Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. rodzić
1. dziecko
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ktoś przychodzi na świat |
Połączenia
- rodzi się dziecko, młode; rodzą się bliźnięta
- rodzić się w bólach, w mękach; w domu, w szpitalu, w wannie, w wodzie; w małżeństwie
- rodzić się i dojrzewać, rodzić się i rozwijać, rodzić się i umierać, rodzić się i wychowywać
Cytaty
|
Nie ma większego szczęścia niż to, kiedy rodzi się dziecko, ale też nie ma większego nieszczęścia niż to, kiedy dziecko umiera, a rodzice muszą się z tym pogodzić. źródło: KWSJP: Marek Soból: Mojry, 2005 |
|
|
Bardzo szybko nas przybywa. Granica wieku matki ciągle idzie w górę. Rodzi się więcej bliźniaków. źródło: NKJP: Beata Alukiewicz: Przybywa noworodków, Echo Dnia, 2007-08-29 |
|
|
Młode rodzą się w norach i wykrotach, do których dostępu rodzice ich bronią zaciekle. źródło: KWSJP: Piotr Korda: Zwierzęta też nie samym chlebem żyją, 1963 |
|
|
Krew pobrano z pępowiny rodzącej się dziewczynki i podano ją dożylnie jej kilkuletniemu bratu, cierpiącemu na śmiertelną anemię. źródło: KWSJP: Michal Henzler: Wojny pępowinowe. Banki krwi pępowinowej - polisa na życie czy naciąganie naiwnych?, prasa, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rodzę się |
rodzimy się |
|||
| 2 os. |
rodzisz się |
rodzicie się |
|||
| 3 os. |
rodzi się |
rodzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rodziłem się +(e)m się rodził |
rodziłam się +(e)m się rodziła |
rodziłom się +(e)m się rodziło |
rodziliśmy się +(e)śmy się rodzili |
rodziłyśmy się +(e)śmy się rodziły |
| 2 os. |
rodziłeś się +(e)ś się rodził |
rodziłaś się +(e)ś się rodziła |
rodziłoś się +(e)ś się rodziło |
rodziliście się +(e)ście się rodzili |
rodziłyście się +(e)ście się rodziły |
| 3 os. |
rodził się |
rodziła się |
rodziło się |
rodzili się |
rodziły się |
bezosobnik: rodzono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rodził będę się rodzić |
będę się rodziła będę się rodzić |
będę się rodziło będę się rodzić |
będziemy się rodzili będziemy się rodzić |
będziemy się rodziły będziemy się rodzić |
| 2 os. |
będziesz się rodził będziesz się rodzić |
będziesz się rodziła będziesz się rodzić |
będziesz się rodziło będziesz się rodzić |
będziecie się rodzili będziecie się rodzić |
będziecie się rodziły będziecie się rodzić |
| 3 os. |
będzie się rodził będzie się rodzić |
będzie się rodziła będzie się rodzić |
będzie się rodziło będzie się rodzić |
będą się rodzili będą się rodzić |
będą się rodziły będą się rodzić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rodźmy się ródźmy się |
|
| 2 os. |
rodź się ródź się |
rodźcie się ródźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rodziłbym się bym się rodził |
rodziłabym się bym się rodziła |
rodziłobym się bym się rodziło |
rodzilibyśmy się byśmy się rodzili |
rodziłybyśmy się byśmy się rodziły |
| 2 os. |
rodziłbyś się byś się rodził |
rodziłabyś się byś się rodziła |
rodziłobyś się byś się rodziło |
rodzilibyście się byście się rodzili |
rodziłybyście się byście się rodziły |
| 3 os. |
rodziłby się by się rodził |
rodziłaby się by się rodziła |
rodziłoby się by się rodziło |
rodziliby się by się rodzili |
rodziłyby się by się rodziły |
bezosobnik: rodzono by się
bezokolicznik: rodzić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rodząc się
gerundium: rodzenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rodzenie się |
rodzenia się |
| D. | rodzenia się |
rodzeń się |
| C. | rodzeniu się |
rodzeniom się |
| B. | rodzenie się |
rodzenia się |
| N. | rodzeniem się |
rodzeniami się |
| Ms. | rodzeniu się |
rodzeniach się |
| W. | rodzenie się |
rodzenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rodzący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rodzący się |
rodzący się |
rodzący się |
rodzące się |
rodząca się |
| D. | rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącej się |
| C. | rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącej się |
| B. | rodzącego się |
rodzącego się |
rodzący się |
rodzące się |
rodzącą się |
| N. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącą się |
| Ms. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rodzący się |
rodzący się |
rodzące się |
rodzące się |
| D. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
| C. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
| B. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzące się |
| N. | rodzącymi się |
rodzącymi się |
rodzącymi się |
rodzącymi się |
| Ms. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
odpowiedniki aspektowe: urodzić się , narodzić się
Składnia
| Rz żywotny | + | rodzić się | + |
|
2. lęk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | budzić się |
Połączenia
- rodzi się demokracja, idea, koncepcja, kult, legenda, lęk, nadzieja, niepewność, nowy ustrój, obawa, obojętność, poczucie czegoś, pokusa, pomysł, potrzeba, solidarność, świadomość, tęsknota, uczucie; rodzą się czarne myśli, dylematy, frustracje, kompleksy, konflikty, obawy, podejrzenia, problemy, pytania, sukcesy, trudności, wątpliwości
- coś rodzi się w długiej debacie, w dyskusji, w działaniu, w głowie, w nas, w sercu, w sporze, w umysłach; w bólach, w pośpiechu, w trudzie
- coś rodzi się z lęku, z nienawiści, z niewiedzy, z poczucia czegoś, z pragnień, z przyjaźni, ze strachu
- rodzić się i rozwijać
Cytaty
|
Tyrania wszelka ma to do siebie, że ludzi deprawuje, zamienia w automaty. Z lęku rodzi się podłość, z podłości zbrodnia. źródło: KWSJP: Ludwik Hieronim Morstin: Z niejednej szuflady, 1967 |
|
|
W ósmym dziesiątku lat XIX wieku rodzi się, właśnie we Francji, najbardziej intelektualny prąd w dziejach poezji, symbolizm. źródło: KWSJP: Krzysztof Karasek: Kim jest poeta?, prasa, 1984 |
|
|
Choć pomysł rodził się już od lat, propozycja założenia stowarzyszenia i jego rejestracji pojawiła się dopiero przed dwoma tygodniami. źródło: NKJP: Zmienić złe skojarzenia, Dziennik Polski, 2003-12-16 |
|
|
Całe zło rodzi się w sercu człowieka. źródło: NKJP: Kamilla Szablewska: Marsz przeciwko przemocy, Tygodnik Tucholski , 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rodzę się |
rodzimy się |
|||
| 2 os. |
rodzisz się |
rodzicie się |
|||
| 3 os. |
rodzi się |
rodzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rodziłem się +(e)m się rodził |
rodziłam się +(e)m się rodziła |
rodziłom się +(e)m się rodziło |
rodziliśmy się +(e)śmy się rodzili |
rodziłyśmy się +(e)śmy się rodziły |
| 2 os. |
rodziłeś się +(e)ś się rodził |
rodziłaś się +(e)ś się rodziła |
rodziłoś się +(e)ś się rodziło |
rodziliście się +(e)ście się rodzili |
rodziłyście się +(e)ście się rodziły |
| 3 os. |
rodził się |
rodziła się |
rodziło się |
rodzili się |
rodziły się |
bezosobnik: rodzono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rodził będę się rodzić |
będę się rodziła będę się rodzić |
będę się rodziło będę się rodzić |
będziemy się rodzili będziemy się rodzić |
będziemy się rodziły będziemy się rodzić |
| 2 os. |
będziesz się rodził będziesz się rodzić |
będziesz się rodziła będziesz się rodzić |
będziesz się rodziło będziesz się rodzić |
będziecie się rodzili będziecie się rodzić |
będziecie się rodziły będziecie się rodzić |
| 3 os. |
będzie się rodził będzie się rodzić |
będzie się rodziła będzie się rodzić |
będzie się rodziło będzie się rodzić |
będą się rodzili będą się rodzić |
będą się rodziły będą się rodzić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rodźmy się ródźmy się |
|
| 2 os. |
rodź się ródź się |
rodźcie się ródźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rodziłbym się bym się rodził |
rodziłabym się bym się rodziła |
rodziłobym się bym się rodziło |
rodzilibyśmy się byśmy się rodzili |
rodziłybyśmy się byśmy się rodziły |
| 2 os. |
rodziłbyś się byś się rodził |
rodziłabyś się byś się rodziła |
rodziłobyś się byś się rodziło |
rodzilibyście się byście się rodzili |
rodziłybyście się byście się rodziły |
| 3 os. |
rodziłby się by się rodził |
rodziłaby się by się rodziła |
rodziłoby się by się rodziło |
rodziliby się by się rodzili |
rodziłyby się by się rodziły |
bezosobnik: rodzono by się
bezokolicznik: rodzić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rodząc się
gerundium: rodzenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rodzenie się |
rodzenia się |
| D. | rodzenia się |
rodzeń się |
| C. | rodzeniu się |
rodzeniom się |
| B. | rodzenie się |
rodzenia się |
| N. | rodzeniem się |
rodzeniami się |
| Ms. | rodzeniu się |
rodzeniach się |
| W. | rodzenie się |
rodzenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rodzący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rodzący się |
rodzący się |
rodzący się |
rodzące się |
rodząca się |
| D. | rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącej się |
| C. | rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącej się |
| B. | rodzącego się |
rodzącego się |
rodzący się |
rodzące się |
rodzącą się |
| N. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącą się |
| Ms. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rodzący się |
rodzący się |
rodzące się |
rodzące się |
| D. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
| C. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
| B. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzące się |
| N. | rodzącymi się |
rodzącymi się |
rodzącymi się |
rodzącymi się |
| Ms. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
odpowiedniki aspektowe: narodzić się , zrodzić się
Składnia
| Rz nieżywotny | + | rodzić się | + |
(z CZEGO)
|
3. pszenica
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Połączenia
- rodzi się pszenica, zboże; rodzą się jabłka, owoce
Cytaty
|
Hermann von Haubitz wygrał ciągnące się od wieków procesy z okolicznymi grafami i znacznie poszerzył swoje posiadłości; na jego polach rodziła się niezwykle dorodna pszenica. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
|
To wiecznie zielone drzewo, na którym w Polinezji przez okrągły rok rodzą się owoce noni [...]. źródło: Internet |
|
|
Rok temu o tej porze warzyw było w bród i były śmiesznie tanie. - Straszna susza, a do tego chłodna wiosna sprawiły, że na polach rodzi się ich znacznie mniej - tłumaczy […] właścicielka sporego gospodarstwa ogrodniczego. źródło: KWSJP: Mariusz Mucha: Drogo, bo sucho, Super Express, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rodzę się |
rodzimy się |
|||
| 2 os. |
rodzisz się |
rodzicie się |
|||
| 3 os. |
rodzi się |
rodzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rodziłem się +(e)m się rodził |
rodziłam się +(e)m się rodziła |
rodziłom się +(e)m się rodziło |
rodziliśmy się +(e)śmy się rodzili |
rodziłyśmy się +(e)śmy się rodziły |
| 2 os. |
rodziłeś się +(e)ś się rodził |
rodziłaś się +(e)ś się rodziła |
rodziłoś się +(e)ś się rodziło |
rodziliście się +(e)ście się rodzili |
rodziłyście się +(e)ście się rodziły |
| 3 os. |
rodził się |
rodziła się |
rodziło się |
rodzili się |
rodziły się |
bezosobnik: rodzono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rodził będę się rodzić |
będę się rodziła będę się rodzić |
będę się rodziło będę się rodzić |
będziemy się rodzili będziemy się rodzić |
będziemy się rodziły będziemy się rodzić |
| 2 os. |
będziesz się rodził będziesz się rodzić |
będziesz się rodziła będziesz się rodzić |
będziesz się rodziło będziesz się rodzić |
będziecie się rodzili będziecie się rodzić |
będziecie się rodziły będziecie się rodzić |
| 3 os. |
będzie się rodził będzie się rodzić |
będzie się rodziła będzie się rodzić |
będzie się rodziło będzie się rodzić |
będą się rodzili będą się rodzić |
będą się rodziły będą się rodzić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rodźmy się ródźmy się |
|
| 2 os. |
rodź się ródź się |
rodźcie się ródźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rodziłbym się bym się rodził |
rodziłabym się bym się rodziła |
rodziłobym się bym się rodziło |
rodzilibyśmy się byśmy się rodzili |
rodziłybyśmy się byśmy się rodziły |
| 2 os. |
rodziłbyś się byś się rodził |
rodziłabyś się byś się rodziła |
rodziłobyś się byś się rodziło |
rodzilibyście się byście się rodzili |
rodziłybyście się byście się rodziły |
| 3 os. |
rodziłby się by się rodził |
rodziłaby się by się rodziła |
rodziłoby się by się rodziło |
rodziliby się by się rodzili |
rodziłyby się by się rodziły |
bezosobnik: rodzono by się
bezokolicznik: rodzić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rodząc się
gerundium: rodzenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rodzenie się |
rodzenia się |
| D. | rodzenia się |
rodzeń się |
| C. | rodzeniu się |
rodzeniom się |
| B. | rodzenie się |
rodzenia się |
| N. | rodzeniem się |
rodzeniami się |
| Ms. | rodzeniu się |
rodzeniach się |
| W. | rodzenie się |
rodzenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rodzący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rodzący się |
rodzący się |
rodzący się |
rodzące się |
rodząca się |
| D. | rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącego się |
rodzącej się |
| C. | rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącemu się |
rodzącej się |
| B. | rodzącego się |
rodzącego się |
rodzący się |
rodzące się |
rodzącą się |
| N. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącą się |
| Ms. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rodzący się |
rodzący się |
rodzące się |
rodzące się |
| D. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
| C. | rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
rodzącym się |
| B. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzące się |
| N. | rodzącymi się |
rodzącymi się |
rodzącymi się |
rodzącymi się |
| Ms. | rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
rodzących się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | rodzić się | + |
|