UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

końcówka

Chronologizacja

1 połowa XVIII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. koniec

1. filmu

Definicja

ostatnia faza czegoś, co trwa w czasie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

końcówka filmu, koncertu, książki, imprezy, przedstawienia, spektaklu; miesiąca, sierpnia, tygodnia, XX wieku...; meczu, turnieju, wyścigu

Cytaty

	[..] powiesz im, że końcówkę negocjacji robimy nie tutaj, tylko w tym ośrodku, co ci mówiłem. Komfort mniejszy, ale za to się spokojniej rozmawia. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004
	„O mężczyźnie świadczy to, jak kończy” – dziennikarski hit powtarzany przy końcówce rządów premiera. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004
	- Dzisiaj nie będziesz mi pomagać... - Końcówki wypowiedzi nie zrozumiałam. źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999
	[...] spotykali się po raz pierwszy dopiero w końcówce filmu. źródło: NKJP: Monika Rakusa, 39,9, 2008
	Końcówka meczu była dramatyczna. W 79. minucie po błędzie Szczęsnego piłkę z bramki wybił Mirosław Szymkowiak. Zdecydowaną przewagę osiągnęli gospodarze i wreszcie Pantić zdobył gola. źródło: NKJP: Jarosław Bińczyk: LIGA MISTRZÓW. Atletico Madryt - Widzew Łódź 1:0, Gazeta Wyborcza, 1996-12-05

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

Inne uwagi

Zwykle lp

2. materiału

Definicja

niewykorzystana ostatnia część jakiegoś zasobu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

końcówka materiału; oszczędności, pieniędzy

Cytaty

	Jeden z nich zbliżył się do samochodu Patera i postawił na masce rozpylacz ze sprayem. To końcówka, a panu może się jeszcze przydać! źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	W tym roku realizowaliśmy także program Phare w wys. 268 tys. zł. Wykorzystaliśmy ponadto końcówkę pieniędzy EFS z 2004 r. Dzięki temu mogliśmy zorganizować prace interwencyjne. źródło: NKJP: Rafał Lorek: Cieszy malejąca stopa, Gazeta Krakowska, 2005-12-03
	Szukał środków czyszczących, ale w pojemnikach natrafiał albo na zaschnięte resztki proszków, albo smętne końcówki płynów. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007
	– Tak, nie musi pan dawać listonoszowi końcówek, wszystkie one znajdą się na pana rachunku osobistym i będą procentować. źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Zwał, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

3. papierosa

Definicja

końcowy odcinek czegoś, co zajmuje przestrzeń

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

końcówka ołówka; cygara, papierosa; kija; końcówki sznurowadeł, sznurówek

Cytaty

	Dudniły żebra bitego, końcówka kija zagłębiała się w jego ciało jak w ciasto. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009
	Końcówka obgryzionego ołówka powędrowała machinalnie do ust; Jasiu uniósł głowę znad kajecika i poszukał natchnienia w ścianie gospody, malowanej w bliski fioletu róż, optymistyczny kolor... źródło: NKJP: Robert Urbański, Jacek Kondracki: Operacja „Dunaj”, 2009
	Powiem Ausburgowi, to cię odprowadzi w jakiś bezpieczny świat poza ciągiem - rzekł wreszcie Santana, częstując mnie cygarem. [...] Odgryzłem końcówkę, zapaliłem i oczywiście automatycznie sprzeciwiłem się Czarnemu. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000
	Obnażony do pasa Bertus stał naprzeciw krat. W ręku trzymał bicz, którego rzemienne końcówki powiązano w supły. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

4. wiertarki

Definicja

element umieszczany na końcu urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

końcówka wiertarki

Cytaty

Za część zdobytych funduszy nabył parę tysięcy końcówek do długopisów – owych niewielkich sztyftów z osadzoną w nich kulką.

źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998

W fabryce toczył końcówki do gaźników forda, studebackera i citroena.

źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

5. przewodu

Definicja

część przewodu służąca do jego przyłączania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

końcówka przewodu

Cytaty

	– Co tam jest? – zapytał dozorcy. – Suchy pion. Pusty hydrant, do którego można podłączyć wodę w razie pożaru. Na każdym piętrze jest końcówka i zawór. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005
	Z domu wynosił telewizor i kładł go na stoliku. Na sam koniec łapał za końcówkę kabla i rozwijał spory kawałek, łącząc to wszystko, abyśmy mogli sobie razem pooglądać telewizję pod jabłonią. źródło: NKJP: Hubert Klimko-Dobrzaniecki: Rzeczy pierwsze, 2009
	Bezskutecznie jednak wkładał końcówkę swojego modemu do każdego po kolei gniazdka. Wszystkie musiały być zepsute. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000
	Kolejną czynnością jest ułożenie w bruździe kabla i połączenie jego końcówek z końcówkami przewodu ze starej puszki. źródło: NKJP: (mag): Gniazdko w innym miejscu, Dziennik Łódzki, 2005-07-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

6. wyrazu

Definicja

jęz.

końcowy element wyrazu odmiennego, który zmienia się w trakcie jego odmiany

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Połączenia

końcówka fleksyjna, gramatyczna
końcówka słowa, wyrazu; nazwiska; mianownika, celownika...; liczby pojedynczej, liczby mnogiej; pierwszej, drugiej, trzeciej osoby
temat i końcówka
połykać; mylić końcówki

Cytaty

Ciekawym wyjątkiem wśród rzeczowników męskoosobowych jest książę, z nietypową końcówką -ę charakterystyczną dla paradygmatu nijakiego, por. wnuczę, dziewczę, ptaszę.

źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

Otóż tylko w trzech przypadkach gramatycznych, a mianowicie w celowniku, w narzędniku i w miejscowniku, czyli właśnie w tych przywołanych w tytule, nasz rzeczownik przybiera – mimo połączenia z liczebnikiem oznaczającym całości – odpowiednie końcówki przypadków, np.: daję szansę trzydziestu procentom uczniów, załatwił to z siedemdziesięcioma procentami słuchaczy, myślimy o dwudziestu procentach uczestników.

źródło: NKJP: Jan Miodek: Procentom - procentami -o procentach, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-10-14

Jestem rodzinnym cicerone, ale mój włoski słabiutki. Prefiksy mylą się z końcówkami niczym kroki w tańcu.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

7. linii autobusowej

Definicja

miejsce, w którym kończy się trasa autobusu miejskiego lub tramwaju i w którym zaczyna się jego kurs w przeciwnym kierunku

Noty o użyciu

Używane głównie środowiskowo.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kraniec, krańcówka

Cytaty

W związku z brakiem miejsca w rejonie Dworca Głównego na lokalizację końcówki kolejnej linii autobusowej niezbędne będzie wycofanie z tego miejsca innej linii.

źródło: Internet: budzet.krakow.pl

[...] obowiązujące przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej [...] nie określają warunków dla pomieszczeń zlokalizowanych na pętlach i końcówkach linii autobusowych i tramwajowych.

źródło: Internet: prawo.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	końcówka	końcówki
D.	końcówki	końcówek

C.	końcówce	końcówkom
B.	końcówkę	końcówki
N.	końcówką	końcówkami
Ms.	końcówce	końcówkach
W.	końcówko	końcówki

Data ostatniej modyfikacji: 19.07.2021