Chronologizacja
Pochodzenie
1. nędzarz
Definicja
Noty o użyciu
Używane także w postaci bidak ; wariant ten ma przeważnie charakter potoczny, ale jest także używany w celu podkreślenia nacechowania ekspresywnego wypowiedzi lub w stylizacji gwarowej.
Warianty
- bidak
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | chudopachołek | |
| antonimy: | bogacz |
Połączenia
- biedacy Europy
- biedacy z Rio (z Filipin, z Polski, ze Sri Lanki...)
- biedak i kaleka, biedacy i bogacze, biedacy i nędzarze
- dzielnica biedaków
- biedacy umierają z głodu
- pomagać biedakom
- wspierać biedaków
- zostać biedakiem
- wyglądać jak biedak, żyć jak biedak
Cytaty
|
Przejechaliśmy nad niedużym potokiem. Jakiś wędkarz, raczej hobbysta niż głodny biedak, stał na porośniętym paprocią brzegu i moczył cierpliwie spławik. źródło: Artur Baniewicz: Góra trzech szkieletów |
|
|
Rozgardiasz życia, krzątanina, posługująca się wszystkim do wszystkiego: kobiety zbierające kupy świętych krów, by ulepić z nich placki na opał, biedacy, sprzedający skórkę pomarańczy. źródło: Manuela Gretkowska: Światowidz |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | biedak |
biedacy |
ndepr |
| biedaki |
depr | ||
| D. | biedaka |
biedaków |
|
| C. | biedakowi |
biedakom |
|
| B. | biedaka |
biedaków |
|
| N. | biedakiem |
biedakami |
|
| Ms. | biedaku |
biedakach |
|
| W. | biedaku |
biedacy |
ndepr |
| biedaki |
depr |
2. wzbudzający współczucie
Definicja
Noty o użyciu
Używane także w postaci bidak ; wariant ten ma przeważnie charakter potoczny, ale jest także używany w celu podkreślenia nacechowania ekspresywnego wypowiedzi lub w stylizacji gwarowej.
Warianty
- bidak
- rzadziej bidaka
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | biedactwo, biedaczek, biedaczysko, biedula, biedulek, biedulka, nieboga, niebożątko, niebożę |
Cytaty
|
– To zostałeś sam, biedaku – użaliła się nad nim tkliwie. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska; Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003 |
|
|
Współczuję ci, biedaku. źródło: NKJP: Henry Rozpędowski: Charleston, 2002 |
|
|
Zginął biedak w samochodowym wypadku bodaj na pierwszym roku studiów. źródło: NKJP: Mój „Dzienniczek Polski”, Dziennik Polski, 2003-01-15 |
|
|
Wiesław był bardzo uszczęśliwiony, [...] ale bidak tak szpetnie wygląda, dopiero po ostrzyżeniu widać, jaki on brzydki, głowa niekształtna, uszy sterczą i nos spuchnięty jak kartofel. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Listy do córek, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | biedak |
biedacy |
ndepr |
| biedaki |
depr | ||
| D. | biedaka |
biedaków |
|
| C. | biedakowi |
biedakom |
|
| B. | biedaka |
biedaków |
|
| N. | biedakiem |
biedakami |
|
| Ms. | biedaku |
biedakach |
|
| W. | biedaku |
biedacy |
ndepr |
| biedaki |
depr |