	osiądnięciami
Ms.	osiądnięciu	osiądnięciach
W.	osiądnięcie	osiądnięcia

odpowiednik aspektowy: osiadać

Składnia

Rz_nieosobowy

osiąść

GDZIE

5. o ziemi lub budynku

Definicja

trochę się zapaść

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	osunąć się
	hiperonimy:	obniżyć się, zapaść się

Połączenia

budynek, fundament, samochód osiadł; ziemia osiadła

Cytaty

Tam ziemia osiadła już 12 m; osiądzie jeszcze poniżej 20 m.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.09.1996

Kiedy się tu wprowadziliśmy, cały budynek osiadł. Popękały ściany nośne, sufity.

źródło: NKJP: (AM): Przechyla się i siada, Dziennik Polski, Kraków, 1998-08-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	osiądę	osiądziemy
2 os.	osiądziesz	osiądziecie
3 os.	osiądzie	osiądą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłem +(e)m osiadł	osiadłam +(e)m osiadła	osiadłom +(e)m osiadło	osiedliśmy +(e)śmy osiedli	osiadłyśmy +(e)śmy osiadły
2 os.	osiadłeś +(e)ś osiadł	osiadłaś +(e)ś osiadła	osiadłoś +(e)ś osiadło	osiedliście +(e)ście osiedli	osiadłyście +(e)ście osiadły
3 os.	osiadł	osiadła	osiadło	osiedli	osiadły

bezosobnik: osiądnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osiądźmy
2 os.	osiądź	osiądźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłbym bym osiadł	osiadłabym bym osiadła	osiadłobym bym osiadło	osiedlibyśmy byśmy osiedli	osiadłybyśmy byśmy osiadły
2 os.	osiadłbyś byś osiadł	osiadłabyś byś osiadła	osiadłobyś byś osiadło	osiedlibyście byście osiedli	osiadłybyście byście osiadły
3 os.	osiadłby by osiadł	osiadłaby by osiadła	osiadłoby by osiadło	osiedliby by osiedli	osiadłyby by osiadły

bezosobnik: osiądnięto by

bezokolicznik: osiąść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: osiadłszy

gerundium: osiądnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	osiądnięcie	osiądnięcia
D.	osiądnięcia	osiądnięć
C.	osiądnięciu	osiądnięciom
B.	osiądnięcie	osiądnięcia
N.	osiądnięciem	osiądnięciami
Ms.	osiądnięciu	osiądnięciach
W.	osiądnięcie	osiądnięcia

odpowiednik aspektowy: osiadać

Składnia

Rz_nieżywotny

osiąść

6. o statku

Definicja

zatrzymać się na dnie zbiornika wodnego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zatrzymać się

Połączenia

kuter, okręt, tankowiec, transatlantyk, wrak osiadł; arka, jednostka, łódź podwodna osiadła
osiąść na dnie, na mieliźnie; na głębokości 108 metrów, 4 kilometrów...

Cytaty

Statek zatonął i osiadł na dnie morza na głębokości 600 metrów w kilka minut po kolizji.

źródło: NKJP: (PAP): Czekanie na dowody, Dziennik Polski - Świat, 2001-02-02

Dopiero gdy wrak ostatecznie i pewnie osiądzie w doku, rozpocznie się operacja jego oddzielenia od barki oraz podniesienia na powierzchnię.

źródło: NKJP: (PAP): Niebezpieczny wrak, Dziennik Polski - Świat, 2001-10-22

Poradzili sobie z nim druhowie z miejscowej OSP, bosakami spychając niżej krę, która osiadła na mieliźnie.

źródło: NKJP: (ST): Lodowe zapory, Dziennik Polski - Podkarpacie, 2002-01-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	osiądę	osiądziemy
2 os.	osiądziesz	osiądziecie
3 os.	osiądzie	osiądą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłem +(e)m osiadł	osiadłam +(e)m osiadła	osiadłom +(e)m osiadło	osiedliśmy +(e)śmy osiedli	osiadłyśmy +(e)śmy osiadły
2 os.	osiadłeś +(e)ś osiadł	osiadłaś +(e)ś osiadła	osiadłoś +(e)ś osiadło	osiedliście +(e)ście osiedli	osiadłyście +(e)ście osiadły
3 os.	osiadł	osiadła	osiadło	osiedli	osiadły

bezosobnik: osiądnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		osiądźmy
2 os.	osiądź	osiądźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	osiadłbym bym osiadł	osiadłabym bym osiadła	osiadłobym bym osiadło	osiedlibyśmy byśmy osiedli	osiadłybyśmy byśmy osiadły
2 os.	osiadłbyś byś osiadł	osiadłabyś byś osiadła	osiadłobyś byś osiadło	osiedlibyście byście osiedli	osiadłybyście byście osiadły
3 os.	osiadłby by osiadł	osiadłaby by osiadła	osiadłoby by osiadło	osiedliby by osiedli	osiadłyby by osiadły

bezosobnik: osiądnięto by

bezokolicznik: osiąść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: osiadłszy

gerundium: osiądnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	osiądnięcie	osiądnięcia
D.	osiądnięcia	osiądnięć
C.	osiądnięciu	osiądnięciom
B.	osiądnięcie	osiądnięcia
N.	osiądnięciem	osiądnięciami
Ms.	osiądnięciu	osiądnięciach
W.	osiądnięcie	osiądnięcia

odpowiednik aspektowy: osiadać

Składnia

Rz_nieżywotny

osiąść

GDZIE

Frazeologizmy

ktoś osiadł na mieliźnie
ktoś spoczął na laurach
ktoś osiadł na laurach

Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2012