UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozbudzić

Chronologizacja

STR, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

z psł. *orz-buditi

Zob. budzić

1. ze snu

Definicja

przerwać czyjś sen, zwłaszcza głęboki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obudzić

Połączenia

dotyk, dźwięk, głos, hałas, śmiech rozbudził
rozbudzić dziecko
rozbudzić krzykiem
rozbudzić w środku nocy
rozbudzić z drzemki, ze snu
rozbudzić nagle

Cytaty

	Głośnym krzykiem młodzieńcy rozbudzili śpiących domowników. źródło: Internet
	Kiedy dziecko śpi, z łóżeczka i jego otoczenia należy usunąć wszelkie zabawki i przedmioty, które mogłyby je rozbudzić. źródło: Internet
	Rozbudziło go hałaśliwe otwieranie drzwi. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974
	Pani Linsrumowa, wyłamawszy witkę, rozbudziła nią krowy, które ociężale i niechętnie stanęły na nogi, nie zdradzając jednak ochoty do dalszej aktywności. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Dla pełnego rozbudzenia przebiegliśmy ze trzy kilometry truchtem. źródło: NKJP: Wiesław Koluch: Z pamiętnika polskiego najemnika, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbudzę	rozbudzimy
2 os.	rozbudzisz	rozbudzicie
3 os.	rozbudzi	rozbudzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbudziłem +(e)m rozbudził	rozbudziłam +(e)m rozbudziła	rozbudziłom +(e)m rozbudziło	rozbudziliśmy +(e)śmy rozbudzili	rozbudziłyśmy +(e)śmy rozbudziły
2 os.	rozbudziłeś +(e)ś rozbudził	rozbudziłaś +(e)ś rozbudziła	rozbudziłoś +(e)ś rozbudziło	rozbudziliście +(e)ście rozbudzili	rozbudziłyście +(e)ście rozbudziły
3 os.	rozbudził	rozbudziła	rozbudziło	rozbudzili	rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbudźmy
2 os.	rozbudź	rozbudźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbudziłbym bym rozbudził	rozbudziłabym bym rozbudziła	rozbudziłobym bym rozbudziło	rozbudzilibyśmy byśmy rozbudzili	rozbudziłybyśmy byśmy rozbudziły
2 os.	rozbudziłbyś byś rozbudził	rozbudziłabyś byś rozbudziła	rozbudziłobyś byś rozbudziło	rozbudzilibyście byście rozbudzili	rozbudziłybyście byście rozbudziły
3 os.	rozbudziłby by rozbudził	rozbudziłaby by rozbudziła	rozbudziłoby by rozbudziło	rozbudziliby by rozbudzili	rozbudziłyby by rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono by

bezokolicznik: rozbudzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozbudziwszy

gerundium: rozbudzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbudzenie	rozbudzenia
D.	rozbudzenia	rozbudzeń
C.	rozbudzeniu	rozbudzeniom
B.	rozbudzenie	rozbudzenia
N.	rozbudzeniem	rozbudzeniami
Ms.	rozbudzeniu	rozbudzeniach
W.	rozbudzenie	rozbudzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbudzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbudzony	rozbudzony	rozbudzony	rozbudzone	rozbudzona
D.	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonej
C.	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonej
B.	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzony	rozbudzone	rozbudzoną
N.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzoną
Ms.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbudzeni	rozbudzeni	rozbudzone	rozbudzone
D.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych
C.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym
B.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzone
N.	rozbudzonymi	rozbudzonymi	rozbudzonymi	rozbudzonymi
Ms.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych

odpowiednik aspektowy: rozbudzać

Składnia

rozbudzić

KOGO/CO

2. skłonności

Definicja

wywołać w kimś jakieś skłonności, reakcje lub postawy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obudzić

Połączenia

rozbudzić ambicje, aktywność, apetyt, aspiracje, ciekawość, ducha walki, entuzjazm, oczekiwania, nadzieje, nienawiść, poczucie czegoś, potrzebę, pragnienie czegoś, świadomość czegoś, wyobraźnię, zainteresowanie, zamiłowanie, żądzę
rozbudzić w człowieku, w dzieciach, w ludziach, w młodzieży, w narodzie, w sobie, w społeczeństwie, w studentach

Cytaty

	Dopiero rozpad ZSRR na dobre rozbudził w Iranie ambicje mocarstwowe. źródło: NKJP: Marek Maszek: Klucz do zatoki, Gazeta Wyborcza, 1992-09-26
	Pierwsze zwycięstwo rozbudziło w szeregach polskich nadzieje na wielki sukces. źródło: NKJP: Upadek mitu pod Cecorą, Dziennik Polski, 2001-10-05
	Przemiany zachodzące od 1989 r. w gospodarce rozbudziły aspiracje edukacyjne młodzieży. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.10.1999
	Pierwsza pielgrzymka papieska tchnęła w naród nowego ducha, rozbudziła pragnienie wolności. źródło: NKJP: Osiem kroków, Dziennik Polski, 2002-08-16
	Projekt „Sen o mieście marzeń” ma rozbudzić w dzieciach potrzebę dbałości o środowisko w ich najbliższym otoczeniu: w szkole, w domu. źródło: NKJP: (MAR): Sen o mieście marzeń, Dziennik Polski, 2003-10-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbudzę	rozbudzimy
2 os.	rozbudzisz	rozbudzicie
3 os.	rozbudzi	rozbudzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbudziłem +(e)m rozbudził	rozbudziłam +(e)m rozbudziła	rozbudziłom +(e)m rozbudziło	rozbudziliśmy +(e)śmy rozbudzili	rozbudziłyśmy +(e)śmy rozbudziły
2 os.	rozbudziłeś +(e)ś rozbudził	rozbudziłaś +(e)ś rozbudziła	rozbudziłoś +(e)ś rozbudziło	rozbudziliście +(e)ście rozbudzili	rozbudziłyście +(e)ście rozbudziły
3 os.	rozbudził	rozbudziła	rozbudziło	rozbudzili	rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbudźmy
2 os.	rozbudź	rozbudźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbudziłbym bym rozbudził	rozbudziłabym bym rozbudziła	rozbudziłobym bym rozbudziło	rozbudzilibyśmy byśmy rozbudzili	rozbudziłybyśmy byśmy rozbudziły
2 os.	rozbudziłbyś byś rozbudził	rozbudziłabyś byś rozbudziła	rozbudziłobyś byś rozbudziło	rozbudzilibyście byście rozbudzili	rozbudziłybyście byście rozbudziły
3 os.	rozbudziłby by rozbudził	rozbudziłaby by rozbudziła	rozbudziłoby by rozbudziło	rozbudziliby by rozbudzili	rozbudziłyby by rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono by

bezokolicznik: rozbudzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozbudziwszy

gerundium: rozbudzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbudzenie	rozbudzenia
D.	rozbudzenia	rozbudzeń
C.	rozbudzeniu	rozbudzeniom
B.	rozbudzenie	rozbudzenia
N.	rozbudzeniem	rozbudzeniami
Ms.	rozbudzeniu	rozbudzeniach
W.	rozbudzenie	rozbudzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbudzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbudzony	rozbudzony	rozbudzony	rozbudzone	rozbudzona
D.	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonej
C.	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonej
B.	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzony	rozbudzone	rozbudzoną
N.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzoną
Ms.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbudzeni	rozbudzeni	rozbudzone	rozbudzone
D.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych
C.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym
B.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzone
N.	rozbudzonymi	rozbudzonymi	rozbudzonymi	rozbudzonymi
Ms.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych

odpowiednik aspektowy: rozbudzać

Składnia

rozbudzić

CO + (w KIM)

3. erotycznie

Definicja

spowodować, że ktoś staje się aktywny seksualnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Połączenia

rozbudzić kobietę

Cytaty

Zapragnąłem ją rozbudzić. Być pierwszym kochankiem, którego piętno będzie nosiła do końca życia.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

Mężczyzna musi umiejętnie zdobywać kobietę, czekać, bardziej się napracować, aby ją rozbudzić.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbudzę	rozbudzimy
2 os.	rozbudzisz	rozbudzicie
3 os.	rozbudzi	rozbudzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbudziłem +(e)m rozbudził	rozbudziłam +(e)m rozbudziła	rozbudziłom +(e)m rozbudziło	rozbudziliśmy +(e)śmy rozbudzili	rozbudziłyśmy +(e)śmy rozbudziły
2 os.	rozbudziłeś +(e)ś rozbudził	rozbudziłaś +(e)ś rozbudziła	rozbudziłoś +(e)ś rozbudziło	rozbudziliście +(e)ście rozbudzili	rozbudziłyście +(e)ście rozbudziły
3 os.	rozbudził	rozbudziła	rozbudziło	rozbudzili	rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbudźmy
2 os.	rozbudź	rozbudźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbudziłbym bym rozbudził	rozbudziłabym bym rozbudziła	rozbudziłobym bym rozbudziło	rozbudzilibyśmy byśmy rozbudzili	rozbudziłybyśmy byśmy rozbudziły
2 os.	rozbudziłbyś byś rozbudził	rozbudziłabyś byś rozbudziła	rozbudziłobyś byś rozbudziło	rozbudzilibyście byście rozbudzili	rozbudziłybyście byście rozbudziły
3 os.	rozbudziłby by rozbudził	rozbudziłaby by rozbudziła	rozbudziłoby by rozbudziło	rozbudziliby by rozbudzili	rozbudziłyby by rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono by

bezokolicznik: rozbudzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozbudziwszy

gerundium: rozbudzenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbudzenie	rozbudzenia
D.	rozbudzenia	rozbudzeń
C.	rozbudzeniu	rozbudzeniom
B.	rozbudzenie	rozbudzenia
N.	rozbudzeniem	rozbudzeniami
Ms.	rozbudzeniu	rozbudzeniach
W.	rozbudzenie	rozbudzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbudzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbudzony	rozbudzony	rozbudzony	rozbudzone	rozbudzona
D.	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzonej
C.	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonemu	rozbudzonej
B.	rozbudzonego	rozbudzonego	rozbudzony	rozbudzone	rozbudzoną
N.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzoną
Ms.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbudzeni	rozbudzeni	rozbudzone	rozbudzone
D.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych
C.	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym	rozbudzonym
B.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzone
N.	rozbudzonymi	rozbudzonymi	rozbudzonymi	rozbudzonymi
Ms.	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych	rozbudzonych

odpowiednik aspektowy: rozbudzać

Składnia

rozbudzić

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 06.11.2010