UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dolać

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. lać

1. wina

Definicja

lejąc zwiększyć ilość cieczy w pojemniku, w którym już była jej pewna ilość

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

antonimy:

odlać

Połączenia

dolać soku; zupy; płynu, wody, wrzątku; koniaku, wina; benzyny
dolać gościowi
dolać do kawy; do wody; do kieliszka, do miski; do spryskiwaczy

Cytaty

Andrew dolał jej wina, Elizabeth szumiało trochę w głowie, ale było to przyjemne uczucie.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Imię twoje , 2008

Nie zapomnijmy również dolać płyn do spryskiwaczy, bo pogoda może nam sprawić niespodziankę.

źródło: NKJP: Sławomir Czwal: Jedź ostrożnie i ...sprawdź auto przed świątecznym wyjazdem !!, Echo Dnia, 2007-12-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doleję	dolejemy
2 os.	dolejesz	dolejecie
3 os.	doleje	doleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dolałem +(e)m dolał	dolałam +(e)m dolała	dolałom +(e)m dolało	dolaliśmy doleliśmy +(e)śmy dolali +(e)śmy doleli	dolałyśmy +(e)śmy dolały
2 os.	dolałeś +(e)ś dolał	dolałaś +(e)ś dolała	dolałoś +(e)ś dolało	dolaliście doleliście +(e)ście dolali +(e)ście doleli	dolałyście +(e)ście dolały
3 os.	dolał	dolała	dolało	dolali doleli	dolały

bezosobnik: dolano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dolejmy
2 os.	dolej	dolejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dolałbym bym dolał	dolałabym bym dolała	dolałobym bym dolało	dolalibyśmy dolelibyśmy byśmy dolali byśmy doleli	dolałybyśmy byśmy dolały
2 os.	dolałbyś byś dolał	dolałabyś byś dolała	dolałobyś byś dolało	dolalibyście dolelibyście byście dolali byście doleli	dolałybyście byście dolały
3 os.	dolałby by dolał	dolałaby by dolała	dolałoby by dolało	dolaliby doleliby by dolali by doleli	dolałyby by dolały

bezosobnik: dolano by

bezokolicznik: dolać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dolawszy

gerundium: dolanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dolanie	dolania
D.	dolania	dolań
C.	dolaniu	dolaniom
B.	dolanie	dolania
N.	dolaniem	dolaniami
Ms.	dolaniu	dolaniach
W.	dolanie	dolania

imiesłów przymiotnikowy bierny: dolany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dolany	dolany	dolany	dolane	dolana
D.	dolanego	dolanego	dolanego	dolanego	dolanej
C.	dolanemu	dolanemu	dolanemu	dolanemu	dolanej
B.	dolanego	dolanego	dolany	dolane	dolaną
N.	dolanym	dolanym	dolanym	dolanym	dolaną
Ms.	dolanym	dolanym	dolanym	dolanym	dolanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dolani	dolani	dolane	dolane
D.	dolanych	dolanych	dolanych	dolanych
C.	dolanym	dolanym	dolanym	dolanym
B.	dolanych	dolanych	dolanych	dolane
N.	dolanymi	dolanymi	dolanymi	dolanymi
Ms.	dolanych	dolanych	dolanych	dolanych

odpowiednik aspektowy: dolewać

Składnia

Rz_osobowy

dolać

CZEGO + (do CZEGO)

2. pobić

Definicja

wulg.

pobić kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

W dziennikach francuskich nie mówi się, że to Arabowie biją białych. Tak jak np. w Nowym Jorku boją się mówić, że Murzyni dolali Żydom. Jak w tej sytuacji mówić o źródłach tych faktów? - pyta Cejrowski.

źródło: NKJP: Usenet.pl, 2005-11-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doleję	dolejemy
2 os.	dolejesz	dolejecie
3 os.	doleje	doleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dolałem +(e)m dolał	dolałam +(e)m dolała	dolałom +(e)m dolało	dolaliśmy doleliśmy +(e)śmy dolali +(e)śmy doleli	dolałyśmy +(e)śmy dolały
2 os.	dolałeś +(e)ś dolał	dolałaś +(e)ś dolała	dolałoś +(e)ś dolało	dolaliście doleliście +(e)ście dolali +(e)ście doleli	dolałyście +(e)ście dolały
3 os.	dolał	dolała	dolało	dolali doleli	dolały

bezosobnik: dolano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dolejmy
2 os.	dolej	dolejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dolałbym bym dolał	dolałabym bym dolała	dolałobym bym dolało	dolalibyśmy dolelibyśmy byśmy dolali byśmy doleli	dolałybyśmy byśmy dolały
2 os.	dolałbyś byś dolał	dolałabyś byś dolała	dolałobyś byś dolało	dolalibyście dolelibyście byście dolali byście doleli	dolałybyście byście dolały
3 os.	dolałby by dolał	dolałaby by dolała	dolałoby by dolało	dolaliby doleliby by dolali by doleli	dolałyby by dolały

bezosobnik: dolano by

bezokolicznik: dolać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dolawszy

gerundium: dolanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dolanie	dolania
D.	dolania	dolań
C.	dolaniu	dolaniom
B.	dolanie	dolania
N.	dolaniem	dolaniami
Ms.	dolaniu	dolaniach
W.	dolanie	dolania

3. pokonać

Definicja

pot.

pokonać kogoś w rywalizacji sportowej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

dolać Niemcom

Cytaty

Mam nadzieję, że dolejemy Niemcom - podnieca się Thomas przed rozpoczęciem wyścigów między klasami szkoły podstawowej, tradycyjnie odbywających się w dniach świąt Unii Europejskiej.

źródło: NKJP: Małgorzata Alterman: Gazeta Wyborcza, 1995-10-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	doleję	dolejemy
2 os.	dolejesz	dolejecie
3 os.	doleje	doleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dolałem +(e)m dolał	dolałam +(e)m dolała	dolałom +(e)m dolało	dolaliśmy doleliśmy +(e)śmy dolali +(e)śmy doleli	dolałyśmy +(e)śmy dolały
2 os.	dolałeś +(e)ś dolał	dolałaś +(e)ś dolała	dolałoś +(e)ś dolało	dolaliście doleliście +(e)ście dolali +(e)ście doleli	dolałyście +(e)ście dolały
3 os.	dolał	dolała	dolało	dolali doleli	dolały

bezosobnik: dolano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dolejmy
2 os.	dolej	dolejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dolałbym bym dolał	dolałabym bym dolała	dolałobym bym dolało	dolalibyśmy dolelibyśmy byśmy dolali byśmy doleli	dolałybyśmy byśmy dolały
2 os.	dolałbyś byś dolał	dolałabyś byś dolała	dolałobyś byś dolało	dolalibyście dolelibyście byście dolali byście doleli	dolałybyście byście dolały
3 os.	dolałby by dolał	dolałaby by dolała	dolałoby by dolało	dolaliby doleliby by dolali by doleli	dolałyby by dolały

bezosobnik: dolano by

bezokolicznik: dolać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dolawszy

gerundium: dolanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dolanie	dolania
D.	dolania	dolań
C.	dolaniu	dolaniom
B.	dolanie	dolania
N.	dolaniem	dolaniami
Ms.	dolaniu	dolaniach
W.	dolanie	dolania

Frazeologizmy

ktoś/coś dolał/dolało oliwy do ognia

Data ostatniej modyfikacji: 25.09.2012