UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wsuwać

Chronologizacja

1684, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. suwać

1. krzesło

Definicja

nie odrywając od podłoża, przemieszczać kogoś lub coś pod coś lub do środka czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • wsuwać dłoń, głowę, palec, nogi, rękę; klucz
  • wsuwać do kieszeni, do środka
  • wsuwać pod głowę, pod kołdrę, pod poduszkę, pod siedzenie
  • wsuwać w kapcie; w szpary

Cytaty

Chociaż w dzieciństwie nie pozwalano mi bez wiedzy starszych nawet tknąć maszyny, często łamałem zakaz, wsuwałem ostrożnie rękę pod pokrowiec i żeby usłyszeć, jak metalowa czcionka uderza z trzaskiem o wałek, na chybił trafił naciskałem któryś z klawiszy.

źródło: NKJP: Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata, 2005

O, kiedyś, przed wojną, drugą czy tam pierwszą, na wsiach zatęchłych, czytała u kogoś, dzieweczkę wsuwali do chlebowego pieca, żeby wyleczyć z choroby.

źródło: NKJP: Tamara Bołdak-Janowska: Rytmy polskie i niepolskie: opowiadań naiwnych ciąg dalszy, 1998

Ktoś ujął za klamkę. Anka z trudem przełknęła ślinę. Ile on tam może stać, dziesięć, piętnaście minut. [...] Usłyszała szelest wsuwanej w drzwi kartki i kroki na schodach. Odetchnęła z ulgą.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wsuwam
wsuwamy
2 os. wsuwasz
wsuwacie
3 os. wsuwa
wsuwają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsuwałem
+(e)m wsuwał
wsuwałam
+(e)m wsuwała
wsuwałom
+(e)m wsuwało
wsuwaliśmy
+(e)śmy wsuwali
wsuwałyśmy
+(e)śmy wsuwały
2 os. wsuwałeś
+(e)ś wsuwał
wsuwałaś
+(e)ś wsuwała
wsuwałoś
+(e)ś wsuwało
wsuwaliście
+(e)ście wsuwali
wsuwałyście
+(e)ście wsuwały
3 os. wsuwał
wsuwała
wsuwało
wsuwali
wsuwały

bezosobnik: wsuwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wsuwał
będę wsuwać
będę wsuwała
będę wsuwać
będę wsuwało
będę wsuwać
będziemy wsuwali
będziemy wsuwać
będziemy wsuwały
będziemy wsuwać
2 os. będziesz wsuwał
będziesz wsuwać
będziesz wsuwała
będziesz wsuwać
będziesz wsuwało
będziesz wsuwać
będziecie wsuwali
będziecie wsuwać
będziecie wsuwały
będziecie wsuwać
3 os. będzie wsuwał
będzie wsuwać
będzie wsuwała
będzie wsuwać
będzie wsuwało
będzie wsuwać
będą wsuwali
będą wsuwać
będą wsuwały
będą wsuwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wsuwajmy
2 os. wsuwaj
wsuwajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsuwałbym
bym wsuwał
wsuwałabym
bym wsuwała
wsuwałobym
bym wsuwało
wsuwalibyśmy
byśmy wsuwali
wsuwałybyśmy
byśmy wsuwały
2 os. wsuwałbyś
byś wsuwał
wsuwałabyś
byś wsuwała
wsuwałobyś
byś wsuwało
wsuwalibyście
byście wsuwali
wsuwałybyście
byście wsuwały
3 os. wsuwałby
by wsuwał
wsuwałaby
by wsuwała
wsuwałoby
by wsuwało
wsuwaliby
by wsuwali
wsuwałyby
by wsuwały

bezosobnik: wsuwano by

bezokolicznik: wsuwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wsuwając

gerundium: wsuwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsuwanie
wsuwania
D. wsuwania
wsuwań
C. wsuwaniu
wsuwaniom
B. wsuwanie
wsuwania
N. wsuwaniem
wsuwaniami
Ms. wsuwaniu
wsuwaniach
W. wsuwanie
wsuwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wsuwający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsuwający
wsuwający
wsuwający
wsuwające
wsuwająca
D. wsuwającego
wsuwającego
wsuwającego
wsuwającego
wsuwającej
C. wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającej
B. wsuwającego
wsuwającego
wsuwający
wsuwające
wsuwającą
N. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającą
Ms. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsuwający
wsuwający
wsuwające
wsuwające
D. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwających
C. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
B. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwające
N. wsuwającymi
wsuwającymi
wsuwającymi
wsuwającymi
Ms. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsuwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsuwany
wsuwany
wsuwany
wsuwane
wsuwana
D. wsuwanego
wsuwanego
wsuwanego
wsuwanego
wsuwanej
C. wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanej
B. wsuwanego
wsuwanego
wsuwany
wsuwane
wsuwaną
N. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwaną
Ms. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsuwani
wsuwani
wsuwane
wsuwane
D. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
C. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
B. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwane
N. wsuwanymi
wsuwanymi
wsuwanymi
wsuwanymi
Ms. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych

odpowiednik aspektowy: wsunąć

Składnia

bez ograniczeń + wsuwać +
KOGO/CO + GDZIE

2. pieniądze

Definicja

dawać coś komuś podstępem lub w tajemnicy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • wsuwać banknot
  • wsuwać do kieszeni
  • wsuwać dyskretnie

Cytaty

Celnik, na pytanie, czy mógłby przyspieszyć odprawę, żali się, że nie ma pięciu rąk. Kiedy jednak kierowca wsuwa mu banknot pięćdziesięciozłotowy, od razu przepuszcza nasz samochód.

źródło: Internet

Pamiętała o imieninach, urodzinach gliniarzy, skarbowych inspektorów i innych dręczycieli. W samą porę wręczała im kosztowny i gustowny prezent. [...] Nie mówiąc już o zwitkach banknotów, które dyskretnie wsuwała w chciwe łapy.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wsuwam
wsuwamy
2 os. wsuwasz
wsuwacie
3 os. wsuwa
wsuwają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsuwałem
+(e)m wsuwał
wsuwałam
+(e)m wsuwała
wsuwałom
+(e)m wsuwało
wsuwaliśmy
+(e)śmy wsuwali
wsuwałyśmy
+(e)śmy wsuwały
2 os. wsuwałeś
+(e)ś wsuwał
wsuwałaś
+(e)ś wsuwała
wsuwałoś
+(e)ś wsuwało
wsuwaliście
+(e)ście wsuwali
wsuwałyście
+(e)ście wsuwały
3 os. wsuwał
wsuwała
wsuwało
wsuwali
wsuwały

bezosobnik: wsuwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wsuwał
będę wsuwać
będę wsuwała
będę wsuwać
będę wsuwało
będę wsuwać
będziemy wsuwali
będziemy wsuwać
będziemy wsuwały
będziemy wsuwać
2 os. będziesz wsuwał
będziesz wsuwać
będziesz wsuwała
będziesz wsuwać
będziesz wsuwało
będziesz wsuwać
będziecie wsuwali
będziecie wsuwać
będziecie wsuwały
będziecie wsuwać
3 os. będzie wsuwał
będzie wsuwać
będzie wsuwała
będzie wsuwać
będzie wsuwało
będzie wsuwać
będą wsuwali
będą wsuwać
będą wsuwały
będą wsuwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wsuwajmy
2 os. wsuwaj
wsuwajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsuwałbym
bym wsuwał
wsuwałabym
bym wsuwała
wsuwałobym
bym wsuwało
wsuwalibyśmy
byśmy wsuwali
wsuwałybyśmy
byśmy wsuwały
2 os. wsuwałbyś
byś wsuwał
wsuwałabyś
byś wsuwała
wsuwałobyś
byś wsuwało
wsuwalibyście
byście wsuwali
wsuwałybyście
byście wsuwały
3 os. wsuwałby
by wsuwał
wsuwałaby
by wsuwała
wsuwałoby
by wsuwało
wsuwaliby
by wsuwali
wsuwałyby
by wsuwały

bezosobnik: wsuwano by

bezokolicznik: wsuwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wsuwając

gerundium: wsuwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsuwanie
wsuwania
D. wsuwania
wsuwań
C. wsuwaniu
wsuwaniom
B. wsuwanie
wsuwania
N. wsuwaniem
wsuwaniami
Ms. wsuwaniu
wsuwaniach
W. wsuwanie
wsuwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wsuwający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsuwający
wsuwający
wsuwający
wsuwające
wsuwająca
D. wsuwającego
wsuwającego
wsuwającego
wsuwającego
wsuwającej
C. wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającej
B. wsuwającego
wsuwającego
wsuwający
wsuwające
wsuwającą
N. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającą
Ms. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsuwający
wsuwający
wsuwające
wsuwające
D. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwających
C. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
B. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwające
N. wsuwającymi
wsuwającymi
wsuwającymi
wsuwającymi
Ms. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsuwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsuwany
wsuwany
wsuwany
wsuwane
wsuwana
D. wsuwanego
wsuwanego
wsuwanego
wsuwanego
wsuwanej
C. wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanej
B. wsuwanego
wsuwanego
wsuwany
wsuwane
wsuwaną
N. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwaną
Ms. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsuwani
wsuwani
wsuwane
wsuwane
D. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
C. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
B. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwane
N. wsuwanymi
wsuwanymi
wsuwanymi
wsuwanymi
Ms. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych

odpowiednik aspektowy: wsunąć

Składnia

Rzosobowy + wsuwać +
KOMU + CO

3. obiad

Definicja

pot. 
jeść bardzo szybko

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Połączenia

  • wsuwać kanapki, obiad

Cytaty

Ludzie, jak wszędzie, rzucają się na te frykasy, chociaż po lunchu powinni mieć żołądki wypchane mięsem, rybą, spaghetti[...]. Nic to jednak, wsuwają drożdżówkę i murzynka, rozrzucając po posadzce okruchy.

źródło: NKJP: Tomasz Szlendak: Leniwe maskotki rekiny na smyczy, 2005

Po chwili cała czwórka wsuwała na wyścigi pieczone raki i zagryzała jadalnymi szyszkami, uzbieranymi naprędce na skraju lasu.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Góry Żmijowe, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wsuwam
wsuwamy
2 os. wsuwasz
wsuwacie
3 os. wsuwa
wsuwają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsuwałem
+(e)m wsuwał
wsuwałam
+(e)m wsuwała
wsuwałom
+(e)m wsuwało
wsuwaliśmy
+(e)śmy wsuwali
wsuwałyśmy
+(e)śmy wsuwały
2 os. wsuwałeś
+(e)ś wsuwał
wsuwałaś
+(e)ś wsuwała
wsuwałoś
+(e)ś wsuwało
wsuwaliście
+(e)ście wsuwali
wsuwałyście
+(e)ście wsuwały
3 os. wsuwał
wsuwała
wsuwało
wsuwali
wsuwały

bezosobnik: wsuwano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wsuwał
będę wsuwać
będę wsuwała
będę wsuwać
będę wsuwało
będę wsuwać
będziemy wsuwali
będziemy wsuwać
będziemy wsuwały
będziemy wsuwać
2 os. będziesz wsuwał
będziesz wsuwać
będziesz wsuwała
będziesz wsuwać
będziesz wsuwało
będziesz wsuwać
będziecie wsuwali
będziecie wsuwać
będziecie wsuwały
będziecie wsuwać
3 os. będzie wsuwał
będzie wsuwać
będzie wsuwała
będzie wsuwać
będzie wsuwało
będzie wsuwać
będą wsuwali
będą wsuwać
będą wsuwały
będą wsuwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wsuwajmy
2 os. wsuwaj
wsuwajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wsuwałbym
bym wsuwał
wsuwałabym
bym wsuwała
wsuwałobym
bym wsuwało
wsuwalibyśmy
byśmy wsuwali
wsuwałybyśmy
byśmy wsuwały
2 os. wsuwałbyś
byś wsuwał
wsuwałabyś
byś wsuwała
wsuwałobyś
byś wsuwało
wsuwalibyście
byście wsuwali
wsuwałybyście
byście wsuwały
3 os. wsuwałby
by wsuwał
wsuwałaby
by wsuwała
wsuwałoby
by wsuwało
wsuwaliby
by wsuwali
wsuwałyby
by wsuwały

bezosobnik: wsuwano by

bezokolicznik: wsuwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wsuwając

gerundium: wsuwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wsuwanie
wsuwania
D. wsuwania
wsuwań
C. wsuwaniu
wsuwaniom
B. wsuwanie
wsuwania
N. wsuwaniem
wsuwaniami
Ms. wsuwaniu
wsuwaniach
W. wsuwanie
wsuwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wsuwający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsuwający
wsuwający
wsuwający
wsuwające
wsuwająca
D. wsuwającego
wsuwającego
wsuwającego
wsuwającego
wsuwającej
C. wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającemu
wsuwającej
B. wsuwającego
wsuwającego
wsuwający
wsuwające
wsuwającą
N. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającą
Ms. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsuwający
wsuwający
wsuwające
wsuwające
D. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwających
C. wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
wsuwającym
B. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwające
N. wsuwającymi
wsuwającymi
wsuwającymi
wsuwającymi
Ms. wsuwających
wsuwających
wsuwających
wsuwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wsuwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wsuwany
wsuwany
wsuwany
wsuwane
wsuwana
D. wsuwanego
wsuwanego
wsuwanego
wsuwanego
wsuwanej
C. wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanemu
wsuwanej
B. wsuwanego
wsuwanego
wsuwany
wsuwane
wsuwaną
N. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwaną
Ms. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wsuwani
wsuwani
wsuwane
wsuwane
D. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
C. wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
wsuwanym
B. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwane
N. wsuwanymi
wsuwanymi
wsuwanymi
wsuwanymi
Ms. wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych
wsuwanych

odpowiednik aspektowy: wsunąć

Składnia

Rzżywotny + wsuwać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj