Chronologizacja
XV w., Bańk
Pochodzenie
psł. *gladskati
Czas. zdrobniały od psł. * gladiti (zob. gładzić ).
1. kota
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | gładzić |
Połączenia
- głaskać dziecko, konia, kota, psa, zwierzę; dłoń, ramię, sierść, włosy
- głaskać po głowie, po grzbiecie, po plecach, po policzku, po ręku, po włosach
- głaskać czule, delikatnie, dyskretnie, machinalnie, pieszczotliwie, uspokajająco
- głaskać i całować, głaskać i tulić, głaskać i uspokajać; przytulać i głaskać
Cytaty
Wygląda przez okno chatki, popija cappuccino i głaszcze kota. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010 |
|
Zasmucona głaskała go po jasnych włosach i mówiła z wilgotnymi ze zgryzoty oczami. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997 |
|
Baśka tuliła do piersi głowę męża, głaskała jego dłoń, lecz mówić nie próbowała. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
|
Sophie głaskała etolę opuszkami palców. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
głaszczę rzadziej głaskam |
głaszczemy rzadziej głaskamy |
|||
2 os. |
głaszczesz rzadziej głaskasz |
głaszczecie rzadziej głaskacie |
|||
3 os. |
głaszcze rzadziej głaska |
głaszczą rzadziej głaskają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
głaskałem +(e)m głaskał |
głaskałam +(e)m głaskała |
głaskałom +(e)m głaskało |
głaskaliśmy +(e)śmy głaskali |
głaskałyśmy +(e)śmy głaskały |
2 os. |
głaskałeś +(e)ś głaskał |
głaskałaś +(e)ś głaskała |
głaskałoś +(e)ś głaskało |
głaskaliście +(e)ście głaskali |
głaskałyście +(e)ście głaskały |
3 os. |
głaskał |
głaskała |
głaskało |
głaskali |
głaskały |
bezosobnik: głaskano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę głaskał będę głaskać |
będę głaskała będę głaskać |
będę głaskało będę głaskać |
będziemy głaskali będziemy głaskać |
będziemy głaskały będziemy głaskać |
2 os. |
będziesz głaskał będziesz głaskać |
będziesz głaskała będziesz głaskać |
będziesz głaskało będziesz głaskać |
będziecie głaskali będziecie głaskać |
będziecie głaskały będziecie głaskać |
3 os. |
będzie głaskał będzie głaskać |
będzie głaskała będzie głaskać |
będzie głaskało będzie głaskać |
będą głaskali będą głaskać |
będą głaskały będą głaskać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
głaszczmy rzadziej głaskajmy |
|
2 os. |
głaszcz rzadziej głaskaj |
głaszczcie rzadziej głaskajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
głaskałbym bym głaskał |
głaskałabym bym głaskała |
głaskałobym bym głaskało |
głaskalibyśmy byśmy głaskali |
głaskałybyśmy byśmy głaskały |
2 os. |
głaskałbyś byś głaskał |
głaskałabyś byś głaskała |
głaskałobyś byś głaskało |
głaskalibyście byście głaskali |
głaskałybyście byście głaskały |
3 os. |
głaskałby by głaskał |
głaskałaby by głaskała |
głaskałoby by głaskało |
głaskaliby by głaskali |
głaskałyby by głaskały |
bezosobnik: głaskano by
bezokolicznik: głaskać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
głaszcząc
rzadziej głaskając
gerundium: głaskanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | głaskanie |
głaskania |
D. | głaskania |
głaskań |
C. | głaskaniu |
głaskaniom |
B. | głaskanie |
głaskania |
N. | głaskaniem |
głaskaniami |
Ms. | głaskaniu |
głaskaniach |
W. | głaskanie |
głaskania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: głaszczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczące rzadziej głaskające |
głaszcząca rzadziej głaskająca |
D. | głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącej rzadziej głaskającej |
C. | głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącej rzadziej głaskającej |
B. | głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczące rzadziej głaskające |
głaszczącą rzadziej głaskającą |
N. | głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącą rzadziej głaskającą |
Ms. | głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącej rzadziej głaskającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczące rzadziej głaskające |
głaszczące rzadziej głaskające |
D. | głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
C. | głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
B. | głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczące rzadziej głaskające |
N. | głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
Ms. | głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: głaskany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | głaskany |
głaskany |
głaskany |
głaskane |
głaskana |
D. | głaskanego |
głaskanego |
głaskanego |
głaskanego |
głaskanej |
C. | głaskanemu |
głaskanemu |
głaskanemu |
głaskanemu |
głaskanej |
B. | głaskanego |
głaskanego |
głaskany |
głaskane |
głaskaną |
N. | głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskaną |
Ms. | głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | głaskani |
głaskani |
głaskane |
głaskane |
D. | głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
C. | głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
B. | głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
głaskane |
N. | głaskanymi |
głaskanymi |
głaskanymi |
głaskanymi |
Ms. | głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
odpowiednik aspektowy: pogłaskać
Składnia
Rzosobowy | + | głaskać | + |
KOGO/CO +
(CZYM) +
(po CZYM)
|
Rzosobowy | + | głaskać | + |
CO
|
2. czyjąś próżność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- głaskać czyjąś ambicję, dumę, czyjeś ego, czyjąś próżność
Cytaty
Nie do wiary, lecz od tych prostackich, szytych grubą nicią pochlebstw, mile głaszczących jego próżność, książę coraz bardziej nadymał się pychą. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
|
Pojawią się też atrakcyjne propozycje zawodowe, czule głaszczące twą ambicję. Mogłabyś nawet trochę pogrymasić, ale szkoda czasu. źródło: NKJP: Glamuroskop, Glamour, 2003, nr 8 |
|
Nauczył się tak głaskać ego swoich rozmówców, żeby wychodzić na swoje. źródło: Internet |
|
Sztukę Dudy-Gracza jedni odtrącają z obrzydzeniem, bo przywykli do głaskania, pochlebstw, osłodzonego świata i całkiem innych kanonów estetyki, drudzy przystają zaskoczeni, że malarz tyle podpatrzył, tyle wie o współczesnym świecie. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
Obecny świat jest teraz wielkim rynkiem, który nas nie głaszcze, a wręcz atakuje. źródło: NKJP: Techniki sprzedaży ubezpieczeń życiowych, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-09-06 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
głaszczę rzadziej głaskam |
głaszczemy rzadziej głaskamy |
|||
2 os. |
głaszczesz rzadziej głaskasz |
głaszczecie rzadziej głaskacie |
|||
3 os. |
głaszcze rzadziej głaska |
głaszczą rzadziej głaskają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
głaskałem +(e)m głaskał |
głaskałam +(e)m głaskała |
głaskałom +(e)m głaskało |
głaskaliśmy +(e)śmy głaskali |
głaskałyśmy +(e)śmy głaskały |
2 os. |
głaskałeś +(e)ś głaskał |
głaskałaś +(e)ś głaskała |
głaskałoś +(e)ś głaskało |
głaskaliście +(e)ście głaskali |
głaskałyście +(e)ście głaskały |
3 os. |
głaskał |
głaskała |
głaskało |
głaskali |
głaskały |
bezosobnik: głaskano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę głaskał będę głaskać |
będę głaskała będę głaskać |
będę głaskało będę głaskać |
będziemy głaskali będziemy głaskać |
będziemy głaskały będziemy głaskać |
2 os. |
będziesz głaskał będziesz głaskać |
będziesz głaskała będziesz głaskać |
będziesz głaskało będziesz głaskać |
będziecie głaskali będziecie głaskać |
będziecie głaskały będziecie głaskać |
3 os. |
będzie głaskał będzie głaskać |
będzie głaskała będzie głaskać |
będzie głaskało będzie głaskać |
będą głaskali będą głaskać |
będą głaskały będą głaskać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
głaszczmy rzadziej głaskajmy |
|
2 os. |
głaszcz rzadziej głaskaj |
głaszczcie rzadziej głaskajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
głaskałbym bym głaskał |
głaskałabym bym głaskała |
głaskałobym bym głaskało |
głaskalibyśmy byśmy głaskali |
głaskałybyśmy byśmy głaskały |
2 os. |
głaskałbyś byś głaskał |
głaskałabyś byś głaskała |
głaskałobyś byś głaskało |
głaskalibyście byście głaskali |
głaskałybyście byście głaskały |
3 os. |
głaskałby by głaskał |
głaskałaby by głaskała |
głaskałoby by głaskało |
głaskaliby by głaskali |
głaskałyby by głaskały |
bezosobnik: głaskano by
bezokolicznik: głaskać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
głaszcząc
rzadziej głaskając
gerundium: głaskanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | głaskanie |
głaskania |
D. | głaskania |
głaskań |
C. | głaskaniu |
głaskaniom |
B. | głaskanie |
głaskania |
N. | głaskaniem |
głaskaniami |
Ms. | głaskaniu |
głaskaniach |
W. | głaskanie |
głaskania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: głaszczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczące rzadziej głaskające |
głaszcząca rzadziej głaskająca |
D. | głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącej rzadziej głaskającej |
C. | głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącemu rzadziej głaskającemu |
głaszczącej rzadziej głaskającej |
B. | głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczącego rzadziej głaskającego |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczące rzadziej głaskające |
głaszczącą rzadziej głaskającą |
N. | głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącą rzadziej głaskającą |
Ms. | głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącej rzadziej głaskającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczący rzadziej głaskający |
głaszczące rzadziej głaskające |
głaszczące rzadziej głaskające |
D. | głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
C. | głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
głaszczącym rzadziej głaskającym |
B. | głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczące rzadziej głaskające |
N. | głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
głaszczącymi rzadziej głaskającymi |
Ms. | głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
głaszczących rzadziej głaskających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: głaskany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | głaskany |
głaskany |
głaskany |
głaskane |
głaskana |
D. | głaskanego |
głaskanego |
głaskanego |
głaskanego |
głaskanej |
C. | głaskanemu |
głaskanemu |
głaskanemu |
głaskanemu |
głaskanej |
B. | głaskanego |
głaskanego |
głaskany |
głaskane |
głaskaną |
N. | głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskaną |
Ms. | głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | głaskani |
głaskani |
głaskane |
głaskane |
D. | głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
C. | głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
głaskanym |
B. | głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
głaskane |
N. | głaskanymi |
głaskanymi |
głaskanymi |
głaskanymi |
Ms. | głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
głaskanych |
Składnia
![]() |
+ | głaskać | + |
KOGO/CO
|