UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wywołać

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wywołam	wywołamy
2 os.	wywołasz	wywołacie
3 os.	wywoła	wywołają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wywołałem +(e)m wywołał	wywołałam +(e)m wywołała	wywołałom +(e)m wywołało	wywołaliśmy +(e)śmy wywołali	wywołałyśmy +(e)śmy wywołały
2 os.	wywołałeś +(e)ś wywołał	wywołałaś +(e)ś wywołała	wywołałoś +(e)ś wywołało	wywołaliście +(e)ście wywołali	wywołałyście +(e)ście wywołały
3 os.	wywołał	wywołała	wywołało	wywołali	wywołały

bezosobnik: wywołano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wywołajmy
2 os.	wywołaj	wywołajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wywołałbym bym wywołał	wywołałabym bym wywołała	wywołałobym bym wywołało	wywołalibyśmy byśmy wywołali	wywołałybyśmy byśmy wywołały
2 os.	wywołałbyś byś wywołał	wywołałabyś byś wywołała	wywołałobyś byś wywołało	wywołalibyście byście wywołali	wywołałybyście byście wywołały
3 os.	wywołałby by wywołał	wywołałaby by wywołała	wywołałoby by wywołało	wywołaliby by wywołali	wywołałyby by wywołały

bezosobnik: wywołano by

bezokolicznik: wywołać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wywoławszy

gerundium: wywołanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wywołanie	wywołania
D.	wywołania	wywołań
C.	wywołaniu	wywołaniom
B.	wywołanie	wywołania
N.	wywołaniem	wywołaniami
Ms.	wywołaniu	wywołaniach
W.	wywołanie	wywołania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wywołany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wywołany	wywołany	wywołany	wywołane	wywołana
D.	wywołanego	wywołanego	wywołanego	wywołanego	wywołanej
C.	wywołanemu	wywołanemu	wywołanemu	wywołanemu	wywołanej
B.	wywołanego	wywołanego	wywołany	wywołane	wywołaną
N.	wywołanym	wywołanym	wywołanym	wywołanym	wywołaną
Ms.	wywołanym	wywołanym	wywołanym	wywołanym	wywołanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wywołani	wywołani	wywołane	wywołane
D.	wywołanych	wywołanych	wywołanych	wywołanych
C.	wywołanym	wywołanym	wywołanym	wywołanym
B.	wywołanych	wywołanych	wywołanych	wywołane
N.	wywołanymi	wywołanymi	wywołanymi	wywołanymi
Ms.	wywołanych	wywołanych	wywołanych	wywołanych

odpowiednik aspektowy: wywoływać

Pochodzenie

Zob. wołać

1. kogoś na scenę

Definicja

powiedzieć lub zawołać do kogoś, aby wyszedł skądś lub opuścił jakąś grupę ludzi, w której się znajduje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

wywołać czyjeś nazwisko
wywołać do odpowiedzi, do tablicy; na korytarz, na scenę, na środek, na zewnątrz;
z domu, z klasy, z mieszkania; z tłumu

Cytaty

	Pokaz tak spodobał się widzom, iż jego uczestników wywołano do ponownego wyjścia na wybieg. źródło: NKJP: (JM): Anioły uroczyste i wesołe, Dziennik Bałtycki, 2007-10-19
	[...] rzekł, że takie utwory bisować można jedynie całe, i wywołał na scenę młodego tenora, by ten zaśpiewał utwór od nowa. źródło: NKJP: (MM): Radości i smutki, Gazeta Krakowska, 2006-08-16
	Brakowało tylko prezesa, reszta gości siedziała w milczeniu. Jedynie Ludmiła, dopóki jej nie wywołano na przesłuchanie, usiłowała pogadać z Wandą Lubecką. źródło: MLKP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
	Na widzenie wywołano Janusza, później Wolskiego. W takich chwilach Karczewski szczególnie boleśnie odczuwał osamotnienie. źródło: NKJP: Krystian Frelichowski: Czas próby (14), Akant, 2006-12
	[...] podkochiwałem się w młynarzównie, którą darzyłem najszczerszą, najpierwszą i najczystszą miłością. [...] Czasem, w wakacje biegałem do młyna, chociaż nie zawsze miałem odwagę Jolkę wywołać z domu. źródło: NKJP: Józef Banaszak: Czas nie przeszedł obok: wspomnienia przyrodnika, 2008

Składnia

wywołać

KOGO + (DOKĄD)/ (SKĄD)

2. awanturę

Definicja

spowodować zaistnienie lub uzewnętrznienie się czegoś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

wywołać awanturę, burzę, konflikt, niepokój, panikę; podziw, zachwyt; radość, wzruszenie; entuzjazm;wojnę, zamieszki; eksplozję, pożar, wybuch, chorobę, dreszcz, gorączkę; gniew, konsternację, łzy, mdłości; dyskusję; protesty, sprzeciw; eksplozję; uśmiech; skojarzenie, wspomnienie; jakieś skutki, wrażenie, że...; wzrost czegoś
wywołać z pamięci, z wyobraźni

Cytaty

	Liderzy zapatystów nie ukrywali, że chcą zmiany rządu i reformy systemu politycznego w Meksyku. Liczyli, że ich zryw wywoła powstanie w całym kraju. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności, 2002
	Przyjezdni potrafią też zastawiać wjazdy na prywatne posesje, blokować dojazd do okolic plaży dla straży pożarnej i karetki pogotowia. Dość często rozbijają dzikie obozowiska w środku lasu, rozpalają ogniska i grille, które mogą wywołać pożar. źródło: NKJP: Beata Wolańska: Nad zalewem ciszy brak… , Dziennik Łódzki, 2006-06-23
	Decyzję repertuarową przyjęto w kręgach teatralnych z zaciekawieniem, natomiast zapowiedź, bo na razie była to tylko zapowiedź, obsadzenia w roli Antygony nieznanej aktoreczki wywołała konsternację. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001
	Groźny wirus, który na południu Rosji wywołał epidemię podobną do osławionej zairskiej gorączki krwotocznej, to nie ebola lecz najprawdopodobniej szczep krymsko-kongijski z grupy RNA-wirusów źródło: NKJP: Piotr Szczepaniak: Groźny wirus nam nie zagraża, chory by nie dojechał, Gazeta Wrocławska, 1999
	Tajemnicza szara tabletka, niewiele różniąca się rozmiarami od zwykłego proszku od bólu głowy, wywołała z pamięci obraz ostatniego dnia pobytu na Tartarze. źródło: NKJP: Janusz A. Zajdel: Paradyzja, 2004

Składnia

wywołać

3. duchy

Definicja

wykonując czynności, ustalone w określonych rytuałach, nawiązać kontakt z istotami z innego świata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

wywołać duchy, upiory
wywołać z zaświatów

Cytaty

Anioły zwinęły skrzydła. To nie były zjawy wywołane z zaświatów, to były duchy stąd, błądzące po tej ziemi, cienie naszych myśli.

źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001

Dopiero gdy poprzysiągł, że nic złego jej się nie stanie, zapytała, kogo ma wskrzesić. Saul prosił, by wywołała z zaświatów Samuela. Za sprawą magicznych sztuczek pojawiło się widmo proroka.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Składnia

wywołać

KOGO/CO + (SKĄD)

4. publicznie

Definicja

książk.

ogłosić coś publicznie donośnym głosem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Licytacja rozpoczyna się od wywołania ceny środka trwałego przeznaczonego do sprzedaży. Postąpienie nie może wynosić mniej niż jeden procent ceny wywołania.

źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie zasad organizowania przetargu na sprzedaż środków trwałych przez przedsiębiorstwa państwowe oraz warunków odstąpienia od przetargu, Dz. U. 1993-10-05

Po trzykrotnym wywołaniu ceny 303 tys. zł przewodniczący zakończył licytację na tej sumie. Nabywcą działki został firma Chomik z Gdowa.

źródło: NKJP: (ŁUCZ): Przegrali o 3 tysiące, Gazeta Krakowska, 2002-05-21

Czterdzieści lat temu, gdy ksiądz wywołał z ambony jej zapowiedzi, ojciec wyrwał kartkę z zeszytu młodszej córki Haliny i wykaligrafował: „Umowa. Mojej najstarszej daję hektar gruntu na nową drogę życia”.

źródło: NKJP: Kowaik Helena, Wszystko to zapisuję... , Gazeta Krakowska, 2004-02-13

Składnia

wywołać

5. film

Definicja

poddać błonę światłoczułą określonym zabiegom, wykorzystując substancje chemiczne, po to, aby uwidocznić zarejestrowane na niej obrazy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka fotografia

Połączenia

wywołać film, kliszę, zdjęcia
oddać (film, zdjęcia) do wywołania

Cytaty

Jeśli chodzi o inne i nie tak dramatyczne tajemnice Bermudzkiego Trójkąta, to należałoby chyba zaliczyć do nich fakt, że mimo wielu robionych przeze mnie w tamtych dniach i na tamtym obszarze zdjęć - po wywołaniu kliszy żadne z nich nie nadawało się do reprodukcji [...].

źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005

Przejrzałam pudło z wywołanymi i porzuconymi filmami w poszukiwaniu czystej kasety.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Śmierć spotkała Dariusza na Małołąckiej Przełęczy. W plecaku miał aparat fotograficzny. Ratownicy wywołali film w Zakopanem. Klatka po klatce przyjaciele uwieczniali swoją wspinaczkę. Topograficzne szczegóły, utrwalone na zdjęciach, pozwoliły ratownikom zawęzić obszar poszukiwań. Odtworzono trasę feralnej wycieczki.

źródło: NKJP: Wyszedł i nie wrócił, Dziennik Polski, 2002-06-14

Składnia

wywołać

6. w komputerze

Definicja

inform.

pracując na komputerze, spowodować uruchomienie określonego programu lub wyświetlenie określonej treści na ekranie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Połączenia

wywołać okno dialogowe, program
wywołać z menu

Cytaty

(...) przedstawiciele firmy Microsoft zapewniają, że każdy użytkownik w bardzo prosty sposób może zmienić domyślną wyszukiwarkę w przeglądarce IE. Wystarczy tylko wywołać z menu preferencje programu i tam wskazać na wyszukiwarkę, która nam najbardziej odpowiada.

źródło: NKJP: Dziennik Internautów

Okno dialogowe służące do wyboru koloru można również wywołać z menu i za pomocą klawiatury.

źródło: NKJP: Andrzej Pikon: AutoCAD 2005 PL, 2005

Narzędzie konfiguracyjne możemy również wywołać z terminala tekstowego po wpisaniu polecenia /usr/sbin/draksound, jako wynik otrzymamy listę komend.

źródło: NKJP: Enter, nr 3, 2004

Składnia

wywołać

CO + z CZEGO

Frazeologizmy

ktoś wywołał do tablicy kogoś
ktoś wywołał do odpowiedzi kogoś
ktoś wywołał wilka z lasu

Data ostatniej modyfikacji: 10.01.2015