UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

buchać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *buchati

1.a dym

Definicja

gwałtownie wydobywać się skądś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy

Połączenia

dym, fala, gorąco, krew, ogień, para, płomień, smród, zapach, żar bucha; dźwięk, płacz, śmiech, wieść bucha; snopy iskier buchają skądś
bucha dymem, potem, smrodem skądś/od kogoś
buchać z garnka, z kotła, z nozdrzy, z okna, z pieca, z rany, z ust, z wnętrza

Cytaty

	Z okien na dole buchał ogień i dym. źródło: NKJP: (greg): O włos od tragedii, Gazeta Krakowska, 2002-01-07
	Konie tupały i pochrapywały, para buchała im z nozdrzy. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996
	[...] patrzył, jak z otwartej rany bucha krew, a ciało osuwa się na klepisko. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002
	[...] wykopywała się spod pierzyny. Nocna koszula zesmykiwała się jej z ramion. Od jej ud, brzucha buchało gęstym, stajennym gorącem. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002
	Co chwila z większych grupek bucha radość falą bardziej skondensowaną, słychać dźwięki Katiuszy, czy innej popularnej piosenki sowieckiej, które tak szybko podchwytuje muzykalny tłum wileński. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	bucham	buchamy
2 os.	buchasz	buchacie
3 os.	bucha	buchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	buchałem +(e)m buchał	buchałam +(e)m buchała	buchałom +(e)m buchało	buchaliśmy +(e)śmy buchali	buchałyśmy +(e)śmy buchały
2 os.	buchałeś +(e)ś buchał	buchałaś +(e)ś buchała	buchałoś +(e)ś buchało	buchaliście +(e)ście buchali	buchałyście +(e)ście buchały
3 os.	buchał	buchała	buchało	buchali	buchały

bezosobnik: buchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę buchał będę buchać	będę buchała będę buchać	będę buchało będę buchać	będziemy buchali będziemy buchać	będziemy buchały będziemy buchać
2 os.	będziesz buchał będziesz buchać	będziesz buchała będziesz buchać	będziesz buchało będziesz buchać	będziecie buchali będziecie buchać	będziecie buchały będziecie buchać
3 os.	będzie buchał będzie buchać	będzie buchała będzie buchać	będzie buchało będzie buchać	będą buchali będą buchać	będą buchały będą buchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		buchajmy
2 os.	buchaj	buchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	buchałbym bym buchał	buchałabym bym buchała	buchałobym bym buchało	buchalibyśmy byśmy buchali	buchałybyśmy byśmy buchały
2 os.	buchałbyś byś buchał	buchałabyś byś buchała	buchałobyś byś buchało	buchalibyście byście buchali	buchałybyście byście buchały
3 os.	buchałby by buchał	buchałaby by buchała	buchałoby by buchało	buchaliby by buchali	buchałyby by buchały

bezosobnik: buchano by

bezokolicznik: buchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: buchając

gerundium: buchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	buchanie	buchania
D.	buchania	buchań
C.	buchaniu	buchaniom
B.	buchanie	buchania
N.	buchaniem	buchaniami
Ms.	buchaniu	buchaniach
W.	buchanie	buchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: buchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	buchający	buchający	buchający	buchające	buchająca
D.	buchającego	buchającego	buchającego	buchającego	buchającej
C.	buchającemu	buchającemu	buchającemu	buchającemu	buchającej
B.	buchającego	buchającego	buchający	buchające	buchającą
N.	buchającym	buchającym	buchającym	buchającym	buchającą
Ms.	buchającym	buchającym	buchającym	buchającym	buchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	buchający	buchający	buchające	buchające
D.	buchających	buchających	buchających	buchających
C.	buchającym	buchającym	buchającym	buchającym
B.	buchających	buchających	buchających	buchające
N.	buchającymi	buchającymi	buchającymi	buchającymi
Ms.	buchających	buchających	buchających	buchających

odpowiednik aspektowy: buchnąć

Składnia

Rz_nieżywotny	+	buchać	+	SKĄD
Ø	+	buchać	+	SKĄD + CZYM

1.b dymem