UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wikłać

Chronologizacja

XV w., Bor

Pochodzenie

psł. *vichlati 'ruszać, poruszać, kręcić, plątać'

W etymologicznym związku z psł. czasownikiem *vichati ‘wykonywać szybkie koliste ruchy, wymachiwać, machać, kręcić czymś’ (z ekspresywnym z przyrostkiem *-ch- od *viti - zob. wić).
W polszczyźnie obok wtórnej postaci wikłać, poświadczony jest także bezpośredni kontynuant wichłać.

1. nici

Definicja

książk.

plątać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

wikłać nici, nitki; włosy

Cytaty

[...] proste linie wikłają perspektywę ulicy i nie wiadomo, kto właściwie rzuca zza rogu domu ten długi, groźny cień z kijem (a może mieczem).

źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Mówiła tak żarliwie, że obszedł stół i wikłając palce w jej rdzawe włosy przechylił głowę, spadł na usta.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wikłam	wikłamy
2 os.	wikłasz	wikłacie
3 os.	wikła	wikłają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wikłałem +(e)m wikłał	wikłałam +(e)m wikłała	wikłałom +(e)m wikłało	wikłaliśmy +(e)śmy wikłali	wikłałyśmy +(e)śmy wikłały
2 os.	wikłałeś +(e)ś wikłał	wikłałaś +(e)ś wikłała	wikłałoś +(e)ś wikłało	wikłaliście +(e)ście wikłali	wikłałyście +(e)ście wikłały
3 os.	wikłał	wikłała	wikłało	wikłali	wikłały

bezosobnik: wikłano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wikłał będę wikłać	będę wikłała będę wikłać	będę wikłało będę wikłać	będziemy wikłali będziemy wikłać	będziemy wikłały będziemy wikłać
2 os.	będziesz wikłał będziesz wikłać	będziesz wikłała będziesz wikłać	będziesz wikłało będziesz wikłać	będziecie wikłali będziecie wikłać	będziecie wikłały będziecie wikłać
3 os.	będzie wikłał będzie wikłać	będzie wikłała będzie wikłać	będzie wikłało będzie wikłać	będą wikłali będą wikłać	będą wikłały będą wikłać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wikłajmy
2 os.	wikłaj	wikłajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wikłałbym bym wikłał	wikłałabym bym wikłała	wikłałobym bym wikłało	wikłalibyśmy byśmy wikłali	wikłałybyśmy byśmy wikłały
2 os.	wikłałbyś byś wikłał	wikłałabyś byś wikłała	wikłałobyś byś wikłało	wikłalibyście byście wikłali	wikłałybyście byście wikłały
3 os.	wikłałby by wikłał	wikłałaby by wikłała	wikłałoby by wikłało	wikłaliby by wikłali	wikłałyby by wikłały

bezosobnik: wikłano by

bezokolicznik: wikłać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wikłając

gerundium: wikłanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wikłanie	wikłania
D.	wikłania	wikłań
C.	wikłaniu	wikłaniom
B.	wikłanie	wikłania
N.	wikłaniem	wikłaniami
Ms.	wikłaniu	wikłaniach
W.	wikłanie	wikłania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wikłający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wikłający	wikłający	wikłający	wikłające	wikłająca
D.	wikłającego	wikłającego	wikłającego	wikłającego	wikłającej
C.	wikłającemu	wikłającemu	wikłającemu	wikłającemu	wikłającej
B.	wikłającego	wikłającego	wikłający	wikłające	wikłającą
N.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającą
Ms.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wikłający	wikłający	wikłające	wikłające
D.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłających
C.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym
B.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłające
N.	wikłającymi	wikłającymi	wikłającymi	wikłającymi
Ms.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wikłany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wikłany	wikłany	wikłany	wikłane	wikłana
D.	wikłanego	wikłanego	wikłanego	wikłanego	wikłanej
C.	wikłanemu	wikłanemu	wikłanemu	wikłanemu	wikłanej
B.	wikłanego	wikłanego	wikłany	wikłane	wikłaną
N.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłaną
Ms.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wikłani	wikłani	wikłane	wikłane
D.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłanych
C.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym
B.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłane
N.	wikłanymi	wikłanymi	wikłanymi	wikłanymi
Ms.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłanych

odpowiedniki aspektowe: uwikłać , zawikłać

Składnia

wikłać

2. losy

Definicja

książk.

czynić coś skomplikowanym i trudnym do zrozumienia lub realizacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

wikłać losy; życie osobiste, rodzinne; sprawę, sytuację

Cytaty

Rozważał sytuację. Zabranie Nataszy jeszcze bardziej wikłało ryzykowną ucieczkę. Czy jednak postąpiłby uczciwie pragnąc rozdzielić tych dwoje młodych?

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996

Raziła mnie strata czasu, wikłanie jasnych spraw i licytowanie się przez członków strony polskiej przeróżnymi poprawkami, dodatkami, zastrzeżeniami, aby tylko móc się pochwalić w Warszawie „co się potrafiło zdziałać w Gdańsku”.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Wolne miasto, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wikłam	wikłamy
2 os.	wikłasz	wikłacie
3 os.	wikła	wikłają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wikłałem +(e)m wikłał	wikłałam +(e)m wikłała	wikłałom +(e)m wikłało	wikłaliśmy +(e)śmy wikłali	wikłałyśmy +(e)śmy wikłały
2 os.	wikłałeś +(e)ś wikłał	wikłałaś +(e)ś wikłała	wikłałoś +(e)ś wikłało	wikłaliście +(e)ście wikłali	wikłałyście +(e)ście wikłały
3 os.	wikłał	wikłała	wikłało	wikłali	wikłały

bezosobnik: wikłano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wikłał będę wikłać	będę wikłała będę wikłać	będę wikłało będę wikłać	będziemy wikłali będziemy wikłać	będziemy wikłały będziemy wikłać
2 os.	będziesz wikłał będziesz wikłać	będziesz wikłała będziesz wikłać	będziesz wikłało będziesz wikłać	będziecie wikłali będziecie wikłać	będziecie wikłały będziecie wikłać
3 os.	będzie wikłał będzie wikłać	będzie wikłała będzie wikłać	będzie wikłało będzie wikłać	będą wikłali będą wikłać	będą wikłały będą wikłać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wikłajmy
2 os.	wikłaj	wikłajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wikłałbym bym wikłał	wikłałabym bym wikłała	wikłałobym bym wikłało	wikłalibyśmy byśmy wikłali	wikłałybyśmy byśmy wikłały
2 os.	wikłałbyś byś wikłał	wikłałabyś byś wikłała	wikłałobyś byś wikłało	wikłalibyście byście wikłali	wikłałybyście byście wikłały
3 os.	wikłałby by wikłał	wikłałaby by wikłała	wikłałoby by wikłało	wikłaliby by wikłali	wikłałyby by wikłały

bezosobnik: wikłano by

bezokolicznik: wikłać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wikłając

gerundium: wikłanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wikłanie	wikłania
D.	wikłania	wikłań
C.	wikłaniu	wikłaniom
B.	wikłanie	wikłania
N.	wikłaniem	wikłaniami
Ms.	wikłaniu	wikłaniach
W.	wikłanie	wikłania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wikłający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wikłający	wikłający	wikłający	wikłające	wikłająca
D.	wikłającego	wikłającego	wikłającego	wikłającego	wikłającej
C.	wikłającemu	wikłającemu	wikłającemu	wikłającemu	wikłającej
B.	wikłającego	wikłającego	wikłający	wikłające	wikłającą
N.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającą
Ms.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wikłający	wikłający	wikłające	wikłające
D.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłających
C.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym
B.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłające
N.	wikłającymi	wikłającymi	wikłającymi	wikłającymi
Ms.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wikłany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wikłany	wikłany	wikłany	wikłane	wikłana
D.	wikłanego	wikłanego	wikłanego	wikłanego	wikłanej
C.	wikłanemu	wikłanemu	wikłanemu	wikłanemu	wikłanej
B.	wikłanego	wikłanego	wikłany	wikłane	wikłaną
N.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłaną
Ms.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wikłani	wikłani	wikłane	wikłane
D.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłanych
C.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym
B.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłane
N.	wikłanymi	wikłanymi	wikłanymi	wikłanymi
Ms.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłanych

odpowiednik aspektowy: zawikłać

Składnia

wikłać

3. w podejrzane sprawy

Definicja

książk.

wciągać kogoś w coś, zwykle niewłaściwego i kłopotliwego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	mieszać, plątać, uplątywać, wkopywać, wmanewrowywać, wmanipulowywać, wplątywać, wpuszczać, wrabiać, wtapiać
	antonimy:	wyplątywać

Połączenia

wikłać kogoś w aferę, (brudne, podejrzane) interesy, intrygi, sprawy, układy; kłopoty; sieć intryg; konflikt; walkę, wojnę, zamieszki;

Cytaty

Ekranizacja niewydanego komiksu Bousmana: agent nieruchomości sprzątający dom po pewnej masakrze spotyka w nim dziwacznego staruszka, który wikła go w świat brutalnych mordów i krwawych jatek.

źródło: NKJP: Jakub Gałka: Ktoś tu kręci: Przegląd przyszłych filmów, Esensja, 2009-08-21

Z tonu Kotielnikowa Kaneyasu wywnioskował, że lepiej nie wikłać zamroczonego umysłu admirała w zbyt skomplikowane rozważania, bo sensowna do tej pory rozmowa może łatwo zamienić się w klasyczny pijacki spór [...].

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wikłam	wikłamy
2 os.	wikłasz	wikłacie
3 os.	wikła	wikłają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wikłałem +(e)m wikłał	wikłałam +(e)m wikłała	wikłałom +(e)m wikłało	wikłaliśmy +(e)śmy wikłali	wikłałyśmy +(e)śmy wikłały
2 os.	wikłałeś +(e)ś wikłał	wikłałaś +(e)ś wikłała	wikłałoś +(e)ś wikłało	wikłaliście +(e)ście wikłali	wikłałyście +(e)ście wikłały
3 os.	wikłał	wikłała	wikłało	wikłali	wikłały

bezosobnik: wikłano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wikłał będę wikłać	będę wikłała będę wikłać	będę wikłało będę wikłać	będziemy wikłali będziemy wikłać	będziemy wikłały będziemy wikłać
2 os.	będziesz wikłał będziesz wikłać	będziesz wikłała będziesz wikłać	będziesz wikłało będziesz wikłać	będziecie wikłali będziecie wikłać	będziecie wikłały będziecie wikłać
3 os.	będzie wikłał będzie wikłać	będzie wikłała będzie wikłać	będzie wikłało będzie wikłać	będą wikłali będą wikłać	będą wikłały będą wikłać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wikłajmy
2 os.	wikłaj	wikłajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wikłałbym bym wikłał	wikłałabym bym wikłała	wikłałobym bym wikłało	wikłalibyśmy byśmy wikłali	wikłałybyśmy byśmy wikłały
2 os.	wikłałbyś byś wikłał	wikłałabyś byś wikłała	wikłałobyś byś wikłało	wikłalibyście byście wikłali	wikłałybyście byście wikłały
3 os.	wikłałby by wikłał	wikłałaby by wikłała	wikłałoby by wikłało	wikłaliby by wikłali	wikłałyby by wikłały

bezosobnik: wikłano by

bezokolicznik: wikłać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wikłając

gerundium: wikłanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wikłanie	wikłania
D.	wikłania	wikłań
C.	wikłaniu	wikłaniom
B.	wikłanie	wikłania
N.	wikłaniem	wikłaniami
Ms.	wikłaniu	wikłaniach
W.	wikłanie	wikłania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wikłający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wikłający	wikłający	wikłający	wikłające	wikłająca
D.	wikłającego	wikłającego	wikłającego	wikłającego	wikłającej
C.	wikłającemu	wikłającemu	wikłającemu	wikłającemu	wikłającej
B.	wikłającego	wikłającego	wikłający	wikłające	wikłającą
N.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającą
Ms.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wikłający	wikłający	wikłające	wikłające
D.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłających
C.	wikłającym	wikłającym	wikłającym	wikłającym
B.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłające
N.	wikłającymi	wikłającymi	wikłającymi	wikłającymi
Ms.	wikłających	wikłających	wikłających	wikłających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wikłany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wikłany	wikłany	wikłany	wikłane	wikłana
D.	wikłanego	wikłanego	wikłanego	wikłanego	wikłanej
C.	wikłanemu	wikłanemu	wikłanemu	wikłanemu	wikłanej
B.	wikłanego	wikłanego	wikłany	wikłane	wikłaną
N.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłaną
Ms.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wikłani	wikłani	wikłane	wikłane
D.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłanych
C.	wikłanym	wikłanym	wikłanym	wikłanym
B.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłane
N.	wikłanymi	wikłanymi	wikłanymi	wikłanymi
Ms.	wikłanych	wikłanych	wikłanych	wikłanych

odpowiedniki aspektowe: uwikłać , zawikłać

Składnia

Rz osobowy

wikłać

KOGO + w CO

Data ostatniej modyfikacji: 09.06.2014