UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wybudzić

Chronologizacja

1992, NKJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wybudzę	wybudzimy
2 os.	wybudzisz	wybudzicie
3 os.	wybudzi	wybudzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wybudziłem +(e)m wybudził	wybudziłam +(e)m wybudziła	wybudziłom +(e)m wybudziło	wybudziliśmy +(e)śmy wybudzili	wybudziłyśmy +(e)śmy wybudziły
2 os.	wybudziłeś +(e)ś wybudził	wybudziłaś +(e)ś wybudziła	wybudziłoś +(e)ś wybudziło	wybudziliście +(e)ście wybudzili	wybudziłyście +(e)ście wybudziły
3 os.	wybudził	wybudziła	wybudziło	wybudzili	wybudziły

bezosobnik: wybudzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wybudźmy
2 os.	wybudź	wybudźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wybudziłbym bym wybudził	wybudziłabym bym wybudziła	wybudziłobym bym wybudziło	wybudzilibyśmy byśmy wybudzili	wybudziłybyśmy byśmy wybudziły
2 os.	wybudziłbyś byś wybudził	wybudziłabyś byś wybudziła	wybudziłobyś byś wybudziło	wybudzilibyście byście wybudzili	wybudziłybyście byście wybudziły
3 os.	wybudziłby by wybudził	wybudziłaby by wybudziła	wybudziłoby by wybudziło	wybudziliby by wybudzili	wybudziłyby by wybudziły

bezosobnik: wybudzono by

bezokolicznik: wybudzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wybudziwszy

gerundium: wybudzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wybudzenie	wybudzenia
D.	wybudzenia	wybudzeń
C.	wybudzeniu	wybudzeniom
B.	wybudzenie	wybudzenia
N.	wybudzeniem	wybudzeniami
Ms.	wybudzeniu	wybudzeniach
W.	wybudzenie	wybudzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wybudzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wybudzony	wybudzony	wybudzony	wybudzone	wybudzona
D.	wybudzonego	wybudzonego	wybudzonego	wybudzonego	wybudzonej
C.	wybudzonemu	wybudzonemu	wybudzonemu	wybudzonemu	wybudzonej
B.	wybudzonego	wybudzonego	wybudzony	wybudzone	wybudzoną
N.	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonym	wybudzoną
Ms.	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wybudzeni	wybudzeni	wybudzone	wybudzone
D.	wybudzonych	wybudzonych	wybudzonych	wybudzonych
C.	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonym	wybudzonym
B.	wybudzonych	wybudzonych	wybudzonych	wybudzone
N.	wybudzonymi	wybudzonymi	wybudzonymi	wybudzonymi
Ms.	wybudzonych	wybudzonych	wybudzonych	wybudzonych

odpowiednik aspektowy: wybudzać

Inne uwagi

Zwykle ger

Pochodzenie

Zob. budzić

1. ze snu

Definicja

książk.

przebudzić - przerwać czyjś sen

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	obudzić, przebudzić, zbudzić
	antonimy:	uśpić

Połączenia

wybudzić kogoś ze snu

Cytaty

	Szesnastolatkę wybudził z głębokiego snu dzwonek do drzwi. źródło: NKJP: KACH: Wokół Poznania, Gazeta Poznańska, 2006-11-13
	- W poniedziałek wybudziłem małą o wpół do dziewiątej wieczorem i mówię: - Aniu, będziemy się kąpać, patrz jaka woda, nic się nie bój. źródło: NKJP: Beata Pawlak: Człowiek się trwoży, Gazeta Wyborcza, 1997-07-12
	Objawy chorobowe możemy podzielić na objawy nocne i dzienne. Do objawów nocnych, poza głośnym chrapaniem oraz bezdechami, zaliczyć należy częste wybudzenia, niespokojny sen, trudności w zasypianiu [...]. źródło: NKJP: (maz): Chrapanie i niebezpieczny bezdech, Dziennik Zachodni, 2006-07-08
	Płytki, pełen wybudzeń sen to domena ludzi starszych. źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Wybudzony świat, Polityka, 2006-11-18

Składnia

wybudzić

KOGO + (z CZEGO)

2. z narkozy

Definicja

med.

przywrócić komuś świadomość utraconą w wyniku choroby lub podania narkozy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

wybudzić pacjenta
wybudzić kogoś z narkozy; ze śpiączki

Cytaty

	Pamiętam kobietę, która po wypadku samochodowym leżała długo na oddziale neurologicznym. Udało się ją wybudzić ze śpiączki. źródło: NKJP: mokr: Katalog bioterapeutów, cz..XV, Trybuna Śląska, 2003-08-29
	[...] lekarze szpitala uniwersyteckiego w Krakowie wybudzili ze śpiączki farmakologicznej czeskiego skoczka narciarskiego Jana Mazocha, który uległ wypadkowi podczas sobotniego konkursu Pucharu Świata w Zakopanem. źródło: NKJP: X: Małysz powalczy o podium Polak wśród faworytów Mazoch rozbudzony Program zawodów, Polska Głos Wielkopolski, 2007-01-26
	Otwórz oczy. Wysuń język. Powiedz „a” [...]. Tak wygląda klasyczne wybudzenie pacjenta z narkozy. źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Znieczulenia, Dziennik Bałtycki, 2000-09-09
	Pierwszy kontakt z dzieckiem możliwy zaraz po zabiegu lub po wybudzeniu; z rodziną - po 24 godz. źródło: NKJP: Szpitale, Gazeta Wyborcza, 1995-12-28
	O 14.30 wybudzono mnie po operacji. źródło: NKJP: Internet

Składnia

wybudzić

KOGO + z CZEGO

3. z zadumy

Definicja

książk.

przerwać brak lub osłabienie czyjejś intensywności albo skuteczności działania lub określonego procesu myślowego albo psychicznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:

uśpić

Cytaty

	Głos starca wybudził go z zadumy. źródło: NKJP: Internet
	Helenka odpycha od siebie Kociaka jedną ręką, a drugą, z krótkiego rozmachu, ale całą siłą, mocno, uderza go w twarz, otwartą dłonią, z liścia. Trzask! Kociak otrząsa się nagle, z amoku wybudzony, wraca i nie może zrazu wrócić do siebie. źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007
	Z politycznego snu wybudził Rakoczego Marek Jurek, lider nowego ugrupowania Prawica Rzeczpospolitej, czyniąc go swoim pełnomocnikiem w okręgu wyborczym nr 18. źródło: NKJP: (hsz): Różnić się pięknie, Gazeta Krakowska, 2007-09-21
	Jeśli szybko nie nastąpi wybudzenie z inwestycyjnego letargu, ekonomiczny krach może nadejść dużo szybciej, niż niektórym się wydaje. źródło: NKJP: Kazimierz Turkiewicz: Czy Zakopane czeka zagłada?, Gazeta Krakowska, 2005-11-19

Składnia

wybudzić

(KOGO) + z CZEGO

4. komputer

Definicja

inform.

przywrócić komputer lub inne urządzenie elektroniczne do działania po uprzednim wprowadzeniu go w stan oszczędzania energii, wiążący się z wygaszeniem ekranu i zawieszeniem niektórych procesów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Cytaty

	Wybudź komputer z hibernacji, aby uruchomić zadanie. źródło: Internet: forum.dobreprogramy.pl
	Ekran androida możemy wybudzić nie tylko poprzez przyciśnięcie klawisza fizycznego – są inne metody, które wykorzystują nasz ekran dotykowy. źródło: Internet: download.net.pl
	Aby włączyć telewizor lub odbiornik i automatycznie przełączyć się na właściwe wejście HDMI, wystarczy wybudzić urządzenie apple TV. źródło: Internet: support.apple.com
	Jak podaje „Wall Street Journal”, firma rozwinęła technologię „Remote Wake”, która pozwala na zdalne wybudzenie komputera. źródło: NKJP: Marcin Maj: Zdalne wybudzanie komputerów rozrusza VoIP?, Dziennik Internautów, 2008-08-14

Składnia

wybudzić

CO + (z CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 28.07.2016