Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
jawię się |
jawimy się |
|||
2 os. |
jawisz się |
jawicie się |
|||
3 os. |
jawi się |
jawią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jawiłem się +(e)m się jawił |
jawiłam się +(e)m się jawiła |
jawiłom się +(e)m się jawiło |
jawiliśmy się +(e)śmy się jawili |
jawiłyśmy się +(e)śmy się jawiły |
2 os. |
jawiłeś się +(e)ś się jawił |
jawiłaś się +(e)ś się jawiła |
jawiłoś się +(e)ś się jawiło |
jawiliście się +(e)ście się jawili |
jawiłyście się +(e)ście się jawiły |
3 os. |
jawił się |
jawiła się |
jawiło się |
jawili się |
jawiły się |
bezosobnik: jawiono się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się jawił będę się jawić |
będę się jawiła będę się jawić |
będę się jawiło będę się jawić |
będziemy się jawili będziemy się jawić |
będziemy się jawiły będziemy się jawić |
2 os. |
będziesz się jawił będziesz się jawić |
będziesz się jawiła będziesz się jawić |
będziesz się jawiło będziesz się jawić |
będziecie się jawili będziecie się jawić |
będziecie się jawiły będziecie się jawić |
3 os. |
będzie się jawił będzie się jawić |
będzie się jawiła będzie się jawić |
będzie się jawiło będzie się jawić |
będą się jawili będą się jawić |
będą się jawiły będą się jawić |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
jawmy się |
|
2 os. |
jaw się |
jawcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
jawiłbym się bym się jawił |
jawiłabym się bym się jawiła |
jawiłobym się bym się jawiło |
jawilibyśmy się byśmy się jawili |
jawiłybyśmy się byśmy się jawiły |
2 os. |
jawiłbyś się byś się jawił |
jawiłabyś się byś się jawiła |
jawiłobyś się byś się jawiło |
jawilibyście się byście się jawili |
jawiłybyście się byście się jawiły |
3 os. |
jawiłby się by się jawił |
jawiłaby się by się jawiła |
jawiłoby się by się jawiło |
jawiliby się by się jawili |
jawiłyby się by się jawiły |
bezosobnik: jawiono by się
bezokolicznik: jawić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
jawiąc się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
jawiwszy się
gerundium: jawienie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | jawienie się |
jawienia się |
D. | jawienia się |
jawień się |
C. | jawieniu się |
jawieniom się |
B. | jawienie się |
jawienia się |
N. | jawieniem się |
jawieniami się |
Ms. | jawieniu się |
jawieniach się |
W. | jawienie się |
jawienia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: jawiący się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | jawiący się |
jawiący się |
jawiący się |
jawiące się |
jawiąca się |
D. | jawiącego się |
jawiącego się |
jawiącego się |
jawiącego się |
jawiącej się |
C. | jawiącemu się |
jawiącemu się |
jawiącemu się |
jawiącemu się |
jawiącej się |
B. | jawiącego się |
jawiącego się |
jawiący się |
jawiące się |
jawiącą się |
N. | jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącą się |
Ms. | jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | jawiący się |
jawiący się |
jawiące się |
jawiące się |
D. | jawiących się |
jawiących się |
jawiących się |
jawiących się |
C. | jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącym się |
jawiącym się |
B. | jawiących się |
jawiących się |
jawiących się |
jawiące się |
N. | jawiącymi się |
jawiącymi się |
jawiącymi się |
jawiącymi się |
Ms. | jawiących się |
jawiących się |
jawiących się |
jawiących się |
Pochodzenie
psł. *aviti 'czynić jawnym, widocznym, znanym'
1. jakaś postać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Połączenia
- jawić się czyimś oczom
- jawić się na horyzoncie
- jawić się w ciemności, we mgle
Cytaty
W dolinie, coraz ciemniejszej i ciemniejszej, poczęły się jawić światełka. źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1984 |
|
Okazało się, że staw obok młyna, gdzie rzekomo w księżycowe noce miał się jawić duch skąpego młynarza, był zarośnięty rzęsą, więc chłopcy upiora nie zobaczyli. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987 |
|
Mimo tej niewesołej perspektywy, z niecierpliwością oczekujemy na ten moment, gdy w zasięgu ręki jawić się będzie szansa na nasze wyzwolenie. źródło: NKJP: Leon Guz: Targowa 64: dziennik 27 I 1943 - 11 IX 1944, 2001 |
|
Tłuste dzieciaki z tłustą żoną pałaszują tłuste frytki na ławce obok, bo na jednej [...] rodzina tłuściochów się nie mieści. Taka paskudna wizja jawi się milionom ludzi dbającym o linię. źródło: NKJP: Tomasz Szlendak: Leniwe maskotki rekiny na smyczy, 2005 |
Składnia
+ | jawić się | + |
(GDZIE)
|
|
+ | jawić się | + |
(KOMU)
|
2. jako raj
Definicja
Noty o użyciu
Dopełnienie wyrażone przymiotnikiem ma taką samą liczbę i rodzaj jak podmiot zdania.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | malować się |
Połączenia
- ktoś jawi się komuś księciem z bajki, obrońcą wolności, pocieszycielem cierpiących; coś mitem, pałacem, rajem
- ktoś jawi się komuś jako antysemita, jako bohater, jako człowiek honoru, jako twórca, jako zbawca; jako antypatyczny; coś jako cud, jako dramat miłosny, jako raj; jako anachroniczne, jako dobre, jako właściwe, jako złe
Cytaty
Rozstanie może jawić się jako bardzo rozsądna i słuszna decyzja, a mimo to przeważnie związane jest z cierpieniem. źródło: NKJP: Chmurne niebo rozstań, Cosmopolitan, 2000, nr 9 |
|
To prawda, że towarzystwo ubezpieczeniowe może w takiej sytuacji jawić się klientowi jako firma nieludzka. źródło: NKJP: R. Nadaj: Chętnie cię ubezpieczę, bo dostanę prowizję..., Tygodnik Ciechanowski, 2005-04-18 |
|
Zarysowana tutaj wizja może jawić się jako zbyt optymistyczna, skoro w świecie wciąż istnieje zło i dokonuje spustoszenia swoją destrukcyjną mocą. źródło: NKJP: Janusz Królikowski: Aby królował Chrystus!, 2008 |
|
Każdy, kto do niej [do Ameryki] jechał, wybierał się niczym na tamten świat. Jawiła się im albo rajem pełnym gór ze złota, albo piekłem, doliną Jozafata zalaną po brzegi występkiem, nikczemnością, ludzką niedolą. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2008 |
|
Zaledwie parę dziesiątek lat temu Wszechświat jawił się badaczom nieba takim, jakim widziały go lustra największych teleskopów źródło: NKJP: Piotr Wierzbicki: Zapis świata. Traktat metafizyczny, 2009 |
Składnia
+ | jawić się | + |
(KOMU) +
jako KTO/CO
|
|
+ | jawić się | + |
(GDZIE) +
jako KTO/CO
|
|
+ | jawić się | + |
(KOMU) +
jako JAKI
|
|
+ | jawić się | + |
(GDZIE) +
jako JAKI
|
|
+ | jawić się | + |
(KOMU) +
KIM/CZYM
|
|
+ | jawić się | + |
(KOMU) +
JAKIM
|