Chronologizacja
XIV w., Bańk
Pochodzenie
psł. *postatь 'postawienie, ustawienie czegoś; postawa, kształt, wygląd czegoś'
Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *postati 'postawić, ustawić, zatrzymać się, zjawić się'; zob. stać
1. sylwetka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka
Połączenia
- barczysta, krępa; drobna, niepozorna; dziewczęca, kobieca; skulona, zakapturzona; ciemna, czarna, niewyraźna; jakaś postać; postać ludzka
- widzieć postać
Cytaty
|
Niedługo potem zza polnej gruszy, która rośnie na miedzy między ścierniskami, ukazuje się postać wysokiego chłopca. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
|
Nim zamknąłem oczy, wydawało mi się, że za oknem mignęła jakaś postać w czerni. Ale mogło to być tylko przywidzenie. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | postać |
postaci postacie |
|
| D. | postaci |
postaci |
|
| C. | postaci |
postaciom |
|
| B. | postać |
postaci postacie |
|
| N. | postacią |
postaciami |
|
| Ms. | postaci |
postaciach |
|
| W. | postaci |
postaci postacie |
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka
Połączenia
- wybitna, znana postać; postać historyczna; negatywna, pozytywna
Cytaty
|
Maksymilian Robespierre to jedna z tych postaci historycznych, które wzbudzają sporo kontrowersji. źródło: NKJP: Więzień układu – część 12, Esensja, 2006-12 |
|
|
Cokolwiek by mówić, to wielki polski bohater, potężna postać polskiej historii dwudziestego wieku. źródło: NKJP: Anna Dziewit, Agnieszka Drotkiewicz: Teoria trutnia i inne źródło, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | postać |
postaci postacie |
|
| D. | postaci |
postaci |
|
| C. | postaci |
postaciom |
|
| B. | postać |
postaci postacie |
|
| N. | postacią |
postaciami |
|
| Ms. | postaci |
postaciach |
|
| W. | postaci |
postaci postacie |
3. bohater utworu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film
Połączenia
- postać autentyczna, fikcyjna; literacka; drugoplanowa, epizodyczna; kobieca, męska
- postać chłopaka, dziecka, kobiety; postacie dramatu
- grać, kreować, tworzyć, stworzyć, wymyślić postać
Cytaty
|
Wielu bohaterów komiksu to postacie autentyczne, na czele ze wspomnianym ojcem radzieckiego programu kosmicznego. źródło: NKJP: Marcin Osuch: Łajka. Prawdziwa historia, Esensja, 2009-10-12 |
|
|
Na domiar złego Robert J. Szmidt używa jedynie kilku barw dla sportretowania bohaterów, przez co są nawet nie dwuwymiarowi, ale zwyczajnie nijacy. Jeszcze gorzej jest z postaciami drugoplanowymi, o których – poza tym, że są – nie wiemy nic. źródło: NKJP: Paweł Sasko: W okowach frazesu, Esensja, 2008-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | postać |
postaci postacie |
|
| D. | postaci |
postaci |
|
| C. | postaci |
postaciom |
|
| B. | postać |
postaci postacie |
|
| N. | postacią |
postaciami |
|
| Ms. | postaci |
postaciach |
|
| W. | postaci |
postaci postacie |
4. forma
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Połączenia
- postaci/postacie energii; postacie choroby
- przybrać/przybierać, przyjąć/przyjmować, zmienić postać
Cytaty
|
- Zły duch może przybrać każdą postać. Nawet anielską. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004 |
|
|
Wampir jest dzieckiem spoza prawego łoża, jak i jego rodzice. Może przybierać postać żaby, kota, muchy, pająka i nietoperza. Na początku dwudziestego wieku staje się dandysem. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
|
|
Z góry spłynęła mgła, nienaturalna, bo mająca postać zwartego, szybko przemieszczającego się kłębu. źródło: NKJP: Agnieszka Hałas: Kto się śmieje ostatni, Esensja 2005-12 |
|
|
Pewnie to jakaś postać schizofrenii, a może otępienia, ale trudno powiedzieć jaka. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
|
- Mojego kuzyna zamieniła w żółtego psa zwykła znachorka. Gdy chciała mu przywrócić jego poprzednią postać, okazało się, że posiada zbyt mało umiejętności, by... - zamilkła, tak jakby chciała znaleźć odpowiednie słowo - by stworzyć zaklęcie zamieniające, wyczerpała zbyt dużo swych umiejętności. źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | postać |
postaci postacie |
|
| D. | postaci |
postaci |
|
| C. | postaci |
postaciom |
|
| B. | postać |
postaci postacie |
|
| N. | postacią |
postaciami |
|
| Ms. | postaci |
postaciach |
|
| W. | postaci |
postaci postacie |