UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

prośba

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN: proźba, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *prosьba

Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od psł. *prositi 'prosić, pytać, zapytywać; żądać, wymagać' z przyrostkiem *-ьba; zob. prosić

1. ustna

Definicja

uprzejmy zwrot skierowany do kogoś w celu uzyskania czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

groźba

Połączenia

mała, wielka; niema; nieśmiała; wyraźna; usilna; osobliwa prośba
prośba o pomoc, ratunek; o przebaczenie; o wyjaśnienia
wysłuchać prośby
odmówić prośbie
mieć do kogoś; spełnić prośbę
zrobić, robić coś na czyjąś prośbę
zwracać się do kogoś z prośbą

Cytaty

	Chciałabym, żebyśmy pomówiły z sobą zupełnie szczerze. Jak dobrze, że w pokoju jest już ciemno! Inaczej mama zobaczyłaby od razu, że jej prośba o szczerość wzbudziła w córce lęk. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990
	Chodziłem wściekły na siebie, przede wszystkim o to, że nie zapytałem Magdy o adres Paszkiewicza. W końcu nie wytrzymałem i zadzwoniłem do Krystyny z prośbą o pomoc. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	Siódmego dnia wzięła go taka litość nad tą dziewczyną, że skierował do Boga prośbę, aby jego intencję przemienił w jej uzdrowienie. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	- W tym lokalu bluzgi zabronione! I też mam prośbę: ni pijany, ni trzeźwy, nie nabijaj się ty [...] z Solidarności [...]. źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994
	Najbliższy pociąg miał się zatrzymać na stacji dopiero nad ranem i surowe zarządzenia zakazywały na ten czas przebywania w budynku stacyjnym. Staniecki poniżył się do próśb, ale i one nie pomogły. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	prośba	prośby
D.	prośby	próśb

C.	prośbie	prośbom
B.	prośbę	prośby
N.	prośbą	prośbami
Ms.	prośbie	prośbach
W.	prośbo	prośby

Składnia

	+	prośba	+	o CO + (do KOGO/CZEGO)
	+	prośba	+	że ZDANIE\| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE + (do KOGO/CZEGO)

2. pisemna

Definicja

pismo skierowane do urzędu, instytucji lub ich przedstawiciela w celu uzyskania czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

prośba o ułaskawienie, uniewinnienie; o zapomogę
napisać; skierować, wnieść; odrzucić prośbę

Cytaty

Gdy, pogodzony już z wyrokiem, odmawia współpracy z UB, za co darowano by mu życie, daje się jednak przekonać najbliższym i pisze do Bieruta list z prośbą o ułaskawienie.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Bohater na szafocie, Esensja, 2009-05-11

Dzwonimy, piszemy, wysyłamy kolejne prośby o informację, żadnej odpowiedzi. Urząd nie udziela informacji, nikomu, o niczym, amen.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Pisał więc na zapleczu restauracji prośby o przydziały poniemieckich mebli, zmiany nazwisk, ulgi podatkowe, podział majątku, wykupywanie z więzień drobnych handlarzy, przemytników i szabrowników.

źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	prośba	prośby
D.	prośby	próśb

C.	prośbie	prośbom
B.	prośbę	prośby
N.	prośbą	prośbami
Ms.	prośbie	prośbach
W.	prośbo	prośby

Składnia

prośba

o CO

Frazeologizmy

ani prośbą, ani groźbą
ni prośbą, ni groźbą
ani prośbą, ani groźbą
ni prośbą, ni groźbą
po prośbie

Data ostatniej modyfikacji: 19.08.2013