UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

radykalny

Chronologizacja

SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. radical

fr. radical

niem. radical

z p.-łac. rādīcālis 'zakorzeniony'

< łac. rādix 'korzeń, rzodkiew; źródło'.
W polskim, jak i innych językach słowiańskich przymiotnik utworzony za pomocą przyrostka -n-, por. ros. radikál'nyj, czes. radikální.

1.a reformator, odłam

Definicja

taki, który dąży do wprowadzenia zasadniczych zmian w jakiejś dziedzinie i jest gotowy zdecydowanie działać, aby zostały one przeprowadzone, niezależnie od ubocznych skutków tych działań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:

umiarkowany

Połączenia

radykalny nacjonalista; nurt, odłam, ruch; radykalna partia; lewica, prawica; radykalne ugrupowanie, skrzydło; radykalni reformiści, ekolodzy, reformatorzy

Cytaty

	Sześciomiesięczne zawieszenie broni między Izraelem a Hamasem [...], radykalnym ugrupowaniem palestyńskim, to skomplikowana układanka. źródło: NKJP: Rafah w Strefie Gazy, Polityka, 2008-06-28
	Pierwsze akcje protestu przeciw amerykańskim próbom nuklearnym na Alasce i francuskim na atolu Mururoa, potem walka o zaprzestanie połowów wielorybów bardzo szybko ugruntowały wizerunek Greenpeace jako radykalnego ruchu proekologicznego i pacyfistycznego. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Urzędnicy tęczy, Polityka, 2005-02-26
	Hodowla bydła przyczynia się do spustoszenia ekologicznego Ziemi, a dalszy jej rozwój stanowi poważne zagrożenie dla ludzkości - twierdzą radykalni amerykańscy ekolodzy. źródło: NKJP: Antybydlęca kampania, Gazeta Wyborcza, 1992-05-04
	Niektóre [...] partie zażądały, by Kuczma wytłumaczył się z oskarżeń. Bardziej radykalni politycy wystąpili z hasłem dymisji głowy państwa. źródło: NKJP: Janina Paradowska: Zwarci, ale niegotowi, Polityka, 2001-10-20

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna
D.	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnej
C.	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnej
B.	radykalnego	radykalnego	radykalny	radykalne	radykalną
N.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalną
Ms.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnej
W.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne
D.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
C.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym
B.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalne
N.	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi
Ms.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
W.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejsza
D.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszej
C.	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszej
B.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejszą
N.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszą
Ms.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalniejsi	radykalniejsi	radykalniejsze	radykalniejsze
D.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych
C.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym
B.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejsze
N.	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi
Ms.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych

1.b pogląd

Definicja

właściwy ludziom lub organizacjom, które dążą do wprowadzenia zasadniczych zmian w jakiejś dziedzinie i są gotowe zdecydowanie działać, aby zostały one przeprowadzone, niezależnie od ubocznych skutków tych działań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:

umiarkowany

Połączenia

radykalny postulat; program, projekt; antykomunizm, feminizm, islam; radykalna postawa; radykalne stanowisko; pismo; hasło; radykalne poglądy, żądania

Cytaty

	Od strajku do strajku, od sukcesu do sukcesu. Wysuwali radykalne żądania i narzucali radykalne metody walki. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995
	Uczony dzisiejszy, szczególnie jeżeli reprezentuje stanowisko radykalne [...] wzruszy ramionami nad tak oczywistym pomieszaniem dwóch dziedzin, „prawdy obiektywnej” i etyki. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Urlo, 1994
	Jego manifesty stawały się coraz radykalniejsze, coraz ostrzej żądał wolnych wyborów, wolności słowa, prawa do zgromadzeń i swobodnego zrzeszania się. źródło: NKJP: Marek Kęskrawiec: Czwarty pożar Teheranu, 2010
	Do młodych konspiratorów najbardziej przemawiały treści, które znajdowali w pismach najbardziej radykalnych, wydawanych przez ludowców i Polską Partię Socjalistyczną Ignacego Daszyńskiego. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna
D.	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnej
C.	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnej
B.	radykalnego	radykalnego	radykalny	radykalne	radykalną
N.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalną
Ms.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnej
W.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne
D.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
C.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym
B.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalne
N.	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi
Ms.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
W.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejsza
D.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszej
C.	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszej
B.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejszą
N.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszą
Ms.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalniejsi	radykalniejsi	radykalniejsze	radykalniejsze
D.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych
C.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym
B.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejsze
N.	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi
Ms.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych

2. działania

Definicja

podejmowany w celu doprowadzenia do szybkiej zmiany jakiegoś stanu rzeczy niezależnie od ubocznych skutków zastosowanych działań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

Połączenia

radykalny środek; krok; radykalna akcja, kuracja, reforma; radykalne posunięcie, rozwiązanie

Cytaty

Wiem, że to rzecz śmiała, wręcz rewolucyjna, ale czy dla tak wielkiego celu, jakim jest pomoc Polakom, nie należy przedsięwziąć radykalnych kroków?

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

- Sytuacja dojrzała już do tego, by sięgnąć po bardziej radykalne środki. Wkrótce wyjdziemy na ulice - zapowiedział po zakończeniu zgromadzenia przewodniczący.

źródło: NKJP: Przemysław Rot, Paweł Wujec: Utopienie z odroczeniem, Gazeta Wyborcza, 1996-06-10

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna
D.	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnej
C.	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnej
B.	radykalnego	radykalnego	radykalny	radykalne	radykalną
N.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalną
Ms.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnej
W.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne
D.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
C.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym
B.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalne
N.	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi
Ms.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
W.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejsza
D.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszej
C.	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszej
B.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejszą
N.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszą
Ms.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalniejsi	radykalniejsi	radykalniejsze	radykalniejsze
D.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych
C.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym
B.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejsze
N.	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi
Ms.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych

3. zmiana

Definicja

bardzo duży, będący skutkiem zdecydowanych działań lub wynikiem jakichś sprzyjających lub niesprzyjających okoliczności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

radykalny spadek, wzrost; radykalna poprawa, przemiana, zmiana; radykalne obniżenie, zmniejszenie; radykalne innowacje, cięcia

Cytaty

	Efektem inwestycji ma być radykalna poprawa jakości wody oraz obniżenie kosztów dostawy wody do wsi Grzmiąca. źródło: NKJP: (sl): Będzie lepsza woda, Dziennik Bałtycki, 2011
	Z kolei w okresie recesji stosowanie decyzji podatkowych może znacznie silniej pobudzać podmioty do aktywności gospodarczej przez radykalne obniżenie podatków niż automatyczne stabilizatory koniunktury. źródło: NKJP: Stanisław Owsiak: Finanse publiczne, 1998
	W efekcie gwałtownego załamania gospodarczego nastąpił radykalny wzrost wydatków na świadczenia społeczne. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.06.1995
	W zachowaniu i postępowaniu delegacji sowieckiej w Mińsku zaszła radykalna zmiana. Dotychczas występowano w poczuciu swej przewagi i siły, a delegatom polskim, dążącym do jak najszybszego zawieszenia broni, nie dawano pola manewru. Teraz strona sowiecka zaczęła się szybko wycofywać, nie dbając nawet o zachowanie twarzy. źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995
	Radykalna przemiana w jej życiu nastąpiła po śmierci ojca, który pozostawił jej w spadku skromną fortunę wynoszącą blisko 100 tys. dolarów. źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Poprawka z natury, Gazeta Wyborcza, 1998-11-13

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna
D.	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnego	radykalnej
C.	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnemu	radykalnej
B.	radykalnego	radykalnego	radykalny	radykalne	radykalną
N.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalną
Ms.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnej
W.	radykalny	radykalny	radykalny	radykalne	radykalna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne
D.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
C.	radykalnym	radykalnym	radykalnym	radykalnym
B.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalne
N.	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi	radykalnymi
Ms.	radykalnych	radykalnych	radykalnych	radykalnych
W.	radykalni	radykalni	radykalne	radykalne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejsza
D.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszej
C.	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszemu	radykalniejszej
B.	radykalniejszego	radykalniejszego	radykalniejszy	radykalniejsze	radykalniejszą
N.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszą
Ms.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	radykalniejsi	radykalniejsi	radykalniejsze	radykalniejsze
D.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych
C.	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym	radykalniejszym
B.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejsze
N.	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi	radykalniejszymi
Ms.	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych	radykalniejszych

Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2014