UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

darowywać

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. darować

1. prezent

Definicja

dawać na własność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ofiarowywać

Połączenia

darowywać biżuterię, dom, książkę, majątek, perfumy, pieniądze, pierścionek, prezent
darowywać córce, dziecku, synowi, mężowi, żonie
darowywać coś w prezencie

Cytaty

Niespodziewanie zamienia się w meblującą się Zofię, której darowuję papierowy chiński lampion kupiony w Paryżu [...].

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

W dowód wdzięczności cesarzowa darowuje mu swój portret i cenny pierścień, jak również dekoruje cesarskim krzyżem i mianuje hrabią Rzeszy.

źródło: NKJP: Jerzy Prokopiuk: Matrix czyli Okultystyczny bróg (ale nie plewiony), 2008

Tymczasem Staś nazajutrz był jeszcze bardziej obcy, jeszcze bardziej wesoły i niedostępny. Zaczęły do niego (poczta przychodziła dwa razy na tydzień) napływać listy z zagranicznymi markami, które starannie wycinał i darowywał Oli.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	darowuję	darowujemy
2 os.	darowujesz	darowujecie
3 os.	darowuje	darowują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darowywałem +(e)m darowywał	darowywałam +(e)m darowywała	darowywałom +(e)m darowywało	darowywaliśmy +(e)śmy darowywali	darowywałyśmy +(e)śmy darowywały
2 os.	darowywałeś +(e)ś darowywał	darowywałaś +(e)ś darowywała	darowywałoś +(e)ś darowywało	darowywaliście +(e)ście darowywali	darowywałyście +(e)ście darowywały
3 os.	darowywał	darowywała	darowywało	darowywali	darowywały

bezosobnik: darowywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę darowywał będę darowywać	będę darowywała będę darowywać	będę darowywało będę darowywać	będziemy darowywali będziemy darowywać	będziemy darowywały będziemy darowywać
2 os.	będziesz darowywał będziesz darowywać	będziesz darowywała będziesz darowywać	będziesz darowywało będziesz darowywać	będziecie darowywali będziecie darowywać	będziecie darowywały będziecie darowywać
3 os.	będzie darowywał będzie darowywać	będzie darowywała będzie darowywać	będzie darowywało będzie darowywać	będą darowywali będą darowywać	będą darowywały będą darowywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		darowujmy
2 os.	darowuj	darowujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darowywałbym bym darowywał	darowywałabym bym darowywała	darowywałobym bym darowywało	darowywalibyśmy byśmy darowywali	darowywałybyśmy byśmy darowywały
2 os.	darowywałbyś byś darowywał	darowywałabyś byś darowywała	darowywałobyś byś darowywało	darowywalibyście byście darowywali	darowywałybyście byście darowywały
3 os.	darowywałby by darowywał	darowywałaby by darowywała	darowywałoby by darowywało	darowywaliby by darowywali	darowywałyby by darowywały

bezosobnik: darowywano by

bezokolicznik: darowywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: darowując

gerundium: darowywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	darowywanie	darowywania
D.	darowywania	darowywań
C.	darowywaniu	darowywaniom
B.	darowywanie	darowywania
N.	darowywaniem	darowywaniami
Ms.	darowywaniu	darowywaniach
W.	darowywanie	darowywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: darowujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darowujący	darowujący	darowujący	darowujące	darowująca
D.	darowującego	darowującego	darowującego	darowującego	darowującej
C.	darowującemu	darowującemu	darowującemu	darowującemu	darowującej
B.	darowującego	darowującego	darowujący	darowujące	darowującą
N.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym	darowującą
Ms.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym	darowującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darowujący	darowujący	darowujące	darowujące
D.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujących
C.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym
B.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujące
N.	darowującymi	darowującymi	darowującymi	darowującymi
Ms.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: darowywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darowywany	darowywany	darowywany	darowywane	darowywana
D.	darowywanego	darowywanego	darowywanego	darowywanego	darowywanej
C.	darowywanemu	darowywanemu	darowywanemu	darowywanemu	darowywanej
B.	darowywanego	darowywanego	darowywany	darowywane	darowywaną
N.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywaną
Ms.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darowywani	darowywani	darowywane	darowywane
D.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywanych
C.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym
B.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywane
N.	darowywanymi	darowywanymi	darowywanymi	darowywanymi
Ms.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywanych

odpowiednik aspektowy: darować

Składnia

Rz_osobowy

darowywać

KOMU/CZEMU + CO

2. dług

Definicja

rezygnować z czegoś, co się słusznie należy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

darowywać dług, karę; życie

Cytaty

Posłowie będą też dziś dyskutować nad rządowym projektem ustawy o świadku koronnym: przestępcy, któremu sąd darowuje karę w zamian za wydanie wspólników i pomoc w zebraniu dowodów.

źródło: NKJP: Projekt zmiany prawa karnego w Sejmie, Gazeta Wyborcza, 1996-03-27

Darowałem ci życie na wyspie - dodał. - Darowuję i teraz. Ale to już ostatni raz. Przy następnym spotkaniu zabiję jak psa.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

Jak tchórzliwa i niemoralna jest władza, która lekką ręką darowuje wypasionym bykom z Ursusa ponad 80 mln zł niezapłaconych podatków i ZUS, a jednocześnie blokuje konta domów dziecka!

źródło: NKJP: (list czytelniczki): Gazeta Wyborcza, 1996-10-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	darowuję	darowujemy
2 os.	darowujesz	darowujecie
3 os.	darowuje	darowują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darowywałem +(e)m darowywał	darowywałam +(e)m darowywała	darowywałom +(e)m darowywało	darowywaliśmy +(e)śmy darowywali	darowywałyśmy +(e)śmy darowywały
2 os.	darowywałeś +(e)ś darowywał	darowywałaś +(e)ś darowywała	darowywałoś +(e)ś darowywało	darowywaliście +(e)ście darowywali	darowywałyście +(e)ście darowywały
3 os.	darowywał	darowywała	darowywało	darowywali	darowywały

bezosobnik: darowywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę darowywał będę darowywać	będę darowywała będę darowywać	będę darowywało będę darowywać	będziemy darowywali będziemy darowywać	będziemy darowywały będziemy darowywać
2 os.	będziesz darowywał będziesz darowywać	będziesz darowywała będziesz darowywać	będziesz darowywało będziesz darowywać	będziecie darowywali będziecie darowywać	będziecie darowywały będziecie darowywać
3 os.	będzie darowywał będzie darowywać	będzie darowywała będzie darowywać	będzie darowywało będzie darowywać	będą darowywali będą darowywać	będą darowywały będą darowywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		darowujmy
2 os.	darowuj	darowujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darowywałbym bym darowywał	darowywałabym bym darowywała	darowywałobym bym darowywało	darowywalibyśmy byśmy darowywali	darowywałybyśmy byśmy darowywały
2 os.	darowywałbyś byś darowywał	darowywałabyś byś darowywała	darowywałobyś byś darowywało	darowywalibyście byście darowywali	darowywałybyście byście darowywały
3 os.	darowywałby by darowywał	darowywałaby by darowywała	darowywałoby by darowywało	darowywaliby by darowywali	darowywałyby by darowywały

bezosobnik: darowywano by

bezokolicznik: darowywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: darowując

gerundium: darowywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	darowywanie	darowywania
D.	darowywania	darowywań
C.	darowywaniu	darowywaniom
B.	darowywanie	darowywania
N.	darowywaniem	darowywaniami
Ms.	darowywaniu	darowywaniach
W.	darowywanie	darowywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: darowujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darowujący	darowujący	darowujący	darowujące	darowująca
D.	darowującego	darowującego	darowującego	darowującego	darowującej
C.	darowującemu	darowującemu	darowującemu	darowującemu	darowującej
B.	darowującego	darowującego	darowujący	darowujące	darowującą
N.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym	darowującą
Ms.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym	darowującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darowujący	darowujący	darowujące	darowujące
D.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujących
C.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym
B.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujące
N.	darowującymi	darowującymi	darowującymi	darowującymi
Ms.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: darowywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darowywany	darowywany	darowywany	darowywane	darowywana
D.	darowywanego	darowywanego	darowywanego	darowywanego	darowywanej
C.	darowywanemu	darowywanemu	darowywanemu	darowywanemu	darowywanej
B.	darowywanego	darowywanego	darowywany	darowywane	darowywaną
N.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywaną
Ms.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darowywani	darowywani	darowywane	darowywane
D.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywanych
C.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym
B.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywane
N.	darowywanymi	darowywanymi	darowywanymi	darowywanymi
Ms.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywanych

odpowiednik aspektowy: darować

Składnia

Rz_osobowy

darowywać

(KOMU) + CO

3. winę

Definicja

nie karać kogoś za coś złego lub niewłaściwego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przepuszczać

Połączenia

darowywać błędy, grzechy, krzywdę, przewinienie, winę

Cytaty

Nie zastanawiał się też specjalnie nad tym, dlaczego pozwolono mu ukończyć studia mimo ciążącego nad nim grzechu ojca. Nie wiedział, bo i skąd, że w metodach NKWD było to normą. Wybitnie zdolnym darowywano grzechy ojców, by w przyszłości, gdy zrobią karierę i obejmą wysokie stanowiska, mieć na nich niezawodnego „haka”.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 20008

Ja zniewag nie darowuję.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

Coraz nas mniej. Rzedną nasze pasiaste szeregi. Nie dajmy się zagłuszyć fali ogólnego zapominania i darowywania krzywd.

źródło: NKJP: Marian Pankowski: Teatrowanie nad świętym barszczem, 1968

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	darowuję	darowujemy
2 os.	darowujesz	darowujecie
3 os.	darowuje	darowują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darowywałem +(e)m darowywał	darowywałam +(e)m darowywała	darowywałom +(e)m darowywało	darowywaliśmy +(e)śmy darowywali	darowywałyśmy +(e)śmy darowywały
2 os.	darowywałeś +(e)ś darowywał	darowywałaś +(e)ś darowywała	darowywałoś +(e)ś darowywało	darowywaliście +(e)ście darowywali	darowywałyście +(e)ście darowywały
3 os.	darowywał	darowywała	darowywało	darowywali	darowywały

bezosobnik: darowywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę darowywał będę darowywać	będę darowywała będę darowywać	będę darowywało będę darowywać	będziemy darowywali będziemy darowywać	będziemy darowywały będziemy darowywać
2 os.	będziesz darowywał będziesz darowywać	będziesz darowywała będziesz darowywać	będziesz darowywało będziesz darowywać	będziecie darowywali będziecie darowywać	będziecie darowywały będziecie darowywać
3 os.	będzie darowywał będzie darowywać	będzie darowywała będzie darowywać	będzie darowywało będzie darowywać	będą darowywali będą darowywać	będą darowywały będą darowywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		darowujmy
2 os.	darowuj	darowujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darowywałbym bym darowywał	darowywałabym bym darowywała	darowywałobym bym darowywało	darowywalibyśmy byśmy darowywali	darowywałybyśmy byśmy darowywały
2 os.	darowywałbyś byś darowywał	darowywałabyś byś darowywała	darowywałobyś byś darowywało	darowywalibyście byście darowywali	darowywałybyście byście darowywały
3 os.	darowywałby by darowywał	darowywałaby by darowywała	darowywałoby by darowywało	darowywaliby by darowywali	darowywałyby by darowywały

bezosobnik: darowywano by

bezokolicznik: darowywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: darowując

gerundium: darowywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	darowywanie	darowywania
D.	darowywania	darowywań
C.	darowywaniu	darowywaniom
B.	darowywanie	darowywania
N.	darowywaniem	darowywaniami
Ms.	darowywaniu	darowywaniach
W.	darowywanie	darowywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: darowujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darowujący	darowujący	darowujący	darowujące	darowująca
D.	darowującego	darowującego	darowującego	darowującego	darowującej
C.	darowującemu	darowującemu	darowującemu	darowującemu	darowującej
B.	darowującego	darowującego	darowujący	darowujące	darowującą
N.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym	darowującą
Ms.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym	darowującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darowujący	darowujący	darowujące	darowujące
D.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujących
C.	darowującym	darowującym	darowującym	darowującym
B.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujące
N.	darowującymi	darowującymi	darowującymi	darowującymi
Ms.	darowujących	darowujących	darowujących	darowujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: darowywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darowywany	darowywany	darowywany	darowywane	darowywana
D.	darowywanego	darowywanego	darowywanego	darowywanego	darowywanej
C.	darowywanemu	darowywanemu	darowywanemu	darowywanemu	darowywanej
B.	darowywanego	darowywanego	darowywany	darowywane	darowywaną
N.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywaną
Ms.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darowywani	darowywani	darowywane	darowywane
D.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywanych
C.	darowywanym	darowywanym	darowywanym	darowywanym
B.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywane
N.	darowywanymi	darowywanymi	darowywanymi	darowywanymi
Ms.	darowywanych	darowywanych	darowywanych	darowywanych

odpowiednik aspektowy: darować

Składnia

Rz_osobowy

darowywać

KOMU + (CO)

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2014