UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rumiany

XV w., SStp

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

Stopień wyższy

psł. *ruměnъ [*rudměnъ < *rou̯dh-mēn-] 'jasnoczerwony, zaczerwieniony'

1. dziewczyna

taki, który ma rumieńce

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

antonimy:

bezkrwisty, blady

rumiany młodzieniec; rumiana blondynka, dziewczyna, dziewczynka, kobieta; buzia, buźka, cera, gęba, twarz, twarzyczka; rumiane lico, oblicze; rumiane baby, dzieci; jagody, policzki
rumiany jak jabłko, jak jabłuszko
czerstwy i rumiany, gładki i i rumiany, okrągły i rumiany, świeży i rumiany, zdrowy i rumiany

	Była cała okrągła i rumiana, miała policzki jak jabłka i śmiejące się oczy pod równą grzywką. źródło: NKJP: Monika Żeromska: Wspomnienia, 2007
	Myślę, że miał rację, bo nasza stołówka była słynna z dobrego wyżywienia nie tylko w Warszawie, a koleżanki i koledzy wracający z obozów czy z wojska, rozkwitali na naszym jedzeniu w ciągu kilku tygodni, przekształcając się z bladych wymoczków w rumianych i wesołych młodych ludzi płci obojga. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994
	[...] Teresa przykucnęła, toboły już przy niej, a ona w ogień dmucha. [...] Rumiana była jeszcze od tamtego ognia, zapłakana, ale spokojniejsza [...]. źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974
	Człowiek z białą twarzą, blady uznawany jest za chorego, jego cera świadczy o niedobrym stanie zdrowia lub ducha. Natomiast człowiek zdrowego wyglądu ma rumianą, czerwoną cerę, która ma tu pozytywne konotacje. źródło: NKJP: Beata Lisowska: Leksem czerwony jako komponent związków frazeologicznych w języku polskim, Studia Paedagogica I, 2008

taki, który będąc owocem, ma zaczerwienioną lub zaróżowioną skórkę

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

	Słuchałem wróblich śpiewów w koronach jabłonek. [...] rozmarzyłem się, obserwując rytmicznie dyndające rumiane owoce. źródło: NKJP: Anna Piliszewska: Katastrofa, Akant, 2007-08
	Trwa owocowa pora - wprawdzie truskawek jakby mniej i coraz droższe, ale za to targowiska czerwienieją od czereśni, pojawiły się wiśnie i lekko rumiany, jeszcze lekko niedojrzały agrest. źródło: NKJP: Owocowa pora, Dziennik Polski, 2003-07-05
	Ktoś wyskoczywszy z pociągu zerwał owoc granatu. Uchylając rumianą skórkę ujrzeli szkliste gronka mieniące się szkarłatem. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978
	[...] barwniki zmieniają kolor od fioletu do intensywnej purpury [...]. Poza liśćmi występują także w kwiatach i owocach (na przykład winogronach i jabłkach). Do ich powstania potrzebne jest światło. Dlatego jabłka są rumiane tylko z jednej - słonecznej strony, a ich zacieniona część pozostaje zielona. źródło: NKJP: Ewa Kołodziejak-Nieckuła: W kolorze siła, Wiedza i Życie nr 10/2001, 2001

mający złocistobrązowy odcień w wyniku pieczenia lub smażenia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

rumiany kolor; rumiana bułeczka, bułka; gęś, golonka; zaprażka, zasmażka, skorupka, skórka; rumiane bochenki, bochny, pączki
lekko; mocno rumiany
chrupiący, rumiany; miękki i rumiany

	Golonkę wyjąć i odcedzić, „polakierować” piwem. Lekko przypiec na rozgrzanym tłuszczu, by skórka stała się rumiana i chrupka. źródło: NKJP: Stanisław Śmierciak: Golonka wójta Golonki, Gazeta Krakowska, 2007-02-02
	Rumiane bochny zdobione wzorami roślinnymi, plecione rogaliki i całą masę wymyślnych wypieków można było oglądać, a przy okazji i pojadać na drugim już Święcie Chleba w Limanowej. źródło: NKJP: (WCH): Święto chleba, Dziennik Polski, 2005-09-05
	[...] w tym samym czasie na maśle upraż do lekko rumianego koloru płatki migdałowe [...]. źródło: NKJP: (tor): Ryba czysta, oczywista, Dziennik Bałtycki, 2003-01-19
	Kuszą podniebienie tysiące rumianych pączków. Cukiernicy smażyli łakocie do późna w nocy. źródło: NKJP: Konrad Przezdzięk: Smak słodyczy , Gazeta Wrocławska, 2003-02-27

Data ostatniej modyfikacji: 01.03.2023