Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *krǫžiti 'zataczać koła, kręgi'
1. nad dachami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- ptak; samolot; Mars, Ziemia krąży; elektrony; helikoptery krążą
- krążyć dookoła Saturna, Ziemi
- krążyć nad głową, nad miastem
- krążyć po obwodzie, po orbicie
- krążyć w kosmosie, w powietrzu; w kółko
- krążyć wokół domu, wokół gwiazdy, wokół jądra, wokół Jowisza, wokół planety, wokół Słońca
Cytaty
Grała tam muzyka, a dziewczęta i chłopcy krążyli wesoło na łyżwach. źródło: NKJP: Dorota Święconek: Otwockie dziwne sny, Esensja, 2008-11 |
|
Wracają gęsi, krążą nad domem. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
Najpierw sonda krążąca wokół Czerwonej Planety wykonuje jej zdjęcia. źródło: NKJP: Kamila Mróz: Toruń: Zapraszam na wirtualną podróż po Marsie, Gazeta Pomorska, 2010-01-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
krążę |
krążymy |
|||
2 os. |
krążysz |
krążycie |
|||
3 os. |
krąży |
krążą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłem +(e)m krążył |
krążyłam +(e)m krążyła |
krążyłom +(e)m krążyło |
krążyliśmy +(e)śmy krążyli |
krążyłyśmy +(e)śmy krążyły |
2 os. |
krążyłeś +(e)ś krążył |
krążyłaś +(e)ś krążyła |
krążyłoś +(e)ś krążyło |
krążyliście +(e)ście krążyli |
krążyłyście +(e)ście krążyły |
3 os. |
krążył |
krążyła |
krążyło |
krążyli |
krążyły |
bezosobnik: krążono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę krążył będę krążyć |
będę krążyła będę krążyć |
będę krążyło będę krążyć |
będziemy krążyli będziemy krążyć |
będziemy krążyły będziemy krążyć |
2 os. |
będziesz krążył będziesz krążyć |
będziesz krążyła będziesz krążyć |
będziesz krążyło będziesz krążyć |
będziecie krążyli będziecie krążyć |
będziecie krążyły będziecie krążyć |
3 os. |
będzie krążył będzie krążyć |
będzie krążyła będzie krążyć |
będzie krążyło będzie krążyć |
będą krążyli będą krążyć |
będą krążyły będą krążyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
krążmy |
|
2 os. |
krąż |
krążcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłbym bym krążył |
krążyłabym bym krążyła |
krążyłobym bym krążyło |
krążylibyśmy byśmy krążyli |
krążyłybyśmy byśmy krążyły |
2 os. |
krążyłbyś byś krążył |
krążyłabyś byś krążyła |
krążyłobyś byś krążyło |
krążylibyście byście krążyli |
krążyłybyście byście krążyły |
3 os. |
krążyłby by krążył |
krążyłaby by krążyła |
krążyłoby by krążyło |
krążyliby by krążyli |
krążyłyby by krążyły |
bezosobnik: krążono by
bezokolicznik: krążyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krążąc
gerundium: krążenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | krążenie |
krążenia |
D. | krążenia |
krążeń |
C. | krążeniu |
krążeniom |
B. | krążenie |
krążenia |
N. | krążeniem |
krążeniami |
Ms. | krążeniu |
krążeniach |
W. | krążenie |
krążenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: krążący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krążący |
krążący |
krążący |
krążące |
krążąca |
D. | krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącej |
C. | krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącej |
B. | krążącego |
krążącego |
krążący |
krążące |
krążącą |
N. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącą |
Ms. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krążący |
krążący |
krążące |
krążące |
D. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
C. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
B. | krążących |
krążących |
krążących |
krążące |
N. | krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
Ms. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
Składnia
+ | krążyć | + |
(GDZIE)
|
2. po mieście
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- kelnerzy, patrole; samochody krążą
- krążyć po domu, po gabinecie, po korytarzach, po mieszkaniu, po mieście, po parkingu, po okolicy, po pokoju, po ulicach
Cytaty
Geralt krążył wśród gości, wypatrując okazji, by wreszcie zająć miejsce przy stole zastawionym jadłem. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
|
Był późny wieczór, gdy krążąc po zatłoczonych ulicach, szukaliśmy miejsca do zaparkowania. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
|
Opowiedział ją [historię], jak zawsze chodząc po pokoju, a za nim krążył pies. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Na blisko siedmiu tysiącach metrów kwadratowych kręcą się ludzie, krążą samochody po brzegi wyładowane papierzyskami. źródło: NKJP: Ewelina Zambrzycka: Złote góry makulatury, Ozon, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
krążę |
krążymy |
|||
2 os. |
krążysz |
krążycie |
|||
3 os. |
krąży |
krążą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłem +(e)m krążył |
krążyłam +(e)m krążyła |
krążyłom +(e)m krążyło |
krążyliśmy +(e)śmy krążyli |
krążyłyśmy +(e)śmy krążyły |
2 os. |
krążyłeś +(e)ś krążył |
krążyłaś +(e)ś krążyła |
krążyłoś +(e)ś krążyło |
krążyliście +(e)ście krążyli |
krążyłyście +(e)ście krążyły |
3 os. |
krążył |
krążyła |
krążyło |
krążyli |
krążyły |
bezosobnik: krążono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę krążył będę krążyć |
będę krążyła będę krążyć |
będę krążyło będę krążyć |
będziemy krążyli będziemy krążyć |
będziemy krążyły będziemy krążyć |
2 os. |
będziesz krążył będziesz krążyć |
będziesz krążyła będziesz krążyć |
będziesz krążyło będziesz krążyć |
będziecie krążyli będziecie krążyć |
będziecie krążyły będziecie krążyć |
3 os. |
będzie krążył będzie krążyć |
będzie krążyła będzie krążyć |
będzie krążyło będzie krążyć |
będą krążyli będą krążyć |
będą krążyły będą krążyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
krążmy |
|
2 os. |
krąż |
krążcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłbym bym krążył |
krążyłabym bym krążyła |
krążyłobym bym krążyło |
krążylibyśmy byśmy krążyli |
krążyłybyśmy byśmy krążyły |
2 os. |
krążyłbyś byś krążył |
krążyłabyś byś krążyła |
krążyłobyś byś krążyło |
krążylibyście byście krążyli |
krążyłybyście byście krążyły |
3 os. |
krążyłby by krążył |
krążyłaby by krążyła |
krążyłoby by krążyło |
krążyliby by krążyli |
krążyłyby by krążyły |
bezosobnik: krążono by
bezokolicznik: krążyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krążąc
gerundium: krążenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | krążenie |
krążenia |
D. | krążenia |
krążeń |
C. | krążeniu |
krążeniom |
B. | krążenie |
krążenia |
N. | krążeniem |
krążeniami |
Ms. | krążeniu |
krążeniach |
W. | krążenie |
krążenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: krążący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krążący |
krążący |
krążący |
krążące |
krążąca |
D. | krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącej |
C. | krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącej |
B. | krążącego |
krążącego |
krążący |
krążące |
krążącą |
N. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącą |
Ms. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krążący |
krążący |
krążące |
krążące |
D. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
C. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
B. | krążących |
krążących |
krążących |
krążące |
N. | krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
Ms. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
Składnia
+ | krążyć | + |
(GDZIE)
|
3. po ludziach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- korespondencja, lista, opinia, opowieść, piłka, plotka, wieść krąży; informacje, pieniądze, pomysły, (różne) wersje krążą
- krążyć po Europie, po Polsce, po mieście, po świecie
- krążyć w środowisku kogoś; w Internecie, w sieci
- krążyć wśród ludzi, wśród studentów
Cytaty
Krążą wśród narciarzy opowieści o tym, jak wprawny zjazdowiec może uciec przed lawiną [...]. źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008 |
|
Projekty ustaw o samorządzie gospodarczym krążą w Sejmie od kilku lat, były również w poprzedniej kadencji. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.01.1999 |
|
[...] co uryweczek w gazecie napisał - opowiada ciocia - gazeta krążyła po rodzinie. źródło: NKJP: Irena Morawska: Gwiazda bez kleksa, Gazeta Wyborcza, 1995-08-21 |
|
Rozbawione głosy i przenikliwy chichot dziewczęcy budziły podejrzenie, że butelka krążąca od ust do ust kryje w sobie nie całkiem niewinną zawartość. źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
krążę |
krążymy |
|||
2 os. |
krążysz |
krążycie |
|||
3 os. |
krąży |
krążą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłem +(e)m krążył |
krążyłam +(e)m krążyła |
krążyłom +(e)m krążyło |
krążyliśmy +(e)śmy krążyli |
krążyłyśmy +(e)śmy krążyły |
2 os. |
krążyłeś +(e)ś krążył |
krążyłaś +(e)ś krążyła |
krążyłoś +(e)ś krążyło |
krążyliście +(e)ście krążyli |
krążyłyście +(e)ście krążyły |
3 os. |
krążył |
krążyła |
krążyło |
krążyli |
krążyły |
bezosobnik: krążono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę krążył będę krążyć |
będę krążyła będę krążyć |
będę krążyło będę krążyć |
będziemy krążyli będziemy krążyć |
będziemy krążyły będziemy krążyć |
2 os. |
będziesz krążył będziesz krążyć |
będziesz krążyła będziesz krążyć |
będziesz krążyło będziesz krążyć |
będziecie krążyli będziecie krążyć |
będziecie krążyły będziecie krążyć |
3 os. |
będzie krążył będzie krążyć |
będzie krążyła będzie krążyć |
będzie krążyło będzie krążyć |
będą krążyli będą krążyć |
będą krążyły będą krążyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
krążmy |
|
2 os. |
krąż |
krążcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłbym bym krążył |
krążyłabym bym krążyła |
krążyłobym bym krążyło |
krążylibyśmy byśmy krążyli |
krążyłybyśmy byśmy krążyły |
2 os. |
krążyłbyś byś krążył |
krążyłabyś byś krążyła |
krążyłobyś byś krążyło |
krążylibyście byście krążyli |
krążyłybyście byście krążyły |
3 os. |
krążyłby by krążył |
krążyłaby by krążyła |
krążyłoby by krążyło |
krążyliby by krążyli |
krążyłyby by krążyły |
bezosobnik: krążono by
bezokolicznik: krążyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krążąc
gerundium: krążenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | krążenie |
krążenia |
D. | krążenia |
krążeń |
C. | krążeniu |
krążeniom |
B. | krążenie |
krążenia |
N. | krążeniem |
krążeniami |
Ms. | krążeniu |
krążeniach |
W. | krążenie |
krążenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: krążący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krążący |
krążący |
krążący |
krążące |
krążąca |
D. | krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącej |
C. | krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącej |
B. | krążącego |
krążącego |
krążący |
krążące |
krążącą |
N. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącą |
Ms. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krążący |
krążący |
krążące |
krążące |
D. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
C. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
B. | krążących |
krążących |
krążących |
krążące |
N. | krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
Ms. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
Składnia
Rznieżywotny | + | krążyć | + |
(GDZIE)
|
4. w żyłach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- krew, wirus, woda krąży
- krążyć w organizmie, w obiegu zamkniętym, w jakimś układzie, w żyłach
Cytaty
Woda ogrzewana ciepłem ziemi sama krąży w zamkniętym obiegu z rur. źródło: NKJP: Marcin Fabjański: Bańska afrykańska, Gazeta Wyborcza, 1998-03-20 |
|
Wysoka temperatura powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i wzmożone pocenie się, krew szybciej krąży w organizmie, dzięki czemu pozbywamy się toksyn. źródło: NKJP: Elżbieta Kazibut: Zimne zdrowie, Trybuna Śląska, 2003-09-19 |
|
Krążący w żyłach alkohol nie ułatwiał mu zadania. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008 |
|
Suche powietrze krążące w samolocie powoduje, szczególnie podczas długich lotów, przesuszenie skóry. źródło: NKJP: Paulina Karolak: Vademecum podróżniczki, Cosmopolitan, 1999 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
krążę |
krążymy |
|||
2 os. |
krążysz |
krążycie |
|||
3 os. |
krąży |
krążą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłem +(e)m krążył |
krążyłam +(e)m krążyła |
krążyłom +(e)m krążyło |
krążyliśmy +(e)śmy krążyli |
krążyłyśmy +(e)śmy krążyły |
2 os. |
krążyłeś +(e)ś krążył |
krążyłaś +(e)ś krążyła |
krążyłoś +(e)ś krążyło |
krążyliście +(e)ście krążyli |
krążyłyście +(e)ście krążyły |
3 os. |
krążył |
krążyła |
krążyło |
krążyli |
krążyły |
bezosobnik: krążono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę krążył będę krążyć |
będę krążyła będę krążyć |
będę krążyło będę krążyć |
będziemy krążyli będziemy krążyć |
będziemy krążyły będziemy krążyć |
2 os. |
będziesz krążył będziesz krążyć |
będziesz krążyła będziesz krążyć |
będziesz krążyło będziesz krążyć |
będziecie krążyli będziecie krążyć |
będziecie krążyły będziecie krążyć |
3 os. |
będzie krążył będzie krążyć |
będzie krążyła będzie krążyć |
będzie krążyło będzie krążyć |
będą krążyli będą krążyć |
będą krążyły będą krążyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
krążmy |
|
2 os. |
krąż |
krążcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłbym bym krążył |
krążyłabym bym krążyła |
krążyłobym bym krążyło |
krążylibyśmy byśmy krążyli |
krążyłybyśmy byśmy krążyły |
2 os. |
krążyłbyś byś krążył |
krążyłabyś byś krążyła |
krążyłobyś byś krążyło |
krążylibyście byście krążyli |
krążyłybyście byście krążyły |
3 os. |
krążyłby by krążył |
krążyłaby by krążyła |
krążyłoby by krążyło |
krążyliby by krążyli |
krążyłyby by krążyły |
bezosobnik: krążono by
bezokolicznik: krążyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krążąc
gerundium: krążenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | krążenie |
krążenia |
D. | krążenia |
krążeń |
C. | krążeniu |
krążeniom |
B. | krążenie |
krążenia |
N. | krążeniem |
krążeniami |
Ms. | krążeniu |
krążeniach |
W. | krążenie |
krążenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: krążący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krążący |
krążący |
krążący |
krążące |
krążąca |
D. | krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącej |
C. | krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącej |
B. | krążącego |
krążącego |
krążący |
krążące |
krążącą |
N. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącą |
Ms. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krążący |
krążący |
krążące |
krążące |
D. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
C. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
B. | krążących |
krążących |
krążących |
krążące |
N. | krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
Ms. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
Składnia
Rznieżywotny | + | krążyć | + |
w CZYM
|
5. wokół sedna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
Połączenia
- krążyć wokół problemu, wokół spraw, wokół tematu
Cytaty
Duchowny krążył wokół tematu, jakby bał się wypowiedzieć o najistotniejszej kwestii [...]. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008 |
|
Nie odpowiadaj prosto na jej pytania, a krąż wokół odpowiedzi [...]. źródło: NKJP: Marek Kawecki: Dlaczego jeszcze nie masz dziewczyny, 2010 |
|
Czuję, że krążę wokół sedna, nie trafiając w nie... źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005 |
|
Opowiastka krąży wokół dziejów pewnego zacnego pana Edwarda z Alabamy. źródło: NKJP: Henryk Tronowicz: Pieprz, kobiety i wanilia, Dziennik Bałtycki, 2004-03-09 |
|
Tempe nieraz zachodził do Gerberta na takie rozmowy, krążące wokół spraw bliższych [...]. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
krążę |
krążymy |
|||
2 os. |
krążysz |
krążycie |
|||
3 os. |
krąży |
krążą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłem +(e)m krążył |
krążyłam +(e)m krążyła |
krążyłom +(e)m krążyło |
krążyliśmy +(e)śmy krążyli |
krążyłyśmy +(e)śmy krążyły |
2 os. |
krążyłeś +(e)ś krążył |
krążyłaś +(e)ś krążyła |
krążyłoś +(e)ś krążyło |
krążyliście +(e)ście krążyli |
krążyłyście +(e)ście krążyły |
3 os. |
krążył |
krążyła |
krążyło |
krążyli |
krążyły |
bezosobnik: krążono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę krążył będę krążyć |
będę krążyła będę krążyć |
będę krążyło będę krążyć |
będziemy krążyli będziemy krążyć |
będziemy krążyły będziemy krążyć |
2 os. |
będziesz krążył będziesz krążyć |
będziesz krążyła będziesz krążyć |
będziesz krążyło będziesz krążyć |
będziecie krążyli będziecie krążyć |
będziecie krążyły będziecie krążyć |
3 os. |
będzie krążył będzie krążyć |
będzie krążyła będzie krążyć |
będzie krążyło będzie krążyć |
będą krążyli będą krążyć |
będą krążyły będą krążyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
krążmy |
|
2 os. |
krąż |
krążcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłbym bym krążył |
krążyłabym bym krążyła |
krążyłobym bym krążyło |
krążylibyśmy byśmy krążyli |
krążyłybyśmy byśmy krążyły |
2 os. |
krążyłbyś byś krążył |
krążyłabyś byś krążyła |
krążyłobyś byś krążyło |
krążylibyście byście krążyli |
krążyłybyście byście krążyły |
3 os. |
krążyłby by krążył |
krążyłaby by krążyła |
krążyłoby by krążyło |
krążyliby by krążyli |
krążyłyby by krążyły |
bezosobnik: krążono by
bezokolicznik: krążyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krążąc
gerundium: krążenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | krążenie |
krążenia |
D. | krążenia |
krążeń |
C. | krążeniu |
krążeniom |
B. | krążenie |
krążenia |
N. | krążeniem |
krążeniami |
Ms. | krążeniu |
krążeniach |
W. | krążenie |
krążenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: krążący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krążący |
krążący |
krążący |
krążące |
krążąca |
D. | krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącej |
C. | krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącej |
B. | krążącego |
krążącego |
krążący |
krążące |
krążącą |
N. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącą |
Ms. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krążący |
krążący |
krążące |
krążące |
D. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
C. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
B. | krążących |
krążących |
krążących |
krążące |
N. | krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
Ms. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
Składnia
+ | krążyć | + |
wokół CZEGO
|
6. wokół tematu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- myśli krążą
- krążyć myślami
Cytaty
[...] wyobraźnia poety krąży wokół mitologicznych pejzaży Hadesu, wokół podziemnych „tęskliwych jezior” [...]. źródło: NKJP: Kwiryna Zięba: Kochanowski - dla nas, Polityka, 1980 |
|
Jego myśli wciąż po części krążyły wokół Róży. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003 |
|
Zainteresowania prokuratora krążą też wokół budowy ponad kilometra gazociągu w miejscowości Domasław. źródło: NKJP: Renata Grochal, Izabela Czuban, Łukasz Medeksza: Nikt nie tyka urzędnika. Do czasu..., Gazeta Wrocławska, 2002-07-12 |
|
Ten rodzaj autotematycznego myślenia kobiet, krążącego wciąż wokół związku, bywa przyczyną paraliżu zawodowego [...]. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Gdyby zamilkły kobiety, 2005 |
|
[...] myślami krążyła wokół Bogdana. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
krążę |
krążymy |
|||
2 os. |
krążysz |
krążycie |
|||
3 os. |
krąży |
krążą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłem +(e)m krążył |
krążyłam +(e)m krążyła |
krążyłom +(e)m krążyło |
krążyliśmy +(e)śmy krążyli |
krążyłyśmy +(e)śmy krążyły |
2 os. |
krążyłeś +(e)ś krążył |
krążyłaś +(e)ś krążyła |
krążyłoś +(e)ś krążyło |
krążyliście +(e)ście krążyli |
krążyłyście +(e)ście krążyły |
3 os. |
krążył |
krążyła |
krążyło |
krążyli |
krążyły |
bezosobnik: krążono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę krążył będę krążyć |
będę krążyła będę krążyć |
będę krążyło będę krążyć |
będziemy krążyli będziemy krążyć |
będziemy krążyły będziemy krążyć |
2 os. |
będziesz krążył będziesz krążyć |
będziesz krążyła będziesz krążyć |
będziesz krążyło będziesz krążyć |
będziecie krążyli będziecie krążyć |
będziecie krążyły będziecie krążyć |
3 os. |
będzie krążył będzie krążyć |
będzie krążyła będzie krążyć |
będzie krążyło będzie krążyć |
będą krążyli będą krążyć |
będą krążyły będą krążyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
krążmy |
|
2 os. |
krąż |
krążcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
krążyłbym bym krążył |
krążyłabym bym krążyła |
krążyłobym bym krążyło |
krążylibyśmy byśmy krążyli |
krążyłybyśmy byśmy krążyły |
2 os. |
krążyłbyś byś krążył |
krążyłabyś byś krążyła |
krążyłobyś byś krążyło |
krążylibyście byście krążyli |
krążyłybyście byście krążyły |
3 os. |
krążyłby by krążył |
krążyłaby by krążyła |
krążyłoby by krążyło |
krążyliby by krążyli |
krążyłyby by krążyły |
bezosobnik: krążono by
bezokolicznik: krążyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krążąc
gerundium: krążenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | krążenie |
krążenia |
D. | krążenia |
krążeń |
C. | krążeniu |
krążeniom |
B. | krążenie |
krążenia |
N. | krążeniem |
krążeniami |
Ms. | krążeniu |
krążeniach |
W. | krążenie |
krążenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: krążący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krążący |
krążący |
krążący |
krążące |
krążąca |
D. | krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącego |
krążącej |
C. | krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącemu |
krążącej |
B. | krążącego |
krążącego |
krążący |
krążące |
krążącą |
N. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącą |
Ms. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krążący |
krążący |
krążące |
krążące |
D. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
C. | krążącym |
krążącym |
krążącym |
krążącym |
B. | krążących |
krążących |
krążących |
krążące |
N. | krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
krążącymi |
Ms. | krążących |
krążących |
krążących |
krążących |
Składnia
Rznieżywotny | + | krążyć | + |
wokół KOGO/CZEGO
|
Rzosobowy | + | krążyć | + |
(CZYM) +
wokół KOGO/CZEGO
|