UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaboleć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. boleć (o nodze)

1. o brzuchu

Definicja

nagle zacząć boleć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

brzuch, ząb zabolał, głowa zabolała, coś, gardło, serce zabolało; oczy zabolały
mocno zaboleć
może zaboleć

Cytaty

	[...] chciałem mu powiedzieć, że znam jego matkę, bo przecież widziałem ich kiedyś razem na ulicy mojego miasta, ale nagle noga zabolała mnie dotkliwie i zemdlałem powtórnie. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł: opowiadania i reportaże, 2007
	Jeśli więc np. Hiszpan zawsze z własnej kieszeni płaci za leczenie zębów, to Polaka, którego w Hiszpanii zaboli ząb, też obciążą rachunkiem. źródło: NKJP: Sylwia Malcher-Nowak: Chory wyjazd, Gazeta Lubuska, 2005
	Oczy aż zabolały mnie od mocnego światła, nagle blask przysłonił jakiś cień, jak gdyby ktoś w czarnym płaszczu zbliżał się do mnie. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967
	Jeśli ktoś zwróci na mnie uwagę, to go kopnę. Tak, żeby zabolało. źródło: NKJP: Anna Nasiłowska: Historie miłosne, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabolę	zabolimy
2 os.	zabolisz	zabolicie
3 os.	zaboli	zabolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabolałem +(e)m zabolał	zabolałam +(e)m zabolała	zabolałom +(e)m zabolało	zaboleliśmy +(e)śmy zaboleli	zabolałyśmy +(e)śmy zabolały
2 os.	zabolałeś +(e)ś zabolał	zabolałaś +(e)ś zabolała	zabolałoś +(e)ś zabolało	zaboleliście +(e)ście zaboleli	zabolałyście +(e)ście zabolały
3 os.	zabolał	zabolała	zabolało	zaboleli	zabolały

bezosobnik: zabolano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabólmy
2 os.	zaból	zabólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabolałbym bym zabolał	zabolałabym bym zabolała	zabolałobym bym zabolało	zabolelibyśmy byśmy zaboleli	zabolałybyśmy byśmy zabolały
2 os.	zabolałbyś byś zabolał	zabolałabyś byś zabolała	zabolałobyś byś zabolało	zabolelibyście byście zaboleli	zabolałybyście byście zabolały
3 os.	zabolałby by zabolał	zabolałaby by zabolała	zabolałoby by zabolało	zaboleliby by zaboleli	zabolałyby by zabolały

bezosobnik: zabolano by

bezokolicznik: zaboleć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zabolawszy

gerundium: zabolenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabolenie	zabolenia
D.	zabolenia	zaboleń
C.	zaboleniu	zaboleniom
B.	zabolenie	zabolenia
N.	zaboleniem	zaboleniami
Ms.	zaboleniu	zaboleniach
W.	zabolenie	zabolenia

Inne uwagi

Używany tylko w 3. os. lp i lm

Składnia

RZ _nieżywotny

zaboleć

KOGO

2. o słowach

Definicja

sprawić komuś przykrość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ubóść

Połączenia

wiadomość zabolała, słowa zabolały
bardzo, trochę zabolało
może zaboleć

Cytaty

	[...] szczególnie mocno pragniemy zaprotestować i przeciwstawić się zamysłowi likwidacji szkoły w Kamienicy, szkoły która ma już za sobą 35-letnią historię. Taka decyzja [...] szczególnie mocno zaboli mieszkańców gminy Gostycyn, nie spotka się z ich zrozumieniem i zostanie odczytana jednoznacznie. źródło: NKJP: Kamila Mróz, Kamienica pozostanie, Tygodnik Tucholski, 2004
	Odmowa za bardzo by bolała, a jeszcze bardziej zabolałaby go zgoda. źródło: NKJP: Matthew Woodring Stover: Bohaterowie umierają, Esensja, 2009-07-02
	Najbardziej zabolało ją, gdy człowiek, którego kochała powiedział, że nikt przy zdrowych zmysłach nie oparłby swej przyszłości na związku z kimś takim jak ona, że jego nowa wybranka znacznie lepiej nadaje się na żonę i matkę jego dzieci. źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Przekraczając światło, 1996
	„Nikt go nie lubił”. To zdanie najbardziej go zabolało. źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabolę	zabolimy
2 os.	zabolisz	zabolicie
3 os.	zaboli	zabolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabolałem +(e)m zabolał	zabolałam +(e)m zabolała	zabolałom +(e)m zabolało	zaboleliśmy +(e)śmy zaboleli	zabolałyśmy +(e)śmy zabolały
2 os.	zabolałeś +(e)ś zabolał	zabolałaś +(e)ś zabolała	zabolałoś +(e)ś zabolało	zaboleliście +(e)ście zaboleli	zabolałyście +(e)ście zabolały
3 os.	zabolał	zabolała	zabolało	zaboleli	zabolały

bezosobnik: zabolano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabólmy
2 os.	zaból	zabólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabolałbym bym zabolał	zabolałabym bym zabolała	zabolałobym bym zabolało	zabolelibyśmy byśmy zaboleli	zabolałybyśmy byśmy zabolały
2 os.	zabolałbyś byś zabolał	zabolałabyś byś zabolała	zabolałobyś byś zabolało	zabolelibyście byście zaboleli	zabolałybyście byście zabolały
3 os.	zabolałby by zabolał	zabolałaby by zabolała	zabolałoby by zabolało	zaboleliby by zaboleli	zabolałyby by zabolały

bezosobnik: zabolano by

bezokolicznik: zaboleć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zabolawszy

gerundium: zabolenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabolenie	zabolenia
D.	zabolenia	zaboleń
C.	zaboleniu	zaboleniom
B.	zabolenie	zabolenia
N.	zaboleniem	zaboleniami
Ms.	zaboleniu	zaboleniach
W.	zabolenie	zabolenia

Inne uwagi

Używany tylko w 3. os. lp i lm

Składnia

Rz nieżywotny

zaboleć

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 09.04.2018