UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

jak to

1. opowiadał, jak to

Definicja

wprowadza Zd. Podrz., w którym mówi się o tym, co jest treścią narracji, o której mowa w Zd. Nadrz.

Kategoria znaczeniowa

wykładnik narracji

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  jak II, że

Cytaty

Opowiadał ze swadą, jak to sprowadził zabawkę aż z Krakowa.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

W 1965 roku urodził się Marek, mój bratanek, i razem z moim bratem, jego ojcem, napisaliśmy do naszego wujka w Ameryce list po góralsku o tym, jak to Marek się rodził.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

Kreska i Maciek często wspominali, jak to sześcioletnia Aurelia dzwoniła do drzwi zupełnie obcych ludzi i radośnie wpraszała się na obiadek, przedstawiając się jako Genowefa i za każdym razem podając inne nazwisko.

źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Zapamiętałaś chyba tę rodzinną opowieść, przekazywaną z pokolenia w pokolenie? [...] Jak to za okupacji Niemcy nakazali Polakom wypełnić jakieś upiorne, kilometrowej długości ankiety, w których zadawano mnóstwo niedyskretnych pytań, między innymi o panieńskie nazwisko prababki męża i rodowe nazwisko żony pradziadka, i jeszcze na dodatek o nazwisko pociotka macochy.

źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996

Odmiana

część mowy: włącznik

Składnia

_: Zd.Nadrz., jak to _: Zd.Podrz.
w Zd.Nadrz.: Cz., Rz. mówienia
szyk: wewnętrzny: stały
zewnętrzny: stały: obligatoryjna antepozycja względem Zd.Podrz.

2. jak to w życiu

Definicja

to, co się mówi, mogło być dla odbiorcy wiadome, bo jest to typowe dla tego, o czym mowa

Kategoria znaczeniowa

wykładnik porównania

Cytaty

Ale już widocznie przesadziłam, bo on się naprawdę wściekł. I, jak to wściekły chłop, od razu zaczął rozrabiać!

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985

A on się skrzywił, jak to Pszon, i mówi: „Napisz coś o Polsce”.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

- Tędy jeżdżą różni kombinatorzy... jak to przy szosie.

źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

Mógł więc ich uratować tylko cud. I jak to z cudami bywa, stał się. W najmniej oczekiwanym momencie.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

Składnia

jak to _
z frazą rzeczownikową
szyk: wewnętrzny: stały
zewnętrzy: stały: antepozycja względem wprowadzanego składnika, postpozycja względem zdania

3. babcia jak to babcia

Definicja

to, co się mówi, nie wyróżnia się niczym spośród innych zdarzeń lub stanów z udziałem tego, o czym / kim mowa

Kategoria znaczeniowa

wykładnik porównania

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  jak II

Cytaty

A drzewa, jak to drzewa w takich krytycznych momentach, kiwały się z szumem na boki, jakby lamentowały: „Olaboga! Olaboga!”

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz, Czwarte niebo, 2003

Albo i gorzej: nie zgwałcił, nie obrabował, nie zamordował, ale ja, jak to ja, w moim poczuciu winy skaczę przed nim na dwóch łapkach, znosząc przysmaki i usuwając każdy pyłek spod nóg, a on żąda, żebym zaprosiła jakichś gości, bo NUDNO.

źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996

Kiedyś o nim rozmawiał z Gomułką Rakowski. Miecio, jak to Miecio, nie wiedział, czy trzymać z Moczarem, czy nie trzymać z Moczarem.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985

Prawy przedstawiał cycatą babę, lewy, od którego drwal, zgodnie z zamówieniem, nie odrąbał jednej solidnej gałęzi - wpatrzonego w nią chłopa. Cieśla jak to cieśla, miał trochę przyciężką rękę, więc trudno było dociec, czy głupawo uśmiechnięty osobnik wpatruje się w drugi słup, czy bardziej w gałąź.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

Ale w lesie, jak to w lesie, wszystkie drzewa są do siebie podobne.

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

_ jak to _
pozycja I i II: ten sam Rz.
szyk: wewnętrzny: stały
zewnętrzny: stały: interpozycja

4. Jak to?

Definicja

pot. 
mówiący wyraża zdziwienie, bo nie rozumie, dlaczego tak jest, ponieważ na podstawie tego, co wie, oczekiwał, że będzie inaczej

Warianty

  • rzadziej jak II

Kategoria znaczeniowa

wykładnik poprawności wnioskowania

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  jak II

Cytaty

Co ciekawe, zmiana nie podoba się również mieszkańcom. - Jak to? Płacić za parkowanie samochodu pod własnym domem?

źródło: NKJP: Marcin Torz: Płatny komfort, Gazeta Wrocławska, 2003-11-06

Jak to odjechał? Stanisław?! Bez foty?!

źródło: NKJP: Juliusz Machulski, Piotr Wereśniak, Ryszard Zatorski: Kiler, 1998

ELEONORA: Słuchajcie, mama mówi, że umiera! EUGENIUSZ: Jak to umiera! My tu mamy ważne sprawy!

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1964

- No jak to, pan nic nie wie? A kto wczoraj mówił, że dziecko jest martwe? Kto, jak nie pan?

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Odmiana

część mowy: modyfikator deklaratywności

podklasa: operator wypowiedzeń pytajnych

Składnia

Jak to _
w Zd. pyt.
szyk: stała pozycja inicjalna w zdaniu
Data ostatniej modyfikacji: 05.01.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj