Chronologizacja
Pochodzenie
Z przedrostkiem ws- (< *vъz-) od pomnieć (zob.).
1. mimochodem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | napomnieć |
Połączenia
- wspomnieć rodzicom, szefowi
- wspomnieć o małżeństwie, o jakiejś możliwości, o jakimś zdarzeniu
- wspomnieć przy okazji
- wspomnieć w książce, w recenzji, w rozmowie
- wspomnieć mimochodem, oględnie
Cytaty
Nie mógł darować Jałowieckiemu, że w recenzji słowem nie wspomniał o reżyserii. Zupełnie jakby sztuka wyreżyserowała się sama. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Tango dla trojga, 2009 |
|
Monachium było wówczas przepełnione wielkimi polskimi malarzami, że wspomnę Brandta, Chełmońskiego, Fałata. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą: opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003 |
|
Seweryn wspomniał kiedyś, że nie lubił chodzić do szkoły, bo dzieci pytały, czy jego matka jest czarownicą. Nosiła wtedy długie, rozpuszczone włosy. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
|
Warto wspomnieć, jak wygląda opieka zdrowotna w Hiszpanii. Otóż publiczna opieka jest bezpłatna w podstawowym zakresie. źródło: NKJP: (maw): Jedziemy do pracy do Hiszpanii, Gazeta Pomorska, 2009-11-06 |
|
[...] śledztwo, jak panu wspomniałem, umorzono ze względów politycznych. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wspomnę |
wspomnimy |
|||
2 os. |
wspomnisz |
wspomnicie |
|||
3 os. |
wspomni |
wspomną |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wspomniałem +(e)m wspomniał |
wspomniałam +(e)m wspomniała |
wspomniałom +(e)m wspomniało |
wspomnieliśmy +(e)śmy wspomnieli |
wspomniałyśmy +(e)śmy wspomniały |
2 os. |
wspomniałeś +(e)ś wspomniał |
wspomniałaś +(e)ś wspomniała |
wspomniałoś +(e)ś wspomniało |
wspomnieliście +(e)ście wspomnieli |
wspomniałyście +(e)ście wspomniały |
3 os. |
wspomniał |
wspomniała |
wspomniało |
wspomnieli |
wspomniały |
bezosobnik: wspomniano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wspomnijmy |
|
2 os. |
wspomnij |
wspomnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wspomniałbym bym wspomniał |
wspomniałabym bym wspomniała |
wspomniałobym bym wspomniało |
wspomnielibyśmy byśmy wspomnieli |
wspomniałybyśmy byśmy wspomniały |
2 os. |
wspomniałbyś byś wspomniał |
wspomniałabyś byś wspomniała |
wspomniałobyś byś wspomniało |
wspomnielibyście byście wspomnieli |
wspomniałybyście byście wspomniały |
3 os. |
wspomniałby by wspomniał |
wspomniałaby by wspomniała |
wspomniałoby by wspomniało |
wspomnieliby by wspomnieli |
wspomniałyby by wspomniały |
bezosobnik: wspomniano by
bezokolicznik: wspomnieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wspomniawszy
gerundium: wspomnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wspomnienie |
wspomnienia |
D. | wspomnienia |
wspomnień |
C. | wspomnieniu |
wspomnieniom |
B. | wspomnienie |
wspomnienia |
N. | wspomnieniem |
wspomnieniami |
Ms. | wspomnieniu |
wspomnieniach |
W. | wspomnienie |
wspomnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wspomniany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wspomniany |
wspomniany |
wspomniany |
wspomniane |
wspomniana |
D. | wspomnianego |
wspomnianego |
wspomnianego |
wspomnianego |
wspomnianej |
C. | wspomnianemu |
wspomnianemu |
wspomnianemu |
wspomnianemu |
wspomnianej |
B. | wspomnianego |
wspomnianego |
wspomniany |
wspomniane |
wspomnianą |
N. | wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianą |
Ms. | wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wspomniani |
wspomniani |
wspomniane |
wspomniane |
D. | wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
C. | wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
B. | wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
wspomniane |
N. | wspomnianymi |
wspomnianymi |
wspomnianymi |
wspomnianymi |
Ms. | wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
odpowiednik aspektowy: wspominać
Składnia
Rzosobowy | + | wspomnieć | + |
(KOMU) +
o KIM/CZYM
|
Rzosobowy | + | wspomnieć | + |
KOGO/CO
|
Rzosobowy | + | wspomnieć | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. dawne czasy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- wspomnieć dawne czasy, dom rodzinny, kolegów, młodość, szkolne lata
Cytaty
Cóż za straszny i niepojęty sen go nawiedził?! [...] Wspomniał go z dreszczem trwogi. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
Józef wspomniał dawne czasy […]. Wspomniał tamte dni przedwojenne, kiedy Rokiciny obiegła wieść, że kowal Wojciech powiesił się w swojej chałupie. źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007 |
|
No, jedź z Bogiem. I wspomnij czasem swego kijowskiego Euklidesa. Roześmiał się, poklepał mnie po ramieniu i podreptał wzdłuż korytarza. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
Wspomnij, jak siedziałeś goły pod kościołem. źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wspomnę |
wspomnimy |
|||
2 os. |
wspomnisz |
wspomnicie |
|||
3 os. |
wspomni |
wspomną |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wspomniałem +(e)m wspomniał |
wspomniałam +(e)m wspomniała |
wspomniałom +(e)m wspomniało |
wspomnieliśmy +(e)śmy wspomnieli |
wspomniałyśmy +(e)śmy wspomniały |
2 os. |
wspomniałeś +(e)ś wspomniał |
wspomniałaś +(e)ś wspomniała |
wspomniałoś +(e)ś wspomniało |
wspomnieliście +(e)ście wspomnieli |
wspomniałyście +(e)ście wspomniały |
3 os. |
wspomniał |
wspomniała |
wspomniało |
wspomnieli |
wspomniały |
bezosobnik: wspomniano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wspomnijmy |
|
2 os. |
wspomnij |
wspomnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wspomniałbym bym wspomniał |
wspomniałabym bym wspomniała |
wspomniałobym bym wspomniało |
wspomnielibyśmy byśmy wspomnieli |
wspomniałybyśmy byśmy wspomniały |
2 os. |
wspomniałbyś byś wspomniał |
wspomniałabyś byś wspomniała |
wspomniałobyś byś wspomniało |
wspomnielibyście byście wspomnieli |
wspomniałybyście byście wspomniały |
3 os. |
wspomniałby by wspomniał |
wspomniałaby by wspomniała |
wspomniałoby by wspomniało |
wspomnieliby by wspomnieli |
wspomniałyby by wspomniały |
bezosobnik: wspomniano by
bezokolicznik: wspomnieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wspomniawszy
gerundium: wspomnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wspomnienie |
wspomnienia |
D. | wspomnienia |
wspomnień |
C. | wspomnieniu |
wspomnieniom |
B. | wspomnienie |
wspomnienia |
N. | wspomnieniem |
wspomnieniami |
Ms. | wspomnieniu |
wspomnieniach |
W. | wspomnienie |
wspomnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wspomniany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wspomniany |
wspomniany |
wspomniany |
wspomniane |
wspomniana |
D. | wspomnianego |
wspomnianego |
wspomnianego |
wspomnianego |
wspomnianej |
C. | wspomnianemu |
wspomnianemu |
wspomnianemu |
wspomnianemu |
wspomnianej |
B. | wspomnianego |
wspomnianego |
wspomniany |
wspomniane |
wspomnianą |
N. | wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianą |
Ms. | wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wspomniani |
wspomniani |
wspomniane |
wspomniane |
D. | wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
C. | wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
wspomnianym |
B. | wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
wspomniane |
N. | wspomnianymi |
wspomnianymi |
wspomnianymi |
wspomnianymi |
Ms. | wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
wspomnianych |
Składnia
Rzosobowy | + | wspomnieć | + |
KOGO/CO
|
Rzosobowy | + | wspomnieć | + |
jak ZDANIE
|